Ο ρόλος της ελαιοκαλλιέργειας, η αξία του ελαιολάδου και οι προοπτικές για το μέλλον μέσα από την «επένδυση» στην τυποποίηση για μια βιώσιμη ανάπτυξη ήταν τα βασικά συμπεράσματα που αναδείχθηκαν στη διαδικτυακή εκδήλωση που πραγματοποίησε η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας την Παρασκευή 17 Δεκεμβρίου 2021 στο πλαίσιο του 24ου Forum Ανάπτυξης που διοργάνωσε με επιτυχία και φέτος ο «Σ.Ε».
Μέσα από τη διαδικτυακή συνάντηση με θέμα: «Επιλέγουμε την ελιά ως προστάτη του πλανήτη, της υγείας & της οικονομίας μας» επισημάνθηκε από το σύνολο των ομιλητών ότι οι ελιές αποτελούν όχι μόνον «θησαυρό» για την υγεία μας αλλά και για την οικονομία καθώς παρέχουν θέσεις εργασίας, ασφάλεια και φυσικούς πόρους στις αγροτικές κοινότητες σε όλο τον κόσμο.
Επισημάνθηκε, ιδιαιτέρως, η ανάγκη να εφαρμοστούν συγκεκριμένες πολιτικές προσαρμοσμένες στις σύγχρονες απαιτήσεις.
Έμφαση δόθηκε στη στρατηγική “Farm to Fork” που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Μάιο του 2020 και αλλάζει τα πάντα στον αγροδιατροφικό τομέα.
Χριστιάνα Καλογήρου, Γ. Γ. Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων
«Εθνική Στρατηγική για την ανάδειξη ως εθνικό προϊόν»
Την τρίτη θέση κατέχει η Δυτική Ελλάδα στην χώρα σε επίπεδο καλλιέργειας ελιάς καθώς από τα 127 εκατομμύρια ελαιόδενδρα στην περιφέρειά μας αντιστοιχούν τα 17 εκατομμύρια, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε η Γενική Γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Χριστιάνα Καλογήρου.
Ανέφερε πως το θέμα έχει μπει ψηλά στην ατζέντα της κυβέρνησης καθώς εκτός από την συμβολή του στο Ακαθάριστο Εθνικό Προΐόν (ΑΕΠ) της χώρας, συμβάλλει στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος (π.χ. από τα πλημμυρικά φαινόμενα με την αποτροπή διάβρωσης του εδάφους, κ.ά.) καθώς επίσης έχει σημαντικά ευεργετήματα στην υγεία μας.
“Χρειάζεται εθνική στρατηγική για να αναδειχθεί το ελαιόλαδο ως προϊόν υψηλής διατροφικής αξίας αλλά και τα παραπροϊόντα του, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα συμπληρώματα διατροφής και στην δερματολογία. Πλέον, το στοίχημα είναι τα προϊόντα της ελιάς να έχουν αποκτήσει τη δική τους ταυτότητα, με τα δικά τους χαρακτηριστικά. Πέραν από την συμβολή του στην υγεία, η ελιά έρχεται να δώσει προστιθέμενη αξία στους παραγωγούς και να αποτελέσει όχημα για την ανάπτυξη της νέας εποχής, με την τεχνολογία να ορίζει τις νέες ειδικές συνθήκες για τα παραγόμενα προϊόντα και την κυκλική οικονομία. Στο Υπουργείο έχουμε θέσει ψηλά στην ατζέντα μας την ελιά και το ελαιόλαδο, ως το εθνικό μας προϊόν, το οποίο χρειάζεται και εθνική στρατηγική σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο».
Σημείωσε, πως η «μαγική συνταγή» είναι μία, η συνεργασία ώστε ο «πράσινος θησαυρός» να στηρίξει την εθνική και τοπική οικονομία.
Τόνισε, πως χρειάζονται ενδυνάμωση με στελεχειακό δυναμικό οι υπηρεσίες σε περιφερειακό επίπεδο, αναγνωρίζοντας τον πρωτεύοντα ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν. Ανακοίνωσε πως οι Περιφέρειες έχουν σηκώσει ένα μεγάλο βάρος, έχουν υλοποιήσει
Προγράμματα, βγαίνουν άμεσα και νέα σχετικά με μεταποίηση, τυποποίηση λαδιού, αναγνωρίζοντας πως χρειάζονται πόροι και προσωπικό.
Καταλήγοντας, απηύθυνε έκκληση στους παραγωγούς να μεταβούν από το χύμα προϊόν και να προχωρήσουμε στο τυποποιημένο ελαιόλαδο, το οποίο θα φέρει πλούτο.
Δείτε σε video την ΟΜΙΛΙΑ της κας Χριστιάνας Καλογήρου
Φωκίων Ζαΐμης, Αντιπεριφερειάρχης Επιχειρηματικότητας Έρευνας και Καινοτομίας ΠΔΕ
Αναγκαία η τράπεζα ποικιλιών ελαιόλαδου
Ο αντιπεριφερειάρχης Επιχειρηματικότητας Έρευνας και Καινοτομίας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, Φωκίων Ζαΐμης στον χαιρετισμό του τόνισε μεταξύ άλλων: “Η ελιά είναι ο πράσινος χρυσός της χώρας. Η τράπεζα ποικιλιών ελαιόλαδου είναι μια σημαντική πρόταση που θα πρέπει να την δουλέψουμε σε βάθος πολύ σοβαρά. Δεν είναι ένα το λάδι μας. Είναι δεκάδες διαφορετικές ποικιλίες με διαφορετικές γεύσεις, οξύτητες, χρώμα, αντοχές, πυκνότητα κλπ όλες όμως σημαντικές ,όπως αντίστοιχα και στους οίνους. Έτσι θα αναδείξουμε (πρώτα στην ετικέτα) και μετά εντός και εκτός της χώρας την αξία του ελαιόλαδου κάθε περιοχής με έναν ακόμη σημαντικό τρόπο».
Ο κ. Ζαΐμης αναφέρθηκε στην μεγάλη καταστροφή που υπέστησαν οι ελαιοκαλλιέργειες από τις φυσικές καταστροφές, τονίζοντας πως μόνον από τις πυρκαγιές στην γειτονική Ηλεία κάηκαν 500 ελαιόδενδρα. Ζήτησε τη συνδρομή του Υπουργείου ώστε η Δυτική Ελλάδα να επουλώσει τις πληγές της στο εθνικό μας προϊόν, την ελιά.
Ο κ. Ζαΐμης έθιξε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι καλλιεργητές, κυρίως ως προς την καταγραφή των ζημιών από τον ΕΛΓΑ και την άμεση αποζημίωση.
Τόνισε, επίσης, πως η κοινωνική οικονομία πρέπει να ενισχυθεί στα αγροτικά θέματα, να υπάρχουν επιλέξιμα προγράμματα στο ΕΣΠΑ και έθεσε θέμα αύξησης του ορίου ένταξης στον Αναπτυξιακό Νόμο ώστε να είναι επιλέξιμες οι προτάσεις που αφορούν στην τυποποίηση.
Ο αντιπεριφερειάρχης καταλήγοντας, απηύθυνε έκκληση προς όλους ώστε το αμέσως επόμενο διάστημα να κατατεθούν ώριμα έργα και προτάσεις τα οποία θα ενταχθούν στο νέο ΕΣΠΑ.
Δείτε σε video την ΟΜΙΛΙΑ του κ. Φωκίων Ζαΐμη
Παναγιώτης Κάτσαρης, Γεωπόνος-Βιοτεχνολόγος μέλος Δ.Σ. ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ
Η Ελλάδα έχει μόλις το 2% στις εξαγωγές
Ο Γεωπόνος-Βιοτεχνολόγος μέλος Δ.Σ. ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, Παναγιώτης Κάτσαρης, αναφέρθηκε στις σοβαρές ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό σε επίπεδο, έρευνας, κατάρτισης, πιστοποίησης και ελέγχων.
«Έχουμε αρκετά ερευνητικά προγράμματα όμως η υποστελέχωση είναι μεγάλη. Όταν ανέλαβα είμαστε 25 άτομα και σήμερα είμαι μόνος μου. Περιμένουμε να προσληφθούν δύο άτομα για να ενισχυθούμε. Συνολικά, απασχολούνται σ’ όλη τη χώρα 840 ερευνητές αλλά οι ανάγκες δεν καλύπτονται», παρατήρησε κάνοντας μια καταγραφή των καλλιεργειών στις διεθνείς αγορές.
«Η Κίνα είναι ένας μεγάλος παίκτης, όμως, ευτυχώς για εμάς δυστυχώς για τους Κινέζους οι καιρικές συνθήκες δεν βοηθούν. Η Τουρκία είναι μια αναπτυσσόμενη χώρα με πολλές φυτεύσεις εκατομμυρίων δένδρων. Στην Ευρωπαϊκή παραγωγή το μερίδιο του λέοντος – το 40% της παγκόσμιας παραγωγής -έχει η Ισπανία (η οποία έχει πολύ χαμηλό κόστος παραγωγής), η οποία είναι ο διεθνής παίκτης και καθορίζει και την διαμόρφωση της τιμολογιακή πολιτική παγκοσμίως. Ακολουθεί η Ιταλία (2η θέση) και η Ελλάδα (3η θέση) στην Ε.Ε.
Τόνισε πως, «το 70% στις εξαγωγές του ελαιολάδου αντιστοιχεί στην Ε.Ε. παγκοσμίως, ακολουθεί η Τυνησία και το Μαρόκο, ιδίως στις εξαγωγές ελαιολάδου, καθώς επίσης η Τουρκία, η οποία καταγράφει αυξητικές τάσεις στις φυτεύσεις».
Η Ελλάδα έχει μόλις το 2% στις εξαγωγές και «σ’ αυτό το σημείο πάσχουμε σε μεγάλο ποσοστό» ενώ τόνισε πως υπάρχει αυξητική τάση στην παγκόσμια κατανάλωση. Σε αυτό βοηθάει το γεγονός ότι το ελαιόλαδο αποθηκεύεται σε μεγάλο χρονικό διάστημα και έχει τα ίδια ποιοτικά χαρακτηριστικά.
Σημείωσε, σε άλλο σημείο πως ο δάκος είναι ο σημαντικότερος εχθρός της ελαιοκομίας και πως το στοίχημα και ο πλέον κρίσιμος παράγοντας πέραν της ποιότητας είναι να κρατήσουμε τις τιμές σε ένα επίπεδο.
Δείτε σε video την ΟΜΙΛΙΑ του κ. Παναγιώτη Κάτσαρη
Γεώργιος Σιγαλός, Γεωπόνος – Μελετητής
Να κατοχυρώσουμε brandname προϊόντα της περιοχής
Ο Γεωπόνος – Μελετητής, Γεώργιος Σιγαλός, ο οποίος και συντόνιζε τη συζήτηση, συνοψίζοντας τα συμπεράσματα τόνισε: «Τα οφέλη της ελιάς, όπως τόνισαν και οι επιστήμονες, είναι πολλά τόσο στην προστασία των εδαφών που η ελιά καλλιεργείται μαζί με άλλα είδη αλλά και στην ωφελιμότητα στο περιβάλλον. Σίγουρα όμως χρειαζόμαστε αρδευτικά έργα αλλά και να εξασφαλιστούν μέθοδοι για να διατηρείται το λάδι περισσότερο χρόνο».
Παράλληλα, τόνισε ότι «πρέπει να προχωρήσουμε σε brandname προϊόντα όπως το αγουρέλαιο της περιοχής που έχει εξαιρετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά και είναι σε καλή τιμή. Επίσης, πρέπει να κατατεθεί ένας φάκελος για τη ποικιλία που ευδοκιμεί στην περιοχή μας και είναι η κουτσουρελιά.
Δείτε σε video την ΟΜΙΛΙΑ του κ. Γεώργιου Σιγαλού
Παναγιώτης Κανάτας, Γεωπόνος, μέλος του Οργανοληπτικού Εργαστηρίου αξιολόγησης ελαιολάδου ΣΕΒΙΤΕΛ
«Δυνατή η θέση της Δυτικής Ελλάδας στην επιτραπέζια ελιά»
Η Ελλάδα κατέχει την 3η θέση παγκοσμίως στην παραγωγή ελαιολάδου και την 5η θέση στην παραγωγή επιτραπέζιων ελιών, οι οποίες είναι ένα σημαντικό κομμάτι στην ελαιοκομία και της Δυτικής Ελλάδας, τόνισε ο Παναγιώτης Κανάτας, γεωπόνος και μέλος του Οργανοληπτικού Εργαστηρίου αξιολόγησης ελαιολάδου του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποιήσεως Ελαιολάδου (ΣΕΒΙΤΕΛ).
Την συνεισφορά της ελαιοκομίας στην εθνική οικονομία, πιστοποιεί όπως είπε το γεγονός ότι πάνω από 500.000 οικογένειες συνεισφέρουν στο ΑΕΠ της χώρας, ενώ η η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια στην ιδιοκατανάλωση.
Όσον αφορά στην επιτραπέζια ελιά, τόνισε ότι «στην χώρα μας καλλιεργούνται 30 εκατομμύρια ελαιόδενδρα σε έκταση 1,5 εκατομμυρίων στρεμμάτων και παράγονται ετησίως 170.000 τόνοι. Από την ποσότητα αυτή, οι 140.000 τόνοι εξάγονται σε περίπου 80 χώρες. Η αξία της εξαγόμενης επιτραπέζιας ελιάς αντιστοιχεί στο 6,5% των εξαγωγών ελληνικών προϊόντων και στο σύνολο των αγροτικών προϊόντων στο 1,5%. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Πώς όμως κερδίσαμε αυτήν την εξαγωγική δύναμη; Στην ουσία ασχολούμαστε με τρεις ποικιλίες – τρόποι εμπορίας τριών ειδών: της Χαλκιδικής (της πράσινης ελιάς, των Καλαμών (που καλλιεργούνται κυρίως στην Αιτωλοακαρνανία και έχει δυναμική εάν στηριχτεί επιπρόσθετα) και στην κονσερβοελιά (μαύρες ελιές), οι οποίες αποτελούν πηγή υγιεινής διατροφής. Οι επιτραπέζιες ελιές διακτινίζονται σε όλη την υφήλιο. Δημιουργούν για την χώρα μας ένα πολύ καλό εμπορικό και εξαγωγικό στίγμα, μπορούν να υποβοηθήσουν και άλλα προϊόντα σ’ ένα καλάθι προϊόντων. Πρέπει να ενισχυθεί η ονομασία ων προϊόντων και να αποκτήσουμε branding».
Επεσήμανε, παράλληλα, ότι η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας διαδραματίζει πρωτεύοντα ρόλο στην καλλιέργεια επιτραπέζιας ελιάς με τον νομό Αιτωλοακαρνανίας να κατέχει δυνατή θέση.
Παράλληλα, εστίασε στην σημαντική αξία που έχει ο ελαιώνας στο περιβάλλον, λέγοντας πως είναι σημαντικό μέρος μιας λύσης για την κλιματική αλλαγή εφόσον αποτελεί εμπόδιο στην ερημοποίηση, είναι παραγωγικό δάσος και είναι συλλέκτης διοξειδίου του άνθρακα. Η παραγωγή ενός λίτρου ελαιολάδου απομακρύνει περίπου 10 κιλά διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα!
Ακολούθως, αναφέρθηκε σε ενέργειες που θα πρέπει να γίνουν για να αναδείξουν την σχέση του ελαιολάδου με το περιβάλλον και να διακρίνουν τα ελαιοκομικά προϊόντα όπως:
1) Να κάνουμε συνέργειες για μόνιμες καλλιέργειες χαμηλής έντασης ελαιώνες στις περιοχές Νatura
2) Απαιτούνται έργα άρδευσης για να μπορέσουν να γίνουν ορθολογιστικές καλλιέργειες των επιτραπέζιων ελιών
3) Διαχείριση υποπροϊόντων της ελαιοκομίας ώστε να εκμεταλλευτούμε όλη την ενέργεια, να μειώσουμε το κόστος παραγωγής και την όποια αρνητική επιδραση.
4) Να αναγνωριστεί η ποικιλία ελιάς «κουτσουρελιά» και η ένταξή της στο μέτρο της προστασίας από γενετική διάβρωση. Πρόκειται για μια ποικιλία που καλλιεργείται στην περιοχή μας (Αχαΐα και Αιτωλοακαρνανία) και παράγει ένα διαφορετικό ελαιόλαδο και μπορεί να έχει τη δική της εμπορική και εξαγωγική αξία και μπορεί να προκαλέσει εφαλτήριο προσέλευσης επενδυτών.
Κλείνοντας, αναφέρθηκε στη στόχευση στην αγορά της Κίνας, η οποία το χρησιμοποιεί όχι για την διατροφική του αξία, αλλά κυρίως ως καλλυντικό για τις γυναίκες, ως φάρμακο και ως επαγγελματικό δώρο γοήτρου.
Δείτε σε video την ΟΜΙΛΙΑ του κ. Παναγιώτη Κανάτα
Γεώργιος Σαλάχας, Κοσμήτορας Σχολής Γεωπονικών Επιστημών Πανεπιστημίου Πατρών
«Ο πρωταγωνιστής της μεσογειακής διατροφής»
Για τις ιδιότητες του ελαιολάδου και για την αξία της συντήρησης του έξτρα παρθένου ελαιολάδου μακράς διαρκείας μίλησε ο Καθηγητής, Κοσμήτορας Σχολής Γεωπονικών Επιστημών Πανεπιστημίου Πατρών, Γεώργιος Σαλάχας. Ανέφερε πως το ελαιόλαδο είναι πρωταγωνιστής της μεσογειακή διατροφής και δρα ευεργετικά σε πολλές λειτουργίες του ανθρωπίνου σώματος.
«Ο υγρός χρυσός κατά τον Όμηρο είναι ο πρωταγωνιστής της μεσογειακής διατροφής και αποτελεί ένα σπουδαίο διατροφικό θησαυρό. Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο θεωρείται η βάση της μεσογειακής διατροφής. Η Ελλάδα έχει την υψηλότερη κατανάλωση ελαιολάδου ανά άτομο, 18 kg το χρόνο. Ακολουθούν Ισπανία με 12 Kg, η Ιταλία με 10 kg, η Κύπρος με 7.5kg και η Πορτογαλία με 7.4 kg”, υπογράμμισε.
Εστίασε στα σημαντικά οφέλη του ελαιολάδου στην υγεία λέγοντας τα εξής: «Λόγω της σύστασής του σε μονοακόρετσα λιπαρά οξέα, το ελαιόλαδο και συγκεκριμένα το εξαιρετικά παρθένο αποτελεί το πιο υγιεινό φυτικό έλαιο για την διατροφή του ανθρώπου. Αποτελεί τη βάση της μεσογειακής διατροφής, αφομοιώνεται από τον οργανισμό κατά 98%, δεν περιέχει καθόλου χοληστερίνη και έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Είναι πλούσιο σε πολυακόρεστα και μονοκόρεστα λιπαρά οξέα και δρα ευεργετικά στον ανθρώπινο οργανισμό».
Δείτε σε video την ΟΜΙΛΙΑ του κ. Γεώργιου Σαλάχα
Δέσποινα Καρασούλου, Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Π.Ε. Αχαΐας, ΠΔΕ
Πιστοποίηση αυθεντικότητας και ανάπτυξη δικτύου
Τη σημασία της πιστοποίησης του ελαιολάδου και πώς αυτή μπορεί να διαφοροποιήσει και να επιτύχει ένα συγκριτικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την εκάστοτε μικρομεσαία – τοπική επιχείρηση ελαιολάδου, επεσήμανε από την πλευρά της η υπεύθυνη του ευρωπαϊκού έργου Interreg Greece-Italy “Authentic-Olive-Net, εκ μέρους της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Π.Ε. Αχαΐας, Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, Δέσποινα Καρασούλου.
Παρουσίασε αναλυτικά το εν λόγω πρόγραμμα που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2019 και ολοκληρώνεται τέλος Φεβρουαρίου του 2022.
Το έργο «Authentic-Olive-Net: Πιστοποίηση της αυθεντικότητας και ανάπτυξη δικτύου προώθησης ελαιοκομικών προϊόντων κοινής διασυνοριακής περιοχής Ελλάδας-Ιταλίας 2014-2020», υλοποιείται από το Επιμελητήριο Πρέβεζας και μετέχουν ως εταίροι εκτός από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, το ΕΛΓΟ Δήμητρα, καθώς επίσης ένας από τους μεγαλύτερους ελαιοκομικούς οργανισμούς της Ιταλίας.
Τόνισε πως τα πλεονεκτήματα του ελαιοκομικού κλάδου σε Ελλάδα και Ιταλία είναι συγκριτικά, ενώ υπογράμμισε πως αυξάνεται το ενδιαφέρον για την αυθεντικότητα των προϊόντων.
Αναφέρθηκε στους σκοπούς του έργου με έμφαση στη συμβολή της αρμονικής συνεργασίας των Αρμοδίων Περιφερειακών Αρχών (Διευθύνσεις Αγροτικής Ανάπτυξης), των Επιμελητηρίων καθώς και των Ερευνητικών Ινστιτούτων, με σκοπό την μεταφορά τεχνογνωσίας και εύκολα εφαρμόσιμων διαδικασιών από τις επιχειρήσεις, ώστε ο ελαιοκομικός κλάδος και πιο συγκεκριμένα το ελαιόλαδο να αποτελέσει την έξυπνη, βιώσιμη και ισχυρή εξαγωγική οικονομία της χώρας μας.
Δείτε σε video την ΟΜΙΛΙΑ της κας Δέσποινας Καρασούλου
#pgnews
#ΔΥΤΙΚΗΕΛΛΑΔΑ
