Της Άννας Μαστοράκου, προέδρου Ιατρικού Συλλόγου Πατρών
Το 2020 είναι μία ιδιάζουσα χρονιά καθώς η πανδημία του COVID-19 ήρθε να κλονίσει μέσα σε λίγους μήνες όλα τα κεκτημένα και δεδομένα των προηγούμενων ετών. Η χώρα μας προσπαθώντας να απομακρυνθεί από τη σφικτή αγκαλιά του μνημονίου, βρέθηκε στη δίνη μίας μεγάλης υγειονομικής και οικονομικής κρίσης, με μετασεισμικές δονήσεις, οι οποίες θα εξακολουθούν να κλυδωνίζουν το σύστημα για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα.
Πανίσχυρα υγειονομικά συστήματα ανά τη Γη δοκιμάστηκαν σκληρά ή κατέρρευσαν υπό το βάρος της αρχικής επέλασης του COVID-19, αναδείχθηκαν αδυναμίες και ανεπάρκειες, ενεργοποιήθηκαν περιοριστικά μέτρα μεγάλης κλίμακας, με πρωτόγνωρη εφαρμογή καθολικών lockdown. Όλη η ανθρωπότητα βιώνει έντρομη την αδυναμία διαχείρισης ενός εξαιρετικά μεταδοτικού και ιδιαίτερα φονικού ιού, με αμέτρητες δυσάρεστες συνέπειες στις οικονομίες των πληττόμενων κρατών.
Κάθε κρίση δημιουργεί ευκαιρίες για ριζικές μεταρρυθμίσεις στον τρόπο ζωής των πολιτών. Η πανδημία του COVID-19 έφερε στο προσκήνιο την επιτακτική ανάγκη για ψηφιακή επανάσταση, τη μεταβολή στον τρόπο εργασίας, την καθιέρωση της τηλε-εργασίας και τηλεδιάσκεψης, την αλλαγή στον τρόπο εκπαίδευσης και την αλλαγή του υγειονομικού και οικονομικού μοντέλου διαχείρισης της χώρας μας.
Το διαχρονικό κάλεσμα για αναβάθμιση και οργάνωση της κρατικής και δημόσιας πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και τον περιορισμό των άσκοπων επισκέψεων στα Νοσοκομεία, επανέρχεται δριμύτερο. Άλλωστε κατά τη διάρκεια του lockdown ήταν κάθετη η πτώση της επισκεψιμότητας στα τμήματα επειγόντων περιστατικών των νοσηλευτικών μονάδων. Η αναβάθμιση του ΕΣΥ στην μετά COVID-19 εποχή οφείλει να προέλθει από τον επαναπροσδιορισμό του ρόλου του, με την ανάπτυξη τμημάτων με εξειδικευμένες προδιαγραφές για την εφαρμογή καινοτόμων νοσοκομειακών θεραπευτικών τεχνικών.
Σε επίπεδο κοινωνίας, στο μικροσκόπιο μπήκαν οι καθημερινές συνήθειες των πολιτών, η κινητικότητά τους, οι δείκτες νοσηρότητας, η διασκέδαση, τα ταξίδια τους, η καταναλωτική τους συμπεριφορά, οι συνθήκες διαβίωσής τους, καρφιτσωμένες ως πολυάριθμες κουκίδες μέσα σε ένα αλγοριθμικό παζλ με στόχο τη μοντελοποίηση της πορείας της πανδημίας. Κάποιοι το εκλαμβάνονται ως απολυταρχισμό και απώλεια βασικών στοιχείων της ατομικής ελευθερίας τους και κάποιοι ως επιβεβλημένη διαδικασία λόγω των έκτακτων συνθηκών.
Είναι ευρέως γνωστό ότι η οικονομία και η δημόσια υγεία είναι άρρηκτα συνδεδεμένες και αλληλεπιδρούν αμφίδρομα. Ασάφειες, παλινωδίες, πολυφωνία και δυσερμήνευτες αποφάσεις έφεραν μερίδα πολιτών να ακολουθούν τον ακραίο δρόμο της καθολικής αμφισβήτησης των πάντων και της επιστήμης. Οι αρνητές του κορωνοϊού, οι αμφισβητίες της μάσκας μετατράπηκαν σε λαϊκό κίνημα με ακατανόητη συμπεριφορά και επιθετικότητα απέναντι στη λογική και στα επιστημονικά δεδομένα. Η αντιδραστική φύση του Έλληνα ήρθε να εδραιωθεί παντοδύναμη, αδιαφορώντας για την υγειονομική ομηρία του COVID-19 και συνθλίβοντας το θεμέλιο λίθο της ατομικής ευθύνης.
Σε αυτό το περιβάλλον, αρκετοί φορείς της πόλης μας, μεταξύ των οποίων και ο Ιατρικός Σύλλογος Πατρών συμπράττουμε φέτος με το e-Forum Υγείας 2020 σε μία διαφορετική διαδικτυακή πλατφόρμα που σχεδιάστηκε σύμφωνα με τις ανάγκες της εποχής. Η πανδημία ήρθε να εγείρει θέματα που αφορούν τη διαχείριση των ασθενών, των ευπαθών ομάδων, των ηλικιωμένων, ήρθε να αλλάξει τον τρόπο συμπεριφοράς των πολιτών, στην εκπαίδευση, στη λειτουργία των επιχειρήσεων, των σχολικών μονάδων, των τουριστικών καταλυμάτων, των δημόσιων υπηρεσιών. Η πανδημία μας έβαλε στη διαδικασία να επανέλθουμε σε βασικές αρχές υγιεινής, γνωστές εδώ και πάνω από 100 χρόνια, μας υποχρέωσε σε ενδοσκόπηση, σε αυτογνωσία, σε συμπεριφορά αυτοθυσίας και αλληλεγγύης προς τους αδύναμους. Κατά τη διάρκεια των εργασιών του e-Forum Υγείας ευελπιστούμε να συμβάλλουμε στην αξιόπιστη και εμπεριστατωμένη ενημέρωση των πολιτών.