Άρθρο του Παναγιώτη Γιαλένιου, εκδότη του «Σύμβουλου Επιχειρήσεων»
Κάπως είχε αναθαρρήσει η αγορά τους τελευταίους μήνες στη χώρα. Οι έμποροι έστω και με τζίρους χαμηλούς έβλεπαν κάτι στα ταμεία τους, η εστίαση ανοιχτή είχε κινητικότητα, ο τουρισμός είχε μια καλή μεταβατική περίοδο, που προσεγγίζει έσοδα της τάξης των 12 δις, μια σειρά ακόμη δραστηριότητες στον πολιτισμό, στα συνέδρια και τις εκθέσεις είχαν αρχίσει να βρίσκουν βηματισμό. Το τελευταίο όμως διάστημα ένα βαρύ σύννεφο έχει πάλι σκεπάσει τον τόπο. Ο αριθμός των κρουσμάτων της πανδημίας σε καθημερινή βάση κινείται σε υψηλές πτήσεις, οι ΜΕΘ ασφυκτιούν, οι θάνατοι αυξάνονται. Η αβεβαιότητα παντού επανέρχεται απειλητικά.
Πριν ένα χρόνο τέτοια εποχή σε αναμονή των εμβολίων με την αγορά κλειστή, γράφαμε μεταξύ άλλων στον «Σύμβουλο Επιχειρήσεων»:
“Αν μια λέξη μπορεί να χαρακτηρίσει την περίοδο που βιώνουμε, αυτή είναι η αβεβαιότητα.
Αβεβαιότητα στην υγεία αφού όλοι, μικροί μεγάλοι είμαστε υποψήφιοι να νοσήσουμε από την covid-19. Προφανώς η χρήση μάσκας προστατεύει αλλά τόσο από τον τρόπο χρήσης της όσο και κυρίως από τους λοιπούς μεταδοτικούς παράγοντες, που καιροφυλακτούν σε μια σύνθετη αστική κινητικότητα των πληθυσμών, είναι πολύ αβέβαιη και αυτή η προστασία.
Και να μην ξεχνιόμαστε. Ο κορωνοϊός δεν εξαφάνισε τις λοιπές σοβαρές ασθένειες , που επίσης μας αφορούν όλους.
Αβεβαιότητα στην οικονομία ,κάτι που πλέον έχει μόνιμα χαρακτηριστικά τόσο σε όσους επιχειρούν όσο και σε όσους καταναλώνουν. Παρά τις διαβεβαιώσεις για εμβόλια, που οσονούπω θα μας σώσουν, όλοι έχουν συνειδητοποιήσει πλέον ότι ο κορωνοϊός «έχει πιάσει στασίδι» και δεν θα φύγει σύντομα. Μάλιστα οι επιστήμονες διευκρινίζουν ότι έχουμε μπει στην περίοδο των κορωνοϊών και τον 2ο θα ακολουθήσει η μετάλλαξή του και αυτόν ο 3ος και ούτω καθ’εξής.
Αβεβαιότητα στην καθημερινότητα όλων μας. Η νευρικότητα, οι καθημερινές γκρίνιες ( υπήρχε η φτώχεια ήλθε και ο κορωνοϊός και έδεσε διπλά η γνωστή λαϊκή ρήση για την γκρίνια), οι συνεχείς αναβολές σχεδίων και προοπτικών, είναι η νέα καθημερινότητα που επηρεάζει όλους μας.
Αβεβαιότητα στην εκπαίδευση, που δεν αλλάζει όσο και αν πολλοί επιχειρούν μέσω της επικοινωνίας να κρύψουν τα προβλήματα της.
Αβεβαιότητα στον πολιτισμό, που δεν την μετριάζει ούτε η δυνατότητα που παρέχει η τεχνολογία στη μετάδοση πλέον πολιτιστικών αγαθών. Καλοδεχούμενα τα διαδικτυακά πολιτιστικά προϊόντα, (πολλαπλασιάστηκαν στην εποχή του κορωνοϊού) αλλά αυτά δεν υποκαθιστούν τα φυσικά πολιτιστικά προϊόντα και τις κοινωνικές σχέσεις που αυτά δημιουργούν, ούτε μπορούν –πλην εξαιρέσεων- να ζήσουν τους δημιουργούς τους. Οι δημιουργοί πολιτισμού δεν ζουν πλέον μόνο σε συνθήκες αβεβαιότητας αλλά και πενίας
Στις παραπάνω αβεβαιότητες να προσθέσουμε βέβαια και όλα όσα φορτώνονται στους πολίτες και στην ψυχολογία τους…”
Ανεξάρτητα του ότι σε αυτή τη φάση του 4ου πλέον κύματος η αγορά δεν είναι κλειστή, αρκούν οι διαβεβαιώσεις ότι δεν πρόκειται να ξανακλείσει για να λειτουργήσει χωρίς αβεβαιότητες; Βλέπετε στην ουσία κάτι από όσα γράφαμε ένα χρόνο πριν να έχει μεταβληθεί ριζικά;
Αγορά σημαίνει καταναλωτές. Οικονομικά ικανούς, και ψυχολογικά διαθέσιμους να καταναλώσουν, βέβαιοι ότι κινούνται σε συνθήκες κανονικότητας. Μιλώντας αυτόν τον καιρό με εν δυνάμει καταναλωτές αλλά και με εμπόρους της περιοχής διαπιστώνουμε φόβο για το τι έρχεται και αβεβαιότητα πάλι για οποιονδήποτε σχεδιασμό.
Βεβαίως η διαφορά από τα προηγούμενα κύματα της πανδημίας είναι πλέον το εμβόλιο. Όμως δυστυχώς οι χειρισμοί από πολλές πλευρές του ρόλου του, σε ότι αφορά την γρήγορη επάνοδο της ζωής μας στην κανονικότητα, έχουν εξαντλήσει σε μεγάλο βαθμό την αποτελεσματικότητά του σε επίπεδο ψυχολογίας της κοινωνίας και παραμερισμού της αβεβαιότητας.
Ήδη στο δημόσιο διάλογο και οι φανατικοί υποστηρικτές του εμβολιασμού θέτουν ζητήματα που αφορούν τους κινδύνους και όσων έχουν εμβολιαστεί και προτρέπουν για την 3η δόση δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για την αναγκαιότητα της 4ης και των επόμενων. Για πολλές ακόμη αναμνηστικές δόσεις στο κοντινό μέλλον για να βγούμε από το πρόβλημα έφτασε η πρόβλεψη γνωστού πανελίστα καθηγητή.
Έτσι όμως η αβεβαιότητα δεν φεύγει. Και φυσικά η αβεβαιότητα θα συνοδευτεί και με βαρβαρότητα, αν το επόμενο διάστημα και στο βαθμό που ενταθούν κρούσματα και χαθεί ο έλεγχος στο υγειονομικό σύστημα, αναζητηθούν ευθύνες στην κοινωνία μέσα από διχαστικά διλήμματα.
Ειδικότερα το δίλημμα εμβολιασμένοι και μη έχει βάση έως ένα σημείο, που άπτεται φυσικά και της προσωπικής ευθύνης ενός εκάστου σε ότι αφορά και τα δικαιώματα του πλησίον του. Ένα σημείο βέβαια που δεν καθορίστηκε μόνο στην εποχή της πανδημίας αλλά έχει να κάνει συνολικά με την γενικότερη ρήση,που αποδίδεται στον Καντ, ότι «τα δικαιώματα του καθενός φτάνουν μέχρι εκεί που δεν περιορίζονται οι ελευθερίες του άλλου».
Θεωρούμε ότι βρισκόμαστε στη φάση που χρειάζεται να γίνει συνολικά στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τις συνέπειες της πανδημίας με μια επανεκκίνηση.
Η επανεκκίνηση αφορά τους πάντες:
–Τη σχέση των ειδικών επιστημόνων, που συγκροτούν θεσμικά τις διάφορες επιτροπές covid-19 και της κυβέρνησης.
– Τις συνθέσεις αυτών των επιτροπών που θεωρούμε ότι πρέπει να συμβάλλουν στην αποκατάσταση ενός σημαντικού τμήματος από τον ήδη τρωθέν κύρος τους
– Την επικοινωνία των μέτρων ενάντια στην διάδοση του κορωνοϊού. Όλοι πλέον αναγνωρίζουν λάθη που όμως ακόμη δεν διορθώνονται.
– Τη συμμετοχή συνολικότερα της κοινωνίας στον στόχο της προστασίας της και της γρήγορης επιστροφής στην κανονικότητα. Θεωρούμε ότι αν το αίτημα μιας τέτοιας συμμετοχής στην εξεύρεση λύσεων δεν περιοριζόταν μόνο στο στόχο τους εμβολιασμού, που ήδη έχει υψώσει τείχη στο κοινωνικό σώμα , αλλά ενέτασσε και αυτόν το στόχο σε μια συνολικότερη συμμετοχή της σε ένα καλύτερο αύριο, στο οποίο φυσικά έχει πρωτεύουσα θέση η υγεία όλων, τα αποτελέσματα θα ήταν διαφορετικά.
– Φυσικά η επανεκκίνηση αφορά και τα στηρίγματα που απαιτούνται σε όσους συνεχίζουν να πλήττονται από την πανδημία. Η διαβεβαίωση ότι η αγορά δεν ξανακλείνει και δεν θα υπάρχουν οικονομικές παροχές η διευκολύνσεις πλέον σε κανέναν έρχεται ενάντια στην πραγματικότητα. Κλειστή είναι η αγορά και όταν υπολειτουργεί. Και για αυτό δεν επαρκεί το επιχείρημα ότι για αυτό φταίνε μόνο οι ανεμβολίαστοι.
Βεβαίως ο δημόσιος κορβανάς έχει όρια. Φυσικά και οι οριζόντιες υπερβολές που παρουσιάστηκαν στις επιστρεπτέες και μη προκαταβολές χρειάζεται να διορθωθούν. Πλην όμως σε μια σειρά από επαγγελματικές και κοινωνικές ομάδες το πρόβλημα συνεχίζεται και θα ενταθεί το επόμενο διάστημα της αβεβαιότητας και της κατ’ όνομα για αυτούς ανοικτής αγοράς.
Ας μην πάμε επομένως από το ένα άκρο των οριζόντιων επιδομάτων στο άλλο, που στην ουσία καταλήγει στο «είστε μόνοι σας πλέον» και θα σωθείτε και οικονομικά αν κάνετε το εμβόλιο.
Στην αναγκαία επανεκκίνηση για να είναι δίκαιη χρειάζεται να εντοπιστούν όσοι πλήττονται πραγματικά και να βρουν στηρίγματα.
Φυσικά ένα σημαντικό τμήμα της αναγκαίας επανεκκίνησης της αγοράς αφορά την πραγματική ευθύνη που έχει ο καθένας, μικρός η μεγαλύτερος επιχειρηματίας. Και αυτό αφορά το πόσο δρομολόγησε εσωτερικά στην επιχείρησή του διαδικασίες επανεκκίνησης ώστε να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα που οι απανωτές κρίσεις στη χώρα μας δημιούργησαν.
Δυστυχώς στο θέμα αυτό που δεν μας απασχολεί εδώ για πρώτη φορά τα πράγματα δεν είναι αισιόδοξα.
Σε ότι μας αφορά, στο προσεχές 24ο Forum Ανάπτυξης που πλησιάζει ( αρχίζει στις 26/11) και θα μεταδίδεται ψηφιακά μέσω του www.forumanaptixis.gr στοχεύουμε, σε συνεργασία με τους σημαντικότερους τοπικούς και περιφερειακούς φορείς, να αναδειχθούν όλες αυτές οι προτεραιότητες. Θεωρούμε ότι μέσα από μια ανοιχτή και εποικοδομητική συζήτηση που στοχεύει στο να δημιουργηθούν «στέρεα θεμέλια για το αύριο τόπου μας» μπορεί να γίνει ένα ακόμη βήμα και προς την επιζητούμενης επανεκκίνηση αλλά και για την υποχώρηση της αβεβαιότητας παντού.
*Η φωτογραφία είναι του Stephen Savage από του The New York Times
#pgnews
#e-ΑΠΟΨΕΙΣ
