H ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και o αντίκτυπος των ευρωπαϊκών μέτρων στήριξης στην Περιφερειακή Οικονομία βρέθηκε στο επίκεντρο της διαδικτυακής ημερίδας που διοργάνωσε το πρωί της Παρασκευής 18 Δεκεμβρίου 2020 η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και το Κέντρο Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης Europe Direct Patras της Π.Δ.Ε. στο πλαίσιο του 23ου Forum Ανάπτυξης. Δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στο ρόλο της εξωστρέφειας, της ανταγωνιστικότητας, της καινοτομίας, των επενδύσεων, της αξιοποίησης των συγκριτικών αποτελεσμάτων της εκάστοτε Περιφέρειας, της αξιοποίησης του ανθρωπίνου δυναμικού, της μείωσης της γραφειοκρατίας, της αποκεντρωμένης διοίκησης, της έξυπνης εξειδίκευσης και των χρηματοδοτικών εργαλείων. Τις εργασίες συντόνισε ο αντιπεριφερειάρχης, Επιχειρηματικότητας Έρευνας και Καινοτομίας, Φωκίων Ζαΐμης, ενώ επίλεκτοι ομιλητές σκιαγράφησαν την σημερινή κατάσταση στο επιχειρείν και για τις στοχευμένες πολιτικές που πρέπει να εφαρμοστούν ώστε να ενδυναμωθούν οι επιχειρήσεις και κατ’ επέκταση η οικονομία στο μέλλον.
Φωκίων Ζαΐμης, αντιπεριφερειάρχης Ερευνας και Καινοτομίας: 100 εκατ. ευρώ στο επιχειρείν από την ΠΔΕ
Στη σημασία των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων για την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας όπως επίσης στον ρόλο των συνεργειών και των Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (Εργα ΣΔΙΤ) εστίασε ο αντιπεριφερειάρχης Επιχειρηματικότητας Έρευνας και Καινοτομίας, Φωκίων Ζαΐμης, ενώ προ-ανήγγειλε την προετοιμασία ίδρυσης ενός Καινοτόμου Κέντρου Εφαρμοσμένης Ερευνας για τα Τρόφιμα. «H Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας ήδη εφαρμόζει ένα πρόγραμμα ανάπτυξης μισού δισ. ευρώ, εκ των οποίων ένα ποσοστό αυτού περίπου 25% ήτοι περίπου τα 100 εκατ. ευρώ, κατευθύνονται στην επιχειρηματικότητα. Η κρίση του κορωνοϊού δημιουργεί πρόσθετες ανάγκες και προβλήματα αλλά σε καμία περίπτωση δεν αλλάζει την βασική φιλοσοφία και την φιλοεπιχειρηματική στρατηγική μας που στόχο έχει περισσότερες και καλύτερες δουλειές και αυξημένες δεξιότητες στο ανθρώπινο δυναμικό», ανέφερε χαρακτηριστικά. Σημείωσε πως η Περιφέρεια δρα συμπληρωματικά με το κεντρικό κράτος για να καλυφθούν οι ανάγκες των επιχειρήσεων με κυρίαρχο μέλημα να υποστηριχθούν και οι μικρές επιχειρήσεις. Στην αρχή της τοποθέτησής του υπογράμμισε πως η Περιφέρεια ξεκίνησε διάλογο με τους εκπροσώπους της επιχειρηματικότητας καταγράφοντας τα προβλήματα και τις αδυναμίες. Ανακοίνωσε πως σε ό,τι αφορά στις αδειοδοτήσεις των επιχειρήσεων, αρμοδιότητα της ΠΔΕ θα επισπευστούν και μάλιστα θα γίνονται με ηλεκτρονικό τρόπο, ενώ έκανε γνωστό ότι ετοιμάζεται ένα σημαντικό πρόγραμμα για την κοινωνική οικονομία.
Ιωάννης Ψυχάρης, Δ/ντής Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης : Δυναμική στις εξαγωγές και στη βιομηχανία τροφίμων
Ο Ιωάννης Ψυχάρης, Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Διευθυντής Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης, ο οποίος συμμετέχει στην επιτροπή του ΟΟΣΑ σχετικά με τον σχεδιασμό στρατηγικών για την περιφερειακή πολιτική και ανάπτυξη, αναφέρθηκε στον σημαντικό ρόλο που θα διαδραματίσουν οι περιφέρειες στην ανάπτυξη της προσεχούς δεκαετίας γι’ αυτό ανάδειξε πως θα πρέπει να αξιοποιήσουν τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα. Εστίασε στο σημαντικό ρόλο των εξαγωγών και του παραγωγικού τομέα για την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, τονίζοντας πως παρουσιάζει συγκριτικό πλεονέκτημα στη βιομηχανία τροφίμων και στην ποτοποιία. «Από την κρίση της προηγούμενης δεκαετίας προέκυψε ότι ο παραγωγικός τομέας της Δυτικής Ελλάδας έδειξε ανταγωνιστική δραστηριότητα σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο σε συγκεκριμένους κλάδους. Σε πρόσφατη μελέτη σε εξαγωγές στη Δυτική Ελλάδα έχουμε διαπιστώσει ότι η βιομηχανία τροφίμων αντιπροσωπεύει το 57,4% των εξαγωγών της ΠΔΕ και η ποτοποιϊα το 7,1%. Σε αυτήν την στρατηγική θα πρέπει να συστρατευθεί και να υπάρξουν συνέργειες στην ιδιωτική οικονομία και στις δημόσιες πολιτικές για να ενισχυθεί ο δυναμισμός του παραγωγικού τομέα. Άλλωστε οι υποδομές είναι συμπληρωματικά στοιχεία για την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Η χώρα μας βρίσκεται αντιμέτωπη με μια τεράστια πρόκληση. Θα πρέπει να διαχειριστεί μεγάλα χρηματικά ποσά μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης για την προστασία και τη θωράκιση της οικονομίας. Η στρατηγική παραγωγικής εξειδίκευσης θα πρέπει να έχει αιχμή τις εξαγωγές και θεωρώ ότι θα προσδώσει μεγάλα οφέλη στην περιφερειακή εξειδίκευση. Σχεδόν σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας μέσα στην κρίση καταγράφηκε αύξηση των εξαγωγών. Χρειάζεται, λοιπόν, ένας σχεδιασμός με βάθος 10ετίας με βάση την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων κάθε Περιφέρειας, όπως το ανθρώπινο δυναμικό, τις υποδομές (παρά το γεγονός ότι δεν έχει αναπτυχθεί ένα φάσμα σε όλους τους τομείς π.χ. ενέργεια, μεταφορές, κ.ά.), την καινοτομία και την έρευνα που έχουν συμβάλλει στην αναβάθμιση των επιχειρήσεων», ανέφερε χαρακτηριστικά. Παρατήρησε πως υπάρχει χωρική ανισορροπία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και γι’ αυτό η ενίσχυση της περιφερειακής ανταγωνιστικότητας είναι επιβεβλημένη. Πρότεινε ως αναγκαία για την ανάπτυξη της στρατηγικής για την επόμενη 10ετία την επενδυτική ώθηση μέσα από συνέργεια ιδιωτικών και δημοσίων επενδύσεων, ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της εξωστρέφειας, αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων κάθε περιφέρειας, ενίσχυση απασχόλησης και αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού, κ.ά.
Έφη Σιαΐνη, Πρόεδρος Ομοσπονδίας Ελληνικών Συνδέσμων Νέων Επιχειρηματιών : Αναγκαίος ο ψηφιακός μετασχηματισμός
Η Έφη Σιαΐνη, Πρόεδρος Ομοσπονδίας Ελληνικών Συνδέσμων Νέων Επιχειρηματιών, εξέφρασε την αισιοδοξία της για το μέλλον λέγοντας πως τα ευρωπαϊκά κονδύλια θα διατεθούν για την ενίσχυση της ελληνικής επιχειρηματικότητας. «Τους επόμενους 18-24 μήνες πρόκειται να επακολουθήσουν projetcts και αυτό μας δίνει μια αισιοδοξία, σε συνδυασμό με την αξιολόγηση της χώρας μας από την ΕΕ», ανέφερε, σημειώνοντας πως κατά τη διάρκεια της πανδημίας έγιναν προσλήψεις μηχανικών γιατί οι επενδύσεις στο real estate και στον τουρισμό δεν σταμάτησε. Επεσήμανε την ανάγκη προσαρμογής των ευρωπαϊκών κονδυλίων στα δεδομένα της ελληνικής επιχειρηματικότητας με αφορμή την μικρή απορρόφησή τους και την ανάγκη να δοθούν χρηματοδοτικά εργαλεία, τα οποία πρέπει να συνδυάζονται με το τραπεζικό σύστημα και με ιδιωτικούς πόρους. Τόνισε, επίσης, τη σημασία του ψηφιακού μετασχηματισμού (π.χ. ecommerce, τηλεργασία, ψηφιακό τηλεφωνικό κέντρο κ.ά.) λέγοντας πως «μετά την Covid – 19 εποχή όλο το δυναμικό της χώρας μας και οι επιχειρήσεις να μπουν σε έναν ψηφιακό κόσμο, για να μπορέσουμε να ακολουθήσουμε τα παγκόσμια δεδομένα. Σημείωσε πως η καινοτομία είναι το κλειδί για την επιχειρηματική ανάπτυξη και την έρευνα. «Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να ψάξουν τα ευρωπαϊκά προγράμματα για να βοηθηθεί και να προχωρήσει σε ανάπτυξη. Επίσης, πρέπει η ΠΔΕ να δώσει έμφαση στην ολοκλήρωση των υποδομών και σε μια ευρωπαϊκή προοπτική για τις ΜμΕ», επεσήμανε. Καταλήγοντας έστειλε ένα αισιόδοξο μήνυμα λέγοντας πως παρά τις επιπτώσεις της κρίσης και του covid-19, το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών για την Ελλάδα παραμένει αμείωτο.
Πέτρος Μαντάς, Πρόεδρος ΠΑ.ΣΕ.ΒΙ.ΠΕ. : Απαιτείται στοχευμένος σχεδιασμός
Ο Πέτρος Μαντάς, Πρόεδρος ΠΑ.ΣΕ. ΒΙ.ΠΕ., εστίασε στην ανάγκη ύπαρξης ευρωπαϊκών κονδυλίων και κατευθυντήριων γραμμών από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα οποία, ωστόσο, θα πρέπει να προσαρμοστούν στα ελληνικά δεδομένα, στις ελληνικές επιχειρήσεις μέσω ενός πραγματικά στοχευμένου σχεδιασμού. «Σημασία έχει να σχεδιάζονται δράσεις και να είναι αποτελεσματικές. Η βαθμολόγηση της αποτελεσματικότητας είναι ένα δίπολο. Από τη μία πλευρά αφορά στην ικανότητα των επιχειρήσεων να απορροφήσουν τα κονδύλια και από την άλλη ο σχεδιασμός να ταυτίζεται με το προφίλ των επιχειρήσεων», ανέφερε. Όπως είπε, στην Ελλάδα – σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ- υπάρχουν 835.000 νομικά πρόσωπα εκ των οποίων μόλις 2.000 μεσαίες επιχειρήσεις και πάνω από το 50% είναι εγκατεστημένες σε ΒΙΠΕ. Από τις 375.000 λοιπές επιχειρήσεις συγκαταλέγονται Σ/Μ, τράπεζες και άλλοι εμπορικοί φορείς. «Στόχευσή μας είναι η ενίσχυση των ΜμΕ ΒΙΠΕ και είναι αναγκαία η Επενδυτική Τράπεζα για να στηριχθούν – είτε με ευρωπαϊκά κονδύλια είτε με ελληνικές πιστώσεις- οι μικρές επιχειρήσεις (από 50-100 εργαζόμενοι) προκειμένου να επιβιώσουν. Ο σχεδιασμός μας πρέπει να είναι στοχευμένος και ρεαλιστικός», κατέληξε, υπογραμμίζοντας πως 1.500 επιχειρήσεις είναι άμεσα μέλη του ΠΑΣΕΒΙΠΕ, ο οποίος αποτελείται από 23 συνδέσμους σε Βιομηχανικές Περιοχές όλης της χώρας.
Σταύρος Καλόγνωμος, Ε.Γ. της Επιτροπής Βαλκανίων της CPMR : Ενεργός ο ρόλος των Περιφερειών
Ο Σταύρος Καλόγνωμος, Εκτελεστικός Γραμματέας της Επιτροπής Βαλκανίων και Ευξείνου Πόντου της CPMR, παρουσίασε συνοπτικά το ρόλο της CPMR στο lobbying για τις ευρωπαϊκές πολιτικές, την άσκηση επιρροής στις ευρωπαϊκές διαπραγματεύσεις, την εμπλοκή της σε ΣΔΙΤ και την παροχή πληροφοριών για το σχεδιασμό και την εφαρμογή ευρωπαϊκών πολιτικών. «Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας είναι η μόνη Περιφέρεια της χώρας που είναι πρωτοπόρος σε πανευρωπαϊκό επίπεδο καθώς ηγείται της νέας θεματικής περιοχής «Πολιτιστικών και Δημιουργικών Περιφερειακών Οικοσυστημάτων» (CCRES3) στην πλατφόρμα Έξυπνης Εξειδίκευσης», ανέφερε. Όπως είπε, στην ατζέντα της περιόδου 2019-2024 οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας, που αντιπροσωπεύουν το 99% όλων των επιχειρήσεων της Ε.Ε. και απασχολούν 100 εκατ. ανθρώπους και αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ήμισυ του ΑΕΠ της ΕΕ. «Στην χώρα μας ο μέσος όρος των ΜμΕ αντιπροσωπεύει το 63% της προστιθέμενης αξίας όταν στην Ε.Ε το ποσοστό 56,4%, και έχουν μερίδιο απασχόλησης 87,9% όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 66,6%», επεσήμανε. Σύμφωνα με στοιχεία της Ε.Ε. 800.000 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις εκ των οποίων 25.000 στην Ελλάδα έχουν από το Ταμείο Συνοχής κατά την περίοδο 2014-2020. Δημιουργήθηκαν 150.000 νέες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεων στην Ε.Ε. εκ των οποίων περίπου 3.000 στην χώρα μας και 12.000 νέες θέσεις εργασίας. Σημείωσε πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τη νέα προγραμματική περίοδο θα παρέχει χρηματοδότηση μέσω των προγραμμάτων Horizon 2020, COSME και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων. Στην χώρα μας αναμένεται συνολική χρηματοδότηση ύψους 2,9 δις ευρώ στην Ελλάδα και αναμένεται να προκαλέσει επιπλέον επενδύσεις ύψους 14 δις ευρώ και περίπου 40.000 ελληνικές ΜμΕ αναμένεται να επωφεληθούν από αυτές τις εξελίξεις, ενώ στην επόμενη περίοδο η χρηματοδότηση θα φθάσει στα 21 δις ευρώ. Τέλος επεσήμανε ακόμα πως το Πακέτο Ανάκαμψης θα είναι το μέσο στήριξης των επιχειρήσεων και αυτό που θα δώσει έναν πιο ενεργό ρόλο στις Περιφέρειες, ώστε να επωφεληθούν.
Κων/νος Αγραπιδάς, Γενικός Δ/ντής του Υπ. Εργασίας : Διασύνδεση θέσεων υψηλής εξειδίκευσης
Για τις μεγάλες προκλήσεις που επέρχονται λόγω της ραγδαίας τεχνολογικής εξέλιξης που προϋποθέτουν μεγάλες δεξιότητες κυρίως για τους νέους μίλησε ο Κωνσταντίνος Αγραπιδάς, Γενικός Διευθυντής Εργασιακών, Υγείας Ασφάλειας και Ένταξης στην Εργασία, του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Τόνισε το ρόλο της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας ως μια προνομιούχο Περιφέρεια, αναφέρθηκε στη συνεργασία του Υπουργείου Εργασίας με την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας στο Rebrain Western Greece και στους κόμβους ψηφιακής καινοτομίας (EDIHs) και στην αναγκαιότητα ενός νέου σχεδιασμού πολιτικής που θα βασίζεται σε δεδομένα. Προσκάλεσε τους παρευρισκόμενους να γνωρίσουν τη νέα ψηφιακή πλατφόρμα του Υπουργείου που στόχο έχει τη διασύνδεση θέσεων υψηλής εξειδίκευσης και των Ελλήνων επιστημόνων που εργάζονται στο εξωτερικό και στο εσωτερικό. Παρουσίασε, επίσης, τις πολιτικές του Υπουργείου Εργασίας για την ανθεκτικότητα της εργασίας, λέγοντας πως σήμερα το ποσοστό ανεργίας ανέρχεται στο 16% ενώ εάν δεν είχαν ληφθεί μέτρα θα ήταν διπλάσιο. Σημείωσε πως έχουν ενταχθεί 4 εκατ. Περιπτώσεις εργαζομένων που έχουν λάβει επίδομα από το Υπ. Εργασίας μέχρι σήμερα και το συνολικό ποσό που έχει διατεθεί είναι 2,280 εκατ. ευρώ, ενώ την Δευτέρα κατέβαλε σε 1 εκατ. εργαζόμενους την αναλογία του δώρου του Πάσχα σε όσους είχαν τεθεί σε αναστολή ή στο πρόγραμμα «Συνεργασία». Χαρακτήρισε τη Δυτ. Ελλάδα ως προνομοιούχο Περιφέρεια, καθώς έχει τε- ράστιο brand name λόγω της Αρχαίας Ολυμπίας, του Επικούρειου Απόλλωνα, των εξαιρετικών τοπικών προϊόντων (π.χ. ελαιολάδου) αλλά και του επιστημονικού δυναμικού και τόνισε πως επιβάλλεται παρέμβαση στρατηγι-κής ανάπτυξης για την αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων της. Κλείνοντας τόνισε πως χρειάζεται ολιστική πολιτική σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να αντιμετωπιστούν τα μεγάλα προβλήματα που προκάλεσε η πανδημία.
Νίκος Γιαννής, Στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής : 200 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση
Ο Νίκος Γιαννής, Στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τόνισε τη σημασία δέσμευσης ποσών μέχρι το 2023 και μετέπειτα απορρόφησή τους μέχρι τις 31/12/2026, ενώ επεσήμανε την αναγκαιότητα αλλαγής νοοτροπίας, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι οικονομικές προκλήσεις που μας επιφυλάσσει το επόμενο διάστημα. Αναφέρθηκε σε προβλήματα, όπως το brain drain και η μη σύνδεση σπουδών και αγοράς εργασίας, ενώ ανέλυσε το Ταμείο Ανάκαμψης (το οποίο θα λειτουργήσει διαφορετικά από το ΕΣΠΑ) και τη σημασία επίτευξης των διαρθρωτικών αποτελεσμάτων για την εκταμίευση του υπόλοιπου χρηματικού ποσού. Επίσης, ενημέρωσε πως η χώρα μας έχει λάβει περίπου 200 δις ευρώ από την Ε.Ε. ως επιδοτήσεις από το 1981 που εισήλθε στην κοινότητα. Έως το 2027 θα λάβει περίπου άλλα 70 δις μέσω διαφόρων ταμείων καθώς και του Ταμείου ανασυγκρότησης. Μέγιστη ευθύνη αφενός η σωστή και γρήγορη απορρόφηση τους αλλά και η ισόρροπη διανομή στις περιφέρειες με βάση τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα τους και τις ανάγκες τους. «Η Ελλάδα μπορεί να κάνει ένα ιστορικό άλμα. Είναι πρωτοφανές το πακέτο των 70 δις ευρώ, χρειάζεται άριστη οργάνωση και συντονισμός από το κράτος. Τα χρονοδιαγράμματα είναι ασφυκτικά, πρέπει να έχουν απορροφηθεί μέχρι το τέλος του 2027. Η Δυτική Ελλάδα και η Πάτρα έχουν το δυναμικό άλματος εις ύψος και η πρόκληση είναι για την περίοδο μετά το 2027», κατέληξε.