Μια περιοχή με δυναμική και πλούτο χαρακτηρίζεται η Αχαΐα στον τομέα της παραγωγής κρασιού αλλά και των εξαγωγών. Με ποικιλίες όπως το Ροδίτη αλλά και τη Μαυροδάφνη, στη γλυκιά και ξηρή εκδοχή της, αποτελεί σημείο αναφοράς στον τομέα του οίνου και όχι άδικα, μιας και διαθέτει πλούτο αλλά και ιστορία.
Ποια είναι τα μηνύματα της φετινής χρονιάς από άποψη παραγωγής, ήταν το ερώτημα που απευθύναμε σε γνωστά οινοποιεία της περιοχής μας, καταγράφοντας τις πρώτες τάσεις που έχουν διαμορφωθεί μέχρι και σήμερα.
Όπως σημειώνει η Εριφύλλη Παρπαρούση, του «Κτήματος Παρπαρούση» στα Μποζαϊτικα Πατρών «είχαμε έναν πολύ ξηρό Σεπτέμβριο και σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες του Αυγούστου τα φυτά στρεσαρίστηκαν. Κινδύνεψαν όσοι δεν είχαν τρόπο να ποτίσουν. Ηταν εξίσου ξηρός ο Οκτώβριος και αυτό ήταν καλό για όσους ήθελα να δώσουν μια παράταση στην ωρίμανση. Η ουσία είναι ότι η κλιματική αλλαγή είναι εμφανής. Υπήρξαν λίγες βροχές στο τέλος Σεπτεμβρίου και μετά ξηρασία».
Σε σχέση με το τι αναμένουν οι παραγωγοί για την φετινή χρονιά, η κ. Παρπαρούση αναφέρει ότι «ακόμα δεν ξέρουμε ούτε μπορούμε να κάνουμε προβλέψεις. Η κάθε χρονιά έχει τα δικά της χαρακτηριστικά».
Στην ίδια φάση αναμονής βρίσκονται όλοι οι παραγωγοί της περιοχής, καθώς τα αμπέλια αυτοί την περίοδο «κοιμούνται», όμως το γεγονός ότι δεν σημειώθηκε παγετός είναι ένα μήνυμα αισιοδοξίας για τη νέα χρονιά που πλησιάζει. Οι περισσότεροι παραγωγοί είναι στη φάση του κλαδέματος προκειμένου τα φυτά να μπορέσουν να ωριμάσουν.
Μεγάλο πρόβλημα για τον κλάδο είχε αποτελέσει το προηγούμενο διάστημα η επιβολή ειδικού φόρου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δυσκολέψουν πάρα πολύ οι εξαγωγές και τα οινοποιεία να στερηθούν ρευστού.
Επί της ουσίας είχε δημιουργηθεί ένα επιπλέον κόστος στους παραγωγούς, γιατί για κάθε 100 ευρώ παραγωγής μαζί με τον φόρο έπρεπε να προσθέσουν 20 ευρώ ενώ στο συγκεκριμένο ποσό έπρεπε να προστεθεί και ο ΦΠΑ. Οι προσθήκες αυτές καθόλου δεν ευνόησαν το κρασί με αποτέλεσμα να φθάσουμε σε ένα επιπρόσθετο κόστος της τάξεως των 35 ευρώ περίπου….
«Το πιο σοβαρό ήταν ότι το κάθε οινοποιείο έπρεπε να καταβάλει το φόρο σε δόσεις στις αρμόδιες αρχές. Αυτό δημιούργησε σοβαρά ζητήματα ρευστότητας γιατί για 100 τόνους παραγωγής χρειάζονταν 20.000 ευρώ για φόρους μόνο. Την ίδια ώρα οι περισσότεροι οινοποιοί πουλούσαν επί πιστώσει, οπότε καταλαβαίνετε γιατί τάξεως μεγέθους μιλάμε», αναφέρει η κ. Παρπαρούση.
Αυτό είχε μεγαλώσει την παρακοικονομία, αφού πολλοί επαγγελματίες του κρασιού αναγκάζονταν να πουλάνε λαθραία, κάτι που το ζητούσε και η ίδια η αγορά, διότι εάν μετακυλείτο το επιπρόσθετο κόστος στο τελικό προϊόν δεν θα μπορούσε να πουληθεί, λόγω κόστους.
Πέρα από το οικονομικό κόστος, μεγάλο ζήτημα για τους οινοποιούς της Αχαΐας είναι τι γίνεται με την παραγωγή ξηρής Μαυροδάφνης. Πρόκειται για ένα κρασί πλούσιο, με υπέροχα χαρακτηριστικά το οποίο έχει αγαπηθεί από το κοινό τα τελευταία χρόνια. Είναι ένα κρασί που ζητούν οι αγορές του εξωτερικού, όμως λόγω του νομοθετικού πλαισίου της χώρας μας απαγορεύεται να αναγράφεται στην φιάλη η ποικιλία, παρά μόνο εάν είναι γλυκό. Στην ξηρή εκδοχή της, δυστυχώς, δεν επιτρέπεται η αναγραφή της λέξης Μαυροδάφνη, οπότε οι παραγωγοί δίνουν ονόματα στα κρασιά τους που μπορεί να υποψιάσουν τον καταναλωτή για το ποια ποικιλία είναι.
«Γίνεται μια προσπάθεια αλλαγής του νομοθετικού πλαισίου. Έχουν γίνει ανάλογες ενέργειες, όμως από την εμπειρία που έχουμε φαίνεται ότι πρέπει να ωριμάσουν οι συνθήκες» σημειώνει η κ. Παρπαρούση.
Οι αμπελώνες της Αιγιάλειας
Εξίσου σημαντικό κομμάτι της παραγωγής-ίσως το σημαντικότερο- αποτελούν οι αμπελώνες της Αιγιάλειας. Γι’ αυτό τον λόγο απευθυνθήκαμε στη Θεοδώρα Ρούβαλη, υπεύθυνη του Οινοποείου Ρούβαλη-Οινοφόρος, στην Αιγιάλεια.
Σε σχέση με τα πρώτα μηνύματα της φετινής χρονιάς από άποψη ποιότητας και τι κρασιά να περιμένουμε, η κ. Ρουβαλη σημειώνει ότι:
«Το 2019 ήταν μια πολύ καλή χρονιά σχεδόν για όλες τις περιοχές της Ελλάδας ποιοτικά και ποσοτικά. Ο τρύγος ήρθε όψιμος κατά περίπου 10-15 ημέρες. Συγκεκριμένα, είχαμε αργή και καλή ωρίμανση καθώς και τρύγο χωρίς προβλήματα. Τα πρώτα λευκά κρασιά της χρονιάς χαρακτηρίζονται από έντονα ποικιλιακά αρώματα, τραγανές οξύτητες και πλούσια γεύση ενώ τα ερυθρά διακρίνονται από έντονα φρουτώδη χαρακτήρα, εξαιρετική φαινολική ωρίμανση και καλή δομή. Οι υψηλές οξύτητες της χρονιάς προμηνύουν επίσης κρασιά με σπουδαίο δυναμικό παλαίωσης! ».
Σε σχέση με τον ενιαίο φόρο κατανάλωσης και κατά πόσο επανήλθε η αγορά στους επιθυμητούς ρυθμούς, μετά την άρση του, η κ. Ρούβαλη απαντά ότι:
«Ο κλάδος επλήγη, όχι τόσο λόγω μείωσης πωλήσεων αλλά κυρίως λόγω του ότι ευνοήθηκε πολύ η παραοικονομία. Τελικά αυτό που βγήκε κερδισμένο ήταν το ανεξέλεγκτο χύμα κρασί και αυτή η κατάσταση είναι πολύ δύσκολα αντιστρέψιμη».
Για την δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί Μαυροδάφνης στην ξηρή εκδοχή της, καθώς δεν μπορούν να αναγράψουν το όνομα της ποικιλίας στην ετικέτα και κατά πόσο έχουν γίνει βήματα για να ξεπεραστεί η συγκεκριμένη δυσκολία, η κ. Ρούβαλη επισημαίνει ότι:
«Η συνεχής επιτυχία της ξηρής Μαυροδάφνης υποχρεώνει τους πάντες (Υπουργεία και φορείς) να αντιμετωπίσουν αυτό το θέμα. Έχουμε συντονιστεί οι οινοποιοί της Αχαΐας και η αρμόδια Διεύθυνση της Αχαΐας έτσι ώστε φέτος να βάλουμε το θέμα στο ανώτερο Εθνικό και Ευρωπαικό επίπεδο».
Τέλος σε σχέση με το κατά πόσο ο αμπελώνας της Αχαΐας έχει κατακτήσει την θέση που του αρμόζει στο οινόφιλο κοινό και έχει κτίσει brand name, η κ. Ρούβαλη αναφέρει:
«Παρόλο που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια συλλογικές προσπάθειες, όχι ακόμα.
Η Αχαΐα έχει δυο σπουδαίες αυτόχθονες ποικιλίες τον Ροδίτη και την Μαυροδάφνη οι οποίες έχουν λίγο παρεξηγηθεί από το οινόφιλο ελληνικό κοινό, η καθεμιά για διαφορετικούς λόγους, ενώ χαίρουν ιδιαίτερης εκτίμησης από παγκόσμιους γευσιγνώστες και παρουσιάζουν μεγάλο οινολογικό ενδιαφέρον και δυναμικό.
Επιπλέον, υπάρχει η ορεινή Αιγιάλεια, μια ζώνη ιδιαίτερα χαρισματική για την αμπελοκαλλιέργεια καθώς συγκεντρώνει πολλά πλεονεκτήματα (υψόμετρο, άγονα και φτωχά εδάφη με έντονη κλίση ιδανικά για ποιοτικά σταφύλια μικρών αποδόσεων, βορινή έκθεση, γειτνίαση με τον Κορινθιακό κόλπο -ένα από τα τρία πιο ενδιαφέροντα γεωλογικά σημεία παγκοσμίως-, βιολογικές συνθήκες καλλιέργειας, μακραίωνη παράδοση αμπελουργίας). Θα μπορούσε λοιπόν η Αιγιάλεια να αξιοποιηθεί ως ναυαρχίδα για την ανάδειξη της οινικής Αχαΐας (και γενικότερα της Πελοποννήσου) και την ισχυροποίηση του brand name της».
Και προσθέτει ότι η Αχαΐα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον τουρισμό λόγω και της στρατηγικής της θέσης.
«Μόλις σε 3 ώρες από την Αθήνα προσφέρει όμορφες παραλίες, ορεινές εξορμήσεις και μεγάλη πολιτισμική κληρονομιά ενώ συνδέει την Πελοπόννησο με την Στερεά μέσω της γέφυρας Ρίου-Αντιρίου αλλά και με το Ιόνιο και την Ιταλία μέσω του λιμανιού της Πάτρας.
Με την συνειδητοποίηση και υποστήριξη των τοπικών φορέων προς την ανάπτυξη του οινικού και γαστρονομικού τουρισμού, την προώθηση των ποιοτικών κλώνων των ποικιλιών από τα φυτώρια και την υποστήριξη από το συλλογικό οινικό στρατηγικό μάρκετινκ , στην εποχή που το Ελληνικό Κρασί περνάει στην επόμενη φάση του, θα μπορούσε να γίνει ένα μεγάλο βήμα προς την ισχυροποίηση της εικόνας της» υπογραμμίζει η κ. Ρούβαλη.