Του Γιώργου Ηλιόπουλου
Αφημένοι στην τύχη τους αισθάνονται τόσο οι επιχειρηματίες που έκλεισαν με κρατική εντολή όσο και εκείνοι που παραμένουν ανοικτοί αλλά βλέπουν τους τζίρους τους καθηλωμένους εξαιτίας της πανδημίας.
Ο λόγος είναι ότι επί της ουσίας δεν έχει υπάρξει κανένα μέτρο στήριξής τους όσο διάστημα η αγορά θα παραμείνει κλειστή. Το μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής που εξήγγειλε η κυβέρνηση ουσιαστικά αποτελεί ένα χαμηλότοκο δάνειο με ελάχιστη επιδότηση τα 2000 ευρώ. Από αυτά τα μισά θα πρέπει να επιστραφούν, όμως τα κριτήρια που έχουν τεθεί δεν τα πληρούν οι περισσότερες από τις επιχειρήσεις με αποτέλεσμα στην αγορά να επικρατεί ανασφάλεια και αγωνία για το μέλλον.
Στην προηγούμενη καθολική απαγόρευση είχε θεσπιστεί το ποσό των 800 ευρώ το οποίο δόθηκε σε όλους τους επιχειρηματίες αλλά και αυτοαπασχολούμενους ως ένα ποσό ενίσχυσης.
Στην τωρινή απαγόρευση δεν έχει υπάρξει καμία απολύτως μέριμνα και οι πληγές που ανοίγουν σε οικονομικό επίπεδο για τις επιχειρήσεις θα αφήσουν για χρόνια τα σημάδια τους στην τοπική οικονομία που δεν θα μπορέσει να ανακάμψει.
Δ. Μπόκαρης: «Ασήκωτα φορολογικά βάρη»
«Στις περισσότερες επιχειρήσεις επικρατεί δυσφορία γιατί δεν έχουν δοθεί έγκαιρα τα 800 ευρώ στους υπαλλήλους. Οι επιχειρηματίες θα ενισχυθούν μέσω της επιστρεπτέας προκαταβολής 4 και 5 που θα ακολουθήσει. Μιλάμε για ένα δάνειο το οποίο δίνεται λόγω των καθολικών απαγορεύσεων. Από αυτό θα επιστραφεί το 50%» τονίζει ο Δημήτρης Μπόκαρης, εκπρόσωπος τύπου της Ένωσης Λογιστών Φοροτεχνικών Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΕΛΦΕΕ) Νομού Αχαΐας.
Ωστόσο δεν είναι βέβαιο ότι θα μπορέσουν να ενταχθούν ή θα επιλέξουν να χρησιμοποιήσουν το συγκεκριμένο είδος ενίσχυσης οι έμποροι ή ελεύθεροι επαγγελματίες που πλήττονται ή έμειναν κλειστοί.
«Το πρόβλημα δεν είναι να πάρει κάποιος τα χρήματα. Όσο ότι θα πρέπει να τα επιστρέψεις πίσω. Κάποια επιχείρηση που θα ενισχυθεί με 4000 ευρώ πρέπει να επιστρέψει τα 2000. Τα προβλήματα θα ξεκινήσουν από τις μεταφορές των φορολογικών υποχρεώσεων τον Απρίλιο του 2021. Διότι τότε όμως θα πρέπει να καταβληθούν οι δόσεις για το σύνολο των επιστρεπτέων προκαταβολών που έχουν εισπραχθεί» σημειώνει ο κ. Μπόκαρης, καταδεικνύοντας τη φορολογική καταιγίδα που περιμένει όσους έχουν λάβει αυτού του είδους την ενίσχυση.
Eίναι βέβαιο ότι καμία επιχείρηση δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στα φορολογικά βάρη που έχει επωμιστεί μέχρι και τότε, αφού ακόμα και με την άρση των μέτρων της πανδημίας δεν θα υπάρχει ρευστότητα στην αγορά.
Υπάρχει επίσης μια μεγάλη μερίδια επιχειρήσεων που δεν έχουν κλείσει και πλήττονται από το κλείσιμο της αγοράς, π.χ. τα συνεργεία, οι οποίες φυτωζοούν αυτή την περίοδο και για τις οποίες δεν προβλέπεται καμία μέριμνα για ενίσχυση.
«Για τις πληττόμενες δεν υπάρχει μέριμνα. Μην ξεχνάτε ότι υπάρχουν επιχειρήσεις που θα ανοίξουν και ενδεχομένως να μην επιλέξουν να κάνουν χρήση της επιστρεπτέας προκαταβολής. Αυτές ενδεχομένως να επιλέξουν να απολύσουν προσωπικό κάνοντας χρήση του δικαιώματός τους» εξηγεί ο κ. Μπόκαρης.
Αυτό ενδεχομένως να πράξουν και επιχειρήσεις που θα απορριφθούν από το σύστημα των επιστρεπτέων προκαταβολών. Και εδώ εντοπίζεται το έλλειμμα στρατηγικής από την κυβέρνηση, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, που δεν φρόντισε να κάνει ένεση ρευστότητας στις επιχειρήσεις, παρά τις άφησε να βυθιστούν στην ύφεση και να οδηγηθούν στο λουκέτο.
Χ.Ανδρικόπουλος: «Δεν υπάρχει στόχευση»
Λάθη στον τρόπο εφαρμογής των μέτρων για την στήριξη των επιχειρήσεων εντοπίζει από την πλευρά του ο Χάρης Ανδρικόπουλος, αντιπρόεδρος του Επιμελητηρίου Αχαΐας. Όπως σημειώνει: «Βλέπω να επαναλαμβάνονται λάθη από πλευράς κυβέρνησης στον τρόπο στήριξης των επιχειρήσεων. Λάθη τα οποία είχαν γίνει και στο πρώτο lockdown και τα οποία επαναλαμβάνονται και στο δεύτερο. Στα λάθη αυτά μπορώ να επισημάνω ότι έχουν προσθέσει ιδιαίτερη γραφειοκρατία στο να λάβει κάποιος όλες αυτές τις ενισχύσεις. Ειδικά για τους εργαζόμενους, θα πρέπει να υπάρξει ένας τρόπος για να μειωθεί σημαντικά η γραφειοκρατία και να εισπράξουν τα χρήματά τους. Οι λογιστές στην κυριολεξία έχουν αγανακτήσει» .
Και συνεχίζοντας ο κ. Ανδρικόπουλος αναφέρει ότι «ενώ έχουν εξαγγελθεί ότι θα πέσουν συγκεκριμένα χρήματα στην αγορά, διαπιστώνω να μην υπάρχει στρατηγική αναφορικά με τον τρόπο που αυτά θα διατεθούν. Στο πρώτο lockdown ενδεχομένως να έγιναν κάποια πράγματα βιαστικά. Τώρα όμως θα πρέπει να υπάρχει στόχευση στο ποιοι κλάδοι πρέπει να βοηθηθούν και ποιοι όχι. Και βέβαια με καθαρά οικονομικά κριτήρια».
Αναφορικά με τα χρήματα που δίνονται στις επιχειρήσεις ως ενισχύσεις, ο κ. Ανδρικόπουλος τονίζει ότι «πολλά από τα χρήματα που δίδονται στις επιχειρήσεις αυτά παραμένουν στις τράπεζες. Οι επιχειρήσεις δηλαδή από την πλευρά τους τα εισπράττουν και τα βάζουν στην άκρη «για μαξιλαράκι». Αυτό όμως δεν βοηθάει την πραγματική οικονομία. Θα έπρεπε να υπάρχει μια καλύτερη στρατηγική και μια καλύτερη κατανομή κατά την άποψή μου».
Για την επιστρεπτέα προκαταβολή ως μέτρο ενίσχυσης, ο ίδιος τονίζει ότι μέρος των χρημάτων αυτών θα επιστραφούν και τα υπόλοιπα θα τα κρατήσουν ως κεφάλαιο οι επιχειρήσεις. Και προσθέτει επίσης ότι η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος μαζί με το Επιμελητήριο Αχαΐας, αρκετό διάστημα πριν από το lockdown, είχαν εκπονήσει από κοινού πρόγραμμα για την στήριξη επιχειρήσεων. Πρόκειται για κεφάλαιο κίνησης που δεν θα επιστραφεί και το σύνολο του προγράμματος ανέρχεται στα 30 εκατομμύρια ευρώ για τη Δυτική Ελλάδα.
«Μπορεί το ποσό να είναι λίγο, όμως έχει υπάρξει μια στήριξη σε τοπικό επίπεδο καιρό πριν. Μπορεί η στήριξη να μην είναι αυτή που θα έπρεπε, όμως είναι υπαρκτή» αναφέρει ο κ. Ανδρικόπουλος.
Για το χρόνο που τα χρηματοδοτικά αυτά εργαλεία που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση και τον χρόνο που απομένει μέχρι την υλοποίησή τους, ο κ. Ανδρικόπουλος παρατηρεί ότι έχουν σημειωθεί σημαντικές καθυστερήσεις στην ενίσχυση της ρευστότητας.
«Είχαμε τέσσερις μήνες από το προηγούμενο lockdown να προετοιμαστούμε και να υπάρχουν κάποια πακέτα και να δοθούν γρήγορα στις επιχειρήσεις. Εκεί υπάρχει όντως έλλειμμα και έτσι οι επιχειρήσεις σε ταμειακό επίπεδο δεν αντέχουν» αναφέρει ο κ. Ανδρικόπουλος.
Κάνοντας επίσης μια πρώτη αποτίμηση της στάσης του κόσμου στα νέα δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί, τονίζει ότι οι καταναλωτές αντέδρασαν πιο ψύχραιμα , παρότι που την περασμένη Παρασκευή και το Σάββατο παρατηρήθηκε συνωστισμός στα σούπερ μάρκετ. Αυτό έγινε για να αποφύγουν, με την εφαρμογή των περιορισμών, να πάνε στα σούπερ-μάρκετ και όχι για να υπάρχει επάρκεια στο νοικοκυριό τους για ψυχολογικούς λόγους, όπως κανείς ίσως υπέθετε.
«Αγόρασαν μερικά πράγματα παραπάνω για να καλύψουν περισσότερες ημέρες. Η κατάσταση είναι σαφώς πιο ελεγχόμενη, ο κόσμος αντιδρά πιο ώριμα και δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας αφού υπάρχει υπερεπάρκεια σε αγαθά» καταλήγει ο κ. Ανδρικόπουλος.
Αναπόφευκτα τα λουκέτα μετά την άρση των μέτρων περιορισμού
«Μηδέν». Με αύτη τη φράση χαρακτηρίζει ο Παναγιώτης Σκέντζος, Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Επαγγελματικών Βιοτεχνικών και Εμπορικών Σωματείων Νομού Αχαΐας τα μέτρα τα οποία έλαβε η κυβέρνηση για την στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
«Το μόνο που έχει εξαγγελθεί είναι η επιστρεπτέα προκαταβολή που αφορά μεγάλες επιχειρήσεις, με υψηλούς τζίρους, οι οποίες πληρούν τα κριτήρια που έχουν θεσπιστεί. Οι υπόλοιπες παραμένουν εκτός προγράμματος. Η πλειονότητα των μικρομεσαίων δεν θα ενισχυθεί. Τη στιγμή που δεν υπάρχει επιδότηση ειδικού σκοπού, αντίστοιχη των 800 ευρώ που είχαν ληφθεί στην πρώτη πανδημία, δεν μπορούμε να μιλάμε για ενίσχυση. Σε άλλες περιοχές στην Ευρώπη δίνουν μέχρι και το 45 με 50% των καθαρών εσόδων των επιχειρήσεων ως επιδότηση. Κάντε τη σύγκριση και θα δείτε» σημειώνει ο κ. Σκέντζος.
Εκείνο που ίδιος εισπράττει από την αγορά είναι ότι «το κλείσιμο ήταν η χαριστική βολή. Γιατί όλες οι επιχειρήσεις ήταν χρεωμένες. Μετά τα δέκα χρόνια των μνημονίων έρχεται το πρώτο κλείσιμο του Μαρτίου και τώρα ήρθε και το δεύτερο που αποτελείωσε αυτές που ήδη έχουν καταστραφεί» σημειώνει ο κ. Σκέντζος.
Ο ίδιος συμπληρώνει ότι υπάρχει μελέτη από τη ΓΣΕΒΕ η οποία καταγράφει ότι πολλές επιχειρήσεις και στη Δυτική Ελλάδα δεν θα ξανανοίξουν, λόγω έλλειψης ρευστότητας ενώ το κύμα απολύσεων θα φουντώσει.
«Δεν υπάρχει καμία μέριμνα για τους επιχειρηματίες, παρά μόνο για το προσωπικό το οποίο θα λάβει το ποσό των 550 ευρώ και όχι τα 800 που λέει η κυβέρνηση. Ειδικά οι πληττόμενοι, είναι επιχειρηματίες με μηδέν τζίρο, που παρότι είναι ανοικτοί δεν λειτουργούν» αναφέρει ο κ. Σκέντζος και δηλώνει ξεκάθαρα ότι «η κυβέρνηση δεν έχει αντιληφθεί το μέγεθος του προβλήματος και της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στην αγορά».
Η ΟΕΒΕΣΝΑ έχει κάνει πολλά διαβήματα για να ακουστεί η φωνή της μικρομεσαίας επιχείρησης, χωρίς όμως να υπάρχει ανταπόκριση.
Μ. Μακρής: «Είχαμε διαβεβαιώσεις…»
Ο Γενικός Γραμματέας του Εμπορικού Συλλόγου Πατρών Μάκης Μακρής τονίζει από την πλευρά του ότι «για εμάς τους επιχειρηματίες που έχουμε κλείσει το μόνο στήριγμα είναι η επιστρεπτέα προκαταβολή και καμία άλλη ενίσχυση για τις ημέρες που θα παραμείνουμε κλειστοί. Η επιστρεπτέα προκαταβολή θα πρέπει να καλύψει τα πάγια έξοδά των καταστημάτων μας και το μειωμένο ενοίκιο».
Και συνεχίζοντας επισημαίνει τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουν σήμερα οι εμπορικές επιχειρήσεις, όταν ανοίξουν. «Λάβετε υπόψη ότι είχαμε πάρει τη διαβεβαίωση από τον Πρωθυπουργό ότι το λιανεμπόριο δεν πρόκειται να κλείσει. Πολλοί συνάδελφοι είχαν κάνει σχετικές παραγγελίες για να καλύψουν τις ανάγκες της περιόδου των Χριστουγέννων.
Πολλοί μάλιστα προπλήρωσαν μετρητά την παραγγελία και τώρα έχουν τα εμπορεύματα μέσα στα καταστήματα χωρίς να μπορούν να τα πουλήσουν. Μάλιστα υπάρχουν και αυτοί που έχουν πληρώσει με επιταγές που θα πρέπει να τις καλύψουν και τελικά έμειναν κλειστοί. Κατά την άποψή μου αυτοί θα πρέπει να αποζημιωθούν. Έμπρακτη στήριξη, όπως το 800αρι που πήραμε την προηγούμενη φορά, δεν υπάρχει» υπογραμμίζει ο κ. Μακρής.
Ακόμα και με τα χρήματα της επιστρεπτέας προκαταβολής δεν επαρκούν για την κάλυψη του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων αλλά και των προσωπικών αναγκών των επιχειρηματιών, αναφέρει ο κ. Μακρής, περιγράφοντας την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην αγορά σήμερα.
Κατά τον ίδιο, η κατάσταση θα οδηγήσει σε άμεσο λουκέτο τις επιχειρήσεις εμπορίου κατά 30%. Και όλα αυτά με τα σημερινά δεδομένα, διότι υπάρχει περίπτωση να ακολουθήσει και τρίτο lockdown μετά τα Χριστούγεννα που αυτό θα σημαίνει πλήρη κατάρρευση της τοπικής οικονομίας.
«Κάναμε Πάσχα με δανεικά στο πρώτο locdown και τώρα θα κάνουμε Χριστούγεννα χωρίς καν αυτά, αφού δεν υπάρχει ρευστότητα πουθενά» καταλήγει ο κ. Μακρής.
Κραυγή αγωνίας από την ΕΣΕΕ
«Βουνό» για χιλιάδες ιδιοκτήτες επιχειρήσεων σε περίοδο μηδενικού τζίρου η υποχρέωση τριπλής καταβολής δόσεων ρυθμίσεων – τρεχουσών – εκκαθαρισμένων ασφαλιστικών οφειλών επισημαίνει σε ανακοίνωσή της η ΕΣΕΕ και ζητά την κεφαλαιοποίηση και αναστολή τους όπως στο πρώτο κύμα της πανδημίας,με Επιστολή στο Υπ. Εργασίας
Ολόκληρη η ανακοίνωση έχει ως ακολούθως:
Το γεγονός ότι, σε αντίθεση με το πρώτο κύμα της πανδημίας, στα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για στήριξη των επιχειρήσεων σε αντιστάθμισμα του lockdown δεν έχει περιληφθεί ακόμη το μέτρο της αναστολής για τις ασφαλιστικές εισφορές και τις δόσεις των ρυθμίσεων των ασφαλισμένων του τ. ΟΑΕΕ επισημαίνει η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας με Επιστολή της στον Υπουργό Εργασίας κ. Γιάννη Βρούτση.
Επιπλέον η ΕΣΕΕ τονίζει πως σύμφωνα με την εκκαθάριση της ΗΔΙΚΑ, στις 30 Νοεμβρίου καλούνται περίπου 800.000 ελεύθεροι επαγγελματίες να καταβάλλουν την πρώτη από τις πέντε μηνιαίες δόσεις της οφειλής τους για τις εισφορές του 2019. Το μέσο χρεωστικό υπόλοιπο, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του e-ΕΦΚΑ ξεπερνά τα 1300 ευρώ.
Η ΕΣΕΕ στην Επιστολή της υπογραμμίζει ότι με τα σημερινά δεδομένα ανυπαρξίας τζίρου και έκδηλης αβεβαιότητας θα είναι αδύνατο για τον εμπορικό κόσμο να ανταποκριθεί σε ένα τόσο μεγάλο όγκο υποχρεώσεων. Για τους λόγους αυτούς και στο πλαίσιο της ορθής αντιμετώπισης των συνεπειών της πανδημίας η ΕΣΕΕ ζητά την επανεισαγωγή του μέτρου της αναστολής καταβολής του συνόλου των σχετικών υποχρεώσεων ή την κεφαλαιοποίηση και μετάθεσή τους στον επόμενο χρόνο, προκειμένου οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι σε αυτές να διέλθουν με τις μικρότερες δυνατές απώλειες από την πανδημική κρίση. Στην ίδια κατεύθυνση, εισηγείται να επανεισαχθεί και η έκπτωση 25%, που αφορούσε στους ασφαλισμένους οι οποίοι κατέβαλαν τις εισφορές τους ή/και τις δόσεις τους εμπρόθεσμα.
Ο Πρόεδρος της ΕΣΕΕ κ. Γιώργος Καρανίκας δήλωσε σχετικά: «Οι υποχρεώσεις για χιλιάδες ιδιοκτήτες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων συσσωρεύονται επικίνδυνα και η κυβέρνηση σαφώς γνωρίζει πως είναι ανθρωπίνως αδύνατο να εξυπηρετηθούν όλες μαζί ταυτόχρονα και μάλιστα εν μέσω πανδημίας και lockdown. Είναι θεμιτό λοιπόν και αποτελεί σήμερα την μόνη ρεαλιστική λύση, έγκαιρα το Υπουργείο Εργασίας να ενεργοποιήσει το μέτρο της αναστολής ή εναλλακτικά την κεφαλαιοποίηση και μετάθεσή της πληρωμής του συνόλου των ασφαλιστικών οφειλών, είτε αυτών που δημιουργήθηκαν εξαιτίας της πανδημίας, είτε αυτών που προέρχονται από εκκαθάριση και η πληρωμή τους είχε προγραμματισθεί για τώρα, στη βάση όμως τελείως διαφορετικών δεδομένων. Δεν πρέπει να αφήσουμε το τεντωμένο σχοινί της αγοράς να σπάσει στην κορύφωση της εθνικής προσπάθειας για αναχαίτιση των συνεπειών της πανδημίας, ιδιαίτερα σε μια εποχή που τα νέα για το εμβόλιο κατά του κορωνοιού είναι περισσότερο αισιόδοξα από ποτέ».