Του Παναγιώτη Γιαλένιου εκδότη «Συμβούλου Επιχειρήσεων»
Σημειώναμε στο προηγούμενο άρθρο μας στην «Ολογραφία»: Σε συνέχεια της επιδιωκόμενης μεταστροφής στην οικονομία (ζητούμενο που επιταχύνθηκε ως ανάγκη από την πανδημία της κορωνο-ίωσης) να επισημάνουμε ότι δεν βλέπουμε να γίνεται κοινός τόπος σε όλους ,ότι ο οικονομικός ιστός της χώρας θα αντέξει μόνο μέσα από την ένταση των δημόσιων επενδύσεων, που θα κινούν παραγωγικά την οικονομία μας τα επόμενα χρόνια. Ελπίζουμε σε αυτήν την κατεύθυνση να στραφεί συνολικά η δημόσια συζήτηση με αφορμή και την περίφημη έκθεση «Πισσαρίδη», που αναλυτικά και ο Πρωθυπουργός προχθές στη Βουλή υποσχέθηκε ότι άμεσα θα γνωστοποιηθεί. Σε αυτήν την συζήτηση,που θα οδηγεί άμεσα σε οριζόντιο και κάθετο μετασχηματισμό του παραγωγικού προσανατολισμού της χώρας μας. επιμένουμε ότι «κρύβεται» και το πιο αποτελεσματικό «εμβόλιο» κατά των συνεπειών του κορωνοϊού.
Έμφαση σε παραγωγή και καινοτομία
Η έκθεση «Πισσαρίδη» στην ενδιάμεση μορφή της δόθηκε πράγματι στις αρχές της εβδομάδας στη δημοσιότητα. Κατά τη γνώμη μας αποτελεί ένα πολύ ενδιαφέρον κείμενο, που μπορεί να αποτελέσει τη βάση για σημαντική δημόσια συζήτηση στη Βουλή και κυρίως στην κοινωνία. Και ναι, το ζήτημα η δημόσια συζήτηση να εστιάσει σε θέματα παραγωγικής κίνησης της οικονομίας με έμφαση στις δημόσιες επενδύσεις, υπάρχει στις προβλέψεις της. Το ζητούμενο είναι πως, μέσα από την ουσιαστική πίεση της κοινωνίας, αυτές οι προβλέψεις θα κυριαρχήσουν και δεν θα παραμεριστούν από την πίεση των γνωστών lobbies που πάντα όταν οσμίζονται κέρδη εμφανίζονται επιθετικά και συνήθως έχουν τον τρόπο τους να επιβάλλουν τις επιλογές τους, περαν από τις αρχικές προθέσεις του μελετητή και του νομοθέτη.
Μάλιστα την δύναμη επιρροής των συγκροτημένων αυτών lobbies την ενισχύουν τάσεις «μαύρου –άσπρου» που συνοδεύουν κάθε προσπάθεια ριζικής μεταρρύθμισης του οικονομικού status της χώρας μας. Στην περίπτωση της έκθεσης «Πισσαρίδη» αναφερόμαστε στην, πριν ακόμη διαβαστεί ολόκληρη, μετά επαίνων απόρριψή της από σύσσωμη την αντιπολίτευση. Την ίδια ώρα βέβαια που και το κυβερνητικό σύστημα (στο οποίο να συμπεριλάβουμε και τη συντριπτική πλειοψηφία του κεντρικού μιντιακού συστήματος που πλέον έχει πάρει οριστικό διαζύγιο από τη βασική αρχή λειτουργίας των ΜΜΕ για «απόσταση από κάθε μορφής εξουσία») χειροκροτεί ηχηρά τις προτάσεις του νέου μας «σωτήρα»
Ξεκαθαρίζοντας λοιπόν ότι νέοι «σωτήρες» δεν υπάρχουν (τη μνήμη του μοναδικού εορτάζαμε στις 6/8) υποστηρίζουμε ότι με εργαλείο την έκθεση «Πισσαρίδη» κυβερνητικός μηχανισμός και αντιπολίτευση και σε αναμονή του επίδικου της έκθεσης (το μεγαλό- όσο και να είναι- ποσό του Ταμείου Ανάκαμψης και των λοιπών κονδυλίων του νέου ΕΣΠΑ, συν τα οικονομικά μαξιλάρια της κληρονομιάς ΣΥΡΙΖΑ) να σταθούν με δημιουργική διάθεση στη συζήτηση που άνοιξε.
Παραθέτουμε κωδικοποιημένα τις βασικές (14) προτεινόμενες δράσεις αναπτυξιακής πολιτικής της έκθεσης, που ακόμη και ως κεφάλαια δημιουργούν ενδιαφέρον για περαιτέρω συζήτηση. Γιατί συμπυκνώνουν ζητούμενα για μεταρρυθμίσεις που απασχολούν την κοινωνία μας όλα τα χρόνια της κρίσης και που παρα τις γενικότερες συμφωνίες σε πολλά από αυτά, δεν έχουν προχωρήσει ως αλλαγές μέχρι τώρα.
1. Μείωση του βάρους στη μισθωτή εργασία με συνδυαστικά μέτρα όπως (α) μείωση των ασφαλιστικών εισφορών (για παράδειγμα μέσω ενός σταθερού ποσού εισφορών υγείας για όλους τους εργαζόμενους), (β) απάλειψη της «εισφοράς αλληλεγγύης», και (γ) μείωση του ανώτατου ορίου ασφαλιστέου εισοδήματος. Ενσωμάτωση εισοδημάτων σε ενιαία κλίμακα φορολογίας, ανεξάρτητα από την πηγή. Ενίσχυση διαφάνειας στις συναλλαγές με θετικά κίνητρα για χρήση ηλεκτρονικών πληρωμών, για αγοραστές και πωλητές, στοχευμένα σε κλάδους και επαγγέλματα υψηλής φοροδιαφυγής και επέκταση και στα νομικά πρόσωπα.
2. Ενίσχυση της αναλογικότητας και διαφάνειας του δημόσιου διανεμητικού πρώτου πυλώνα κοινωνικής ασφάλισης και ταυτόχρονα ανάπτυξη ενός δεύτερου και τρίτου πυλώνα με κίνητρα για ιδιωτικές αποταμιευτικές αποφάσεις. Μετάβαση από διανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό σύστημα επικουρικής σύνταξης, με άμεση εφαρμογή για όσους εισέρχονται στην αγορά εργασίας και εθελοντικά για όσους άλλους εργαζόμενους το επιθυμούν. Οριστικοποίηση αποτελεσματικού πλαισίου εποπτείας για τα ασφαλιστικά ταμεία στον δεύτερο πυλώνα, συμπεριλαμβανομένου και ενός δημόσιου ταμείου.
3. Εκσυγχρονισμός του συστήματος χρηματοπιστωτικής εποπτείας στον τομέα της προστασίας των επενδυτών και εκσυγχρονισμός του συστήματος εταιρικής διακυβέρνησης. Στοχοθεσία για ταχύτερη μείωση των προβληματικών δανείων από τις τράπεζες, με παράλληλες παρεμβάσεις στον πτωχευτικό κώδικα. Φορολογικά κίνητρα για αύξηση μακροχρόνιας αποταμίευσης στην κατεύθυνση ανάπτυξης της εσωτερικής κεφαλαιαγοράς.
4. Άμεση λειτουργία εξειδικευμένων τμημάτων στα δικαστήρια για υποθέσεις σημαντικού οικονομικού ενδιαφέροντος με ανώτατο όριο 12 μηνών έως την απόφαση. Διεύρυνση και συστηματική υποστήριξη του συστήματος ενδικοφανών διαδικασιών σε όλους τους τομείς της δημόσιας διοίκησης για υποθέσεις διαφορών μεταξύ του Δημοσίου και ιδιωτών (επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα). Συνέχιση των διαδικασιών αξιολόγησης, κωδικοποίησης και απλοποίησης της νομοθεσίας.
5. Θεσμική ενίσχυση της δημόσιας διοίκησης, όπως μέσω της αύξησης της θητείας και της κινητικότητας στις ανώτερες διοικητικές θέσεις, καθώς και της αναβάθμισης του ρόλου του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού. Καθολική εφαρμογή της αξιολόγησης. Συνέχιση και εμβάθυνση των διαδικασιών ψηφιοποίησης με έμφαση στην διαλειτουργικότητα των εφαρμογών και στην ευχρηστία τους από τους πολίτες. Εφαρμογή της αρχής μόνο μίας φοράς (once-only principle) για την παροχή δεδομένων πολιτών και επιχειρήσεων προς το Δημόσιο.
6. Μείωση του κόστους παραγωγής στη μεταποίηση, κυρίως μέσω επιταχυνόμενων φορολογικών αποσβέσεων για επενδύσεις σε εξοπλισμό και μείωση του κόστους ενέργειας. Συστηματική καταγραφή και απάλειψη εμποδίων σε κλάδους με υψηλότερο δυναμικό για εξαγωγική δραστηριότητα.
7. Ενίσχυση βασικής έρευνας μέσω άρσης αγκυλώσεων για πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα και συντονισμό από ένα ανεξάρτητο ίδρυμα με πόρους και μακροπρόθεσμη ερευνητική στρατηγική. Ενίσχυση καινοτομίας με κίνητρα για έρευνα στις επιχειρήσεις σε μεταποίηση, αγροδιατροφή και αλλού, και ανάπτυξη μέσω έξυπνης εξειδίκευσης. Υποστήριξη με αρχικά κεφάλαια για συστήματα ερευνών που θα αναπτύσσουν λύσεις για ιδιωτικό και δημόσιο τομέα και θα διασυνδεθούν με την επιστημονική κοινότητα της διασποράς.
8. Ριζική αναβάθμιση του συστήματος κατάρτισης για ανέργους και για εργαζόμενους. Αύξηση χρηματοδότησης, ευθυγράμμιση κινήτρων και επιβράβευση των παρόχων σε συνάρτηση με τα αποτελέσματα της κατάρτισης. Αναδιάρθρωση του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού με στροφή προς ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης. Βελτίωση της στόχευσης κοινωνικών επιδομάτων ώστε να μη λειτουργούν ως αντικίνητρο για εργασία. Προγράμματα κατάρτισης μεταναστών και καλύτερης ενσωμάτωσης στην αγορά εργασίας.
9. Διευκόλυνση της πληρέστερης ένταξης των γυναικών στην αγορά εργασίας και της αύξησης των αμοιβών τους. Ανάπτυξη συστήματος προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης με καθολική πρόσβαση, που θέτει ισχυρές βάσεις για τη μελλοντική ανάπτυξη του παιδιού. Δράσεις για την καταπολέμηση διακρίσεων κάθε μορφής.
10. Εκσυγχρονισμός της δομής του συστήματος εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες. Έμφαση στην προσχολική αγωγή. Αύξηση του μέσου μεγέθους των σχολικών μονάδων, με ουσιαστική αυτονομία και αξιολόγησή τους, καθολική ανάπτυξη ψηφιακών υποδομών και περιεχομένου, επέκταση προγραμμάτων ολοήμερου σχολείου. Ριζικός εκσυγχρονισμός συστήματος διακυβέρνησης στην ανώτατη εκπαίδευση και ουσιαστική διασύνδεση Ιδρυμάτων με αντίστοιχα της αλλοδαπής και με την οικονομία και ευρύτερη κοινωνία.
11. Αναδιάρθρωση του συστήματος υγείας με προτεραιότητα στην πλήρη ανάπτυξη συστήματος ψηφιακού φακέλου ασθενούς, πρωτοβάθμιας φροντίδας και πρόληψης. Εξορθολογισμός της δημόσιας δαπάνης προμηθειών φαρμάκων και υλικών, με αύξηση όγκου γενόσημων φαρμάκων, και διασύνδεση των επιστροφών και εκπτώσεων που επιβάλλονται με χαρακτηριστικά καινοτομίας, έρευνας, επενδύσεων και κλινικών μελετών.
12. Εξορθολογισμός, συγχώνευση και απλούστευση όλων των φόρων για την ακίνητη περιουσία και σταδιακή μεταφορά πόρων σε τοπικό επίπεδο, σε αναλογία με αρμοδιότητες.
13. Δημόσιες επενδύσεις και κίνητρα για ιδιωτικές δαπάνες για ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων (κατοικιών και επαγγελματικών) με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και την αύξηση της αξίας των ακινήτων. Υποστήριξη εμβληματικών δράσεων πράσινης ανάπτυξης με έμφαση σε (α) στροφή σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, (β) άμβλυνση κόστους μετάβασης κατά τη διαδικασία απολιγνιτοποίησης και (γ) ανάπτυξη συστημάτων κυκλικής οικονομίας.
14. Ανάπτυξη υποδομών μέσω δημόσιων επενδύσεων και κινητοποίησης ιδιωτικών κατά προτεραιότητα σε (α) ψηφιακές τεχνολογίες και συστήματα, (β) πράσινη ανάπτυξη και περιβαλλοντική αναβάθμιση, (γ) διαχείριση αποβλήτων, (δ) μεταφορές ώστε να ισχυροποιηθούν τα ελληνικά λιμάνια ως πηγή εισόδου εμπορευμάτων στην Ευρώπη και για να διευκολυνθούν οι εξαγωγές αγαθών από τη χώρα και (ε) αναβάθμιση υποδομών για τον εισερχόμενο τουρισμό.
Τα σημεία 13 και 14, μαζί με όσα συνδέουν την παραγωγική διαδικασία με την εφαρμοσμένη έρευνα και καινοτομία, νομίζουμε ότι μαζί μα τα ασφαλιστικά θέματα θα πρέπει να αποτελέσουν το κέντρο του προβληματισμού μας, κόντρα σε αντιπερασπισμούς με εξεταστικές σε «Μάτια» και απόψεις «Ναι, αλλά και εσείς βασανίζατε τους… μαύρους»
Ολόκληρη η έκθεση Πισσαρίδη είναι αναρτημένη εδω