Ανησυχία και προβληματισμό για την ασφάλεια των μαθητών των σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της περιοχής μας προκαλεί ο θανάσιμος τραυματισμός μαθητή, προ εβδομάδων, στις Σέρρες, από έκρηξη λέβητα. Η έκρηξη ήταν τόσο δυνατή που που ξήλωσε και εκτίναξε τη μεταλλική πόρτα του λεβητοστασίου σε απόσταση 40 μέτρων με αποτέλεσμα να χάσει την ζωή του ένας 11χρονος μαθητής. Το μοιραίο στην συγκεκριμένη περίπτωση ήταν ότι γίνονταν εργασίες και μάλιστα εν ώρα μαθημάτων. Στόχος των εργασιών ήταν η αλλαγή του συστήματος θέρμανσης του σχολείου που θα λάμβανε ενέργεια μέσω γεωθερμίας.
Toυ Γιώργου Ηλιόπουλου
Tα πρώτα στοιχεία συνηγορούν στο ότι κατά την επίσκεψη τους οι τεχνικοί που επρόκειτο να φτιάξουν την αντλία της γεωθερμίας, έκλεισαν τις βάνες του λέβητα, χωρίς να ασφαλίσουν τον καυστήρα. Έτσι όταν άναψε ο λέβητας για κάποιο λόγο -από το θερμοστάτη, από διακόπτη ή από ανθρώπινο χέρι-, λόγω υπερθέρμανσης έσκασε. Σε κάθε περίπτωση είναι ένα συμβάν που έχει προκαλέσει ποικίλες συζητήσεις και σε τοπικό επίπεδο για το κατά πόσο οι μαθητές των σχολείων είναι ασφαλείς.
Μιλώντας στον «Σ.Ε.» ο Τάκης Πετρόπουλος, αντιδήμαρχος Παιδείας, τονίζει ότι: «Το έργο της δημοτικής αρχής στα σχολεία που αφορά και στην ασφαλή τους λειτουργία, είναι δεδομένο, γνωστό και το αναγνωρίζουν τόσο οι διοικητικές αρχές της εκπαίδευσης όσο και οι φορείς. Έχει αξιοποιηθεί και το τελευταίο ευρώ Ευρωπαϊκού προγράμματος ή Δημοσίων Επενδύσεων που αφορά στα σχολεία κι έχει πραγματοποιηθεί ένα πρωτοφανές έργο με αυτεπιστασία και ίδιους πόρους για το οποίο είμαστε υπερήφανοι. Ενδεικτικά αναφέρω ότι δεν υπάρχει σχολείο σήμερα στην πόλη μας χωρίς ρελέ και αλεξικέραυνο τελευταίας μάλιστα τεχνολογίας. Δεν υπάρχει σχολείο στην πόλη μας ανοχύρωτο στη φωτιά καθώς όλα διαθέτουν επαρκέστατα συστήματα πυρασφάλειας και πυροπροστασίας, τα οποία συντηρούνται με σταθερή περιοδικότητα και αντικαθίσταται πάραυτα ότι χαλάει». Για το κατά πόσο κινδυνεύουν τα παιδιά από ένα παρόμοιο ατύχημα, δεδομένου ότι σε πολλά σχολεία λειτουργούν καυστήρες θέρμανσης, ο ίδιος τονίζει: « Όσον αφορά στους καυστήρες των σχολείων μας, για τους οποίους προκλήθηκε δικαιολογημένη ανησυχία στους γονείς, έγκαιρα τους ενημερώσαμε με τον πιο απόλυτο τρόπο ότι διαθέτουν βαλβίδες ασφαλείας (εκτόνωσης πίεσης του νερού), συντηρούνται επίσης με σταθερή περιοδικότητα και οι βλάβες αποκαθίστανται πάραυτα καθώς υπάρχουν πάντα δύο ανοικτές εργολαβίες, μία για κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης. Με εντολή του Δημάρχου είναι πάγια τακτική, οι βλάβες που αναφέρονται να αποκαθίστανται αμέσως και άνευ άλλων διατυπώσεων και σε κάθε περίπτωση μέχρι την αποκατάσταση τους ο καυστήρας τίθεται εκτός λειτουργίας». Από εκεί και πέρα ο κ. Πετρόπουλος αναγνωρίζει ότι σε τοπικό επίπεδο υπάρχουν ελλείψεις σε σχολεία για τις οποίες σε καμία περίπτωση δεν φέρει την ευθύνη η δημοτική αρχή. «Για τις όποιες ελλείψεις στα σχολεία, που αφορούν και στην ασφαλή λειτουργία τους την αποκλειστική ευθύνη την φέρουν διαχρονικά οι κυβερνήσεις. Καιι όποιος βλακωδώς προσπαθεί να τις κρύψει κάτω από το χαλί, απλά είναι συνένοχος και ανήθικος. Άλλωστε η δημοτική αρχή σε ανύποπτο χρόνο ανέδειξε το πρόβλημα, πήρε αγωνιστικές πρωτοβουλίες και θα συνεχίσει να αγωνίζεται μαζί με τους γονείς, τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές, διεκδικώντας από την κυβέρνηση την αναγκαία χρηματοδότηση για την κάλυψη των ελλείψεων στα σχολεία» σημειώνει ο κ. Πετρόπουλος με σκληρή γλώσσα. Ένα ακόμη ζήτημα που θέτει ο κ. Πετρόπουλος στον δημόσιο διάλογο είναι και το σύστημα της πυρασφάλειας των σχολείων, διαβεβαιώνοντας ότι σε τοπικό επίπεδο ακολουθούνται όλοι οι κανόνες. «Η δημοτική αρχή επιμελέστατα έχει φροντίσει να ενταχθούν σε προγράμματα τόσο ο αντισεισμικός έλεγχος Α΄ βαθμού όσο και η εναρμόνιση των συστημάτων πυρασφάλειας και πυροπροστασίας των σχολικών κτιρίων με το νέο κανονισμό. Αυτά τα ζητήματα είναι πανελλαδικά και όχι τοπικά και είναι ξεκάθαρο ότι η όποια καθυστέρηση στην επίλυσή τους οφείλεται στην έλλειψη χρηματοδοτήσεων από την αποκλειστικά αρμόδια και υπεύθυνη κυβέρνηση». Ένα πρόβλημα πάντως που είναι διαχρονικό είναι οι συνθήκες υπό τις οποίες εκτελούνται οι εργασίες στα σχολικά κτίρια. Σε πολλές περιπτώσεις οι εργασίες γίνονται εντός του ωραρίου λειτουργίας, κάτι που θεωρείται αναπόφευκτο, ώστε να μπορέσουν να ολοκληρωθούν μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. «Όσον αφορά στο ζήτημα της εκτέλεσης εργασιών σε σχολικά κτίρια εντός του ωραρίου λειτουργίας των σχολείων, πράγματι είναι ένα σύνθετο πρόβλημα, για το οποίο πρέπει να δοθεί Πανελλαδικά λύση με τη θέσπιση ενός εθνικού πρωτοκόλλου, που θα βασίζεται στη λεπτομερή κατηγοριοποίηση των εργασιών ανάλογα με την επικινδυνότητα τους. Υπάρχουν μια σειρά εργασίες που μπορούν να γίνονται με ασφάλεια εντός του ωραρίου λειτουργίας των σχολείων, άλλες εργασίες μπορούν να γίνονται εντός ωραρίου λειτουργίας των σχολείων, υπό όρους ασφαλείας και ανάλογα με το σχολικό κτίριο και τον περιβάλλοντα χώρο και κάποιες εργασίες, όπως αυτές που προκάλεσαν το τραγικό συμβάν στις Σέρρες, δεν μπορούν να γίνονται σε καμία περίπτωση εντός του ωραρίου λειτουργίας» αναφέρει ο κ. Πετρόπουλος. Πάντως, ο ίδιος διαβεβαιώνει ότι η δημοτική αρχή λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα και έχει δώσει το βάρος της ώστε τα κενά που υπάρχουν στα σχολεία να αποκατασταθούν με κάθε τρόπο. Η εντολή είναι ρητή: η τήρηση των πρωτοκόλλων και η ύπαρξη σημαντικών δικλείδων ασφαλείας στα σχολεία. «Δεν είναι τυχαίο ότι στην πόλη μας δεν έχει συμβεί το παραμικρό μέχρι τώρα και αυτό πιστώνεται στις τεχνικές μας υπηρεσίες, που είτε με αυτεπιστασία εκτελούν εργασίες με ασφάλεια, είτε επιβλέπουν έργα που εκτελούν εργολάβοι και είναι απόλυτοι στην τήρηση των όρων ασφαλείας. Το τραγικό συμβάν στις Σέρρες αντικειμενικά βάζει επιτακτικά στο τραπέζι προς συζήτηση το πρόβλημα της ασφαλούς λειτουργίας των σχολείων και όποιος πραγματικά ενδιαφέρεται και αγωνιά και δεν έχει κάτι άλλο στο μυαλό του είναι καλοδεχούμενος να διατυπώσει θεσμικά τις απόψεις του και να συμπορευτεί στου αγώνες για την επίλυση του προβλήματος.
Θωρακισμένες οι σχολικές μονάδες της Αχαΐας παρά τα προβλήματα χρηματοδότησης
Ο Στέλιος Παλαρμάς,Γραμματέας του Συλλόγου Δασκάλων και Νηπιαγωγών Πάτρας, γνωρίζει από κοντά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα σχολεία τόσο στην Πάτρα όσο και στην περιφέρεια. Μιλώντας στον «Σ.Ε.» ο κ. Παλαρμάς, τονίζει ότι: « Τα σχολεία αυτή τη στιγμή συντηρούνται από τους Δήμους αλλά με κρατική επιχορήγηση. Για παράδειγμα, η αντισεισμική προστασία απαιτούνται εκατομμύρια ευρώ στα οποία οι Δήμοι, χωρίς την δική τους ευθύνη, δεν μπορούν να παρέχουν σε όλα τα σχολεία της περιοχής. Σε σχέση με το ζήτημα της πυρασφάλειας, το 2016 άλλαξε ο νόμος και έθετε πιο αυστηρά κριτήρια, όχι μόνο για τα σχολεία αλλά για όλα τα δημόσια κτίρια. Η μελέτη για την πυρασφάλεια των σχολείων στην Πάτρα κοστίζει 900.000 ευρώ, το έργο όμως στο σύνολό του κοστίζει 10 εκατομμύρια ευρώ! Αντιλαμβάνεστε για ποια τάξη μεγέθους μιλάμε. Η σχολική επιτροπή όμως λαμβάνει της πρωτοβάθμιας 1,2 εκ το χρόνο που σημαίνει ότι για να καλυφθεί το κόστος, θα πρέπει για πολλά χρόνια τα σχολεία να στερηθούν άλλες παροχές για πολλά χρόνια. Πάντως, πυροπροστασία υπάρχει στο 50% των σχολείων της περιοχής με το νέο κανονισμό και είναι ένα ποσοστό αξιοπρεπέστατο».
Κατά τον κ. Παλαρμά, τα προβλήματα στα σχολεία είναι πολλά και θα πρέπει οι Δήμοι μέσω των σχολικών επιτροπών να αντιληφθούν τι είναι επικίνδυνο και τι όχι.
Σε σχέση με το δυστύχημα στις Σέρρες και την κατάσταση που επικρατεί στα σχολεία της Πάτρας, ο κ. Παλαρμάς διευκρινίζει ότι: « Οι σχολικές επιτροπές δίνουν κάποια χρήματα στα σχολεία και οι διευθυντές τα διαχειρίζονται με την σειρά τους. Μέχρι το 2016 ο διευθυντής καλούσε έναν τεχνικό, τον πλήρωνε και γινόταν η συντήρηση του εκάστοτε καυστήρα. Επειδή όμως το κόστος είναι υψηλό εκείνο που ακολουθείται είναι το εξής: γίνεται ένας διαγωνισμός και μάλιστα πανελλαδικός και εκείνος που θα επιλεγεί, θα αναλάβει να καλύψει τη συντήρηση όλων των σχολείων της Πάτρας. Με τον τρόπο αυτό όμως επιτυγχάνεται σημαντική μείωση του κόστους. Η εταιρεία ακολούθως πληρώνεται κατευθείαν από την σχολική επιτροπή και τα σχολεία έτσι απαλλάσσονται από τα έξοδα. Με τον τρόπο αυτό η συντήρηση γίνεται στην ώρα της και δεν υπάρχει κανένας λόγος καθυστέρησης, εφόσον πρόκειται για εργολαβία του έργου».
Πάντως, ο ίδιος παρατηρεί ότι είναι εξαιρετικά ευαίσθητες οι συνθήκες σε ένα σχολείο και αυτός είναι και ο λόγος που υπάρχει κίνδυνος ανά πάσα στιγμή να υπάρξει κάποιο απρόοπτο.
Πάντως, η εικόνα που επικρατεί για τα σχολεία της Πάτρας είναι ότι η συντήρηση των καυστήρων είναι στην πρώτη προτεραιότητα των ίδιων των διευθυντών, λόγω του ότι η ζέστη είναι απαραίτητη για την λειτουργία του.
«Στην περίπτωση των Σερρών επιλέχθηκε να γίνει οικονομία μέσω της αλλαγής παροχής νερού με τη γεωθερμία. Δεν ήταν κατά την άποψή μου κακή επιλογή, ωστόσο δεν γνώριζαν ίσως τον τρόπο με τον οποίο θα το έκαναν» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Στο ερώτημα του «Σ.Ε.» εάν τελικά γίνονται εργασίες κατά την διάρκεια λειτουργίας των σχολείων, ο κ. Παλαρμάς απαντά ότι : «Γίνονται, απλά θεωρώ ότι θα έπρεπε να μπουν κάποιοι κανόνες. Δηλαδή να μην φθάσουμε στο σημείο να φωνάζουν οι γονείς ή να διαμαρτύρονται επειδή ένα συνεργείο αλλάζει ένα σπασμένο τζάμι εν ώρα λειτουργίας». Και βέβαια για βαριές εργασίες ο ίδιος ξεκαθαρίζει ότι τα σχολεία μπορούν να κλείσουν και δίνεται το δικαίωμα στους Δήμους από το νόμο να το κάνουν.
Η εικόνα πάντως που επικρατεί για τα σχολεία της Πάτρας είναι ότι είναι ιδιαίτερα θωρακισμένα από όλες τις απόψεις, κάτι το οποίο επιτεύχθηκε μέσω προγράμματος που ήταν σε εξέλιξη τα προηγούμενα δύο χρόνια. Αντίθετα, σε άλλες περιοχές, όπως για παράδειγμα στην Δυτική Αχαΐα, τα σχολεία δεν είναι σε καλή κατάσταση.
«Πάρτε για παράδειγμα το ειδικό σχολεία στην Δυτική Αχαΐα το οποίο στεγάζεται εδώ και χρόνια σε κοντέινερ και μιλάμε για σχολείο ειδικού τύπου. Μιλάμε για πλήρη υποβάθμιση της παρεχόμενης γνώσης. Στην Πάτρα το μόνο πρόβλημα που υπάρχει αφορά το κτίριο του Εργαστηρίου Ειδικής Επαγγελματικής Κατάρτισης ΕΕΕΚ»
Στο συγκεκριμένο σχολείο υπάρχει έλλειψη εκπαιδευτικών χώρων με αποτέλεσμα μαθητές δύο διαφορετικών τμημάτων να στεγάζονται στην ίδια αίθουσα. Δεν υπάρχουν χώροι ανάπαυσης και αναρρωτήριο. Ενώ το γυμναστήριο βρίσκεται σε υπόγειο, στο οποίο η πρόσβαση γίνεται από κλιμακοστάσιο, με αποτέλεσμα να αποκλείονται αυτομάτως μαθητές με κινητικά προβλήματα και ιδιαίτερα με αναπηρικό αμαξίδια.
«Λάθος επιλογή η γεωθερμία για σχολείο»
Από την πλευρά του ο Τάσος Φάκος, πρόεδρος των Μηχανολόγων Μηχανικών του Νομού Αχαΐας τονίζει για το συμβάν των Σερρών ότι:
«Ο λέβητας δεν έσκασε τυχαία. Πρέπει να υπήρχε πίεση. Η πίεση όμως για να δημιουργηθεί προϋποθέτει ότι έκλεισε κάποια βάνα. Θες
κατά λάθος ή από κακή εκτίμηση, κάποιος έκανε μια ολέθρια κίνηση με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε στο θάνατο του 11χρονου αγοριού. Οι εργασίες γίνονταν στο λεβητοστάσιο με αποτέλεσμα να σκάσει, να εκτοξευθεί η πόρτα και να τραυματιστεί θανάσιμα. Το λεβητοστάσιο προφανώς ήταν σε προσβάσιμο σημείο μέσα στο προαύλιο».
Σε σχέση με τα συστήματα γεωθερμίας και εάν είναι κατάλληλη η χρήση τους για να καλύψουν τις ανάγκες σχολείων, ο κ. Φάκος είναι ξεκάθαρα αρνητικός. «Δεν θα το σύστηνα πουθενά. Δεν είναι ένα δημοφιλές σύστημα για κάλυψη αναγκών. Παρουσιάστηκε ως πανάκεια όμως τελικά δεν είναι. Η χρήση του δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες ενός σχολικού συγκροτήματος. Ενδείκνυται μόνο για οικιακή χρήση και μάλιστα με επιδαπέδια κάλυψη για να έχει καλύτερη απόδοση. Το σύστημα γεωθερμίας έχει ως βασική φιλοσοφία την εκμετάλλευση της θερμοκρασίας του νερού. Γίνεται δηλαδή χρήση νερού που έχει μια καλή θερμοκρασία και από εκεί και πέρα θερμαίνεται ακόμη περισσότερο». Ο κ. Φάκος τονίζει επίσης ότι «για εμένα ήταν τελείως άστοχη η συγκεκριμένη επιλογή. Θα τολμούσα να σας πω ότι και για οικιακή χρήση υπάρχουν πολλά ερωτηματικά
για την απόδοσή του. Δεν είναι ιδιαίτερα ενεργοβόρο καθώς το νερό δεν χρειάζεται να είναι σε υψηλή θερμοκρασία. Οι 45 βαθμοί Κελσίου είναι αρκετοί. Επί της ουσίας το σχολείο θα είχε θέρμανση μέσω ζεστού νερού που ήδη θα είχε μια πρώτη υψηλή θερμοκρασία και θα ανέβαινε στο επιθυμητό αποτέλεσμα σε γρήγορο χρόνο» αναφέρει
ο κ. Φάκος. Στην Πάτρα τέτοια προγράμματα δεν έχουν επιλεγεί αλλά
επικρατούν οι συμβατοί τρόποι θέρμανσης, μέσω δηλαδή κεντρικής θέρμανσης μέσω πετρελαίου. Στην περίπτωση του σχολικού συγκροτήματος στις Σέρρες εκείνο το οποίο φαίνεται να καταγράφεται είναι ότι οι βάνες ήταν κλειστές με αποτέλεσμα ήταν να μην υπάρχει κυκλοφορία νερού, κάτι που οδήγησε στην ατμοποίηση του και κατόπιν την υπερθέρμανση του ατμού. Η συνέπεια είναι η αύξηση της
πίεσης και η απότομης εκτόνωσης αέριου με υψηλή αποθηκευμένη ενέργεια.
#pgnews
#ΔΥΤΙΚΗΕΛΛΑΔΑ