Του Γιώργου Ηλιόπουλου
Μια σημαντική αδικία ετών που απασχολούσε όσους αγρότες της Δυτικής Αχαΐας είχαν επενδύσει στον τομέα των φωτοβολταϊκών αποκαταστάθηκε τους προηγούμενους μήνες, χάρη στην παρέμβαση ενός παράγοντα της αγοράς. Ο κ. Ρήγας Θανασάς, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Αδικημένων Αγροτικών Φωτοβολταϊκών, με καταγωγή από το Ριόλο Δυτ. Αχαΐας, πρωτοστατούσε σε μια προσπάθεια ετών, ζητώντας να αρθεί η μείωση κατά 12% στην πώληση του ρεύματος από αγρότες που είχαν επενδύσει στον τομέα των φωτοβολταϊκών. Στην περιοχή της Δυτικής Ελλάδας περίπου 200 αγρότες την περίοδο 2011-2013 είχαν επενδύσει σε αυτό τον τομέα, ακολουθώντας τις τότε συμβουλές της πολιτικής ηγεσίας περί «πράσινης ανάπτυξης». Εκείνη την περίοδο το κράτος ευνοούσε τέτοιες επενδύσεις και πολλοί αγρότες, λόγω του αβέβαιου μέλλοντος που διαγραφόταν, αφού ήδη η χώρα είχε μπει στην περίοδο των Μνημονίων, έσπευσαν να επενδύσουν στον τομέα των φωτοβολταϊκών.
Στην πορεία όμως, το κράτος αυθαίρετα μείωσε την τιμή αγοράς του ρέυματος κατά 12%, κάτι που σήμαινε σημαντικές απώλειες εσόδων και το κυριότερο μεγαλύτερο διάστημα απόσβεσης της επένδυσης. Τελικά τον περασμένο Μάρτιο η κυβέρνηση με νομοσχέδιο που κατέθεσε προχώρησε στον εξορθολογισμό των τιμών.
Μιλώντας στον Σ.Ε ο κ. Ρήγας Θανασάς αναφέρει ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση αφορά τους επαγγελματίες αγρότες που είχαν κατασκευάσει φωτοβολταϊκά πάρκα μέχρι 100k/v την τριετία 2011-2013.
«Το 2014 ψηφίστηκε νέα συμφωνία και οι τιμές αποζημίωσης σε όλους τους επαγγελματίες ήταν ανάλογη του κόστους και του χρόνου κατασκευής. Τότε κάποιες ομάδες αγροτών για προσωπικούς λόγους είχαν κάνει παρεμβάσεις και εφάρμοσαν στους αγρότες οριζόντας μείωση επί της συμβαλλόμενης τιμής. Η μείωση ήταν 12% και ήταν μεγάλη απώλεια. Όποιος είχε κατασκευάσει το 2011 ή το 2012 το κόστος κατασκευής φωτοβολταϊκών ήταν εξαιρετικά μεγάλο . Την ίδια μείωση είχαν υποστεί και όσοι είχαν κατασκευάσει φωτοβολταϊκά το 2013 που το κόστος ήταν πολύ πιο μικρό, επειδή είχαν μπει διάφορες εταιρείες στο χώρο» εξηγεί ο κ. Ρήγας Θανασάς.
Και προσθέτει ότι από το 2015 είχαν γίνει προσπάθειες μέσω του Συλλόγου που συστήθηκε να εξορθολογιστούν οι τιμές. Δηλαδή η τιμή αποζημίωσης να είναι ανάλογη του χρόνου και του κόστους κατασκευής. Η απόσβεση λόγω της οριζόντιας μείωσης της τιμής αγοράς παρουσίαζε χαοτικές διακυμάνσεις, ανάλογα με το έτος κατασκευής και κυμαινόταν στην καλύτερη περίπτωση από τρία χρόνια και έφθανε μέχρι και τα οκτώ χρόνια.
«Αυτό ήταν άνισο για εμάς. Αποτέλεσμα ήταν οτι συνάδελφοι αγρότες ελάμβαναν 41% παραπάνω τιμή αποζημίωσης. Από το 2015 ζητούσαμε τον εξορθολογισμό των τιμών. Η ηγεσίες κατά καιρούς είχαν παραδεχτεί ότι έχουμε δίκιο και είχαμε κάνει διάφορες παρεμβάσεις στη Βουλή. Με τη νέα κυβέρνηση τελικά δώσαμε τις προτάσεις μας στη διακομματική επιτροπή της Βουλής το Νοέμβριο του 2019. Τελικά ψηφίστηκε νέος νόμος το Μάρτιο και δικαιώθηκαν συνολικά 1400 αγρότες, εκ των οποίων οι 200 στην Αχαΐα» σημειώνει ο κ. Θανασάς.
Ο νέος νόμος προβλέπει ότι θα λάβουν επιπρόσθετη αποζημίωση 15% από τον πίνακα Α , δηλαδή όφελος από 3000 έως και 13.000 ευρώ το χρόνο. Από τον πίνακα Α που έχει θεσπιστεί πληρώνονται όλοι οι επαγγελματίες.
«Σημειώστε ότι οι αγρότες είχαν ιδρύσει φωτοβολταϊκά πάρκα για να πουλάνε ρεύμα όπως και ιδιώτες. Οι αγρότες είχαν στραφεί σε αυτή τη μορφή της επιχειρηματικότητας για να κερδίσουν έξτρα εισόδημα. Αυτή τη στιγμή πρέπει να δοθεί κίνητρο στους αγρότες με τις τρέχουσες τιμές να κατασκευάσουν και άλλα φωτοβολταϊκά για να είναι βιώσιμοι στο χωράφι. Οι τιμές στα αγροτικά προϊόντα πέφτουν συνέχεια, οπότε το πρόβλημα της επιβίωσης είναι μεγάλο» αναφέρει ο κ. Θανασάς.
Κατά τον ίδιο, οι αγρότες ψάχνουν συμπληρωματικό εισόδημα όμως η είσοδος στα φωτοβολταϊκά πλέον δεν είναι εύκολο. Βασικό εργαλείο παραμένει η χρηματοδότηση και η ίδια συμμετοχή. Πολλοί δεν έχουν τη δυνατότητα να βάλουν χρήματα , παρότι γνωρίζουν ότι μέσω φωτοβολταϊκών θα έχουν ένα βιώσιμο και μακροχρόνιο εισόδημα. Σημαντικό ρόλο σε αυτό παίζουν και οι τράπεζες που δεν τους χρηματοδοτούν. Επίσης θα μπορούσε το Υπουργείο με παρέμβασή του να αλλάξει το ποσοστό της ιδίας συμμετοχής ώστε να φύγει από πάνω τους το βάρος της συμμετοχής.
«Η τράπεζα έτσι και αλλιώς τα χρήματά της τα έχει εξασφαλισμένα. Δεν είναι ότι δεν θα πληρωθούν. Οι πληρωμές από την παραγωγή ρεύματος δεσμεύονται από την τράπεζα οπότε εξασφαλίζει την χρηματοδότηση από τη συγκεκριμένη επένδυση. Έτσι και αλλιώς αυτό γίνεται. Με την κατάθεση των χρημάτων από την πώληση ρεύματος οι τράπεζες παίρνουν το μερίδιο τους και το υπόλοιπο που μένει πηγαίνει στον ιδιώτη» εξηγεί ο κ. Θανασάς.
ΤΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΙΚΑ ΣΗΜΕΡΑ
H αγορά των φωτοβολταϊκών παρουσιάζει σημαντικές διακυμάνσεις στην πορεία των χρόνων. Μέχρι και το 2013 οι τιμές αποζημίωσης ήταν επιδοτούμενες, γιατί οι εναλλακτικές μορφές ενέργειας δεν είχαν διείσδυση στην αγορά. Στο τέλος του 2013 κανείς δεν επιτρεπόταν να επενδύσει γιατί είχαν επιτευχθεί οι στόχοι σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση για τον αριθμό των επιχειρήσεων που θα επιδίδονταν στο συγκεκριμένο τομέα και η αγορά παρέμενε κλειστή μέχρι και το 2020. Αιτήσεις μπορούν να υποβάλλουν μόνο όσοι ενδιαφέρονται να επενδύσουν στη Μακεδονία και τη Στερέα Ελλάδα. Για τη Δυτική Ελλάδα και την Πελοπόννησο οι αιτήσεις μπορούν να ξεκινήσουν από το 2021.
«Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον όμως πόσοι θα καταφέρουν να έχουν όλα όσα απαιτούνται είναι άλλο ζητούμενο. Το πιο σημαντικό είναι τα χρήματα για τους όρους σύνδεσης και να διαθέτει εγγυητική επιστολή. Σε ένα έργο οι όροι σύνδεσης μπορεί να είναι από 10 έως 20.000 ευρώ. Τα κοστολόγια στην κατασκευή για ένα σταθερό πάρκο 100 k/v το κόστος ανέρχεται σε 60 με 70.000 ευρώ. Το ίδιο πάρκο το 2011 είχε κόστος ήθελε 250.000 ευρώ και το 2013 είχε πέσει στα 130.000 ευρώ. Ο λόγος της πτώσης των τιμών είναι η έλευση εταιρειών κινεζικών εταιρειών που πρόσφεραν χαμηλές τιμές, οπότε μειώθηκε και το κόστος» καταλήγει ο κ. Θανασάς.
