της Αμαλίας Παπαδοπούλου, Προέδρου Περιφερειακού Τμήματος Αχαΐας και Ηλείας, Πανελληνίου Συλλόγου Φυσιοθεραπευτών
Η εμφάνιση του SARS-CoV-2, του κορονωϊού που προκαλεί τη νόσο COVID-19, και η ταχεία μετάδοσή του σε όλο τον κόσμο έχει φέρει τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης αντιμέτωπα με πρωτοφανείς προκλήσεις που απαιτούν γρήγορες αλλαγές στην παροχή υγειονομικής περίθαλψης σε όλα τα επίπεδα.
Αν και στην Ελλάδα η πανδημία έχει φερθεί με τον καλύτερο τρόπο και τα «κρούσματα» είναι ακόμα σε ελεγχόμενα επίπεδα, οι νοσηλευόμενοι με μέτρια ή σοβαρά προβλήματα στις μονάδες αυξημένης φροντίδας ή στις εντατικές των νοσοκομείων αναφοράς, αυξάνονται. Η ευθύνη περίθαλψης αυτών των ασθενών εκτός των άλλων ειδικοτήτων, μεταφέρεται και στους φυσικοθεραπευτές των νοσοκομείων στις αντίστοιχες μονάδες.
Στην περίπτωση της λοίμωξης COVID-19, η συστηματική φυσικοθεραπεία στις μονάδες εντατικής θεραπείας αποτελεί σημαντικό παράγοντα θετικής έκβασης της νόσου και γρήγορης αποσύνδεσης του ασθενή από τον μηχανικό αερισμό. Ο ρόλος του φυσικοθεραπευτή, λόγω της παρατεταμένης παραμονής των ασθενών στο νοσοκομείο, ακόμα και χωρίς μηχανικό αερισμό, σε συνθήκες απομόνωσης, γίνεται κρίσιμος για την αποκατάσταση και τη βελτίωση της φυσικής και λειτουργικής ικανότητας του ασθενή, ώστε με ασφάλεια να φύγει από το νοσοκομείο. Η πανδημία από την COVID-19 ανέδειξε την υποστελέχωση των νοσοκομείων σε φυσικοθεραπευτές και την αδυναμία παροχής υπηρεσιών αποκατάστασης στο στάδιο νοσηλείας. Επίσης, έφερε στην επιφάνεια την εξαίρεση των νοσοκομειακών φυσικοθεραπευτών από το επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, αίτημα το οποίο δεν έχει ικανοποιηθεί παρά την έλευση της πανδημίας.
Η νόσος COVID-19 είναι μια λοίμωξη του αναπνευστικού, όμως στα άτομα που καταλήγουν να νοσηλεύονται στις μονάδες εντατικής θεραπείας, μπορεί να επηρεάσει πολλά συστήματα του οργανισμού και να προκαλέσει σημαντική επιβάρυνση της υγείας. Όπως γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, οι περισσότεροι ασθενείς ανήκουν στις μεγαλύτερες ηλικίες και κυρίως σε αυτούς με υποκείμενα νοσήματα. Η πορεία ανάρρωσης των ηλικιωμένων είναι συνήθως αργή και μακρόχρονη. Ο ρόλος της φυσικοθεραπείας μετά την λοίμωξη COVID-19 και την έξοδο από το νοσοκομείο, αφορά στο πλήρες φάσμα των συνεπειών της λοίμωξης COVID-19: δύσπνοια, κόπωση, μυϊκή αδυναμία, διαταραχές ισορροπίας. Κάθε ασθενής θα χρειαστεί ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα, όπως αερόβια άσκηση, ασκήσεις δύναμης, εκπαίδευση ισορροπίας, διαχείριση δύσπνοιας, λειτουργική αποκατάσταση. Οι φυσικοθεραπευτές έχουν τις δεξιότητες για την παροχή υπηρεσιών αποκατάστασης στα άτομα μου αναρρώνουν από COVID-19 σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, τόσο στις μονάδες πρωτοβάθμιας φροντίδας όσο και στο σπίτι. Με τα μέχρι σήμερα στοιχεία, φαίνεται ότι ο ΕΟΠΥΥ δεν είναι προετοιμασμένος για τη ζήτηση υπηρεσιών φυσικοθεραπείας από ασθενείς που νόσησαν από COVID-19, καθώς δεν υπάρχει σχετική εγκύκλιος ή απόφαση που να υποδεικνύει πώς θα αποζημιωθούν από τον ΕΟΠΥΥ φυσικοθεραπείες στο σπίτι ή το εργαστήριο φυσικοθεραπείας μετά από COVID-19.
Η λοίμωξη COVID-19 έφερε στο προσκήνιο σε όλες τις χώρες της Ευρώπης την αδυναμία των συστημάτων υγείας να ανταπεξέλθουν στα δεδομένα πανδημίας και φαίνεται ότι ο δρόμος είναι μακρύς μέχρι την αναδιάρθρωση τόσο των υπηρεσιών υγείας στο νοσοκομείο, όσο και στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, ώστε αυτές να παρέχονται στον βαθμό που απαιτείται, χωρίς την εξάντληση του ανθρώπινου δυναμικού. Ωστόσο, η επιστημονική κοινότητα, οι
πολιτικοί της υγείας, οι κοινωνικοί φορείς, σε όλες τις χώρες, συνεργάζονται για την αντιμετώπιση αυτής της πρωτόγνωρης υγειονομικής κατάστασης.
