Η Δυτική Ελλάδα έχει θέσει υψηλά τον πήχη για να αναπτύξει τις υποδομές φόρτισης και μπορεί να είναι πρωτοπόρος στην ηλεκτροκίνηση.
Η διαπίστωση αυτή καταγράφηκε κατά τη διάρκεια της ενδιαφέρουσας ημερίδας που διοργανώθηκε στο πλαίσιο του e-Forum Ενέργειας 2020 II, που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της περασμένης Τρίτης από τον «Σύμβουλο Επιχειρήσεων» και το Τεχνικό Επιμελητήριο Δυτικής Ελλάδος, ως συνέχεια του αντίστοιχου ιδιαίτερα επιτυχημένου ομώνυμου διαδικτυακού συνεδρίου του περασμένου Ιουλίου, που αποτέλεσε και την πρώτη εξ ολοκλήρου ψηφιακή εκδήλωση του Δικτύου Forum Ανάπτυξης.
Τον συντονισμό έκανε ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΔΕ Βασίλης Αϊβαλής, ο οποίος ανέφερε πως εδώ και εννέα χρόνια το Forum Ενέργειας αποτελεί έναν βασικό κορμό συζητήσεων όλων των επιστημονικών και παραγωγικών φορέων με σημαντικές προτάσεις.
Σδούκου: Η αιχμή του δόρατος
Η Αλεξάνδρα Σδούκου, Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών ανέλυσε το Θεσμικό Πλαίσιο Ηλεκτροκίνησης και την Εφαρμογή του λέγοντας πως «Η ενέργεια είναι στην αιχμή του δόρατος. Καλούμαστε όλοι στην ενεργειακή μετάβαση να δώσουμε τον καλύτερο μας εαυτό. Είναι μονοδρομος η κατεύθυνση για την ενεργειακή μετάβαση».
Ανέφερε πως η προτεραιότητα του Υπουργείου και της κυβέρνησης είναι να ενταχθεί η ηλεκτροκίνηση στην καθημερινότητά μας σε συνδυασμό με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Προς αυτήν την κατεύθυνση, «πρώτη μας μέριμνα ήταν η αποτύπωση μιας σειράς εργαλείων και κινήτρων που θα υποστηρίξουν την ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης, όπως ακριβώς συνέβη σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες. Η Ελλάδα αυτή την στιγμή είναι ανάμεσα στις μόλις 8 χώρες της Ευρώπης που παρέχει μια πλήρη σειρά κινήτρων. Αυτό σημαίνει ότι ήδη έχουμε κάνει το πρώτο βήμα, και το πιο καθοριστικό,
για να αλλάξουμε το μοντέλο και την κουλτούρα των μετακινήσεων και ταυτόχρονα για να πετύχουμε τον στόχο μας για την μείωση των ρύπων».
Φορολογικά και αναπτυξιακά κριτήρια
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στα φορολογικά και αναπτυξιακά εργαλεία που έχουν συμπεριληφθεί ι στο Νόμο 4710. «Μια σειρά κινήτρων που αλληλοσυμπληρώνονται με το πρόγραμμα επιδότησης μέσω οικολογικού bonus. Δημιουργούμε με τα φορολογικά κίνητρα μια ιδιαίτερα ευνοϊκή αγορά για τα ηλεκτρικά οχήματα αλλά και για την ανάπτυξη ενός εθνικού δικτύου σημείων επαναφόρτισης
Και καθώς η απολιγνιτοποίηση αποτελεί ένα μεγάλο στοίχημα αλλά και μια αναπτυξιακή ευκαιρία, δε θα μπορούσαμε παρά να ενισχύσουμε τις περιοχές με επιπλέον κίνητρα για την εγκατάσταση μονάδων παραγωγής προϊόντων της αλυσίδας της ηλεκτροκίνησης σε αυτές» ανέφερε χαρακτηριστικά, τονίζοντας πως το Υπουργείο δημιουργεί την προοπτική ώστε τον επόμενο χρόνο να εξελιχθούν ουσιαστικά όλοι οι στόχοι του.
Χαρακτήρισε την ηλεκτροκίνητη ως ολοκληρωμένη πρόταση για μείωση των ρύπων αλλά και ως μια αναπτυξιακή πρόκληση και ευθύνη που μας αφορά όλους και τόνισε πως καλό θα είναι να συμμετάσχει σε αυτήν την αλυσίδα και η ιδιωτική πρωτοβουλία. «Θα πετύχουμε στην ηλεκτροκίνηση εάν υπάρχει εγχώρια προστιθέμενη αξία. Η ηλεκτροκίνηση ρέπει να να αναπτυχθεί σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, οι δήμοι να ολοκληρώσουν τα σχέδια φόρτισης και οι ιδιώτες να επεκτείνουν τις υποδομές αυτές προτρέποντας όλους να «τολμήσουν να επενδύσουν στην ηλεκτροκίνηση, στις βιώσιμες μετακινήσεις και γενικότερα στην πράσινη ενέργεια».
Ακόμα αναγνώρισε ότι όλες αυτές οι δράσεις απαιτούν σημαντικά ποσά για να υλοποιηθούν, επεσήμανε όμως ότι υπάρχουν πολλά διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία και προγράμματα για την υλοποίηση έργων σχετικών με την «έξυπνη πόλη», αλλά και πιο συγκεκριμένα έργων για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης.
Δεσμεύτηκε δε ότι οι όποιες ρεαλιστικές προτάσεις μπορεί να υλοποιηθούν γιατί ακόμα είμαστε στην αρχή του προγράμματος.
Ν. Φαρμάκης: Περιφέρεια –πρότυπο με σημεία φόρτισης
Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας Νεκτάριος Φαρμάκης κατά τον χαιρετισμό του ανέπτυξε το όραμά του ώστε η Περιφέρειά μας να μεταμορφωθεί με συγκεκριμένες πολιτικές σε «πράσινη περιφέρεια», τονίζοντας χαρακτηριστικά πως είμαστε αρκετά μπροστά στον σχεδιασμό.
«Με πράξεις και όχι με λόγια, στηρίζουμε ουσιαστικές πολιτικές, φιλικές και προς το περιβάλλον και προστατεύουν τη δημόσια υγεία, παράλληλα δε αλλάζουν παλιές νοοτροπίες σε μια εποχή που η προστασία του περιβάλλοντος αναδεικνύεται ως ο μέγιστος στόχος των σύγχρονων κοινωνιών. Δικός μας προορισμός είναι η Δυτική Ελλάδα να αποτελέσει Περιφέρεια – πρότυπο με ένα σύγχρονο και βιώσιμο σύστημα περιβαλλοντικών υπηρεσιών. Για τον λόγο αυτό, η Περιφέρεια χρηματοδοτεί με το ποσό των 15 εκατ. ευρώ από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2014-20» το νέο κύκλο του προγράμματος «Εξοικονομώ» για παρεμβάσεις για εξοικονόμηση ενέργειας σε κατοικίες. Με αυτήν την πρωτοβουλία, εκτός από την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών θα προκύψουν σημαντικά οφέλη στην εξοικονόμηση ενέργειας, στην προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας. Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ Αυτονομώ» ενδιαφέρει πολλά νοικοκυριά γι’ αυτό αποφασίσαμε να ενισχύσουμε τον προϋπολογισμό του και θέλουμε να ενταχθούν περισσότερες οικογένειες για να αναβαθμίσουν τα σπίτια τους αλλά και να ενισχυθεί ο τεχνικός κλάδος».
Δίκτυο σταθμών φόρτισης
Αναφερόμενος στην διείσδυση στην ηλεκτροκίνηση, ο κ. Φαρμάκης αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες που έχουν ληφθεί προς αυτήν την κατεύθυνση από την Περιφέρεια. «Γνωρίζουμε τα μεγάλα κομβικά σημεία που διασχίζουν την περιοχή μας, όπως η Ολυμπία και η Ιόνια Οδός καθώς και άλλα σημεία του οδικού δικτύου που συγκεντρώνουν συγκοινωνιακό ενδιαφέρον. Έχουν αναλυθεί τα αστικά και κυκλοφοριακά χαρακτηριστικά της Δυτικής Ελλάδας προκειμένου να εντοπιστούν τα σημεία μέσω των οποίων η ανάπτυξη ενός δικτύου σταθμών φόρτισης θα έχει μεγαλύτερο όφελος για τους πολίτες για ευρεία χρήση».
Ο κ. Φαρμάκης παρουσίασε ιδιαίτερα ενδιαφέροντα στοιχεία για τις μεγαλύτερες πόλεις της Περιφέρειας και με χρονικό ορίζοντα το 2030.
Όπως είπε χαρακτηριστικά, στον Δήμο Πατρέων προβλέπεται η δημιουργία 903 σημείων φόρτισης για την περίοδο 2020-2030, 378 στον Δήμο Αγρινίου, 192 στον Δήμο Πύργου, 210 στο Δήμο Αιγιαλείας και 138 στον Δήμο Μεσολογγίου, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν μπορεί να υπάρχει σχεδιασμός περαιτέρω επέκτασης.
Έμφαση και στις Ενεργειακές κοινότητες
Ο κ Φαρμάκης ανέφερε πως «πλέον το συγκεκριμένο πλάνο ηλεκτροκίνησης ανοίγει και μια άλλη μεγάλη αγορά, των Ανανεώσιμων Πηγών για να καλύψουμε την αυξημένη ζήτηση χωρίς να αυξηθεί η ατμοσφαιρική ρύπανση».
Ο Περιφερειάρχης ανέλυσε την πρότασή του για την δημιουργία Ενεργειακών Κοινοτήτων, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειες και να συμβάλλουν στην αειφόρο ανάπτυξη. Μια πρόταση αινοτόμα που εντάσσεται στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας και αποτελεί σημαντικό εργαλείο, η οποία παρουσιάστηκε εκτενώς στην Ένωση Περιφερειαρχών Ελλάδας και προτάθηκε στους αρμόδιους Υπουργούς. «Οι ενεργειακές κοινότητες θα αυξήσουν τη διείσδυση των ΑΠΕ, θα βελτιώσουν την ενεργειακή απόδοση σε περιφερειακό επίπεδο και θα προσελκύσουν κεφάλαια που συνδυάζονται με τις ΑΠΕ».
Έξυπνοι μετρητές σε 14 κτίρια
Παράλληλα, αναφέρθηκε στο πρόγραμμα με τους 14 «έξυπνους μετρητές» σε 11 δημόσια κτίρια της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας και στις τρεις περιφερειακές ενότητες και στα τρία πειραματικά σχολεία της Πάτρας για την καταγραφή και παρακολούθηση σε 24ωρη βάση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας δηλώνοντας κατηγορηματικά ότι η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας προχωρά άμεσα στην εφαρμογή του ενεργειακού σχεδιασμού.
Ωστόσο, επειδή κατέχει τη θλιβερή πρωτιά της ανεργίας και σταθερά είναι στην προτελευταία θέση σε όλους τους τομείς ο κ. Φαρμάκης ζήτησε από την Γενική Γραμματέα να δοθούν κίνητρα στους ωφελούμενους από το πρόγραμμα.
7.000 αιτήσεις σ’ ένα μήνα, αναγκαίες οι ώριμες προτάσεις
Την ανάγκη για κοινό βηματισμό όχι μόνο στον σχεδιασμό αλλά και στην υλοποίηση επεσήμανε στην παρέμβασή του ο σύμβουλος επενδύσεων Νίκος Κασιμάτης.
Με αφορμή τα γενναία κίνητρα που δόθηκαν και το μεγάλο ενδιαφέρον, εφόσον υποβλήθηκαν 7.000 αιτήσεις μέσα στον πρώτο μήνα, ο κ. Κασιμάτης έδωσε βαρύτητα στην αναγκαιότητα κατάθεσης ώριμων προτάσεων, επισημαίνοντας δε τις δυσκολίες εφόσον όπως είπε το πλαίσιο των αδειών είναι δαιδαλώδες.
«Για να φθάσουμε να διεκδικήσουμε σωστά θα πρέπει να υπάρχει ένας κεντρικός σχεδιασμός. Το πρόγραμμα το αγκάλιασαν και το ΤΕΕ και η ΚΕΔΕ. Εάν συνδυαστεί το τοπικό επιστημονικό, παραγωγικό και διοικητικό δυναμικό θα έχει αποτέλεσμα. Χρειάζεται κοινός βηματισμός όχι μόνον στον σχεδιασμό αλλά και στην υλοποίηση. Είναι γενναία τα κίνητρα, φορολογικά και αναπτυξιακά, και γι’ αυτό είχε μεγάλη επιτυχία το πρόγραμμα. Αυτό το μοντέλο πρέπει να ακολουθήσουν οι Περιφέρειες και οι Δήμοι καθώς επίσης να αξιοποιήσουν και την ιδιωτική πρωτοβουλία», ανέφερε με έμφαση.
Ανέδειξε, επίσης, τον ιδιαίτερα κομβικό ρόλο των ΟΤΑ προκειμένου να αξιοποιηθούν στο μέγιστο βαθμό οι πόροι της Ε.Ε. που αφορούν την κλιματική αλλαγή, τις πράσινες μεταφορές, τις έξυπνες πόλεις, δράσεις που είναι πολύ ψηλά στην ατζέντα της Ε.Ε. τόσο για την τρέχουσα όσο και για την επερχόμενη περίοδο 2021-2027.
Σε άλλο σημείο υπογράμμισε πως ο συνδυασμός των χρηματοδοτικών εργαλείων με το πλέγμα κινήτρων θα συμβάλλουν ώστε η χώρα μας να μπει σε μια άλλη, σύγχρονη και τεχνολογικά προηγμένη εποχή στις μεταφορές, μειώνοντας το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα. Αρκεί βέβαια και όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, Περιφέρειες, Δήμοι και πολίτες να υποστηρίξουν το πλαίσιο δράσης και κινήτρων, και να ανταποκριθούν.
Δημητρογιάννης: Πολλαπλά τα οφέλη
Ο αντιπεριφερειάρχης Ενέργειας, Περιβάλλοντος, Φυσικών Πόρων και Χωροταξίας, Λάμπρος Δημητρογιάννης εστίασε στο πλάνο ανάπτυξης για την ηλεκτροκίνηση στη Δυτική Ελλάδα και τόνισε πως θα πρέπει να συμπληρωθεί το νομικό πλαίσιο καθώς μέχρι τώρα οι δράσεις αφορούν τους Δήμους και όχι τις Περιφέρειες.
Ο κ. Δημητρογιάννης ανέφερε πως έχουμε εργαστεί σκληρά για να προχωρήσουμε στη σύνταξη του πλάνου ανάπτυξης της ηλεκτροκίνησης στη Δυτική Ελλάδα που πραγματοποιήθηκε μέσω του ευρωπαϊκού έργου esmartcity σε σύντομο χρονικό διάστημα. Πρόκειται για ένα απαραίτητο «εργαλείο» που προσφέρει τη δυνατότητα εφαρμογής ενός ολοκληρωμένου και ορθολογικού σχεδίου για την υιοθέτηση και εφαρμογή της ηλεκτροκίνησης σε Αιτωλοακαρνανία, Αχαΐα και Ηλεία, αλλά και ένα νέο πλαίσιο για την αξιοποίηση τεχνολογιών αποδοτικότητας, με σεβασμό στο περιβάλλον, καλύτερες υπηρεσίες στους πολίτες, αλλά και ισχυρές δυνατότητες για την προσέλκυση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων.
Οι όροι βιωσιμότητας
Προσέθεσε πως στην Αχαΐα για να είναι βιώσιμο το πλαίσιο απαιτούνται έως το 2030 πλην της Πάτρας 96 σταθμοί φόρτισης, στην Αιτωλοακαρνανία πλην του Αγρινίου 116 και στην Ηλεία πλην του Πύργου 111.
«Ενώ είμαστε ουραγός πλην λίγα χρόνια σήμερα είμαστε μπροστά και μπορούμε να αποτελέσουμε οδηγό για άλλες περιφέρειες. Με την βοήθεια των τοπικών φορέων μπορούμε να τα καταφέρουμε. Δεν θα πρέπει να υπάρξουν άλλες ευκαιρίες ανεκμετάλλευτες. Η ηλεκτροκίνηση θα πρέπει να επιφέρει μείωση της ανεργίας δίνοντας νέα πεδία δράσης για να έχουμε οφέλη σε πολλαπλά επίπεδα», κατέληξε.
Παρών ο τεχνικός κόσμος
Ο κ Αϊβαλής έθιξε το πρόβλημα με τον ΔΕΔΔΗΕ και τον ΑΔΜΗΕΑ λόγω κορεσμού και τόνισε πως είναι αναγκαίες οι ΑΠΕ αλλά το υπάρχον πλαίσιο δεν είναι σύμμαχος. Παρατήρησε δε πως τα τελευταία χρόνια οι ενεργειακές κοινότητες παρά τα σημαντικά οφέλη στην κοινωνία δεν «έτρεξαν» και δήλωσε πως ο τεχνικός κόσμος θα είναι «παρών» για να συμβάλλει στην διαμόρφωση ενός άλλου ενεργειακού προφίλ της περιοχής μας.
Τρέχουσα κατάσταση και προκλήσεις
Στην Ελλάδα, το μερίδιο των αμιγώς ηλεκτρικών οχημάτων στην αγορά συνολικών οχημάτων για το 2019 ήταν 0,17%, σε σύγκριση με το 1.9% που είναι το αντίστοιχο ποσοστό στην ΕΕ. Αν συμπεριληφθούν και τα υβριδικά οχήματα, το ποσοστό των οχημάτων που χρησιμοποιούν την ηλεκτρική ενέργεια για τη μετάδοση κίνησης φθάνει το 6%. Όμως, οι υποδομές για τη φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων είναι περιορισμένες. Στη Δυτική Ελλάδα υπάρχει μεγάλο κενό, χαμηλή υποδομή και χρειάζεται πολλή δουλειά.
Τα παραπάνω ανέφερε ο Δρ. Μηχ. Εμμανουήλ Κ. Τατάκης, Καθηγητής, Διευθυντής ΕΗΜΕ περιγράφοντας την κατάσταση στην χώρα μας στην ηλεκτροκίνηση, η οποία όπως είπε βελτιώνεται μετά την ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας αλλά και τον Ν. 4710/2020 που ήδη άρχισε να τρέχει. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στις προτάσεις από το Ελληνικό Ινστιτούτο Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων (ΕΛ.ΙΝ.Η.Ο), πολλές από αυτές έχουν ενσωματωθούν στο νομικό πλαίσιο. Οι βασικότερες είναι οι εξής: -Η δημιουργία ενός βασικού δικτύου ταχυφορτιστών στο εθνικό οδικό δίκτυο προκειμένου να εξασφαλισθεί στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα η ελεύθερη διακίνηση σε αυτό. -Η δημιουργία ταμείου επιδότησης της αγοράς ηλεκτρικών οχημάτων. -Η δημιουργία σε κάθε Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης υποδομών αποκλειστικής στάθμευσης και φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. Η παροχή πακέτου κινήτρων φορολογικού χαρακτήρα. -Ενημέρωση και κοινωνική ευαισθητοποίηση. Ανάγκη ενίσχυσης Ερευνητικών Δραστηριοτήτων. -Ανάπτυξη διατάξεων αποδοτικής φόρτισης (Ασύρματης και Ενσύρματης).-Ένταση έρευνας για το σχεδιασμό συσσωρευτών με βελτιωμένα χαρακτηριστικά. -Έρευνα σε διατάξεις διαχείρισης συσσωρευτών. Σχεδιασμών εξελιγμένων ηλεκτρικών κινητήρων με στόχο τη βελτίωση της απόδοσης (εξοικονόμηση ενέργειας). -Διαχείριση φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων μέσω των Τεχνολογιών του Διαδικτύου της Ενέργειας (Internet of Energy). -Εκμετάλλευση των νέων τεχνολογιών για τη βελτιστοποίηση χρονοπρογραμματισμού φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων, ένα θέμα αιχμής που το δουλεύουμε στο εργαστήριο». Παρουσίασε το έργο του εργαστηρίου του και τις κατηγορίες των Ηλεκτρικών Οχημάτων και εκτός των άλλων εστίασε στο e-Buggy του ΕΗΜΕ, ένα πρωτότυπο Όχημα Πόλης που μετατράπηκε το 2012 από συμβατικό σε ηλεκτροκίνητο στα πλαίσια της διπλωματικής εργασίας των Δ. Βιδιαδάκη και Ν. Τσιάρα με πρώτη έκδοση ηλεκτρονικού διαφορικού. Συνεχίστηκε το 2014 με την κατασκευή νέας μικροϋπολογιστής διάταξης και ηλεκτρονικού διαφορικού, αντικείμενο της διπλωματικής εργασίας του Ν. Μήλα. Όπως είπε, είναι υπό εξέλιξη διδακτορικές διατριβές με στόχο την ανάπτυξη συστήματος διαχείρισης συσσωρευτών και την ανάπτυξη διάταξης ασύρματης φόρτισης, καθώς επίσης διπλωματικές εργασίες με αντικείμενο την κατασκευή αντιστροφέων για την οδήγηση των κινητήρων, καθώς και συστημάτων τηλεμετρίας. Καταλήγοντας ανέφερε πως η έρευνα αφορά τη διασύνδεση των ηλεκτρικών οχημάτων, των σταθμών φόρτισης και των δικτύων και ήδη ετοιμάζεται μια πλατφόρμα με όλες τις πληροφορίες, παρά τις δυσκολίες που έχει ένα τέτοιο εγχείρημα.
Καθαρή ενέργεια το υδρογόνο
Ο Σοφοκλής Μακρίδης, Αν. Καθηγητής στο Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Πανεπιστημίου Πατρών ανέλυσε τα «Υβριδικά Συστήματα Ηλεκτροκίνησης» λέγοντας πως θα πρέπει να ανοίξουμε την βεντάλια των δυνατοτήτων για την πράσινη ανάπτυξη για να προστατεύσουμε το περιβάλλον από ένα προβληματικό οικοσύστημα.
Τάχθηκε υπέρ των σταθμών ηλεκτρικής φόρτισης αλλά με καθαρή ενέργεια όπως είναι το υδρογόνο, κάτι που δεν είναι ουτοπικό ανέφερε χαρακτηριστικά, «διότι μόνον έτσι θα δημιουργήσουμε καθαρά πράσινα σημεία». Τόνισε, επίσης, θα πρέπει να στηριχθούν οι νέοι επιστήμονες να δημιουργήσουν μια νέα οικονομία. «Ναι να μειώσουμε τους ρύπους άμεσα και να αποδώσουμε μαζί με την ηλεκτροκίνηση μια καθαρή μορφή ενέργειας όπως είναι το υδρογόνο ως ένα υβριδικό σύστημα, ως αποτέλεσμα αυτονομίας και της πράσινης ανάπτυξης», τόνισε χαρακτηριστικά. «Πρέπει να έχουμε ένα όραμα πράξεων με σχέδια ανάπτυξης με βραχυπρόθεσμες λύσεις και με χρηματοδοτήσεις από το εξωτερικό», ανέφερε σε άλλο σημείο αναδεικνύοντας τον κομβικό ρόλο της επιστημονικής κοινότητας.