H κινητοποίηση της περασμένης Τετάρτης στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος μπορεί να αποτελέσει αφετηρία για επανασχεδιασμό της στρατηγικής ουσιαστικών παρεμβάσεων των εκπροσώπων του επιχειρηματικού κόσμου της περιοχής και ειδικότερα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, δηλαδή των εμπόρων, των βιοτεχνών και των αυτοαπασχολούμενων, που άλλωστε αποτελούν και τη συντριπτική πλειοψηφία της επιχειρηματικότητας της περιοχής.
Κακά τα ψέματα. Η περιοχή μας έχει από δεκαετίες χάσει την βιομηχανικής της ιδιότητα. Είναι λίγες οι μεγάλες βιομηχανικές δραστηριότητες που λειτουργούν εδώ ( κυρίως στην ΒΙΠΕ) και αυτές των λίγων εκατοντάδων εργαζόμενων. Είναι αρκετές αλλά όχι σε βαθμό που να αποτελούν κυρίαρχο στοιχείο του τοπικού μας ΑΕΠ οι μικρομεσαίες μεταποιητικές επιχειρήσεις. Υπάρχει σε σημαντικό ποσοστό μικρή εμπορική δραστηριότητα (παρά τα λουκέτα της τελευταίας δεκαετίας) και επίσης σημαντική επιχειρηματικότητα στο χώρο της εστίασης και της αναψυχής. Εμπορική δραστηριότητα και εστίαση έχουν άμεση σχέση φυσικά με την πανεπιστημιακή κοινότητα της Πάτρας. Αντίστοιχα ευνοείται και ο χώρος real estate σε επίπεδο μικρών ιδιοκτησιών ή ιδιωτικών φοιτητικών εστιών (οι τελευταίες έχουν τα τελευταία χρόνια συγκεντρώσει επενδυτικό ενδιαφέρον στην περιοχή).
Φυσικά την οικονομία της περιοχής συγκροτούν με υψηλά ποσοστά συμμετοχής ο τομέας των υπηρεσιών, με τις τοπικές και περιφερειακές δημόσιες δομές, τα πανεπιστήμια, τα ερευνητικά κέντρα και τα νοσοκομεία της περιοχής και πολλές ακόμη ιδιωτικές δομές υπηρεσιών να συγκεντρώνουν σημαντική απασχόληση.
Το οικονομικό προφίλ της πόλης συμπληρώνεται με μια σημαντική επιχειρηματικότητα στον τομέα των μεταφορών και ακόμη της ναυτιλίας, με την τελευταία βέβαια να μην έχει την αίγλη του παρελθόντος, της πάλαι ποτέ «Πύλης της χώρας μας για τη Δύση».
Τέλος, από τους τομείς που χαρακτηρίζουν την οικονομική ταυτότητα μιας περιοχής, εδώ ο πρωτογενής τομέας έχει το δικό του στίγμα με τεράστια όμως προβλήματα και ανεπάρκειες (όπως και μειούμενη συμμετοχή στο τοπικό ΑΕΠ ) σε επίπεδο φυσικά Αχαΐας, που τροφοδοτεί και τον αστικό ιστό της Πάτρας.
Τα παραπάνω δεδομένα της περιοχής είναι θεωρούμε η βάση πάνω στην οποία οφείλει να επανασχεδιαστεί η στρατηγική των παρεμβάσεων των συνδικαλιστικών φορέων εκπροσώπησης της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας στην περιοχή μας.
Προαναφέραμε ότι η κινητοποίηση της περασμένης Τετάρτης μπορεί να αποτελέσει αφετηρία ενός τέτοιου επανασχεδιασμού, όχι τόσο λόγω της δυναμικής της ίδιας της κινητοποίησης των φορέων όσο λόγω της φάσης στην οποία βρισκόμαστε, βιώνοντας την εποχή του κορωνοϊού και όσων πέρασαν λόγω της πανδημίας και κυρίως λόγω όσων έρχονται από τις διακυμάνσεις της, που όλοι οι ειδικοί αλλά και η απλή λογική μας λένε ότι θα υπάρχουν για αρκετό καιρό ακόμη.
Κωδικοποιημένα, να αναφερθούμε στα κυριότερα χαρακτηριστικά της φάσης αυτής, που θα επηρεάσουν σίγουρα την επιχειρηματική δραστηριότητα της περιοχής μας τουλάχιστον μέχρι τέλος του 2020:
- Αβεβαιότητα παντού: Είναι αδύνατος ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός επιχειρηματικών δράσεων όταν η οποιαδήποτε ανάκαμψη του κορωνοϊού μπορεί να οδηγήσει σε νέο lockdown.
- Kαταναλωτική επιφύλαξη: Ο κόσμος κάλυψε τις πρώτες ημέρες της επανεκκίνησης της οικονομίας βασικές τους ανάγκες και στη συνέχεια πολύ διστακτικά και περιορισμένα ψωνίζει. Ήδη έμποροι και επιχειρηματίες εστίασης αλλά και επιχειρηματίες στη μεταποίηση και τις μεταφορές κάνουν ταμείο επανεκκίνησης και διαπιστώνουν τα νέα ελλείματα.
- «Συνήθειες» που ενισχύθηκαν όσες υπήρχαν σε λανθάνουσα μορφή ή απέκτησαν υπόσταση το πρώτο τρίμηνο της πανδημίας. Για αυτές τις συνήθεις πρόσφατα γράψαμε εκτενώς σε αυτήν εδώ τη στήλη, κατατάσσοντας αυτές σε κακές και εκτιμώντας ποιες ήλθαν και θα μείνουν και ποιες είναι περαστικές. Προς ενίσχυση της προτροπής μας για έναν ριζικό επανασχεδιασμό, όχι μόνο της προσωπικής στρατηγικής του κάθε επιχειρηματία για την προσωπική του επιχείρηση (το λεγόμενο re-engeeniaring) στο οποίο τακτικά αναφερόμαστε αλλά και του τρόπου παρέμβασης των εκπροσώπων των επιχειρηματικών φορέων, θα αναφέρουμε παρακάτω σύντομα ορισμένες από αυτές που θεωρούμε συνήθειες, που αφορούν όλους μας και αλλάζουν το επιχειρηματικό και όχι μόνο τοπίο μακροπρόθεσμα:
- Η μεγάλη στροφή νέων κατηγοριών πολιτών και πέραν των νέων στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Καταναλωτές που και μετά τις πρώτες ημέρες της επανεκκίνησης της οικονομίας δείχνουν να παραμένουν σε μεγάλο βαθμό στο νέο για αυτούς τρόπο αγορών. Εδώ να προσθέσουμε και τις νέες καταναλωτικές συνήθειες που δείχνει να μονιμοποιεί η πανδημία
- Η αποστασιοποίηση, που τείνει να αποτελεί για μεγάλο διάστημα την σημαντικότερη «άμυνα» έναντι του κορωνοϊού. Ως συνήθεια θα αποτελέσει και τεράστιο πλήγμα για μια σειρά επιχειρηματικές δραστηριότητες που βάση τους είχαν το συνωστισμό και την γειτνίαση των ανθρώπων
- Οι ταχεία μετάβαση στην ψηφιακή εποχή.Το φαινόμενο έχει πολλές θετικές πλευρές, ιδίως σε ότι έχει να κάνει με την εξυπηρέτηση του πολίτη από το κράτος (αυτές οι πλευρές βέβαια ισχύουν αν οι αλλαγές δεν αποτελούν μόνο εξαγγελίες αλλά εφαρμοστούν και εμπεδωθούν και στην πράξη). Διαβλέπουμε όμως και σημαντικούς κινδύνους. Κορυφαίο παράδειγμα εδώ το θέμα της εξ αποστάσεως διδασκαλίας, που δευτερογενώς δημιουργεί και άλλες εξελίξεις, όπως αυτήν την περίοδο στα πανεπιστήμιά μας την εξ αποστάσεως και αποκλειστικά εξεταστική διαδικασία για τους φοιτητές(αναφερθήκαμε σχετικά για αυτό στην προηγούμενη έκδοσή μας εδώ).
Στο θέμα αυτό απαιτείται ολόκληρη ανάλυση(και θα μας απασχολήσει εκτενώς πολλές φορές προσεχώς). Την διάσταση όμως που έχει η τυχόν μονιμοποίηση της διαδικασίας(που τείνει να μετατρέψει τα Πανεπιστήμιά μας σε «Ανοιχτά») την συνδυάζουμε άμεσα με την ανάγκη ο επιχειρηματικός κόσμος της περιοχής να αντιληφθεί τις αλλαγές που έρχονται.
Ας σκεφθούν όλοι τι σημαίνει για την Πάτρα η έστω και μερική μονιμοποίηση στα Πανεπιστήμια μας της εξ αποστάσεως διδασκαλίας και των συναφών εξετάσεων. Μια εξέλιξη που εξυπηρετεί και πολλά ιδιοτελή συμφέροντα, πέραν των αυτονόητων και καλοδεχούμενων θετικών που μπορεί να έχει ο συμπληρωματικός ρόλος της εξ αποστάσεως διαδικασίας στην τριτοβάθμια κυρίως εκπαίδευση.
Στη βάση αυτή,πρότασή μας είναι η προχθεσινή διεκδικητική συνάντηση συνάντηση στην Περιφέρεια από διαφορετικούς χώρους, ανεξάρτητα του πως προέκυψε και τι πέτυχε,να έχει συνέχεια. Μια συνέχεια που θα λάβει υπόψη της τι έρχεται παρέα με τον κορωνοϊό. Κάτι που κατά τη γνώμη δεν αντιμετωπίζεται με «ασπιρίνες», σαν τις υποσχέσεις με «κλείσιμο του ματιού» για έκτακτα βοηθήματα (καλοδεχούμενα βέβαια αν προκύψουν). Ούτε φυσικά με μόνο συνθήματα στους δρόμους. Χρειάζεται νέα στρατηγική που να στηρίζεται στη βάση της συνεννόησης και της κοινής μοίρας της πλειοψηφίας των μικρομεσαίων. Η αναζήτησή της σύντομα είναι η συνέχει που προτείνουμε και θα στηρίξουμε.
