Γιώργος Παππας, Πρόεδρος του 10ου περιφερειακού Τμήματος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Β/Δ Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας
Στο ξεκίνημα της τρίτης δεκαετίας του 21ου αιώνα η κρίση πανδημίας ανέτρεψε όλες τις παραδοχές και τις προσδοκίες για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Μετά από μια δεκαετή πορεία απόκλισης σε βασικά μακροοικονομικά μεγέθη όπως το ΑΕΠ και η απασχόληση, η βαθιά ύφεση του 2020 στην Ελλάδα, που υπερέβη τον μέσο όρο ύφεσης της ΕΕ, αναδεικνύει έντονα την προτεραιότητα για αποτελεσματική αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και επανεκκίνηση της οικονομίας το 2021. Η ορθή χρήση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και των λοιπών ευρωπαϊκών κονδυλίων του ΕΣΠΑ, αλλά και των εθνικών πόρων, θα καθορίσει όχι μόνο την ταχύτητα της αναδιάρθρωσης της οικονομίας αλλά το περιεχόμενο και τη βιωσιμότητά της. Άρα η διοχέτευση των πόρων σε έργα που θα έχουν πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα και θα επιταχύνουν την ανάπτυξη είναι η μόνη λύση. Σε ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο για την περιοχή μας βασικό ρόλο θα παίξει η επιχειρηματική επανεκκίνηση των επιχειρήσεων και η εκπαίδευση των επιχειρηματιών. Στον σχεδιασμό θα πρέπει να περιλαμβάνεται η παροχή ρευστότητας στις επιχειρήσεις που αντιμετώπισαν σημαντικό πρόβλημα από την πανδημία με την μορφή μη επιστρεπτέας χορήγησης, αλλά επιδοτήσεων για να ανασχεθεί το πρόβλημα ρευστότητας και η απώλεια του κύκλου εργασιών.
Ενδεικτικά θα μπορούσαν να σχεδιαστούν προγράμματα υποστήριξης που θα αφορούν κυρίως την ρευστότητα των εν λειτουργία επιχειρήσεων, η οποία θα χρησιμοποιηθεί για τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό τους, την απασχόληση εξειδικευμένου προσωπικού (πχ αποφοίτων πανεπιστημιακών σχολών με εξειδικευμένες γνώσεις) που θα βοηθήσουν στην λειτουργία των επιχειρήσεων, αλλά και ως κεφάλαιο (επανεκ)κίνησης για τρέχουσες υποχρεώσεις. Η επιμόρφωση των φορέων επιχειρήσεων και επαγγελματιών στις νέες τεχνολογίες με ψηφιοποίηση εργασιών, νέα κανάλια επικοινωνίας με πελάτες και προμηθευτές και γενικότερα εκπαίδευση στις νέες αρχές εταιρικής διακυβέρνησης. Είναι πολύ σημαντικό οι επιχειρήσεις να υποστηριχθούν συμβουλευτικά και χρηματοοικονομικά στην δημιουργία νέων προϊόντων και την υποστήριξή τους όχι μόνο κατά τη φάση του σχεδιασμού τους, αλλά και την υλοποίησή τους, αυξάνοντας την αποδοτικότητά τους και κατ’ επέκταση τον κύκλο εργασιών τους.
Με δεδομένο ότι η Περιφέρειά μας κατέχει υψηλή θέση στον πίνακα με τα εθνικά ποσοστά ανεργίας, θα μπορούσαν να αναπτυχθούν προγράμματα επιδοτούμενα σε ποσοστό 100% για νέους που θέλουν να απασχοληθούν στους τομείς όπου η περιφέρειά μας έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα, ώστε να αυξηθεί η απασχολησιμότητα και η παραγωγή. Σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο θα πρέπει να σχεδιαστούν πρόσθετα χρηματοδοτικά εργαλεία (δεδομένης της δυσκολίας χρηματοδότησης από το τραπεζικό σύστημα), φορολογικά και ασφαλιστικά κίνητρα για επέκταση ή/και ανάπτυξη σε κλάδους με υψηλή προστιθέμενη αξία. Η ισχυρή αγροδιατροφική παραγωγή στην περιφέρειά μας και η σύνδεσή της με την μεταποίηση και τον τουρισμό (αξιοποίηση του παραλιακού μετώπου, αλλά και των διαφόρων μορφών τουρισμού) θα πρέπει να αποτελέσει βασικό άξονα για την ανάπτυξη της περιοχής. Η βιομηχανική περιοχή μπορεί να αξιοποιηθεί καταλλήλως ώστε να παρέχει συγκριτικά πλεονεκτήματα στις βιομηχανίες οι οποίες επιθυμούν να εγκατασταθούν εκεί, λόγω του γεωγραφικού πλεονεκτήματος που έχει η Δυτική Ελλάδα ως πύλη προς τη Δύση και να αξιοποιήσουν την εφοδιαστική αλυσίδα και τις αλυσίδες αξίας.
Η καθυστέρηση στην υλοποίηση σημαντικών έργων υποδομής αποτελεί εμπόδιο στην ανάπτυξη της περιοχής. Ως γνωστόν, σε περιόδους ύφεσης οι δημόσιες επενδύσεις μπορούν αν δώσουν αναπτυξιακό χαρακτήρα, πόσω μάλλον στην περιοχή μας, όπου υστερεί σε βασικά έργα υποδομής. Συνδυαστικά, πακέτα έργων αναπτυξιακής υποδομής τα οποία θα δώσουν ώθηση στις εμπορευματικές μεταφορές και στις τουριστικές μετακινήσεις, είναι προαπαιτούμενα. Η κατασκευή του αυτοκινητόδρομου Πατρών – Καλαμάτας, η σιδηροδρομική σύνδεση και των τριών νομών, η έλευση του αγωγού φυσικού αερίου και λοιπών μορφών ενέργειας για φθηνότερο ενεργειακού κόστος στις επιχειρήσεις και περαιτέρω αξιοποίηση των λιμένων της περιφέρειας αποτελούν κομβικά και συμπληρωματικά έργα.
Ο σχεδιασμός έργων, η κατάθεση προτάσεων, η χρηματοδότηση και η παρακολούθηση της υλοποίησης των έργων αποτελεί το κλειδί για την απορρόφηση των κονδυλίων και την μετάβαση σε μια περιφερειακή οικονομία, συνεκτική, ανθεκτική και με πολλαπλασιαστικά οφέλη για τους κατοίκους της. Σαφώς και δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν όλα σε μια χρονιά, η αρχή όμως είναι αναγκαία.