του Γιώργου Ηλιόπουλου
Πτώση της ζήτησης σε ποσοστό τουλάχιστον 40% στο ενδιαφέρον για την φοιτητική κατοικία παρουσιάζεται εφέτος, σύμφωνα με παράγοντες της κτηματομεσιτικής αγοράς. Η αβεβαιότητα για την εξέλιξη της πανδημίας, η δυνατότητα παρακολούθηση εξ αποστάσεως των μαθημάτων στους φοιτητές αλλά και η βαθειά κρίση που μαστίζει την ελληνική οικογένεια είναι οι παράγοντες που συνέτειναν ώστε να παρουσιάζεται σημαντική κάμψη στο ενδιαφέρον για φοιτητικά σπίτια. Ένας σημαντικός παράγοντας που αυτή την περίοδο έχει παίξει σημαντικό ρόλο είναι και η κατάρρευση των εσόδων από τον τουρισμό, από τον οποίο στηρίζονταν οικονομικά αρκετές οικογένειες. Πολλές οικογένειες συντηρούνται από τον τουρισμό, κυρίως από φοιτητές που προέρχονται από νησιωτικές και άλλες περιοχές, με αποτέλεσμα να προτιμούν την παρακολούθηση των μαθημάτων εξ αποστάσεως από το να νοικιάσουν σπίτια στην Πάτρα.
Το ενδιαφέρον πάντως για ενοικίαση σπιτιών είναι σαφώς μικρότερο σε σχέση με πέρυσι, ενώ μια παράμετρος που πρέπει να ληφθεί επίσης σοβαρά υπόψη είναι ότι οι περισσότεροι υποψήφιοι των πανελλαδικών προτίμησαν στα μηχανογραφικά τους τις σχολές της πόλης τους, μένοντας κοντά στις οικογένειες τους, κάτι που μειώνει ακόμα περισσότερο το ενδιαφέρον.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, η Πάτρα αποτελεί από εκείνες τις πόλεις που τα νοίκια θεωρούνται φθηνά και με όχι ιδιαίτερα υψηλό κόστος ζωής, κάνοντάς την μια πόλη ελκυστική για έναν φοιτητή που προέρχεται από άλλη πόλη.
«Φέτος είναι μια ιδιαίτερη χρονιά, επειδή πάρα πολλοί γονείς σκέφτονται εάν θα στείλουν τα παιδιά τους στη Σχολή ή όχι. Υπάρχει η εναλλακτική παρακολούθησης μέσω διαδικτύου. Όσοι σπουδάζουν θεωρητικές επιστήμες, που δεν έχουν εργαστήρια, βλέπουν τη λύση της εξ αποστάσεως παρακολούθησης όπως γίνεται και με το Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Υπάρχει όμως και ένα σημαντικό μερίδιο αυτών που κάνουν εργαστήρια, που εμφανίζονται ιδιαίτερα διστακτικοί από το γεγονός ότι υπάρχει περίπτωση η πανδημία να εξελιχθεί προς το χειρότερο, η κυβέρνηση να επιβάλλει τοπικό lock down ή να προκληθεί στο πανεπιστήμιο lock down λόγω κρούσματος. Έτσι από το να πληρώσουν άδικα το ενοίκιο, επιλέγουν να μην προχωρήσουν στη μίσθωση. Υπάρχει και μια τρίτη μερίδα εκείνων που δεν θα στείλουν τα παιδιά τους για να μη συγχνωτίζονται με άλλους φοιτητές και κόσμο άγνωστο, με αποτέλεσμα να πολλαπλασιάζεται ο κίνδυνος μετάδοσης. Πλέον συζητάμε μια πτώση πιστωτικού ενδιαφέροντος πάνω από 50% σε σχέση με πέρυσι» αναφέρει ο κτηματομεσίτης Κωνσταντίνος Κοπανιτσάνος,
Και συνεχίζοντας εξηγεί ότι όλο αυτό θα έχει επιπτώσεις ευρύτερα στην αγορά της Πάτρας, ενώ θεωρεί ότι θα πρέπει στην παρούσα φάση να υπάρξει και μαι «διόρθωση» των τιμών των ενοικίων.
«Μπορεί να γίνει μια μείωση του ενοικίου για την τρέχουσα χρονιά και μπορεί να επαναπροσδιοριστεί μελλοντικά σε άλλη βάση και με άλλες συνθήκες. Όλο αυτές οι επιφυλάξεις έρχονται σε συνδυασμό και με την πτώση του τουρισμού, που κατέχει υψηλό ποσοστό στο ΑΕΠ. Όλοι μας έχουμε επηρεαστεί εισοδηματικά. Οι γονείς από τη μία διαπιστώνουν ότι υπάρχει επιδημιολογικό ρίσκο και από την άλλη έχουν την εναλλακτική της εξ αποστάσεως παρακολούθησης. Εξίσου σημαντικό είναι ότι στη χώρα μας δεν υπάρχουν περιορισμοί στο πότε θα τελειώσει ένας φοιτητής, σε αντίθεση με τα ξένα πανεπιστήμια όπου είναι πιο αυστηροί οι κανόνες. Συνεπώς υπάρχει η δυνατότητα παράτασης της φοίτησης για τα επόμενα χρόνια» συμπληρώνει ο κ. Κοπανιτσάνος.
Μάλιστα ο ίδιος με αφορμή αυτή τη χρονική συγκυρία, απευθύνει κάλεσμα στο τοπικό οικονομικό και πολιτικό δυναμικό να επαναπροσδιορίσουν τον ρόλο της τοπικής οικονομίας.
«Πρέπει η Πάτρα να πάψει να γυρίζει την πλάτη στον τουρισμό. Πρέπει να βρούμε και νέες πηγές εισοδήματος, αφού είμαστε μια αποβιομηχανοποιημένη περιοχή χωρίς να έχουμε καταφέρει να είμαστε τουριστικός προορισμός. Θα πρέπει να δούμε πόλεις όπως η Καλαμάτα που έχει τα οφέλη ενός μεγάλου αριθμούς τουριστών. Είναι αναγκαίο να στραφούμε στον τουρισμό διότι δεν μπορεί να διαθέτουμε ένα λιμάνι, να περνούν χιλιάδες τουρίστες και να μη μένουν έστω και μια βραδιά. Αυτό είναι το πιο σημαντικό , γιατί είμαστε πλέον πολλοί εσωστρεφείς και θα πρέπει να κινηθούμε σε διαφορετική κατεύθυνση. Φέτος θα δούμε σημαντική συρρίκνωση εισοδήματος και όλο αυτό είναι μια αλυσίδα», εξηγεί ο κ. Κοπανιτσάνος.
Εκτιμά επίσης ότι οι τιμές ενοικίασης κινούνται σε πολύ καλά επίπεδα, εξηγώντας ότι «δεν υπάρχει ένας κανόνας και ενδεχομένως επειδή είναι οι πρώτες ημέρες που ακόμα δεν έχει φανεί η έλλειψη ενδιαφέροντος, νομίζω ότι οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να σκύψουν επάνω σε αυτό το κομμάτι όπως προανέφερα».
Κάτω από αυτές τις συνθήκες με τη ζήτηση να είναι μικρή , η προσφορά παραμένει μεγάλη και οι φοιτητές έχουν την δυνατότητα να επιλέξουν από μία πλειάδα ευκαιριών που τους παρουσιάζονται. Εκείνο που απαιτείται είναι καλή διερεύνηση της αγοράς, αφού ο χρόνος πλέον δεν πιέζει όπως άλλες χρονιές.
Τη μεγαλύτερη ζήτηση πάντως έχουν για ακόμα μία χρονιά οι περιοχές του κέντρου της Πάτρας και κυρίως του ιστορικού κέντρου της πόλης, αλλά και της ευρύτερης συνοικίας της Αγίας Σοφίας και των Ψηλαλωνίων.
Στο κέντρο, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε ο Σ.Ε. Τα ενοίκια παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, επειδή υπάρχει το πλεονέκτημα στον φοιτητή να κινηθεί παντού με τα πόδια. Ωστόσο τα περισσότερα ακίνητα είναι παλιά, κάτι που έχει αντανάκλαση και στις παρεχόμενες ανέσεις που θα προσφέρει στους ένοικους. Αντίθετα, όσο απομακρυνόμαστε από το κέντρο, διαπιστώνουμε νεότερης κατασκευής ακίνητα, με καλύτερες παροχές και ανέσεις και σε σαφώς πιο ανταγωνιστικές τιμές ενοικίασης. Σε αυτή την περίπτωση οι ενδιαφερόμενοι «θυσιάζουν» το πλεονέκτημα της απόστασης σε σχέση με τις ανέσεις που τους παρέχουν τα σπίτια. Και υπό το φόβο ενός τοπικού lock down, πολλοί είναι εκείνοι που επιδιώκουν ένα σπίτι με καλές παροχές που θα τους δίνει το πλεονέκτημα να μείνουν σε αυτό με άνεση για όσες ημέρες επιβληθεί η απαγόρευση.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι μια τάση που επικρατεί είναι οι περισσότεροι ενδιαφερόμενοι να αποφεύγουν να αποτανθούν σε κτηματομεσιτικά γραφεία και να επιλέγουν αγγελίες ενοικίασης μέσω διαδικτύου. Στόχος τους να γλιτώσουν το επιπλέον κόστος που συνεπάγεται η ενοικίαση μέσω ενός επαγγελματία του χώρου, κάτι όμως που πολλαπλασιάζει το ρίσκο της ελλιπούς ποιότητας του ακινήτου. Και αυτό διότι ένας κτηματομεσίτης έχει την εμπειρία να αντιληφθεί τις αδυναμίες ενός σπιτιού, έχοντας μια πλήρη εικόνα της κατάστασης που επικρατεί στην αγορά. Μπορεί να κοιτάξει συγκεκριμένα σημεία μιας κατοικίας και να επιβεβαιώσει για παράδειγμα εάν υπάρχουν υγρασίες ή άλλες αδυναμίες που το μάτι ενός ενοικιαστεί δεν μπορεί να αναγνωρίσει. Επιπρόσθετα, μπορεί να κατευθύνει ένα νέο φοιτητή σε συγκεκριμένο είδος σπιτιού καλύπτοντας κάποιες ιδιαίτερες ανάγκες που εκείνος ενδεχομένως να έχει.
Σύμφωνα με τ όσα ζητούν μέχρι σήμερα πρωτοετείς που έχουν εισαχθεί στην Πάτρα
«Το είδος της Σχολής καθορίζει εάν ένας φοιτητής θα νοικιάσει σπίτι ή όχι»
Αντίστοιχες και οι διαπιστώσεις του κ. Στάθη Χονδρομάρα, κτηματομεσίτη, ο οποίος διαπιστώνει λιγότερη «ένταση» στον τομέα της ζήτησης σε σχέση με άλλες χρονιές.
Ειδικότερα ο κ. Χονδρομάρας τονίζει ότι « ξεκίνησε ικανοποιητικά η αγορά με λιγότερη «ένταση» από τα προηγούμενα χρόνια η ζήτηση για σπίτι. Η Πάτρα είναι μια πόλη που προσφέρει καλές, πρόσφατες κατοικίες. Υπάρχουν και νεόδμητες και αρκετές ανακαινισμένες. Το Αστικό ΚΤΕΛ έχει βελτιώσει και έχει εμπλουτίσει τα δρομολόγια του προς Πανεπιστήμιο, όπως επίσης και ο προαστιακός. Οι φοιτητές προτίμησαν και σπίτια κοντά στο κέντρο και σπίτια κοντά σε αρτηρίες, όπως είναι η Κορίνθου, η Πανεπιστημίου και η περιοχή του Αγίου Διονυσίου γιατί περνάει λεωφορείο και προαστιακός εκεί κοντά. Επίσης η περιοχή της Παναχαϊκής όπου περνούν μέσα μαζικής μεταφοράς».
Σε σχέση με το μέγεθος των σπιτιών, οι προτιμήσεις των νέων φοιτητών ποικίλλουν.
«Οι περισσότεροι επιλέγουν γκαρσονιέρες και δυάρια. Δεν επιλέγουν οι φοιτητές μεγαλύτερα ακίνητα, διότι η συγκατοίκηση στην πράξη δεν έχει αποδειχτεί εύκολο πράγμα. Παρά μόνο εάν πρόκειται για δύο αδέρφια ή συγγενείς. Οι νέοι φοιτητές επιλέγουν μια γκαρσονιέρα 35 τ.μ ή ένα δυάρι 50 τ.μ. Τα μεγάλα σπίτια είναι ασύμφορα για τους φοιτητές».
Στο ερώτημα του Σ.Ε., μήπως φέτος επικρατούσε μια διαφορετική τάση στον τρόπο ενοικίασης, και λόγω των «εκτάκτων» συνθηκών οι φοιτητές προτιμούσαν ένα μεγάλο διαμέρισμα στο οποίο θα μπορούσαν να μείνουν την περίοδο της εξεταστικής όλοι μαζί και τον υπόλοιπο χρόνο θα τον περνούσαν στις περιοχές καταγωγής τους, η διαπίστωση του κ. Χονδρομάαρα είναι ότι κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να επικρατεί στις προτιμήσεις των πρωτοετών.
«Αυτή η τάση επικρατούσε στην πολύ βαθιά κρίση, του 2012. Επειδή όμως αναφερόμαστε στη συγκατοίκηση δύο παιδιών που γνωρίζονται είτε από το σχολείο είτε από την ίδια πόλη, όμως δεν έχουν κατοικήσει παρέα, δεν έχει συνηθίσει ο ένας να ανέχεται τον άλλον στο ίδιο σπίτι. Δεν παρατήρησα ότι ως μοντέλο ενοικίασης επιβίωσης. Αυτό έγινε μόνο την περίοδο της κρίσης αλλά σε πολύ ελάχιστες περιπτώσεις».
Καθοριστικό επίσης στο εάν θα επιλέξουν να νοικιάσουν ή όχι σπίτι για τους περισσότερους φοιτητές είναι το είδος της Σχολής που πέρασαν. «Όσα παιδιά φοιτούν σε σχολές που δεν έχουν φυσική παρουσία σε εργαστήρι, αυτοί μπορεί να μη νοικιάσουν και να επιλέξουν να έρθουν στην Πάτρα επιλεκτικά. Από την άλλη υπάρχει και ο φόβος της πανδημίας. Ορισμένες οικογένειες παρατείνουν χρονικά τη μίσθωση για να δουν εάν το φαινόμενο θα επιδεινωθεί και τότε η χώρα θα χρειαστεί να λάβει περισσότερα μέτρα και ίσως στο βάθος του χειμώνα να κλείσει τα πανεπιστήμια. Όσοι έχουν αυτό το σκεπτικό επιδιώκουν να γλιτώσουν κάποια μισθώματα».
Ως προς τις τιμές που έχουν πλέον διαμορφωθεί, κατά τον κ. Χονδρομάρα δεν επικρατούν τάσεις ανόδου, αλλά κινούνται στα περσινά επίπεδα.
Υπάρχουν γκαρσονιέρες ανακαινισμένες στο κέντρο από 280 έως 300 ευρώ, προς την περιοχή της Αγυιάς οι τιμές κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα όμως με πιο νεότερα κτίσματα. Τα δυάρια στο κέντρο κυμαίνονται από 350 μέχρι 400 ευρώ και προς την περιοχή της Αγυιάς κυμαίνονται από 300 μέχρι 350 ευρώ. Μάλιστα σημειώνει οτι τα περισσότερα ακίνητα διαθέτουν διπλά τζάμια, θωρακισμένες πόρτες και παρέχουν όλες εκείνες τις ανέσεις για την καλύτερη διαβίωση των φοιτητών.
Αθανασιάδη: «Δεν μπορούμε να μιλάμε για «διόρθωση» ενοικίων»
Η Πρόεδρος της Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων Νομού Αχαΐας (ΕΙΑΝΑ) Κυριακή Αθανασιάδη αναφέρει ότι «υπάρχει πράγματι φέτος μια χαμηλή ζήτηση. Το ζήτημα του κορωνοϊού παραμένει και πολλοί φοιτητές επιλέγουν τη δυνατότητα που τους δίνεται να παρακολουθήσουν τα μαθήματα από απόσταση».
Σε σχέση με την τιμή πλέον ενοικίασης των ακινήτων, η κ. Αθανασιάδη ξεκαθαρίζει ότι «δεν μπορεί να υπάρξει «διόρθωση» στις τιμές. Είναι ήδη χαμηλές και η αγορά δεν πρόλαβε να εξισορροπήσει. Όταν η ζήτηση είναι χαμηλή και η προσφορά τεράστια, δεν μπορούμε να μιλάμε για διόρθωση τιμών».
O Πρόεδρος της ΟΕΒΕΣΝΑ Παναγιώτης Σκέντζος τονίζει ότι « η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα κυριαρχεί αυτή την περίοδο. Θα εξαρτηθούν όλα από την εξέλιξη της πανδημίας. Το ότι θα ανοίξουν τα εκπαιδευτικά ιδρύματα είναι θετικό για την οικονομία, είναι όμως ρίσκο. Εμείς ελπίζουμε να επιστρέψουμε στην κανονικότητα και αναγνωρίζουμε ότι τα πράγματα είναι δύσκολα και δυσοίωνα και ότι οι προβλέψεις παραμένουν αρνητικές. Μακάρι να διαψευστούμε όμως μέρα με την ημέρα φαίνεται ότι επιβεβαιώνονται οι δυσοίωνες προβλέψεις. Η αγορά είναι αμείλικτη και οι δουλειές και οι τζίροι ραγδαία χειροτερεύουν. Η έλευση των φοιτητών είναι σοβαρό ζητούμενο γιατί δεν γνωρίζουμε πώς θα κινηθούν και τι επιλογές θα κάνουν. Πιστεύουμε ότι η έλευση θα είναι στο 50% απ’ ότι υπολογίζαμε».
ΠΟΜΙΔΑ: «Η πανδημία αλλάζει το τοπίο»
Εν όψει της νέας περιόδου φοιτητικών μισθώσεων, η ΠΟΜΙΔΑ για να βοηθήσει όλους τους ενδιαφερόμενους ιδιοκτήτες και φοιτητές, ανακοινώνει τα εξής:
Η μείωση των εσόδων των νοικοκυριών κατά τα χρόνια της κρίσης, είχε ως αποτέλεσμα η ελληνική οικογένεια να σπουδάζει τα παιδιά της με βασικό κριτήριο επιλογής την φοίτηση στον τόπο κατοικίας της! Παράλληλα η πανδημία έφερε στην επικαιρότητα την μέσω διαδικτύου πανεπιστημιακή διδασκαλία και ακόμη και διεξαγωγή εξετάσεων, ενώ έδωσε στην αγορά πάμπολλα ανακαινισμένα μικρά διαμερίσματα λόγω της υποχώρησης των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Έτσι η σημαντικά μειωμένη ζήτηση κατοικιών για φοιτητική μίσθωση σε όλες σχεδόν τις φοιτητουπόλεις της χώρας, σε συνδυασμό με την σημαντική προσφορά, τουλάχιστον στις μη τουριστικές περιοχές, εξασφαλίζει και εφέτος τη στέγαση όλων των ενδιαφερομένων με απόλυτα λογικές τιμές.
ΜΕΡΙΚΕΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥΣ:
* Μην πανικοβάλλεστε, σπίτια υπάρχουν για όλους! Δεν χρειάζεται να μισθώσετε κατοικία από την πρώτη στιγμή, ούτε τα μαθήματα αρχίζουν την επομένη της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων!
* Μην ψάχνετε για σπίτι έξω από την πύλη του Πανεπιστημίου.
Λίγους δρόμους ή λίγες στάσεις πιο κάτω, υπάρχουν πολλά σπίτια που σας περιμένουν, ανακαλύψτε τα!
* Οργανώστε την αναζήτησή σας και μην σπεύσετε να καταλήξετε στο πρώτο που θα δείτε, κλείστε όμως αμέσως το πρώτο που σας κάνει!!!!
* Αν σας ζητήσουν μίσθωμα που υπερβαίνει τα οικονομικά σας, μη το δεχτείτε, γιατί θα βρείτε σίγουρα αυτό που ζητάτε λίγο παραπέρα!
* Ελέγξτε προσεκτικά και χωρίς βιασύνη το σπίτι που βρήκατε καθώς και την κατάσταση στην οποία βρίσκεται αυτό. Αν είναι βράδυ ζητείστε να το δείτε και με το φως της ημέρας.