Mε κομμένη την ανάσα παρακολουθεί η τοπική αγορά τις εξελίξεις στην Ουκρανία. Οι επιπτώσεις ιδιαίτερα σημαντικές για όλο το φάσμα της εφοδιαστικής αλυσίδας αλλά και της ενέργειας. Και αυτό διότι οι δύο χώρες είναι από τις πιο παραγωγικές σε ένα ευρύ φάσμα προϊόντων τα οποία εισάγει η χώρα μας.
Του Γιώργου Ηλιόπουλου
Ήδη το κλίμα στην αγορά έχει επιβαρυνθεί και όσο περνούν οι εβδομάδες η κατάσταση θα γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη. Μεγάλο αγκάθι παραμένει το ενεργειακό κόστος που επηρεάζει σημαντικά τις επιχειρήσεις, ενώ και μια σειρά από προϊόντα τα οποία εισάγονταν από τις συγκεκριμένες χώρες είναι πιθανό να εκλείψουν, οπότε θα πρέπει να αναζητηθεί εναλλακτική χώρα για τον εφοδιασμό της αγοράς. Όπως εξηγούν παράγοντες της αγοράς, οι κλυδωνισμοί από τον πόλεμο στην Ουκρανία θα μπορούσαν να προκαλέσουν πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις στον τουριστικό κλάδο, παρότι μέχρι στιγμής δεν έχει ξεκινήσει η τουριστική περίοδος. Σε κάθε περίπτωση πάντως τα μηνύματα τα οποία εκπέμπονται δεν προκαλούν αισιοδοξία.
Χάρης Ανδρικόπουλος «Θα υπάρξουν αυξήσεις»
Για επιπτώσεις στον οικονομικό τομέα κάνει λόγο από την πλευρά του ο Χάρης Ανδρικόπουλος, Αντιπρόεδρος του Επιμελητηρίου Αχαΐας. «Αυτή τη στιγμή είναι πρώιμο να δούμε πως θα εξελιχθεί η εισβολή της Ρωσίας. Όπου υπάρχει πόλεμος υπάρχουν και παράπλευρες απώλειες αλλά και οικονομικές συνέπειες. Σε ότι αφορά την εφοδιαστική αλυσίδα, για τον κλάδο των σούπερ μάρκετ υπάρχουν κάποια προϊόντα που θα επηρεαστούν, όπως είναι τα άλευρα, το καλαμπόκι, το ηλιέλαιο. Όμως και άλλα είδη εκτός του κλάδου των σούπερ μάρκετ, για παράδειγμα η ξυλεία, αναμένεται και αυτά να επηρεαστούν. Οι χώρες που εμπλέκονται στον πόλεμο είναι παραγωγικές και διαθέτουν πολλά προϊόντα που εισάγονται στη χώρα μας. Εκτιμώ ότι και λόγω της σύρραξης θα υπάρξει πρόβλημα στην τροφοδοσία. Θεωρώ όμως ότι δεν θα είναι κάτι άμεσο. Μην περιμένετε δηλαδή τις επόμενες εβδομάδες να συμβεί κάτι τέτοιο. Οι όποιες αναταράξεις θα φανούν σε βάθος χρόνου, ανάλογα την διάρκεια του πολέμου και των καταστροφών που θα επιφέρει. Όσο πιο σύντομος είναι ο πόλεμος τόσο το καλύτερο για τις αγορές. Σε κάθε περίπτωση η επιμήκυνσή του θα έχει συνέπειες», τονίζει ο κ. Ανδρικόπουλος. Μέχρι στιγμής υπάρχει επάρκεια προϊόντων και δεν καταγράφονται ελλείψεις. Όμως το επόμενο διάστημα ίσως καταγραφούν προβλήματα και σε συγκεκριμένα είδη. Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, το ηλιέλαιο, ένα προϊόν που εισάγεται από τη Ρωσία και που αναμένεται το επόμενο διάστημα η τιμή του να αυξηθεί. Μέχρι στιγμής δεν έχουν καταγραφεί πληθωριστικές τάσεις, όμως όπως σε όλα τα προϊόντα λειτουργεί ο νόμος της αγοράς και της ζήτησης. «Προς το παρόν υπάρχει επάρκεια σε πολλά είδη και σίγουρα είναι προϊόντα για τα οποία υπάρχουν εναλλακτικές χώρες παραγωγής. Το πιο ανησυχητικό είναι το ηλιέλαιο. Εκεί ίσως υπάρξουν αυξήσεις, όμως εμείς δεν μπορούμε από τώρα να πούμε κάτι. Υπάρχει γενικότερα μια αναταραχή στην αγορά και μια στάση αναμονής για το πώς θα εξελιχθεί ο πόλεμος», αναφέρει ο κ. Ανδρικόπουλος. Από την άλλη, σε σχέση με τις συναλλαγές και την αποβολή της Ρωσίας από το σύστημα SWIFT, ο κ. Aνδρικόπουλος αναφέρει ότι «δεν επηρεάζει άμεσα τις δικές μας συναλλαγές. Ωστόσο από τις χώρες αυτές έρχονται πρώτες ύλες που κατευθύνονται στη βιομηχανία. Εκείνο που θα επηρεάσει πάρα πολύ είναι κάποιες επιγές. Θεωρώ ότι σε γεωργικά προϊόντα θα έχουμε επιπτώσεις αλλά και στην κονσερβοποιία, επειδή ως χώρα είμαστε πολύ δυνατή σε αυτόν τον τομέα. Η κονσέρβα ροδάκινο και οι άλλες κατηγορίες, κατευθύνεται κυρίως Ρωσία και Ουκρανία». Ωστόσο το κλίμα που διαμορφώνεται και στους καταναλωτές τους κάνει πιο επιφυλακτικούς και τους οδηγεί σε αγορές περιορισμένων ειδών. Ήδη τα νοικοκυριά έχουν επηρεαστεί από τις ανατιμήσεις στην ενέργεια και αναμένεται το επόμενο διάστημα και όσο περνούν οι ημέρες το κλίμα αυτό να γίνει ακόμη πιο βαρύ. Και βέβαια είναι κάτι το οποίο διαπιστώνουν καθημερινά ανοίγοντας τους λογαριασμούς του ρεύματος. «Το κλίμα που βλέπουμε στους καταναλωτές δεν διαφέρει από προηγούμενες περιόδους. Και αυτό το λέω διότι ο κόσμος είναι ήδη επηρεασμένος από τον πληθωρισμό στην ενέργεια και είναι συγκρατημένος στις αγορές του. Δεν βλέπουμε άλλη αλλαγή σε σχέση με το κομμάτι της εισβολής στην Ουκρανία. Βέβαια δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθεί το ενεργειακό που είναι και πιο άμεσο. Αυτό επηρεάζει όλες τις παραγωγικές επιχειρήσεις», εξηγεί ο κ. Ανδρικόπουλος.
Κ. Τηλιγάδης «Πάνω από ένα ευρώ η φραντζόλα!»
Ο Κώστας Τηλιγάδης, Γενικός Γραμματέας συντεχνίας Αρτοποιών Πάτρας, τονίζει ότι έχουν ήδη καταγραφεί αυξήσεις στα άλευρα και αυτό είναι που δυσκολεύει τους αρτοποιούς. Το ενεργειακό κομμάτι ήταν και αυτό που το προηγούμενο διάστημα είχε δημιουργήσει κλυδωνισμούς, η αύξηση της πρώτης ύλης δημιουργεί επιπρόσθετες τάσεις ανατιμήσεων. «Οι αυξήσεις στα άλευρα εξαρτώνται από τις βιομηχανίες και τις αυξήσεις που αυτές θα επιβάλλουν. Και αυτό διότι οι αυξήσεις που αναμένονται θα είναι της τάξεως 70% το επόμενο διάστημα. Ο φούρναρης θα αφομοιώσει ένα μεγάλο μέρος, όμως θα επιβαρυνθεί και ο πελάτης. Αξίζει να σημειωθεί ότι λόγω παγκοσμιοποίησης επηρεάζεται η ελληνική οικονομία. Δεν υπάρχει τοπική παραγωγή. Αντί να δώσουμε επιδότηση στους αγρότες για να παράγουν στάρι, προτιμάμε να τους δώσουμε επιδοτήσεις για άλλα είδη» εξηγεί ο κ. Τηλιγάδης. Κάποιοι προβλέπουν μάλιστα το επόμενο διάστημα σημαντικές αυξήσεις στο ψωμί, το οποίο είναι ένα προϊόν ευρείας κατανάλωσης. Και θα πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για την συγκράτηση των τιμών. Διότι στην παρούσα φάση η περαιτέρω αύξηση θα επιφέρει οικονομική ασφυξία στα νοικοκυριά. «Μπορεί επίσης το κράτος στα είδη λαϊκής κατανάλωσης να μην ζητήσει την επιβολή ΦΠΑ. Είναι ένα μέτρο στήριξης που μπορεί να εφαρμοστεί στην πράξη. Για το εάν θα πούμε «το ψωμί-ψωμάκι» εκείνο που έχω να παρατηρήσω είναι ότι με τέτοιες ανατιμήσεις και αυξήσεις διαπιστώνουμε ότι ο κόσμος δεν έχει τη δυνατότητα αγοράς. Την αύξηση στο προϊόν θα επιδιώξουμε, όσο το δυνατόν, να την αποφύγουμε, όμως αυτό δεν γίνεται. Θα κοιτάξουμε να φορτωθούμε στις πλάτες μας αυτή την αύξηση γατί ξέρουμε ότι δεν μπορούν να την φορτωθούν τα μικρά νοικοκυριά. Ως πόσο όμως;», υποστηρίζει ο κ. Τηλιγάδης. Σε σχέση με τη διαμόρφωση των τιμών το επόμενο διάστημα, ο κ. Τηλιγάδης αναφέρει ότι είναι πιθανό η φραντζόλα να σπάσει το φράγμα του ενός ευρώ (κάτι που έχει ήδη γίνει) και να καταλήξει στο 1,5 ευρώ! «Υπάρχει περίπτωση να το ξεπεράσει. Κάποιες φραντζόλες που ήταν στα 90 λεπτά θα τις ξεχάσουμε. Όταν μιλάμε για αύξηση στην πρώτη ύλη 70% καταλαβαίνεται πού θα καταλήξουν οι τιμές» εξηγεί ο κ. T ηλιγάδης.
Τι θα συμβεί με τον Τουρισμό στην περιοχή εξαιτίας των πολεμικών συρράξεων
Ο Νίκος Κοροβέσης, Αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού, αναφέρει στον «Σ.Ε.» ότι: «Είναι νωρίς ακόμη για προβλέψεις. Στο αεροδρόμιο του Αράξου είχαμε αρκετούς Ρώσους και Ουκρανούς όμως δεν είμαστε ακόμη σε θέση να δούμε το μέγεθος των ακυρώσεων. Αυτό που μας προβληματίζει δεν είναι εάν θα χάσουμε το κομμάτι της ρωσικής ή ουκρανικής αγοράς, αλλά μήπως υπάρξει γενικότερος προβληματισμός και προβλήματα στις μετακινήσεις. Δεν βλέπω ακόμη μεγάλο αντίκτυπο στη Δυτική Ελλάδα. Όσο διαρκεί ο πόλεμος τόσο μεγαλύτερες θα είναι και οι επιπτώσεις. Ο φόβος μας είναι μην αποσταθεροποιηθεί γενικότερα μια περιοχή και αυτό μας δυσκολέψει και στην Ευρώπη αλλά και παγκοσμίως υπάρξουν προβληματισμοί στις μετακινήσεις και δεν θέλουμε κάτι τέτοιο». Σε σχέση με την Ηλεία, που ήταν περιοχή που κατευθύνονταν Ρώσοι και Ουκρανοί τουρίστες ο κ. Κοροβέσης αναφέρει ότι «στα βόρεια της Ηλείας τα μεγάλα ξενοδοχέια δέχονταν έναν αριθμό Ουκρανών και Ρώσων. Όταν γίνεται ένας πόλεμος δεν πας διακοπές… Θέλω να πιστεύω ότι θα είναι πολύ μακριά το καλοκαίρι. Δεν μπορούμε να συζητάμε για τουρισμό από αυτές τις περιοχές όσο διαρκεί η σύρραξη. Και αυτός είναι ο λόγος που ευχόμαστε να διαρκέσει όσο το δυνατόν λιγότερο χρονικό διάστημα». Η περιοχή της Ηλείας φέτος είχε ρίξει το βάρος της σε Γερμανούς και Βρετανούς τουρίστες. Οι ξενοδόχοι από την πλευρά τους προβληματίζονται για τις αφίξεις όμως εκείνο που τους καίει άμεσα είναι το ενεργειακό κομμάτι. Μια περαιτέρω αύξηση ίσως οδηγήσει ξενοδοχεία σε λουκέτα. «Είναι υψηλό το κόστος του ρεύματος. Ένα μεγάλο ξενοδοχείο μου ανέφερε ότι προϋπολογίζοντας τις περσινές κιλοβατώρες με τις φετινές ενδεχομένως το ρεύμα από 600.000 ευρώ τη σεζόν να πάει στο 1.150.000 ευρώ. Καταλαβαίνετε συνεπώς τι σημαίνει αυτό. Ότι το ξενοδοχείο δεν θα πάρει κέρδος και δύσκολα θα το κρατήσει ανοικτό. Δεν μπορεί να μετακυλιστεί το επιπλέον κόστος στη διαμονή. Πώς θα γίνει ανταγωνιστικός; Δεν είναι εύκολο αυτό να γίνει στην πράξη. Ένας διπλασιασμός του ρεύματος οδηγεί σε συρρίκνωση τον ξενοδοχειακό κλάδο. Τα περισσότερα ξενοδοχεία ξεκινούν 25 Μαρτίου και μετά . Η εικόνα που είχαμε, μετέχοντας στο Συμβούλιο Τουρισμού, ήταν ότι η χρονιά φέτος θα είχε μαζί με τη λέξη τουρισμός τη λέξη Ελλάδα. Όλα αυτά όμως ανατρέπονται. Στην ζωή δεν πάνε τα πράγματα όπως τα υπολογίζαμε και υπάρχουν αστάθμητοι παράγοντες».
Από την πλευρά του ο αερολιμενάρχης Αράξου Γιώργος Γκουβίτσας αναφέρει ότι «είναι νωρίς για να βγουν συμπεράσματα. Η αεροπορική κίνηση στον Άραξο ξεκινάει μετά τον Μάιο. Τα τελευταία δύο χρόνια δεν είχαμε Ρώσους και αυτό λόγω της πανδημίας. Ουκρανούς τουρίστες είχαμε περιορισμένους και οι υπόλοιποι προέρχονταν από χώρες της Βαλτικής, δηλαδή Λετονία, Εσθονία, Λιθουανία. Οπωσδήποτε ο πόλεμος και η εξέλιξή του, που δεν μπορεί κανείς να την προδικάσει, σαφώς και επηρεάζει αρνητικά τον τουρισμό. Τι θα γίνει από τώρα για το καλοκαίρι είναι δύσκολο ακόμη. Αντίθετα από Γερμανία είναι θετικά τα μηνύματα και θα έχουμε περισσότερη κίνηση σε σχέση με πέρυσι, σύμφωνα με τα όσα έχουν καταγράψει οι ξενοδόχοι και οι τουριστικοί πράκτορες». Στο ερώτημα εάν οι Ουκρανοί ήταν ένα υπολογίσιμο κομμάτι της τουριστικής κίνησης, ο κ. Γκουβίτσας αναφέρει ότι «ήταν αρκετοί και στις καλές εποχές είχαμε από 6000 μέχρι και 10.000 Ουκρανούς. Οι Ρώσοι ήταν πολλοί περισσότεροι και έρχονταν. Όμως λόγω της πανδημίας και των περιορισμών δεν είχαν έρθει καθόλου ρώσοι τουρίστες τα τελευταία δύο χρόνια. Ακόμη όμως είναι νωρίς για να προβλέψουμε τι θα επικρατήσει το Μαΐο. Πρέπει να δούμε πόσο θα κρατήσει και ο πόλεμος. Όσο πιο νωρίς τελειώσει τόσο το καλύτερο για τον Τουρισμό και για όλα». Σε κάθε περίπτωση πάντως η πλειονότητα των τουριστών κατευθύνονταν στα ξενοδοχεία της Ηλείας και σε πιο περιορισμένο βαθμό της Δυτικής Αχαΐας. Ωστόσο, φέτος λόγω των εμβολιασμών και της αύξησής τους, υπήρχαν προσδοκίες ότι ο Τουρισμός στη Δυτική Ελλάδα θα παρουσίαζε αξιόλογη αύξηση και θα έδινε βαθιά οικονομική ανάσα.
«Καμπανάκι» για τον εφοδιασμό με σιτάρι
Ο ιδιοκτήτης της βιομηχανίας «ΜΥΛΟΙ ΑΧΑΪΑΣ» Σοφοκλής Μπίτας μιλώντας στον «Σ.Ε» τονίζει ότι: «Yπάρχει αναβρασμός και αβεβαιότητα. Ουδείς γνωρίζει τι θα γίνει με τις τιμές των σιτηρών και του αλευριού το επόμενο διάστημα. Υπάρχουν συμβόλαια που τρέχουν για εισαγωγή σιτηρών τα οποία είναι προπληρωμένα, αλλά βρίσκονται στον αέρα διότι δεν εκτελούνται εξαιτίας της κατάστασης στην Ουκρανία. Το σιτάρι κάθε ημέρα ανεβαίνει και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πού θα σταματήσει η τιμή του. Από τα 280 ευρώ ο τόνος εκτοξεύθηκε στα 350 ευρώ ο τόνος. Η εταιρεία μας εισάγει σιτάρι». Και συνεχίζοντας εξηγεί ότι το 90% των μαλακών σιταριών εισάγεται. «Ευτυχώς από Ουκρανία και Ρωσία δεν είχαμε πολλές εισαγωγές. Εμείς δουλεύαμε με Ρουμανία, Μολδαβία και άλλες χώρες. Από πέρυσι είχαμε αποφύγει την Ρωσία λόγω των δασμών. Οι τιμές πάντως θα ξεφύγουν και θα επηρεάσουν τις τιμές σε διάφορα προϊόντα. Βάλτε το κόστος του ρεύματος που τριπλασιάστηκε συν τα υλικά συσκευασίας και θα καταλάβετε για ποιες αυξήσεις μιλάμε. Όλα είναι αλυσίδα. Και γι’ αυτό το κόστος στη φραντζόλα θα αυξηθεί και κανείς δεν ξέρει πού θα καταλήξει». Επίσης τα στοιχεία που έδωσαν οι εισηγμένες εταιρείες για τις προμήθειες από Ουκρανία και Ρωσία είναι αποκαλυπτικά για την κρισιμότητα των εισαγωγών από τις δύο αυτές χώρες. H εταιρία Κυλινδρόμυλοι Σαραντόπουλος αναφέρει πως αγόρασε σιτάρι από Ρωσία και Ουκρανία μέσω τρίτων προμηθευτών και πως οι αγορές αυτές, για τη χρήση 2021 αντιπροσωπεύουν περίπου το 32% της αξίας των συνολικών αγορών σίτου του Ομίλου, ενώ για τη χρήση 2020 το 29,5% αντίστοιχα Η εταιρεία «Μύλοι Κεπενού» δήλωσε ότι το ποσοστό της αξίας των αγορών σε πρώτες ύλες (σιτηρά) για τη χρήση 2021 από Ουκρανία και Ρωσία ανήλθε σε 33% της συνολικής αξίας αγορών σιτηρών. Οι Μύλοι Λούλη δίνουν θολή εικόνα, καθώς αποφεύγει να δώσει πλήρη στοιχεία και αναφέρεται μόνο στη Ρωσία, τονίζοντας ότι οι αγορές αποτελούσαν το 17% της αξίας των συνολικών σιτηρών που άλεσε ο Όμιλος. Με δεδομένο ότι η Ουκρανία αποτελεί τον μεγαλύτερο σιτοβολώνα της Ευρώπης, καθίσταται αντιληπτό ότι στην Ελλάδα το 30% έως 35% των σιτηρών που χρησιμοποιούν οι κυλινδρόμυλοι προέρχονται από τις χώρες αυτές, γεγονός που σημαίνει ότι το ενδεχόμενο πέρα από την άνοδο των τιμών να παρατηρηθούν ελλείψεις στην αγορά, δεν είναι απίθανο. Επισημαίνεται ότι η Ελλάδα έχει χαμηλά αποθέματα σιταριού τα οποία μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες του πληθυσμού για διάστημα από 30 έως 45 ημέρες. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ρωσία είναι ο κορυφαίος εξαγωγέας μαλακού σιταριού στον κόσμο και αντιπροσωπεύει το 10% της παγκόσμιας παραγωγής και το 20% των διεθνών εξαγωγών. Η Ουκρανία είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος εξαγωγέας στο μαλακό σιτάρι, με μερίδιο 10%. Η χώρα κατέχει επίσης ποσοστό στις διεθνείς εξαγωγές καλαμποκιού που υπερβαίνει το 10%. Πέραν του ζητήματος των εχθροπραξιών και της διακοπής της εμπορικής δραστηριότητας στην Ουκρανία υπάρχει ακόμη ένα ζήτημα εφόσον οι εχθροπραξίες διαρκέσουν. Εκείνο της μόλυνσης των σιτοβολώνων από τα όπλα που χρησιμοποιούν οι αντιμαχόμενες πλευρές, γεγονός που θα έχει ως συνέπεια ακόμη και αν παράγονται δημητριακά να μην είναι ασφαλή για ανθρώπινη κατανάλωση. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι ήδη στην συγκεκριμένη αγορά παρουσιάστηκαν οι πρώτες αυξήσεις στην πρώτη ύλη, γεγονός το οποίο θα έχει αντανάκλαση και στην αγορά το επόμενο διάστημα.
#pgnews
#ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
