Επιστολή στους Υπουργούς Οικονομικών, Ανάπτυξης & Επενδύσεων και Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων, κ.κ. Χρ. Σταϊκούρα, Α. Γεωργιάδη και Ι. Βρούτση απέστειλε η ΓΣΕΒΕΕ στην οποία αναφέρει τα ακόλουθα:
«Για την αντιμετώπιση της πρωτοφανούς υγειονομικής κρίσης που βιώνουμε η κυβέρνηση έλαβε έγκαιρα και αποφασιστικά τα μέτρα εκείνα που ήταν απαραίτητα για τον περιορισμό εξάπλωσης του κορονοιού, ώστε να μην αντιμετωπίσουμε τραγικές καταστάσεις ανάλογες με εκείνες που καθημερινά και με λύπη βλέπουμε σε άλλα κράτη, όπως η Ιταλία και η Ισπανία.
Τα μέτρα αυτά, όπως συμβαίνει και σε όλες σχεδόν τις χώρες που πλήττονται από την εξάπλωση της πανδημίας, περιλαμβάνουν ευρείας έκταση περιορισμό της οικονομικής δραστηριότητας που για την μεγάλη πλειοψηφία των επιχειρήσεων σημαίνει ακόμα και πλήρη αναστολή λειτουργίας τους.
Για την αντιμετώπιση των δυσμενών συνεπειών που δημιουργεί ο περιορισμός της οικονομικής δραστηριότητας η ελληνική κυβέρνηση ανέπτυξε τον τελευταίο μήνα ένα πλέγμα προστασίας των επιχειρήσεων και των εργαζόμενων του ιδιωτικού τομέα που πλήττονται από τις συνέπειες της υγειονομικής κρίσης.
Διανύουμε τον 2ο μήνα των περιοριστικών μέτρων και μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί 5 ΠΝΠ , πάνω από 80 Υπουργικές ή κοινές υπουργικές αποφάσεις και ισάριθμες σχεδόν εγκύκλιοι. Στο πλαίσιο αυτής της πρωτοφανούς παραγωγής νομοθετικών κειμένων, που ακόμα και υπό φυσιολογικές συνθήκες θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο για τον οποιονδήποτε να τα παρακολουθήσει στο σύνολο τους, έχουμε επιδοθεί το προηγούμενο διάστημα σε έναν αγώνα ένταξης όλο και περισσοτέρων ΚΑΔ στα προστατευτικά μέτρα, καθώς τα αιτήματα που δεχόμαστε από συναδέλφους που βλέπουν τους τζίρους τους να κατακρημνίζονται είναι χιλιάδες, αλλά και σε στοχευμένες παρεμβάσεις σε μέτρα που εξαγγέλλονται και μας δημιουργούν εύλογα ερωτηματικά.
Με την παρούσα επιστολή και έχοντας πλέον μια συνολική εικόνα του εύρους των παρεμβάσεων (μετά και την έκδοση της από 30/3/2020 ΠΝΠ), αλλά και των προβλημάτων που έχουν δημιουργηθεί κατά την εφαρμογή των υπόλοιπων προστατευτικών διατάξεων, θέλουμε να φέρουμε στην προσοχή σας κενά και αδυναμίες που έχουν διαπιστωθεί ή σημαντικά προβλήματα που θα προκύψουν από τον τρόπο που έχει οικοδομηθεί το προστατευτικό πλέγμα για τις μικρές, πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους αυτοαπασχολούμενους.
Σημειώνουμε για ακόμη μια φόρα ότι το εισόδημα, των αυτοαπασχολούμενων, και των πολύ μικρών επιχειρήσεων, βασίζεται ως επί των πλείστων στην καθημερινή τους λειτουργία και δραστηριότητα, τόσο για την προσωπική τους επιβίωση όσο, και για την δυνατότητα τους να εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους. Αυτό σημαίνει ότι «πλανώνται πλάνην οικτράν» όποιοι πιστεύουν ότι μετά από 10 χρόνια βαθιάς οικονομικής κρίσης οι επιχειρήσεις αυτές, που αντιστοιχούν στο 96% της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα και προσφέρουν το 60% της απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, έχουν την απαραίτητη ρευστότητα για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις μιας πρωτόγνωρης κατάστασης, για την αντιμετώπιση της οποίας έχουν ληφθεί μετρά περιορισμού που ισοδυναμούν με μηδενικά έσοδα για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα.
Σημειώνουμε επίσης ότι οι επιχειρήσεις αυτές δεν έχουν αυτοτελή λογιστικά ή οικονομικά τμήματα, αλλά συνεργάζονται με εξωτερικά λογιστικά γραφεία για την διεκπεραίωση των συναλλαγών τους με το Δημόσιο. Σε έρευνα επιχειρήσεων που είχε πραγματοποιηθεί το 2018, στο πλαίσιο της επιτροπής για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας με την συμμετοχή του ILO, είχε καταγραφεί ότι το 82,5% των επιχειρήσεων για τις διοικητικές διαδικασίες με το δημόσιο χρησιμοποιούν εξωτερικό συνεργάτη (λογιστή), στο 10,3% λειτουργούσε τμήμα λογιστηρίου εντός της επιχείρησης ενώ μόλις το 5,8% των επιχειρηματιών διεκπεραίωναν τις διαδικασίες μόνοι τους. Στην τελευταία μάλιστα έρευνα οικονομικού κλίματος για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ (Φεβρουάριος 2020) το 76,6% των επιχειρηματιών δήλωσαν ότι δεν γνωρίζουν πώς να διεκπεραιώσουν μόνοι τους οποιαδήποτε διαδικασία στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ. Αυτό σημαίνει ότι οι διαδικασίες ένταξης στο πλέγμα προστασίας θα πρέπει να είναι σαφείς και απλές και να λαμβάνουν υπόψη τον φόρτο που δημιουργείται στα συνεργαζόμενα λογιστικά γραφεία σε ένα πρωτόγνωρο και για αυτά περιβάλλον εργασίας.
Αυτή τη στιγμή τα μέτρα που έχουν θεσμοθετηθεί για την προστασία αυτοαπασχολουμένων, πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων περιορίζονται στην αναστολή των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων των μηνών Μαρτίου και Απριλίου. Εισοδηματικά έχει προβλεφθεί μια σχετικά οριζόντια οικονομική ενίσχυση 800 € που αντιστοιχεί σε διάστημα 45 ημερών το οποίο όμως δεν περιλαμβάνει όλες τις πολύ μικρές επιχειρήσεις (επιχειρήσεις με έως 5 άτομα προσωπικό). Πέραν αυτών για τα υπόλοιπα κόστη που έχει μια επιχείρηση (ενοίκιο, δάνεια, εξόφληση προμηθευτών, επιταγές, απαξίωση εμπορευμάτων, ρεύμα-φυσικό αέριο, λοιπά τέλη και χρεώσεις) η μέριμνα που έχει ληφθεί απέχει από το να χαρακτηριστεί στοιχειώδης, ενώ η γραφειοκρατία που συνοδεύει κρίσιμα μέτρα όπως η παροχή ρευστότητας μέσα από την λεγομένη «επιστρεπτέα προκαταβολή» ουσιαστικά την καθιστά απαγορευτική για μια πολύ μεγάλη μερίδα επιχειρήσεων και ιδιαίτερα των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων.
Η επόμενη μέρα της υγειονομικής κρίσης για τους αυτοαπασχολούμενους και τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις προδιαγράφεται δυσοίωνη εάν δεν παρθούν τώρα μέτρα που όχι απλά θα ανακουφίζουν αλλά θα δημιουργούν και τις προϋποθέσεις επανεκκίνησης της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Εάν δεν δράσουμε τώρα τότε ένα πολύ σημαντικό ποσοστό των επιχειρήσεων αυτών δεν θα μπορέσουν να επαναλειτουργήσουν με ανυπολόγιστες συνέπειες για την απασχόληση, τα δημόσια έσοδα και κυρίως την κοινωνική συνοχή.
Ως εκ τούτου παρακαλούμε να λάβατε υπόψη τις προτάσεις που ακολουθούν και αποσκοπούν όχι μόνο στην πρόσκαιρη ανακούφιση των επιχειρήσεων, αλλά και στην δημιουργία των προϋποθέσεων για την σταδιακή επαναλειτουργία τους μετά την άρση των περιορισμών.
Προτάσεις ΓΣΕΒΕΕ:
- Επιχειρήσεις που έχουν αναστείλει την λειτουργίας τους με κρατική εντολή και επιχειρήσεις που έχουν αναστείλει την λειτουργίας επειδή πλήττονται από τις επιπτώσεις της πανδημίας.
Η διάκριση αυτή που προσδιορίζει και διαφορετικό βαθμό προστασίας σε σχέση με την μείωση μισθωμάτων θα πρέπει να αρθεί. Οι επιχειρήσεις που έχουν αναστείλει την λειτουργίας αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα και τις ίδιες υποχρεώσεις ανεξάρτητα από τον λόγο της αναστολής.
- Κύριοι και δευτερεύοντες ΚΑΔ
Να συμπεριληφθούν στα μέτρα προστασίας και οι επιχειρήσεις που ο ΚΑΔ δευτερεύουσας δραστηριότητας δηλώθηκε το 2019. Αφόρα τόσο επιχειρήσεις που υφίστανται πριν το 2019 όσο και επιχειρήσεις που συστάθηκαν το 2019 αλλά και τις επιχειρήσεις που συστάθηκαν ι το 2020. Εάν δεν είναι εφικτή η διαπίστωση της δευτερεύουσας δραστηριότητας από την διοικητική αρχή να δοθεί η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να το δηλώσουν με υπεύθυνη δήλωση και αργότερα να γίνει ο σχετικός έλεγχος. Επιπλέον, η αναλογία επί του τζίρου μεταξύ ΚΑΔ κύριας και δευτερεύουσας δραστηριότητας, με την οποία καθορίζεται εάν κάποια επιχείρηση μπορεί να ενταχθεί στα μέτρα προστασίας ή όχι αγνοεί την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί. Προτείνουμε να αρθεί αυτός ο περιορισμός και να αρκεί η δήλωση του ΚΑΔ κύριας ή δευτερεύουσας δραστηριότητας. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι στην παρούσα συγκυρία εάν μια επιχείρηση μπορεί να λειτουργήσει δεν πρόκειται να αναστείλει την λειτουργίας που επί της ουσίας ισοδυναμεί με συσσώρευση μελλοντικών οφειλών.
- Βοήθημα 800 € σε αυτοαπασχολούμενους και πολύ μικρές επιχειρήσεις
Προτείνουμε την διεύρυνση του μέτρου ώστε να συμπεριληφθούν και οι επιχειρήσεις που απασχολούν έως 10 άτομα προσωπικό ή σε 10 ετήσιες μονάδες εργασίας, καθώς και όλοι οι εταίροι με ασφαλιστέο εισόδημα επιχειρήσεων με νομική μορφή ΟΕ, ΕΕ, ΕΠΕ και ΙΚΕ.
- Διαδικασία δήλωσης συμβάσεων εργασίας σε αναστολή για το βοήθημα των 800€ στους εργαζόμενους.
Η διαδικασία δήλωσης από την μεριά των εργοδοτών θα πρέπει να ξανανοίξει τόσο για την δήλωση συμβάσεων εργασίας σε αναστολή που εκ παραδρομής να μην έχουν καταχωρηθεί όσο και για ενδεχόμενες τροποποιήσεις- διορθώσεις που να πρέπει να γίνουν. Τα χρονοδιαγράμματα που τέθηκαν προκειμένου να δηλωθούν οι συμβάσεις εργασίας σε αναστολή ήταν ασφυκτικά.
Γενικά δεν αντιλαμβανόμαστε το λόγο που τίθενται χρονοδιαγράμματα όταν είναι προφανές ότι η αναστολή της επιχειρηματικής δραστηριότητας ήταν μια εν εξελίξει διαδικασία. Πλέον αυτών πρέπει να αποτελέσει άμεση προτεραιότητα σε τεχνικό επίπεδο η δυνατότητα δήλωσης στο ΕΡΓΑΝΗ της πραγματικής ημερομηνίας αναστολής των συμβάσεων εργασιών και όχι την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης που δεχόταν το σύστημα.
- Επιστρεπτέα προκαταβολή
Η επιστρεπτέα προκαταβολή έτσι όπως έχει οικοδομηθεί περιλαμβάνει μια σειρά περιορισμών και ασφυκτικών χρονοδιαγραμμάτων. Ουσιαστικά θα αποκλείσει το μεγαλύτερο μέρος των επιχειρήσεων και ιδιαίτερα των μικρών και πολύ μικρών που ανέμεναν αυτή την ένεση ρευστότητας για να καλύψουν τις υποχρεώσεις εκείνες που δεν συμπεριλαμβάνονται στα προστατευτικά μέτρα, με κυριότερη εκείνη προς τους προμηθευτές (ανεξόφλητα τιμολόγια, εξόφληση αξιογράφων, δαπάνες ενέργειας κλπ), ώστε η όποια ρευστότητα έχει απομείνει στις επιχειρήσεις να αξιοποιηθεί για την ομαλή επαναλειτουργία τους μετά το πέρας των περιοριστικών μέτρων. Το μέτρο αυτό χρειάζεται ριζικό ανασχεδιασμό. Προτείνουμε ένα πολύ απλό σύστημα που μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά για το σύνολο των επιχειρήσεων αντικαθιστώντας τις διαδικασίες που έχουν προβλεφθεί μέχρι σήμερα. Συγκεκριμένα με βάση τις ήδη υποβληθείσες τριμηνιαίες δηλώσεις ΦΠΑ του 2019 να προσδιοριστεί ο μέσος μηνιαίος τζίρος των επιχειρήσεων που θα αιτηθούν την ενίσχυση και να τους χορηγηθεί ένεση ρευστότητας που να αντιστοιχεί στο 60% του μέσου μηνιαίου τζίρου υπολογιζόμενου επί του διαστήματος που διατηρούνται τα περιοριστικά μέτρα. Επιπλέον και σε κάθε περίπτωση το χρονοδιάγραμμα για την υποβολή των αιτήσεων θα πρέπει να οριστεί για τουλάχιστον έως τις 30/4/2020 με δυνατότητα επιπλέον παράτασης εάν τα περιοριστικά μέτρα συνεχιστούν.
- Μεταχρονολογημένες επιταγές
Το πλαίσιο που έχει προσδιοριστεί για την αναστολή προθεσμιών πληρωμής αξιογράφων πέραν παρουσιάζει αρκετές δυσλειτουργίες κατά την εφαρμογή του. Ως εκ τούτου θα πρέπει άμεσα να παραταθεί η όλη διαδικασία. Πέραν τούτου θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα για την δυνατότητα προεξόφλησης του 80% της αξίας των επιταγών στους κομιστές που στην παρούσα φάση αναλαμβάνουν όλο το βάρος. Σε μεγάλο βαθμό τα μέτρα ενίσχυσης εξακολουθούν να λειτουργούν χωρίς την ενεργή ανάμειξη των τραπεζών στην διευκόλυνση της οικονομίας.
Ευελπιστούμε ότι θα λάβατε σοβαρά υπόψη τις ανησυχίες και τις προτάσεις μεριμνώντας για τις απαραίτητες τροποποιήσεις – διορθώσεις».
