Πρόκληση για το μέλλον αποτελεί το υδρογόνο ως ελκυστικό καύσιμο και φιλικό στο περιβάλλον, με μηδενική εκπομπή ρύπων και περιβαλλοντικό αποτύπωμα και είναι αποδοτικό.
Τα παραπάνω τονίστηκαν κατά την διάρκεια της δεύτερης θεματικής ενότητας με θέμα «Υδρογόνο το νέο καύσιμο» που διοργάνωσε την Τρίτη 14Ιουλίου η εφημερίδα «Σύμβουλος Επιχειρήσεων» με θεσμικό συνδιοργανωτή το Τεχνικό Επιμελητήριο Δυτικής Ελλάδος, στο πλαίσιο του e-Forum Ενέργειας.
Συντονιστής της ημερίδας ήταν ο Πέτρος Γανός, Μέλος Διοικούσας Επιτροπής ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας, ο οποίος αναφέρθηκε στις προκλήσεις της πράσινης εποχής και στον χώρο των καυσίμων και άνοιξε την συζήτηση θέτοντας το ερώτημα με τι προϋποθέσεις το υδρογόνο θα αντικαταστήσει τα ορυκτά καύσιμα;
Πρώτος ομιλητής ήταν ο Αθανάσιος Στούμπος, από το Εθνικό Κέντρο Ερευνας Φυσικών Επιστημών ΚΕΦΕ «Δημόκριτος», ο οποίος μίλησε με θέμα «Το υδρογόνο ως ενεργειακός φορέας και εναλλακτικό καύσιμο» λέγοντας πως αποτελεί ζητούμενο να διερευνηθεί είναι εάν θα αντικαταστήσει τα ορυκτά καύσιμα στα οποία στηρίζεται η κοινωνία και η οικονομία.
«Εδώ και αρκετά χρόνια, σχεδόν 20, με την ομάδα μου στα θέματα τεχνολογιών του υδρογόνου ως ενεργειακό φορέα και εναλλακτικό καύσιμο. Το υδρογόνο ενώ είναι το συχνότερο απαντώμενο στοιχείο στο σύμπαν με μεγάλη διαφορά κιόλας, εντούτοις στην δική μας γωνιά του πλανήτη δεν απαντάται ελεύθερο. Απαντάται συνδεδομένο αλλά είτε με τη μορφή του νερού είτε με τη μορφή των υδρογοανθράκων. Επομένως, πρέπει να το παράξουμε για να το χρησιμοποιήσουμε ως καύσιμο. Το υδρογόνο δίνει μια καλή δυνατότητα για αποθήκευση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (π.χ. ηλιακής, αιολικής) κυρίως της πλεονάζουσας ποσότητας που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο δίκτυο. Αυτή μπορεί να μετατραπεί σε υδρογόνο και να χρησιμοποιηθεί αργότερα. Η πιο προσιτή μέθοδος είναι η ηλεκτρόλυση του νερού. Αφού παραχθεί μπορεί να χρησιμοποιήσει σε διάφορες εφαρμογές και στο πέρασμα του χρόνου. Εχει μεγάλο πλεονέκτημα καθώς το υδρογόνο μπορεί να το χρησιμοποιήσει κανείς τόσο για τον εμπλουτισμού του δικτύου του Φυσικού Αερίου όσο και στη Βιομηχανία και τα κτίρια. Το υδρογόνο μπορεί να χρησιμοποιηθεί – μέσα από την αναπαραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας από το υδρογόνο είτε για σταθερές είτε για κινητές εφαρμογές, στις μεταφορές και στα οχήματα (βαρέα οχήματα π.χ. λεωφορεία, φορτηγά, τρένα αλλά και τα επιβατηγά οχήματα μικρά αλλά που προορίζονται για μεγάλες αποστάσεις) μέσω της χρήσης συσκευών που ονομάζονται κυψέλες καυσίμων». Υπάρχει η τεχνολογία πλέον, αλλά όπως είπε, ανοικτό θέμα αποτελούν οι υποδομές για την αξιοποίηση του υδρογόνου ως καύσιμο του κοντινού μέλλοντος, υπογραμμίζοντας πως το συγκριτικό του πλεονέκτημα είναι ότι είναι από τα ελάχιστα διαθέσιμα καύσιμα που δίνει μηδενικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου. Καταλήγοντας, ανέφερε πως «απαιτούνται υποδομές, οι οποίες θα εξασφαλίζουν σταθμούς φόρτισης των οχημάτων που θα κινούνται με υδρογόνο ανά τακτά χρονικό διάστημα».
Οι προκλήσεις της ηλεκτροκίνησης
Ενδιαφέρουσα προσέγγιση στις προσκλήσεις και προοπτικές των συστημάτων ηλεκτροκίνησης έκαναν ο Αναπληρωτής Καθηγητής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Τομέας Ενεργειακών Συστημάτων Αθανάσιος Καρλής και ο καθηγητής της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ Τομέας Ηλεκτρικής Ισχύος του Μετσόβειου Αντώνιος Γ. Κλαδάς στην εισήγησή τους.
Ο κ. Καρλής ανέφερε πως οι «ι μεταφορές καταναλώνουν περισσότερο από 20% της παγκόσμιας πρωτογενούς ενέργειας. Εκτιμάται ότι από το 2015 ο αριθμός των αυτοκινήτων θα αυξηθεί από 800 εκατομμύρια σε πάνω από 1,7 δισεκατομμύρια μέχρι το 2035. Για το έτος 2100 παγκοσμίως θα απαιτείται 10 φορές περισσότερη ενέργεια και οι μεταφορές θα καταναλώνουν το 40%. Περισσότερο από 96% της ενέργειας που χρησιμοποιείται σήμερα στις μεταφορές προέρχεται από το πετρέλαιο.
Ανέλυσε τους τύπους των οχημάτων όπως ηλεκτρικά, υβριδικά, ποδοκίνητα τετράτροχα ποδήλατα αστικής μετακίνησης, τα Bikes-TAXI, Cargo, αυτόνομα οχήματα αστικής μετακίνησης, τα μελλοντικά αυτόνομα οχήματα, Drones, aircars μέχρι και το αεροπλάνο-όχημα και την αυτόματη ατομική μεταφορά αντικειμένων.
Ο κ. Κλαδάς ανέλυσε τις ευκαιρίες της Ηλεκτροκίνησης και τις εξελίξεις στην Ενέργεια τονίζοντας τα εξής: «Η συνδυασμένη και συνεκτική διαμόρφωση ηλεκτρικών συνιστωσών για αξιοποίηση των ΑΠΕ, η εξηλέκτριση μεταφορών μέσω μετασκευής ενίσχυσης / πλήρους εξηλέκτρισης των οχημάτων, η υβριδικότητα και συνέργεια αξιοποιώντας ποικιλία ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και συστήματα ηλεκτροκίνησης σε σχήμα παραγωγού – καταναλωτή (prosumer) μικρής κλίμακας με συμμετοχή στην απελευθερωμένη αγορά ενέργειας με χρήση διαδικτύου και η μετεξέλιξη εξηλεκτρισμένων μεταφορών από συστήματα αποθήκευσης μπαταριών (τεχνολογίας Λιθιίου) σε Υδρογόνο που επιτρέπει εκτός από την αποθήκευση και την μεταφορά ενέργειας σε μεγάλες αποστάσεις».
Οι προοπτικές της ηλεκτροκίνησης
Για τις προοπτικές της ηλεκτροκίνησης μέσω των τεχνολογιών υδρογόνου μίλησαν διεξοδικά ο δρ Γιώργος Αυγουρόπουλος, αν. Καθηγητής Τμήματος Επιστήμης των Υλικών, Πανεπιστήμιο Πατρών και ο δρ Επαμεινώνδας Μητρονίκας, επ. Καθηγητής Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας ΗΥ, Πανεπιστήμιο Πατρών.
Ο κ. Αυγουρόπουλος τόνισε πως η ανάγκη καθαρά καύσιμα αποτελεί παγκόσμια πρόκληση και πως το Υδρογόνο μπορεί να είναι το καύσιμο του μέλλοντος, εφόσον είναι άφθονο, καθαρό, αποδοτικό. Μάλιστα, με τη χρήση κυψελών καυσίμου, είναι ιδανικό για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας υψηλής απόδοσης και μηδενικών ρύπων. Επίσης, προσφέρει γεωπολιτική ανεξαρτησία, αφού μπορεί να παραχθεί από διάφορες εγχώριες πηγές (βιομάζα, ήλιος, νερό)». Παράλληλα, σημείωσε πως οι πετρελαιοβιομηχανίες μπορούν να έχουν σημαντικό ρόλο σε μεταβατικό στάδιο προς την οικονομία του υδρογόνου».
Ο Επαμεινώνδας Μητρονίκας συμπλήρωσε ότι τα οχήματα που κινούνται με υδρογόνο είναι ηλεκτρικά και ανέπτυξε τον τρόπο που λειτουργούν οι κυψέλες με το πλεονέκτημα της αποθήκευσης ενέργειας μεγαλώνοντας την αυτονομία του οχήματος.
Αναφέρθηκε στον οδικό χάρτης υδρογόνου για την ΕΕ και εστίασαν στα πεδία επενδύσεων που πρέπει να σχεδιαστούν μέχρι έως το 2050 που θα πρέπει να υπάρξει ανάπτυξη υποδομών υδρογόνο και κατέληξαν λέγοντας πως το ένα βιώσιμο μέλλον μπορεί να είναι βασισμένο στο πράσινο υδρογόνο.
Τέλος, αναπτύχθηκαν και οι ερευνητικές δραστηριότητες του Εργαστηρίου Ηλεκτρομηχανικής Μετατροπής Ενέργειας όπως η μοντελοποίηση, ανάλυση και σχεδιασμός ηλεκτρικών μηχανών και κατασκευής ηλεκτρονικών μετατροπέων ισχύος, συστήματα ηλεκτροπρόωσης Ηλεκτρικών και Υβριδικών Οχημάτων, οδήγηση και έλεγχος Ηλεκτροκινητηρίων Συστημάτων και Μικροδίκτυα ΑΠΕ – Διεσπαρμένη Παραγωγή.
«Το υδρογόνο πλέον είναι το καύσιμο του παρόντος»
Με την ενδιαφέρουσα εισήγηση για τα συστήματα τεχνολογιών υδρογόνου για κτίρια μηδενικών ρύπων του Σοφοκλή Μακρίδη, αναπληρωτή καθηγητή στο Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Πατρών έκλεισε η δεύτερη θεματική ενότητα της ενημερωτικής εκδήλωσης με θέμα «Υδρογόνο το νέο καύσιμο» που διεξήχθη στο πλαίσιο του e forum Ενέργειας 2020 που διοργάνωσε η εφημερίδα «Σύμβουλος Επιχειρήσεων» σε συνδιοργάνωση με το Τεχνικό Επιμελητήριο Δυτικής Ελλάδας.
«Το υδρογόνο πλέον είναι το καύσιμο του παρόντος και όχι του μέλλοντος. Η τιμή του παραγόμενου υδρογόνου παγκοσμίως έχει μειωθεί και αυτό δείχνει ότι έχει ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση ή θα έλεγα πως βρίσκεται στα πρόθυρα της τεχνολογικής χρήσης», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μακρίδης στην αρχή της εισήγησής του.
Ανέπτυξε στην ενεργειακή αυτονομία υδρογόνου, αντικείμενο της ερευνητικής του εργασίας που ξεκίνησε το 2004 με την επιστημονική ομάδα του κ. Στούμπου στο «Δημόκριτος» και παραμένει όπως είπε υποστηρικτής της τεχνολογικής αυτής εξέλιξης.
«Η πλεονάζουσα ενέργεια, που δεν αντλεί το δίκτυο από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή, την αποθήκευση και τη χρήση μέσω των κυψελών καυσίμων από το υδρογόνο. Αυτό που καθορίζει τη σπουδαιότητα του υδρογόνου ως καυσίμου, είναι η συμβολή του στην πράσινη ανάπτυξη και αυτό καθορίζεται ανάλογα με τον τρόπο που παράγεται. Είναι απαιτητό να στραφούμε σε καθαρές μορφές ενέργειας. Περνώντας από το πράσινο στο μπλε υδρογόνο, το οποίο στην πράξη είναι αυτό που παράγεται από ενδεχομένως πηγές όπως άνθρακας, λιγνίτης, το φυσικό αέριο όπου δεσμεύεται το διοξείδιο του άνθρακα μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα σε εφαρμογές», ανέφερε ο κ. Μακρίδης, υπογραμμίζοντας το χαμηλό ποσοστό παραγωγής του μέσω της ηλεκτρόλυσης.
«Εμείς, με την ομάδα μας ωθούμε πλέον την ενεργειακή αυτάρκεια υδρογόνου για έξυπνες πόλεις ή έξυπνα νησιά που είναι αποκομμένα, όπως π.χ. η Ρόδος ακόμα και η Κρήτη που έχει πολλές Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας» επεσήμανε, αναδεικνύοντας παράλληλα και τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσουν τα λιμάνια.
Χαρακτηριστικά, είπε πως «το λιμάνι της Πάτρας θα μπορούσε κάλλιστα να μεταστραφεί στην καθαρή μορφή ενέργειας του υδρογόνου, μέσα από π.χ. ανεμογεννήτριες οι οποίες θα βρίσκονται μέσα στη θάλασσα όπου θα παράγουν το υδρογόνο και θα μεταφέρεται η ενέργεια στην κοινωνία (σπίτια, σχολεία, κ.α.) είτε μέσα άλλες δομές μεταφοράς είτε μέσα από δίκτυο», σημειώνοντας πως ήδη η Γερμανία έχει αποφασίσει να προχωρήσει στην δημιουργία δικτύου, ενώ η Ιαπωνία έχει φτιάξει μικρή εγκατάσταση για την μεταφορά της ενέργειας σε σπίτια που έχουν ακόμα και πρόσβαση στο Φυσικό Αέριο.
Τόνισε, ακόμα πως η ΔΕΗ θα μπορούσε να περάσει στην μεταλιγνιτική εποχή και να παράξει υδρογόνο, πρότζεκτ που ήδη έχει ξεκινήσει στην Αυστραλία εφαρμόζοντας νέες τεχνολογίες, επισημαίνοντας πως αυτό θα μπορούσε να γίνει και στην Ελλάδα, διοχετεύοντας υδρογόνο στους αγωγούς φυσικού αερίου.
Ο κ. Μακρίδης σε άλλο σημείο επεσήμανε πως «παρατηρείται προσπάθεια για να ενταχθεί το 10% υδρογόνου στους αγωγούς, οι εταιρείες προσπαθούν να ωθήσουν στην πράσινη ανάπτυξη και στην χρήση του υδρογόνου στα δίκτυα και αυτό δείχνει πως αργά ή γρήγορα θα έρθει στα σπίτια μας.
Το γεγονός αυτό που προϋποθέτει γνώση για τις τεχνολογίες μηδενικών ρύπων παγκοσμίως, τις οποίες ανέλυσε διεξοδικά λέγοντας τα εξής: «Η τεχνολογία υπάρχει αρκεί να την εφαρμόσουμε και στην καθημερινότητα μας».
Καταλήγοντας τόνισε πως «στόχος της ομάδας μας είναι να χρησιμοποιήσουμε το υδρογόνο ακόμα και σε μικρές εφαρμογές, όσο πιο πολύ μπορούμε για να φθάσουμε σε μηδενικούς ρύπους με δεδομένο ότι τα κτίρια παγκοσμίως ευθύνονται για το 40% των ρύπων παγκοσμίως».
Την άκρως ενδιαφέρουσα συζήτηση συντόνιζε ο Πέτρος Γανός, Μέλος Διοικούσας Επιτροπής ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας, ο οποίος συνεχάρη όλες τις επιστημονικές ομάδες για το σημαντικό έργο τους πάνω στην «καθαρή» ενέργεια και στην χρήση του υδρογόνου.
Εισηγητές ήσαν οι: Αθανάσιος Στούμπος, Προϊστάμενος Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ», θέμα: «Το Υδρογόνο ως ενεργειακός φορέας» Αντώνιος Κλαδάς, Καθηγητής ΕΜΠ, θέμα: «Προκλήσεις και προοπτικές των συστημάτων ηλεκτροκίνησης» Αθανάσιος Καρλής, Αν. Καθηγητής, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΔΠΘ, θέμα «Προκλήσεις και προοπτικές των συστημάτων ηλεκτροκίνησης» Γεώργιος Αυγουρόπουλος, Αν. Καθηγητής, Τμήμα Επιστήμης των Υλικών, ΠΠ Επαμεινώντας Μητρονίκας, Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Πατρών Σοφοκλής Μακρίδης, Αν. Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος ΠΠ, θέμα «Συστήματα (Παραγωγής – Αποθήκευσης – Χρήσης) Τεχνολογιών Υδρογόνου για Κτίρια Μηδενικών Ρύπων».
ΔΕΙΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ VIDEO ΤΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΣΤΟ
https://www.forumanaptixis.gr/conference/9oforumenergeias