Μια χρονιά που κλείνει με σοβαρούς προβληματισμούς είναι το 2022. Είναι η πρώτη χρονιά που υπήρξε απελευθέρωση δραστηριοτήτων μετά την πανδημία, όμως το μεγάλο αγκάθι που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν επιχειρήσεις και κοινωνία ήταν το ενεργειακό. Τι άραγε προβλέπεται για το 2023; Ποιοι είναι οι προβληματισμοί και ποιες οι επιδιώξεις για τη χρονιά που σε λίγο θα αλλάξει;
Του Γιώργου Ηλιόπουλου
Ο «Σ.Ε.» ζήτησε τις απόψεις του Πλάτωνα Μαρλαφέκα, προέδρου Επιμελητηρίου Αχαΐας, του Γιώργου Παππά προέδρου Οικονομικού Επιμελητηρίου Δυτ. Ελλάδας, του Γιώργου Βαγενά, πρόεδρου Ομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας Πελοποννήσου και Νοτιοδυτικής Ελλάδος και του Δημήτρη Νικολακόπουλου πρόεδρου Ομοσπονδίας Επαγγελματικών Βιοτεχνικών Εμπορικών Σωματείων Αχαΐας (ΟΕΒΕΣΝΑ).
Πλ. Μαρλαφέκας: «Χρονιά προκλήσεων»
Το 2023 θα είναι χρονιά προκλήσεων. Πρώτον διότι μεταφέρει συσσωρευμένα προβλήματα που έχουν προέλθει από τις πολλές και απανωτές κρίσεις, που δεν έχουν επιτρέψει στην κοινωνία μας να συνέλθει. Η παραγωγική Αχαϊα, προσπαθούσε να συνέλθει από την περίοδο που είχε χάσει την ατμομηχανή της οικονομίας της που ήταν η μεταποιητική δραστηριότητα με την παρουσία πλήθους βιομηχανιών και βιοτεχνιών. Και ήλθε η ραγδαία μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας, του 2007 που ήταν ο προπομπός της οικονομικής κρίσης που εξαφάνισε καταναλωτικές συνήθειες και που μετουσίωσε την μικρομεσαία επιχείρηση από βιώσιμη σε παραπαίουσα. Η οικονομική κρίση του 2011 είναι ακόμα εδώ. Η υγειονομική κρίση ήλθε να συμπληρώσει απρόσκλητα, την ζοφερή εικόνα και να παγιώσει ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο η επιχειρηματικότητα διεκδικεί μία θέση στο μέλλον με πολλές προσαρμογές και μεταλλάξεις. Σήμερα η κρίση έχει γίνει πλέον βιωματική καθώς σε όλα τα πιο πάνω ήλθε να προστεθεί ο εισαγόμενος πληθωρισμός ως αποτέλεσμα του ενεργειακού προβλήματος. Αυτά αποτελούν τις προκλήσεις του 2023 καθώς έρχονται σαν βάρη στην κοινωνία μας. Η επιχειρηματική κοινότητα, συνεπώς, θα πρέπει να ενημερώνεται, ώστε να προετοιμάζεται για τα επερχόμενα, να προσαρμόζει την επιχειρηματική δραστηριότητα σύμφωνα με τις συνθήκες που διαμορφώνονται. Οι κρίσεις, είναι φανερό, πως έχουν φέρει πολλές αλλαγές κι όπως πάντα οι κοινωνίες προσαρμόζονταν, έτσι θα πρέπει να γίνει και τώρα και βεβαίως θα πρέπει να γίνει αντιληπτό από το σύνολο της κοινωνίας. Αυτή είναι και η μεγαλύτερη πρόκληση για το 2023. Δεύτερον διότι, θα είναι μια χρονιά των προκλήσεων, αφού είναι χρονιά βουλευτικών και αυτοδιοικητικών εκλογών καθώς η κοινωνία μας απαιτεί πολιτική, κοινωνική και οικονομική σταθερότητα αλλά και ηγέτες που θα οδηγήσουν την χώρα μας αλλά και τις τοπικές μας κοινωνίες σε δρόμους διεξόδου και ανάπτυξης. Τοπικά η επιχειρηματική κοινότητα, απαιτεί πολιτικές αναπτυξιακές, που θα παρέχουν ρευστότητα και πολιτικές που θα προσφέρουν υποδομές για επιχειρηματική δράση, γιατί οι τοπικές επιχειρήσεις • είναι αυτές που αγωνίζονται να επιβιώσουν από τις επιθέσεις των πολυεθνικών. • είναι αυτές που έχουν συρρικνώσει την δραστηριότητα τους έχοντας υποστεί τις επιπτώσεις από την κατά 30-40% μείωση στην κατανάλωση, λόγω της ραγδαίας συρρίκνωσης των εισοδημάτων. • είναι αυτές που προσπαθούν να χρηματοδοτήσουν την λειτουργία της επιχείρησής τους, με μειωμένη ρευστότητα και με μηδενικά κέρδη. • είναι αυτές που παρά την παρατεταμένη οικονομική κρίση συνεχίζουν να στέκονται όρθιες και χωρίς να έχουν μειώσει το προσωπικό τους. • είναι αυτές που στερούνται βασικών υποδομών σε σχέση με άλλες περιοχές της χώρας, βασικό στοιχείο που μειώνει σε απόλυτο βαθμό την ανταγωνιστικότητά τους. • τέλος είναι αυτές που επιμένουν να μένουν στην χώρα μας και στην περιοχή μας, παρά τον ανταγωνισμό από όμορες χώρες με πολύ χαμηλή φορολογία και μικρά επιτόκια δανεισμού. Να επισημάνω δε, ότι οι επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα είναι ο μοναδικός στυλοβάτης της οικονομίας καθώς παράγουν με την λειτουργία τους εθνικό εισόδημα, με το ΦΠΑ και τον φόρο εισοδήματος να γεμίζουν τα κρατικά ταμεία, στηρίζουν δε το βιοτικό επίπεδο με την μισθοδοσία του προσωπικού από την οποία και πάλι παράγεται εθνικό εισόδημα, μέσω της κατανάλωσης. Ουσιαστικά χρηματοδοτούν την λειτουργία του κράτους. Συνεπώς ως προκλήσεις είναι οι προτεραιότητες για την συνεχή στήριξη της μικρομεσαίας επιχείρησης και με πόρους αλλά και θεσμικά. Είναι απαραίτητη η δημιουργία ελκυστικού περιβάλλοντος για προσέλκυση επενδύσεων και σε αυτό θα πρέπει να συνεισφέρουν όλοι, χωρίς ιδεοληψίες, προσωπικές πολιτικές και υπεκφυγές. Είμαι υποχρεωμένος δε να υπενθυμίσω, πως οι καταναλωτές θα πρέπει πρώτα να στηρίζουν το «σπίτι τους» που είναι οι επιχειρήσεις της περιοχής μας, τα καταστήματα λιανεμπορίου και οι παραγωγοί. Και βέβαια η μοναδική πρόκληση για την περιοχή μας επιβάλει να συνεισφέρουμε όλοι στην κοινή προσπάθεια που στοχεύει στην ταχεία υλοποίηση των υποδομών και έργων που χρονίζουν και συγκρατούν την περιοχή μας σε υστέρηση, όπως το νέο εμπορικό λιμάνι, σύγχρονη μεγάλη μαρίνα στο παλιό λιμάνι, ο σιδηρόδρομος, η Πατρών – Πύργου που βρίσκεται σε φάση υλοποίησης και βέβαια το μεγάλο έργο που θα ωθήσει την περιοχή μας σε νέους αναπτυξιακούς δρόμους και είναι το απόλυτα ώριμο έργο του Αυτοκινητοδρομίου Πάτρας στην Χαλανδρίτσα.
Γιώργος Παππάς : «Πληθωρισμός και ενεργειακό κόστος τα μεγάλα αγκάθια για τις επιχειρήσεις»
Το αυξημένο ενεργειακό κόστος το οποίο έχει μετακυλιστεί στις τιμές των τροφίμων και δη στα βασικά είδη διατροφής, πλήττει κυρίως τα χαμηλότερα εισοδήματα. Οι προβλέψεις για πληθωρισμό της τάξης του 5% το 2023 σημαίνει περαιτέρω αύξηση των τιμών, προσθετικά στο 9,7% που εκτιμάται για το 2022. Αυτό σημαίνει περαιτέρω επιβάρυνση των νοικοκυριών. Αν δεν μπορέσουμε να συγκρατήσουμε τις τιμές στα βασικά είδη διατροφής, αντιλαμβάνεται κάποιος τη δυσανάλογη επιβάρυνση των χαμηλότερων εισοδημάτων. Οι εκτιμήσεις του προϋπολογισμού βασίζονται σε κάποιες συγκεκριμένες παραδοχές που αφορούν στις τιμές του φυσικού αερίου και του πετρελαίου αλλά και σε βασικές εκτιμήσεις για την εξέλιξη των επενδύσεων και του τουρισμού σε ένα κλίμα σοβαρών κινδύνων που ενέχει μεγάλο βαθμό αβεβαιότητας. Επί παραδείγματι, εκτιμάται ότι οι επενδύσεις θα ανέλθουν από το 10% το 2022 στο 15,5%, κάτι το οποίο είναι εφικτό αλλά εξαρτάται, εν πολλοίς, από τη διεθνή συγκυρία που δεν είναι σημαντικά προβλέψιμη αυτή τη στιγμή. Επίσης, οι εκτιμήσεις αφορούν σε τιμή 120 ευρώ τη μεγαβατώρα για το φυσικό αέριο και 85 δολάρια το βαρέλι Brent. Η άνοδος των επιτοκίων διεθνώς αλλά και στην Ευρώπη αναμένεται να συνεχιστεί για τη συγκράτηση του πληθωρισμού, περιορίζοντας ωστόσο την ανάπτυξη καθιστώντας τις επενδύσεις ακριβότερες και αυξάνοντας το δημόσιο και ιδιωτικό χρέος διεθνώς. Στην Ελλάδα, ευτυχώς, το χρέος μας προς τους θεσμούς επιβαρύνεται με επιτόκιο περίπου 1,5%, αλλά ως προς το ιδιωτικό χρέος τα πράγματα είναι δύσκολα. Ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κάποιος τα δάνεια των τραπεζών. Τα φορολογικά έσοδα του προϋπολογισμού, συνεχίζουν να επικεντρώνονται στους έμμεσους φόρους, οι οποίοι είναι και οι πιο «άδικοι» κοινωνικά, καθώς επιβαρύνουν τα χαμηλότερα εισοδήματα. Η έμφαση στους έμμεσους φόρους, δεν είναι καινούρια, τη βλέπουμε ήδη από τα μνημονιακά χρόνια, καθώς είναι και οι πιο «σίγουροι», φτάνοντας πάνω από 47% των συνολικών εσόδων ενώ οι φόροι εισοδήματος μένουν σχεδόν στάσιμοι, δείχνοντας ότι υπάρχει υστέρηση ως προς τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης η οποία είναι το ζητούμενο επί δεκαετίες. Πρόσφατα στοιχεία δεικνύουν την κόπωση της οικονομίας. Συγκεκριμένα, ο Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών (PMI) υποχώρησε τον Οκτώβριο καθώς παρατηρείται μείωση της βιομηχανικής παραγωγής και των νέων παραγγελιών από την εγχώρια και διεθνή αγορά. Ο Δείκτης Οικονομικής Συγκυρίας (ΙΟΒΕ) εμφανίζει σημαντική επιδείνωση του οικονομικού κλίματος, των επιχειρηματικών προσδοκιών και της εμπιστοσύνης των καταναλωτών, με εξαίρεση τις κατασκευές και το λιανικό εμπόριο. Η ΕΕ δε δείχνει σοβαρά αντανακλαστικά και συνοχή το οποίο θα σηματοδοτούσε σθεναρή ολική αντιμετώπιση και θα άλλαζε τους κανόνες του παιχνιδιού παγκοσμίως. Με συγκρατημένη ανακούφιση ακούμε για την πρόθεση επιβολής πλαφόν στις χονδρικές τιμές προμήθειας ενέργειας, αλλά, ακόμα είμαστε μακριά από την επίτευξη συμφωνίας. Με ανακούφιση, επίσης, ακούμε για την πολιτική της κοινής προμήθειας φυσικού αερίου, η οποία μπορεί, λόγω όγκων, να επιτύχει πιο συμφέρουσες συμφωνίες όπως ακόμα και την πρόθεση να υπάρξει αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών και παροχή ενέργειας σε μέλη που θα βρεθούν σε έλλειψη. Ωστόσο, ήδη είμαστε σχεδόν ένα χρόνο μετά την εισβολή με σοβαρές συνέπειες για τις Ευρωπαϊκές οικονομίες οι οποίες έρχονται και πάλι αντιμέτωπες με το φάσμα της ύφεσης σε επίπεδα υψηλού πληθωρισμού και με σημαντική επιβάρυνση για τους κρατικούς προϋπολογισμούς και το δημόσιο χρέος. Εν κατακλείδι, το σημαντικότερο πρόβλημα εξακολουθεί να είναι ο πληθωρισμός και το 2023, με δεδομένο ότι έρχεται προσθετικά στις ήδη αυξημένες τιμές που βιώνουμε σήμερα και αυτό επιβαρύνει κυρίως τα χαμηλά εισοδήματα αλλά και τα μεσαία τα οποία έχουν ήδη πληγεί τα προηγούμενα χρόνια σημαντικά. Οι προσπάθειες διεύρυνσης της φορολογικής βάσης πρέπει να ενταθούν ούτως ώστε να δοθεί η δυνατότητα μείωσης των έμμεσων και «άδικων» φόρων που καταλήγουν, και πάλι, στην τσέπη του καταναλωτή
Γ. Βαγενάς: «Λουκέτα εάν δεν ληφθούν μέτρα »
Από την πλευρά του ο Γιώργος Βαγενάς, Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εμπορικών Συλλόγων Πελοποννήσου και Νοτιοδυτικής Ελλάδος, μιλώντας στον «Σ.Ε.» αναφέρει ότι: «H νέα χρονιά ελπίζουμε όλοι να είναι κατά πολύ καλύτερη από την προηγούμενη. Μπροστά μας έχουμε διάφορες προκλήσεις με κυρίαρχη την αύξηση ενέργειας που έχουμε να αντιμετωπίσουμε το επόμενο διάστημα και θα μας απασχολήσει ιδιαίτερα. Η Ομοσπονδία έχει κάνει διάφορες επαφές και έχει συσκεφθεί με όλους τους φορείς της Αχαΐας αλλά και της Πελοποννήσου για το ζήτημα, διότι θεωρούμε ότι το επόμενο διάστημα θα είμαστε έτοιμοι να παρουσιάσουμε τις προτάσεις μας και το πακέτο που απαιτείται για να στηριχθεί η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Πρέπει να κάνουμε κοινωνούς όχι μόνο την κυβέρνηση αλλά και τα υπόλοιπα κόμματα, δεδομένου ότι είναι μια προεκλογική χρονιά και αυτό το γνωρίζουμε». Σε σχέση με το ενδεχόμενο λουκέτων και πόσο αυτά προσδιορίζονται το επόμενο διάστημα, ο κ. Βαγενάς αναφέρει ότι: «Δεν είναι μύθος ότι το επόμενο διάστημα θα υπάρξουν λουκέτα στην αγορά. Υπάρχουν όμως δύο τρόποι που αυτά καταγράφονται. Ο πρώτος είναι μέσω στατιστικών, όπου δεν προσμετρώνται τα καταστήματα που έχουν κλείσει μεν αλλά χωρίς να έχουν κλείσει και τα βιβλία τους. Εάν συνυπολογίσουμε αυτό τον παράγοντα, θα δούμε ότι τα λουκέτα είναι πάρα πολλά. Ένα δεύτερο θέμα είναι ότι το παραδοσιακό εμπόριο φεύγει. Οι ενάρξεις που διαπιστώνουμε αφορούν την εστίαση και όχι σε εμπορικές επιχειρήσεις. Άρα σίγουρα υπάρχουν λουκέτα και υπάρχουν ιδιοκτήτες που παραμένουν ανοικτοί και φυτοζωούν ή κάποιοι που απλά δεν έχουν κλείσει τα βιβλία τους. Φυσικά θα υπάρξει και νέο κύμα ανέργων, διότι όσο το κατάστημα δεν μπορεί να ανταποκριθεί στα έξοδα, τόσο χρεώνεσαι περισσότερο». Σε σχέση με τα λουκέτα που θα πρέπει να αναμένουμε ο κ. Βαγενάς αναφέρει ότι : «Αυτή την ώρα σε σχέση με το καθαρό εμπόριο τα λουκέτα φθάνουν το 15%, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Από εκεί και πέρα εάν συνεχιστεί η κατάσταση θα φθάσουμε το 30%, διότι είναι ρητή η εντολή από την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι τα μικρά καταστήματα πρέπει να λιγοστέψουν.
Δ. Νικολακόπουλος: «Ζητούμενο η ρευστότητα»
Το ενεργειακό θεωρεί ως υπ αριθμόν πρώτο ζητούμενο για τους επιχειρηματίες ο Δημήτρης Νικολακόπουλος, Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Επαγγελματικών Βιοτεχνικών Εμπορικών Σωματείων Αχαΐας (ΟΕΒΕΣΝΑ). Ειδικότερα, όπως αναφέρει στον «Σ.Ε.»: «Αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι το ενεργειακό. Κυρίως αυτές που έχουν μεγάλες καταναλώσεις ενέργειας όπως είναι οι φούρνοι, τα ζαχαροπλαστεία, τα εστιατόρια, οι βιοτεχνίες. Άρα η νέα χρονιά ξεκινάει με το μεγάλο ερωτηματικό τι γίνεται στο ενεργειακό πεδίο. Θα υπάρξουν ή όχι αυξήσεις; Εκείνο που διαπιστώνουμε είναι να πέφτει η τιμή του φυσικού αερίου στην παρούσα φάση αλλά και στα υπόλοιπα ορυκτά καύσιμα και βενζίνη. Δεν ξέρουμε εάν θα έχει συνέχεια αυτή η πτώση. Είναι όμως οι παράγοντες εκείνοι που μας επηρεάζουν άμεσα, διότι οι μεταφορές επηρεάζουν άμεσα το κόστος του τελικού προϊόντος. Εκείνο που πρέπει να γίνει για να μείνουν όρθιες οι επιχειρήσεις είναι η κυβέρνηση να σκύψει στον επιχειρηματικό κόσμο και να δώσει κάποιου είδους ρευστότητα. Τον τρόπο θα τον βρει αυτή. Και πρέπει να μας βάλει και εμάς, τους πολύ μικρούς, στο σχέδιο για χρηματοδότηση. Πρέπει να ληφθούν ουσιαστικές αποφάσεις με τις τράπεζες». Κατά τον ίδιο, χαρακτηριστικό παράδειγμα των μέτρων που λαμβάνουν οι άλλες κυβερνήσεις είναι αυτό της Ισπανίας, όπου μηδενίζεται ο ΦΠΑ σε γάλα και ψωμί και στα αγαθά πρώτης ανάγκης οι φόροι μειώνονται στο 6%. «Θα έπρεπε και στην χώρα μας να ληφθούν αντίστοιχα μέτρα ανακούφισης της κοινωνίας. Πρέπει να γίνει αντιληπτό το πρόβλημα. Τέτοια μέτρα μπορούν να τονώσουν την αγοραστική κίνηση και να υπάρξει διάχυση του χρήματος. Εάν, για παράδειγμα, το καύσιμο ήταν φθηνότερο θα υπήρχε μεγαλύτερη κινητικότητα και μια οικογένεια θα μπορούσε να κάνει μεγαλύτερη χρήση. Από την άλλη θα υπήρχε ανακούφιση και στους ίδιους τους επαγγελματίες, δεδομένου ότι κάποιος που χρειαζόταν 80 ευρώ για να καλύψει την διαδρομή διανομής του προϊόντος του, σήμερα χρειάζεται 120 ευρώ. Σε άλλη περίπτωση θα υπήρχε εξοικονόμηση χρημάτων τα οποία θα δοθούν και πάλι στην κοινωνία και την επιχειρηματικότητα μέσω της κατανάλωσης. Έτσι μόνο θα μπορεί να κινηθεί το χρήμα. Όταν το χρήμα όμως δεν υπάρχει ή συσσωρεύεται σε κάποιους, υπάρχει πρόβλημα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι πάροχοι ενέργειας που έχουν συγκεντρώσει χρήμα που λείπει από την αγορά» αναφέρει ο κ. Νικολακόπουλος. Κάνοντας έναν απολογισμό της χρονιάς που φεύγει ο Πρόεδρος της ΟΕΒΕΣΝΑ αναφέρει ότι: «Μετά από τα χρόνια της κρίσης και της πανδημίας δυστυχώς βρεθήκαμε αντιμέτωποι με την ενεργειακή κρίση. Εκεί που πιστεύαμε ότι η Οικονομία θα μπορούσε να αποκτήσει δυναμική, δυστυχώς παρουσίασε καθίζηση. Το τελευταίο διάστημα αρχίζει να αποκτά δυναμική. Ο κόσμος είναι έξω στην αγορά όμως δυστυχώς μόνο κυκλοφορεί και δεν ψωνίζει. Εάν υπήρχε η ανάλογη ρευστότητα θα μπορούσε να το ξοδέψει και αυτό είναι που μας έλειψε την χρονιά που μας πέρασε. Το να κινηθεί το χρήμα».
#pgnews
#ΔΥΤΙΚΗΕΛΛΑΔΑ
