Του Κωνσταντίνου Πουλά, αν. καθηγητή Βιοχημείας του Τμήματος Φαρμακευτικής του Παν. Πατρών
Από την αρχή του τρέχοντος έτους ζούμε στον αστερισμό των εμβολίων. Περιέργως το ενδιαφέρον μας για την πανδημία, τα κρούσματα και τις συνέπειες του ιού στις ζωές μας (κοινωνικές , οικονομικές κλπ) έχουν περάσει σε δεύτερο πλάνο. Οι κεντρικές και εθνικές ρυθμιστικές αρχές από τον περασμένο Δεκέμβριο ενέκριναν υπό όρους συγκεκριμένα προϊόντα. Τα ερευνητικά κέντρα και οι εταιρείες δημοσίευσαν σε υψηλού κύρους επιστημονικά περιοδικά άρθρα με αμφιλεγόμενα δεδομένα. Σε αρκετές περιπτώσεις οι αποφάσεις των αρχών ελήφθησαν υπό την πίεση επιστημόνων σχετικών ή και άσχετων με το θέμα.
Στη χώρα μας η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών (ΕΕΕ) με μια σειρά από αντιφατικές αποφάσεις κατάφερε να οδηγήσει σε σύγχυση τον πληθυσμό και να υπονομεύσει βαθιά και ουσιαστικά την εθνική εμβολιαστική προσπάθεια (δηλαδή τον εμβολιασμό του πληθυσμού για τόσα άλλα νοσήματα – οι γονείς ήδη αρχίζουν να αποφεύγουν τον εμβολιασμό των παιδιών τους, γεγονός ιδιαίτερα ανησυχητικό). Τρεις αποφάσεις της ΕΕΕ είναι αξιοσημείωτες:
- Στις αρχές Απριλίου, όταν σειρά από χώρες ανέστειλαν προσωρινά τον εμβολιασμό με το εμβόλιο της ASTRA ZENECA, για να διαβουλευτούν με τις Επιτροπές Φαρμακοεπαγρύπνησης, η Ελλάδα συνέχισε τον εμβολιασμό χωρίς διακοπή και χωρίς διαβούλευση με την αντίστοιχη Επιτροπή. Σε εκείνο το χρονικό προέκυψε και η παραίτηση μέλους της Επιτροπής Φαρμακοεπαγρύπνησης.
- Όταν εκλήθη η ΕΕΕ να προτεραιοποιήσει τις ομάδες του πληθυσμού που θα λάβουν τα εμβόλια που βασίζονται σε ιικό φορέα (ASTRA ZENECA και J&J), αποφάσισε να τα εντάξει στις ηλικιακές ομάδες 30-49 και μάλιστα ως μοναδικής επιλογής εμβόλιο.
- Τις προηγούμενες ημέρες, αιφνιδιαστικά αποφάσισε να μη συστήνει το εμβόλιο στις ηλικίες κάτω των 60 ετών, αφήνοντας μετέωρους όσους έχουν λάβει μία δόση από αυτό το εμβόλιο και εκκρεμεί η δεύτερη αλλά ταυτόχρονα περιφρονώντας και τους συμπολίτες μας ηλικίας άνω των 60.
Οι αρχικές εκτιμήσεις των μελών της ΕΕΕ έκαναν λόγο για σπάνια περιστατικά, με συχνότητα μία στα ένα ή δύο εκατομμύρια. Με αυτό το πρόσχημα καλούσαν τον πληθυσμό να εμβολιαστεί χωρίς ανησυχία. Δυστυχώς η βιβλιογραφία έδειξε ότι αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι πολύ συχνότερες (μία ανά 20-25.000 δόσεις), ενώ αβεβαιότητα επικρατεί στην διεθνή κοινότητα για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες αυτών των εμβολίων.
Η ΕΕΕ έχει αποτύχει παταγωδώς στις αποφάσεις της και ίσως θα έπρεπε, έστω και τώρα, τα μέλη της να αντιληφθούν ότι η ανάληψη της ευθύνης είναι απαραίτητη και να βοηθήσουν τους παγιδευμένους συμπολίτες μας με σαφείς οδηγίες. Μερικές φορές η ανάληψη της ευθύνης και η παραίτηση είναι μονόδρομος.
Ίσως είναι η στιγμή η Παγκόσμια Ερευνητική Κοινότητα να αναπροσαρμόσει τα σχέδια αντιμετώπισης του ιού, στρεφόμενη περισσότερο σε φαρμακευτικές παρεμβάσεις και λιγότερο σε εμβόλια που περιέχουν μια αμφιλεγόμενη πρωτεϊνη, την πασίγνωστη SPIKE.
