Από σήμερα (23:00 ώρα Αγγλίας – 1α η ώρα του Σαββάτου, για την Ελλάδα) το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βορείου Ιρλανδίας θα πάψει να αποτελεί και επισήμως κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Την Τετάρτη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επικύρωσε τη συνθήκη αποχώρησης της Βρετανίας από την ευρωπαϊκή οικογένεια με ψήφους 621 υπέρ και 49. Έγινε έτσι το τελευταίο σημαντικό βήμα για την έξοδο τρεισήμισι χρόνια μετά το δημοψήφισμα για το Brexit στη Βρετανία.
Η περιπετειώδης σχέση της Βρετανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση κράτησε 47 χρόνια. Πλέον αυτό που έχει σημασία από εδώ και πέρα είναι οι επιπτώσεις της αποχώρησης που και για τη χώρα μας ενδέχεται στη διαρκεια των επόμενων χρόνων να είναι σημαντικές. Βεβαίως όλες οι πλευρές καρτούν μετριοπαθή στάση για τις εξελίξεις.
Έτσι την Τετάρτη στην ιστορική ψηφοφορία στο Ε.Ε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εξέφρασε την επιθυμία η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο να παραμείνουν καλοί φίλοι και συνέταιροι.
Από την πλευρά του ο Βρετανός Πρωθυπουργός σχολιάζοντας το πώς ο ίδιος θα γιορτάσει το Brexit σήμερα απάντησε: «Θα γιορτάσω με τρόπο που ελπίζω ότι θα δείχνει σεβασμό στη σπουδαιότητα του γεγονότος και θα δικαιώνει το εντυπωσιακό επίτευγμα που κατάφερε η Βρετανία, αλλά ταυτόχρονα θα λαμβάνει υπόψη τα συναισθήματα όλων για το τι κάνουμε».
Να δούμε όμως κωδικοποιημένα τι πρόκειται να γίνει από εδώ και πέρα και μετά τα τελετουργικά της αποχώρησης που θα λάβουν χώρα σε Βρυξέλες και Λονδίνο αύριο Σάββατο.
Μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου, θα υπάρχει μια μεταβατική περίοδος 11 μηνών ( τέλος του 2020) στην οποία οι δυο πλευρές ελπίζουν να διαπραγματευτούν τη μελλοντική οικονομική τους και εμπορική τους σχέση.
Σε ότι αφορά την λειτουργία της Ε.Ε είναι φανερό ότι «αλλάζει την ισορροπία εντός της ΕΕ και δημιουργεί κενό εξουσίας» κατά τον Μαρκ Λέοναρντ, διευθυντή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων. «Η απουσία της Βρετανίας θα καταστήσει τη σχέση μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας ακόμη πιο τοξική», εκτιμά ο ίδιος.
Επιπτώσεις όπως καταγραφονται σε σχετική έρευνα των New York Times θα υπάρχουν σε πολλές χώρες όπως η Ολλανδία και οι Σκανδιναβικές χώρες, σε θέματα όπως η ελεύθερη αγορά, η πολιτική κατά της Ρωσίας και ο διατλαντικός στόλος. Μάλιστα κατά τον κ. Λέοναρντ το Brexit «θα ενισχύσει την ανισορροπία μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης και των χωρών που δεν ανήκουν στην ευρωζώνη, αφήνοντας πιο εκτεθειμένες την Πολωνία, τη Σουηδία και τη Δανία».
Ένα άμεσο πρόβλημα αφορά τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Πέραν από τη συμβολή της Βρετανίας σε αυτόν (12%) η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Βρετανίας, λαμβάνοντας το 45% όλων των βρετανικών εξαγωγών και παρέχοντας το 53% όλων των βρετανικών εισαγωγών το 2018, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα.
Σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής ( πηγή: huffingtonpost.gr) να σημειωθεί ότι η οικονομία της Βρετανίας είναι περίπου ίση σε μέγεθος με αυτήν της Γαλλίας, η δεύτερη μεγαλύτερη στην Ευρωπαϊκή Ενωση, και είναι ένας σημαντικός παράγοντας ασφάλειας, μια πυρηνική δύναμη με μόνιμη έδρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Επίσης η Βρετανία είναι εξίσου σημαντική για την Ευρώπη σε στρατιωτικά θέματα και εξωτερική πολιτική ανεξάρτητα από το αν μέχρι στιγμής υιοθετεί κοινές θέσεις με την Ε.Ε. για το Ιράν και την πυρηνική συμφωνία του 2015, τη Ρωσία, τις πολιτικές κυρώσεων και τη Huawei, όπου η Ουάσινγκτον συχνά διαφωνεί με την Ευρώπη.
Για τη χώρα μας η αποχώρηση το Brexit σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής μάλλον αποδυναμώνει την Τουρκία όπου σε επίπεδο Ε.Ε οι παράλογες πολλές φορές απαιτήσεις της εύρισκαν πρόθυμα βρετανικά αυτιά.
Σε ότι αφορά ένα μεγάλο ζητούμενο, το μέλλον των δεκάδων χιλιάδων εγκατεστημένων Ελλήνων στην Βρετανία να σημειωθεί ότι στην διαδικασία υποβολής αίτησης παραμονής που δρομολόγησε το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών τον Αύγουστο του 2018 μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2019 αποΈλληνες πολίτες υποβλήθηκαν 61.200 αιτήσεις. Γενικότερα για να έχουμε μια εικόνα το σύνολο των αιτήσεων για όλους τους ξένους υπηκόους στη Βρετανία ανέρχονται σε .756.100, ενώ από αυτόν τον αριθμό έχει ολοκληρωθεί η επεξεργασία σε 2.450.100 αιτήσεις. Από τον αριθμό των επεξεργασμένων αιτήσεων, σε ποσοστό 58% δόθηκε το καθεστώς εγκατάστασης (settled status) και σε ποσοστό 41% δόθηκε το καθεστώς προ-εγκατάστασης (pre-settled status), που σημαίνει ότι σε μετέπειτα στάδιο θα πρέπει οι ενδιαφερόμενοι να υποβάλλουν εκ νέου αίτηση για να αποκτήσουν το καθεστώς εγκατάστασης (settled status).
Γενικότερα σε επίπεδο οικονομίας και επιχειρηματικότητας θα υπαρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν και στη χώρα μας στην μετά Brexit περίοδο και ιδίως αυτούς τους 11 μήνες. Θεωρούμε ότι ακόμη δεν μας έχει απασχολήσει σοβαρά το θέμα και ως συνήθως θα τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις. Το ζήτημα αφορά φυσικά και την τοπική μας κοινωνία και τους εκπροσώπους της με τις σημαντικές σχέσεις που υπάρχουν σε πολλά επίπεδα με την Βρετανία.