Δεδομένο είναι ότι η εικόνα της Πάτρας σήμερα δεν ικανοποιεί. Όχι μόνο με όρους λειτουργίας αλλά και με όρους αισθητικής.
Σταθερό ζητούμενο -εδώ και χρόνια- είναι ν’ αποκτήσουμε μια όμορφη, προσεγμένη κι ελκυστική πόλη. Και για να συμβεί αυτό οφείλουμε όλοι ν’ αλλάξουμε παγιωμένες καταστάσεις και νοοτροπίες. Πολλά είναι τα παραδείγματα ευρωπαϊκών αλλά και ελληνικών πόλεων που αναγεννήθηκαν ύστερα από μια περίοδο παρακμής, όμοια με αυτή που γνώρισε η Πάτρα τις τελευταίες δεκαετίες.
Η αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος είναι απαραίτητη.
Ας πάρουμε για παράδειγμα το γηρασμένο κτιριακό μας απόθεμα. Στις ευρωπαϊκές πόλεις προβλέπεται οι ιδιοκτήτες να καλούνται να πληρώνουν για τη συντήρηση των όψεων των σπιτιών τους ανά κάποια χρόνια. Παρ’ όλο που στη χώρα μας δεν υπάρχει παρόμοια πρόβλεψη, η πλειονότητα των ιδιοκτητών σε πολλές πολυκατοικίες του κέντρου έχουν προβεί σε επισκευές και επαναχρωματισμό των όψεων.
Από την εμπειρία μου, το διάστημα που υπηρετώ στο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, έχω διαπιστώσει ότι σ’ όλες τις περιπτώσεις στην τεχνική έκθεση των επαναχρωματισμών αναγράφεται ο όρος «στις ίδιες αποχρώσεις».
Αυτό συμβαίνει κυρίως για δύο λόγους: Ο πρώτος είναι ο προφανής. Δεν απαιτείται χρωματική μελέτη και άρα δεν υπάρχουν καθυστερήσεις.
Ο δεύτερος είναι ότι στην περίοδο κρίσης που διανύουμε οι συνάδελφοι δεν μπορούν εύκολα ν’ απαιτήσουν την αμοιβή που θα αντιστοιχούσε σε μια εμπεριστατωμένη μελέτη. Έτσι χάνεται η ευκαιρία ν’ αποκτήσει η πόλη μια καλύτερη αισθητική καθώς αναπαράγεται μια άκρως συντηρητική προσέγγιση της εικόνας της και πρακτικά διαιωνίζονται προβλήματα που συσσωρεύονται απ’ το παρελθόν.
Κι όμως, εδώ θα μπορούσαμε να κάνουμε μια καινούργια αρχή.
Θα μπορούσε να συσταθεί μια ομάδα εργασίας από το Τεχνικό Επιμελητήριο, σε συνεργασία με το Σύλλογο Αρχιτεκτόνων, ώστε να καταλήξουμε σε μια ενιαία σύλληψη για ένα σύνολο όψεων, με προτεραιότητα -για παράδειγμα- στις κεντρικές πλατείες και στις κύριες οδούς. Δηλαδή, μια ολοκληρωμένη μελέτη που θα σέβεται την αρχιτεκτονική ιστορία της πόλης και θα είναι συμβατή προς το εγγύς περιβάλλον.
Η ιστορικότητα είναι ένα στοιχείο του χώρου που πρέπει αναμφίβολα ν’ αναδειχτεί και προς αυτή την κατεύθυνση θα μπορούσαν να βοηθήσουν και οι συνάδελφοι αρχιτέκτονες των αρμόδιων Υπηρεσιών, ώστε να ενισχυθεί η φυσιογνωμία των μνημείων που γειτνιάζουν με τα εν λόγω κτίρια.
Επιπλέον θα μπορούσε ν’ αντιμετωπιστεί και να ελεγχθεί και η οπτική ρύπανση που προκαλείται από την ανεξέλεγκτη και καταχρηστική εκμετάλλευση των όψεων για εμπορική πληροφόρηση.
Με τον τρόπο αυτό, όποιοι ιδιοκτήτες κάποια στιγμή θελήσουν να βελτιώσουν την εικόνα των κτιρίων τους, θα έχουν έτοιμη μελέτη ακολουθώντας απλώς τις παραμέτρους που θα ορίζει, χωρίς να επιβαρυνθούν με επιπλέον κόστος.
Οι αλλαγές έρχονται με σχέδιο αρκεί κάποιος να κάνει την αρχή.
Είναι δε γεγονός ότι εμείς οι ίδιοι δημιουργούμε το περιβάλλον που μας αξίζει.
Η Ολυμπία Λόη είναι Αρχιτέκτονας -Μηχανικός, πολιτευτής Αχαΐας του ΚΙΝΑΛ