Δύο μελέτες που δημοσιεύθηκαν σήμερα(23/5) από Έλληνες επιστήμονες ρίχνουν περισσότερο φως στις πιθανές δράσεις της νικοτίνης στη λοίμωξη από τον κορωνοϊό. Η πρώτη, που πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες του Εργαστηρίου Μοριακής Βιολογίας και Ανοσολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό European Respiratory Journal, αξιολόγησε 11 δημοσιεύσεις με συνολικά 11654 νοσηλευμένους ασθενείς με COVID-19 από την Κίνα και τις ΗΠΑ. Διαπιστώθηκε ότι ο επιπολασμός του καπνίσματος ήταν το 1/5 του αναμενόμενου επιπολασμού με βάση τα ποσοστά καπνίσματος στον πληθυσμό.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ:
Farsalinos K, Angelopoulou A, Alexandris N, Poulas K. COVID-19 and the nicotinic cholinergic system. Eur Respir J 2020.
doi. 1183/13993003.01589-2020.
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι η νικοτίνη είναι η μόνη ουσία που θα μπορούσε να προσφέρει κάποια προστασία, και υποθέτουν ότι ο κορωνοϊός προσβάλλει τους νικοτινικούς χολινεργικούς υποδοχείς που βρίσκονται στους πνεύμονες, τον εγκέφαλο, το αγγειακό τοίχωμα και τα ανοσοκύτταρα. Ενώ οι επιστήμονες δηλώνουν σαφώς ότι «το κάπνισμα δεν μπορεί να θεωρηθεί προστατευτικό για το COVID-19 (ή για οποιαδήποτε άλλη ασθένεια)», τα φαρμακευτικά προϊόντα νικοτίνης είναι ευρέως διαθέσιμα και ο ρόλος τους στο COVID-19 πρέπει να διερευνηθεί.
Σε μια δεύτερη μελέτη, που κυκλοφόρησε ως προ-δημοσίευση στο Preprints, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Πατρών, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας χρησιμοποίησαν πολύπλοκα υπολογιστικά μοντέλα μοριακής σύνδεσης για να εξετάσουν τις τρισδιάστατες δομές του κορωνοϊού και των νικοτινικών υποδοχέων ακετυλοχολίνης. Διαπίστωσαν ότι ο ιός μπορεί να αλληλοεπιδράσει και να συνδεθεί με τους υποδοχείς, αναστέλλοντας ενδεχομένως τη δραστηριότητά τους. Το σημείο αλληλεπίδρασης συμπίπτει με το σημείο όπου τοξίνες δηλητηρίου φιδιών δρουν σε αυτούς τους υποδοχείς.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ:
Farsalinos K, Eliopoulos E, Leonidas D, Papadopoulos G, Tzartos S, Poulas K. Molecular Modelling and Docking Experiments Examining the Interaction between SARS-CoV-2 Spike Glycoprotein and Neuronal Nicotinic Acetylcholine Receptors. Preprints 2020;2020050365.
Τα δηλητήρια των φιδιών είναι γνωστό ότι ασκούν πολλές από τις ανεπιθύμητες δράσεις τους αναστέλλοντας τη δραστηριότητα των υποδοχέων ακετυλοχολίνης. Αυτοί οι υποδοχείς αποτελούν μέρος του «χολινεργικού αντιφλεγμονώδους συστήματος» που ελέγχει τη φλεγμονώδη απόκριση σε λοιμώξεις από βακτήρια και ιούς. Έχει γίνει ευρέως αποδεκτό ότι η σοβαρή COVID-19 αντιπροσωπεύει μια υπερ-φλεγμονώδη απόκριση, γνωστή ως «καταιγίδα κυτοκινών», και είναι πιθανό η αποτυχία ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος να οφείλεται, τουλάχιστον εν μέρη, σε διαταραχή των νικοτινικών υποδοχέων ακετυλοχολίνης και του χολινεργικού αντιφλεγμονώδους συστήματος. Έχοντας ήδη διαπιστώσει την ύπαρξη μια αλληλουχίας που είναι ομόλογη με νευροτοξίνη φιδιών στην πρωτεϊνη SPIKE του ιού, στη νέα προδημοσίευση οι ερευνητές προβλέπουν την ακριβή αλληλεπίδραση της συγκεκριμένης ιικής πρωτεϊνης με το βασικό συστατικό του νικοτινικού χολινεργικού συστήματος, τους νικοτινικούς υποδοχείς ακετυλοχολίνης.
Κύριοι ερευνητές και στις δύο μελέτες ήταν ο Δρ. Κωνσταντίνος Φαρσαλινός και ο Αν. Καθ. Κωνσταντίνος Πουλάς από το Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας και Ανοσολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Τόνισαν ότι το κάπνισμα είναι σαφέστατα επιβλαβές και οι καπνιστές θα πρέπει να ενθαρρυνθούν ακόμη και τώρα να το διακόψουν. Ωστόσο, υπάρχουν ήδη εγκεκριμένα φαρμακευτικά σκευάσματα νικοτίνης ή άλλοι νικοτινικοί αγωνιστές που θα πρέπει να διερευνηθούν άμεσα σε κλινικές δοκιμές και μελέτες
