Του Τριαντάφυλλου Ι. Μασμανίδη
…Η ώρα είχε πάει δώδεκα όταν τελείωσε το προσκύνημα, έξω από την εκκλησία υπάρχει ένα κιόσκι όπου κάθισαν ο Πέτρος, ο Φίλιππος, ο Ναθαναήλ, και ο Παρασκευάς, ο Χρυσόστομος με το Θεόφιλο και το Θεόπιστο απομακρύνθηκαν με κατεύθυνση τα γύρω κελιά, είχαν να συναντήσουν κάποιους Γέροντες.
«Το είδες το πόδι της Αγίας Άννας δεν ήταν το δεξί, ήταν το αριστερό, κάτι θα σημαίνει αυτό, μήπως εσύ Πέτρο που ήσουν Αριστερός συνδικαλιστής στη φάμπρικα μπορείς να δώσεις μία εξήγηση;».
Όλοι χαμογέλασαν, ο Φίλιππος είχε πάλι ορεξούλα…
«Ακούστε αδελφοί, μεταξύ σοβαρού και αστείου είμαι ο πιο ακατάλληλος να απαντήσω σε αυτό το ερώτημα. Ίσως οι φίλοι μας οι Ρώσοι είναι πιο αρμόδιοι, αυτοί είναι οι πιο πολλοί Ορθόδοξοι στον κόσμο, αυτοί κάτι θα ξέρουν εφόσον ως σήμερα διατηρούν ολόκληρο το σώμα του Λένιν στο Μαυσωλείο δίπλα στα τείχη του Κρεμλίνου όπου καθημερινά ουρές περιμένουν οι τουρίστες να δουν».
«Δηλαδή τι θέλεις να μας πεις Πέτρο, πως τα λείψανα των Αγίων τα φυλάνε στα μοναστήρια προκειμένου να προσελκύσουν πιστούς στα πλαίσια του θρησκευτικού τουρισμού;» Ρώτησε ο Παρασκευάς κάπως θυμωμένα.
«Έλα-έλα ας τελειώνουμε με τα λείψανα των νεκρών, ας ασχοληθούμε με τους ζωντανούς και τα προβλήματά τους, για πες μας Πέτρο γιατί έκλεισε η φάμπρικα την αλήθεια όμως, οι αριστεροί δεν πρέπει να λένε ψέματα».
«Φαγώθηκες με τη φάμπρικα, πέρασαν από τότε τόσα χρόνια,τι θες και τα σκαλίζεις, θα αρχίσουν να μυρίζουν, δες από κάτω τη θάλασσα, δες στο βάθος το μεσαίο πόδι της Χαλκιδικής και ξέχνα για λίγες μέρες τα θέματα που σε απασχολούν έξω από το Άβατον».
«Θες να ξεφύγεις φίλε Πέτρο, ίσως γιατί έχεις ενοχές!».
«Έχεις δίκιο Φίλιππε έχω ενοχές, το θέμα είναι τι είδους ενοχές έχω».
«Τι θες να πεις, για εξηγήσου».
«Έχω ενοχές γιατί ο αγώνας που έκανα μαζί με τα συντρόφια μου δεν ήταν αρκετός ώστε να εμποδίσει το κλείσιμο της φάμπρικας, θα μου πεις ότι αυτό ήταν αδύνατο να γίνει, στο συνδικάτο είχαν απόλυτη πλειοψηφία οι Σοσιαλιστές και δεύτερη δύναμη ήταν η Δεξιοί, εμείς οι λιγότεροι θα βάζαμε τα εμπόδια;».
«Για στάσου Πέτρο, όταν έγιναν οι πρώτες απολύσεις οι Σοσιαλιστές πρωτοστάτησαν στον αγώνα, ξέχασες την κατάληψη της φάμπρικας, ξέχασες τα ΜΑΤ που σας έστειλε η Δεξιά να σας τσακίσουν; Ενώ οι Δεξιοί συνδικαλιστές αβαντάροντας την Κυβέρνηση είχαν τραβήξει από τον αγώνα τους Δεξιούς συναδέλφους σας».
«Όχι Φίλιππε τίποτα δεν ξέχασα, η Φάμπρικα θα είναι για μένα μια ανοιχτή πληγή μέχρι να πεθάνω. Ήμουν ο μόνος που είχα την τόλμη να πάω να μιλήσω τότε στη συγκέντρωση των Δεξιών συναδέλφων στη μεγάλη σάλα του ξενοδοχείου, να τους απευθύνω κάλεσμα συμμετοχής στον αγώνα, να αλλάξουν στάση, τους προειδοποίησα πως στο τέλος όλοι θα έχουμε την ίδια τύχη! Μάταια όμως, οι τοπικοί παράγοντες της Δεξιάς τους είχαν εγκλωβίσει με ψεύτικες υποσχέσεις».
Ο Παρασκευάς στα τελευταία λόγια του Πέτρου μίλησε.
«Αυτό που είπες περί εγκλωβισμού είναι αλήθεια. Τότε ήμουν μικρός αλλά άκουγα σε συζητήσεις στο σπίτι μας από την αδερφή της μάνας μου που εργαζόταν στη φάμπρικα, αναθέματα κατά της Δεξιάς που είχε ψηφίσει στις εκλογές, αλλά ήταν πια αργά, ήταν άνεργη».
«Γιατί εμένα ο πατέρας μου που εργαζόταν; Είκοσι επτά χρόνια τον είχαν ξεζουμίσει στο μικρό υφαντήριο, τώρα δεν ακούει, έχει ανεπανόρθωτη βλάβη από το θόρυβο, μας έλεγε πως ξεπερνούσε τα εκατόν είκοσι ντεσιμπέλ».
«Άντε λοιπόν μολόγατο κύριε Φίλιππε, γι αυτό με πας γύρω-γύρω και όλο με τσιγκλάς με το θέμα της φάμπρικας, την είχες και συ μέσα στο σπίτι σου.
Άκου φίλε, οικογένειες ολόκληρες ήταν εξαρτημένες από το “φάκελό” της. Ποιός Πατρινός ποιός Αχαιός ποιός Αιτωλοακαρνάνας αλλά και από την Ηλεία δεν είχε άμεση ή έμμεση σχέση μαζί της αφού ξεπερνούσε τους τρεις χιλιάδες εργαζόμενους. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η εταιρεία είχε δέκα παραγωγικές μονάδες και μαζί με τα πρατήρια, το κέντρο διανομής και τα κεντρικά γραφεία στην Αθήνα φτάναμε πάνω από επτά χιλιάδες ψυχές.
Κάποιοι όταν έκλεισαν τα πάντα είπαν πως η εταιρεία ήταν ένας δυσκίνητος γίγαντας γι αυτό πέθανε…»
Ο Ναθαναήλ ακούει με προσοχή, τα πιο πολλά του είναι γνωστά, η πεθερά του εργαζόταν και αυτή στη φάμπρικα, όταν ο Πέτρος αναφέρθηκε στο μέγεθος της εταιρείας τον ρώτησε.
«Αυτό τώρα γιατί το είπες Πέτρο; Γιατί το μέγεθος σας πήρε στο λαιμό του;».
«Προσωπικά δεν συμφωνώ με αυτή την άποψη, πιστεύω πως στην φάμπρικα την πατήσαμε γιατί οι εργοδότες μας και οι πολιτικοί των κομμάτων εξουσίας, πέρα από το μόχθο που προσφέραμε μας ήθελαν και για εκλογικούς “πελάτες”. Την αρχή την έκαναν τα αφεντικά που την ταύτισαν με τα συμφέροντα της Δεξιάς.
Προσάρμοσαν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα στα πολιτικά συμφέροντα της παράταξής τους.
Το αποτέλεσμα ήταν να την υπερχρεώσουν δίνοντας το δικαίωμα στους επερχόμενους Σοσιαλιστές να τους την πάρουν και να τη διαχειριστούν αυτοί προκειμένου να τη σώσουν.
Είμαι απόλυτα βέβαιος πως τα αφεντικά της φάμπρικας μετάνιωσαν πικρά για τις επιλογές τους. Να σκεφτείτε πως όταν κυβερνούσε τη χώρα ο Ψηλοκώστας ήταν αδύνατον να τον συναντήσουν και να του εκθέσουν τα σχέδιά τους σχετικά με την επαναλειτουργία της.
”Δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται”.
Έτσι η εταιρία πέρασε στα χέρια του κράτους, δηλαδή στα χέρια των σοσιαλιστών, στα χέρια ανθρώπων που ήταν άπειροι και άσχετοι με το αντικείμενο, που καβάλησαν το καλάμι κάνοντας τα αφεντικά σ’ ένα περιουσιακό στοιχείο για το οποίο δεν είχαν χύσει μια σταγόνα ιδρώτα!
Ήταν μια μεγάλη κατάκτηση για το κίνημα, από τη μια στιγμή στην άλλη βρέθηκαν με επτάμισι χιλιάδες προσωπικό με επτάμισι χιλιάδες “πελάτες”.
Από κει και πέρα όποιος τολμούσε να πάει κόντρα στα σχέδιά τους ήταν προγραμμένος. Εμείς που καταγγείλαμε τις πρακτικές όλου του “πακέτου” (Κυβέρνησης, Υπουργείου Βιομηχανίας, Διοίκησης της εταιρείας και διοίκηση του συνδικάτου) πολλές φορές βρίσκαμετο μπελά μας».
«Μου φαίνεται Πέτρο πως τα ήθελε και σας ο οργανισμό σας, που πας αδερφέ μου ξυπόλυτος στ’ αγκάθια; Ή μήπως εσείς οι κομμουνιστές είχατε κάποια καλύτερη πρόταση για να σωθει η
]Φάμπρικα;» Ρώτησε ο Φίλιππος.
«Είχαμε προτάσεις. Είχαμε ολοκληρωμένη πρόταση της Ομοσπονδίας περί κλαδικής πολιτικής με κορμό τη φάμπρικα.
Στα λόγια συμφωνούσαν και οι Σοσιαλιστές στην πράξη όμως έκαναν ακριβώς τα αντίθετα, αυτονόμησαν, κομμάτιασαν την Εταιρεία με αποτέλεσμα να πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο.
Όμως όλα τα πράγματα κάνουν τον κύκλο τους. Έτσι ήρθε το περιβόητο ‘89, το Ελληνικό, γιατί υπήρξε και το Γερμανικό το οποίο δρομολόγησε παγκόσμιες εξελίξεις ιδιαίτερα στην Ανατολική Ευρώπη.
Το “πάρτι” της πρώτης οκταετίας των Σοσιαλιστών έλαβε τέλος.
Στην πόρτα της εξουσίας έφτασε ο ψηλοκώστας αλλά δεν μπόρεσε να τη διαβεί.
Έπρεπε να βάλουν πρώτα πλάτη οι στραπατσαρισμένοι κομμουνιστές λόγω των εξελίξεων στις χώρες του υπαρκτού Σοσιαλισμού και μετά οι στραπατσαρισμένοι Σοσιαλιστές λόγω των οικονομικών σκανδάλων».
«Άστα αυτά που ξέρεις Πέτρο, εσείς οι αριστεροί ανοίξατε την πόρτα στη Δεξιά και μετά ήρθε σέρνοντας ο άρρωστος Αρχηγός μας αφού δεν μπορούσε να κάνει διαφορετικά. Ξεχνάς σκόπιμα ότι μετά την παραπομπή του στο ειδικό Δικαστήριο, όπου στο τέλος αθωώθηκε, σας έκανε πρόταση να αλλάξετε μαζί τον εκλογικό νόμο και να αποκλείσετε την αυτοδυναμία της Δεξιάς.
Αν δεχόσαστε την πρότασή του η Φάμπρικα δε θα έκλεινε στο λέω να το ξέρεις!».
Είπε κάπως έντονα ο Φίλιππος για να συμφωνήσει μαζί του ο Ναθαναήλ μ’ ένα νεύμα του κεφαλιού του.
«Φίλιππε μη γίνεσαι επιθετικός, μπορεί να έχεις δίκιο, μπορεί να έχεις όμως άδικο, εμείς που είμαστε μακριά από τις εξουσίες και τα μεγάλα συμφέροντα δεν είναι εύκολο να γνωρίζουμε όλες τις πλευρές, όλες τις λεπτομέρειες που οδήγησαν τα πράγματα στο να περάσει την πόρτα της εξουσίας ο Ψηλοκώστας.
Αλλά πιστεύεις πραγματικά πως ήταν δυνατόν κάτω από το πολιτικό κλίμα εκείνης της εποχής να κυβερνήσουν μαζί τη χώρα οι Σοσιαλιστές με τους κομμουνιστές;
Εμένα πολύ θα με συνέφερε μια τέτοια εξέλιξη γιατί όπως είπες ίσως η Φαμπρικα να μην έκλεινε, να γλιτώναμε την ανεργία. Αν ήθελε το Σοσιαλιστικό κόμμα να συγκυβερνήσει με το Κομμουνιστικό κόμμα θα είχε φανεί από την αρχή και δε θα περίμεναν τότε που όλα είχαν ξερχαβαλωθεί.
Τα παθήματα μερικές φορές γίνονται μαθήματα γι αυτό στη Φάμπρικα μετά τις πρώτες απολύσεις οι σχέσεις ανάμεσα στους Σοσιαλιστές και τους Κομμουνιστές άλλαξαν, έγιναν καλύτερες και στο Συνδικάτοδημιουργήθηκε έδαφος για συνεννόηση πάνω σε κοινούς στόχους με αποτέλεσμα οι πρώην κυβερνητικοί συνδικαλιστές, οι μόνιμα απεργοσπάστες, να γίνουν πλέον συναγωνιστές που πρωτοστατούσαν στους αγώνες σε σημείο που το συνδικάτο μας να συμπαραστέκεται στα άλλα συνδικάτα της περιοχής μας.
Αυτή η στροφή προς τους αγώνες είχε δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στη Δεξια τοπικά και κεντρικά. Ένας από τος λόγους που έκλεισε τη Φάμπρικα ο Ψηλοκώστας ήταν η δυναμική που δημιούργησε το συνδικάτο μας. Ήθελε η Δεξιά να ξεδοντιάσει με κάθε τρόπο το Εργατικό Κέντρο που το ήλεγχαν οι προεδρικοί Σοσιαλιστές.
Μην ακούτε όσους ισχυρίζονται πως οι λόγοι που μπήκε λουκέτο στη Φάμπρικα ήταν από τη μία τα χρέη και από την άλλη οι κατευθύνσεις της Ε.Ε. σχετικά με τον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας στην Ελλάδα.
Αν ήταν να κλείσουν όλα τα εργοστάσια του κλαδου στη χώρα μας, το τελευταίο που έπρεπε να κλείσει ήταν αυτό της Πάτρας!»
Ο Πέτρος ετοιμάζεται να πάρει μια ανάσα για να συνεχίσει όταν τον διακόπτει ο Παρασκευάς.
«Περιμένω ακόμα να ακούσω τη γνώμη σας για τη στάση που κράτησαν τα φιλαράκια σας οι Σοσιαλιστές τότε που ξανάρθαν στην εξουσία με την υπόσχεση του Αρχηγού στο λιμάνι πως η Φάμπρικα θα επαναλειτουργήσει, μια εξαγγελία ψεύτικη αφού ποτέ δεν υλοποιήθηκε».
«Άκουσε Παρασκευά, εμείς που εργαζόμαστε στη Φάμπρικα είμαστε δύο φορές άτυχοι. Η πρώτη ήταν που πέσαμε σε λάθος χέρια, η δεύτερη ήταν η είσοδος του Αρχηγού στο νοσοκομείο λόγω προβλημάτων υγείας. Όλοι πιστεύω θα θυμάστε πως εκείνη την περίοδο η κυβέρνηση των Σοσιαλιστών είχε δρομολογήσει την επαναλειτουργία της με εργοδότες τα παλιά αφεντικά.
Δυστυχώς άλλαξε η ηγεσία και πρωθυπουργός έγινε ο Κοντοκώστας, οτι χειρότερο μπορούσε να μας συμβεί γιατί όταν νωρίτερα ήταν υπουργός βιομηχανίας κωλυσιεργούσε σκόπιμα τις εξελίξεις έως ότου τον εξαπόστειλε ο Αρχηγός.
“Φτάσαμε στη βρύση μα δεν ήπιαμε νερό!”
Η νέα Σοσιαλιστική Κυβέρνηση του Κοντοκώστα ακύρωσε το διαγωνισμό! Στην Πάτρα τότε έγινε χαμός από τις αγωνιστικές κινητοποιήσεις των απολυμένων.
Το αποτέλεσμα ήταν να βρεθούν,( δε μάθαμε ποτέ από που), κοντά στα πέντε δις δραχμές για να δοθούν στους απολυμένους προκειμένου να τους κλείσουν τα στόματα.
Μπορείτε πλέον αδελφοί μου να αντιληφθείτε πως για να μην ξαναβρεθεί το εμπόδιο που λεγόταν Συνδικάτο στα πόδια της κυβέρνησης, αναγκάστηκαν να μοιράσουν χρήματα σε ανέργους που είχαν απολυθεί και αποζημιωθεί πριν από χρόνια!
Γι αυτό δεν πρέπει να ξεχνάμε εκείνο που λέει ο λαός.
“Αν δεν κλάψει το μωρό δεν το ταΐζει η μάνα” αρκεί το “κλάμα” να έχει συλλογικότητα, ενότητα, αγωνιστικότητα και συγκεκριμένο στόχο».
«Από δω το έφερες από κει το πήγες πάλι στους Σοσιαλιστές έριξες το κρίμα».
«Όχι Φίλιππε δεν είμαι μονόπλευρος, σίγουρα υπάρχει συνυπευθυνότητα, προσωπικά δεν πρόκειται να διαγράψω από τη μνήμη μου πως το λουκέτο στη Φάμπρικα το έβαλε ο Ψηλοκώστας».