H συζήτηση για την «επόμενη ημέρα» του κορωνοϊού έχει ανοίξει πλέον και στη χώρα μας. Όχι όμως με τεκμηριωμένο και αποδοτικό τρόπο σε επίπεδο πολιτικής αντιπαράθεσης και κεντρικών ΜΜΕ. Εκεί βρισκόμαστε ακόμη στη φάση ποιος είναι «καλύτερος διαχειριστής της κρίσης» και τι κάνουν οι γνωστοί celebrities στην πανδημία. Αναφερόμαστε στην κοινωνία και στους μικρομεσαίους επιχειρηματίες και εργαζόμενους, που βλέπουν το «μαύρο» να πέφτει κυριολεκτικά πλέον στη ζωή τους. Τι τραγική ειρωνεία μάλιστα για τους περισσότερους που άντεξαν τα προηγούμενα δέκα χρόνια και στις αρχές του 2020 έβλεπαν κάποιο φως στο ορίζοντα.
Η τέλεια καταιγίδα
Αφού με τον ένα ή τον άλλο τρόπο διασκεδάστηκαν οι 42 μέρες καραντίνας και καλύφθηκαν κάποιες βασικές ανάγκες επιβίωσης με τα 8οο-άρια και τα 6οο-άρια, ταυτόχρονα με τη μεταφορά λίγους μήνες μετά κάποιων υποχρεώσεων, το σταδιακό «άνοιγμα» προς την κανονικότητα είναι μια απότομη προσγείωση στην πραγματικότητα. Ακόμη και οι φημολογούμενες ουρές στα κομμωτήρια μένουν στις φήμες και μετά τις πρώτες ημέρες αποδεικνύεται ότι η αναμενομένη κατανάλωση που θα αναζωογονήσει στην αγορά έχει ξεμείνει από καύσιμα. Όπως σύντομα θα ξεμείνει από καύσιμα και ο κρατικός κορβανάς και η επιδοματική αντιμετώπιση του προβλήματος.Η «ευτυχία» του «πάρε κόσμε» των πρώτων εβδομάδων της υγειονομικής κρίσης από την νυν κυβέρνηση, που κακά τα ψέματα στηρίζεται στα επαρκή ταμεία που της παρέδωσε η προηγούμενη (γεμισμένα βέβαια από την πενταετή φορολογική αφαίμαξη της κοινωνίας και όχι από την αύξηση του πλούτου της),θα πάρει σύντομα την πραγματική της θέση. Ο Βασιλιάς είναι γυμνός και αυτή η γύμνια το επόμενο διάστημα θα γίνει ορατή σε πολλά επίπεδα. Ελπίζουμε επιτέλους να υπάρξει σε κάθε προβληματικό χώρο της κοινωνίας μας και από ένα γενναίο παιδάκι που να φωνάξει την αλήθεια: «Κοιτάξτε!! Κοιτάξτε!! Ο βασιλιάς είναι γυμνός!!» και να προκύψει η εξέλιξη που επεφύλασσε ο μεγάλος παραμυθάς Χανς Κρίστιαν Άντερσεν.
Γιατί πώς να κρυφτεί η αλήθεια των μαζικών απολύσεων που θα ακούμε από εδώ και πέρα παντού; Όχι ίσως με τον εντυπωσιακό τρόπο που ακούγεται από τους παγκόσμιους κολοσσούς, όπως αεροπορικές εταιρείες, ταξιδιωτικούς οργανισμούς κ.ά. Αλλά με τον οδυνηρό τρόπο των καθημερινών απολύσεων τους ενός από τους δύο, των δύο από τους τέσσερις κ.ο.κ, εργαζόμενους στα μικρομάγαζα και τις βιοτεχνίες.
Τις πιο μαζικές απολύσεις σε όλη την αλυσίδα του τουρισμού και πάει λέγοντας.
Στην περίοδο της δεκαετούς οικονομικής κρίσης στη χώρα μας είχαμε πολλές φορές αναλύσει τη σημασία της κατανόησης της φράσης «τα παραδείγματα επιχειρηματικής επιτυχίας του παρελθόντος δεν μπορούν να αποτελούν μπούσουλα για το μέλλον» γιατί η καταιγίδα της κρίσης άλλαξε ριζικά τα δεδομένα. Παρότι όμως δεν κατανοήθηκε πλήρως η σημασία της, εντούτοις ευτυχείς συγκυρίες για τη χώρα μας επέτρεψαν σε μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων να επιβιώσουν. Για παράδειγμα στον τουρισμό. Που σχεδόν σε όλες τις φάσεις της οικονομικής κρίσης έδινε διέξοδο στην οικονομία. Με τρόπο όμως που ταυτόχρονα έκρυβε τις δομικές αδυναμίες τόσο του ίδιου του προϊόντος του, όσο και των δορυφορικών δραστηριοτήτων του.
Μάλιστα δημιουργήθηκε και η εντύπωση ότι ο τουριστικός προσανατολισμός της χώρας έχει περιθώρια να απογειωθεί σε τέτοιο βαθμό που φάνταζε και ως μονόδρομος. Διόλου τυχαίο ότι η συντριπτική πλειοψηφία και των πετυχημένων και πολυβραβευμένων νεοφυών επιχειρήσεων που αναπτύσσονται με γοργό ρυθμό τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, συγκρατώντας εδώ και πολλούς νέους επιστήμονες, το τουρισμό άμεσα ή έμμεσα έχουν ως έμπνευση.
Τώρα όμως πλησιάζει η τέλεια καταιγίδα. Έτσι ίσως όπως την εμφάνισαν ο σεναριογράφος και ο σκηνοθέτης της γνωστής ταινίας «The perfect storm» που μάλιστα στηρίχθηκε σε πραγματικά γεγονότα. Και όπως και εκεί, δεν αρκούν τα εργαλεία, η τόλμη και η εμπειρία του καπετάνιου. Ούτε το θάρρος του πληρώματος.
Εδώ πλέον απαιτείται κυριολεκτικά ανατρεπτικό re-engineering παντού. Με συνολικό αναπροσανατολισμό της οικονομίας, με ενσωμάτωση αλλά όχι πλήρη εξάρτηση από τα νέα τεχνολογικά εργαλεία. Με τόλμη στις αλλαγές. Με πραγματική επιστροφή του πρωτογενούς τομέα της χώρας. Με επιβολή μιας διαφορετικής αντίληψης του χρηματοπιστωτικού συστήματος στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας.
Στη νέα μετάβαση της οικονομίας και της ζωής όλων μας, υπάρχουν βάσεις που μπορούμε να στηριχθούμε. Υπάρχει και δυναμικό που μπορεί να γίνει η μαγιά της. Όχι κατά ανάγκη αυτό που κατά καιρούς και κατά ανάλογα με τη συγκυρία «ηρωποιείται» από πολιτικούς και ΜΜΕ, με την ίδια ευκολία που όταν το «ξεζουμίζουν» το αποκαθηλώνουν. Αλλά με πολλά «ζωντανά κύτταρα» της κοινωνίας που τώρα είναι ευκαιρία να βγουν μπροστά.
Εμείς σε αυτούς αφιερώνουμε τις μικρές δυνάμεις μας και σε αυτό το προσκλητήριο καλούμε όσους το κατανοούν.