«Τσουνάμι» πλειστηριασμών ακινήτων αναμένεται το επόμενο διάστημα στην Πάτρα. Ο λόγος είναι ότι πλέον προχωράει ακάθεκτη η διαδικασία εκποίησης της ακίνητης περιουσίας των πολιτών από τα μεγάλα funds, παρά το γεγονός ότι ο Άρειος Πάγος επιδιώκει να βάλει ένα φρένο. Οι πλειστηριασμοί συνεχίζονται ηλεκτρονικά και μέσα σε ελάχιστα λεπτά μπορεί ο καθένας να χάσει το ακίνητό του, κάτι που θα αλλάξει σημαντικά την κοινωνική συνοχή αλλά και το οικονομικό προφίλ της περιοχής.
Του Γιώργου Ηλιόπουλου
«Είναι σίγουρο ότι θα δούμε και τέτοιες και παρόμοιες περιπτώσεις στην Πάτρα, όπως αυτή της δημοσιογράφου Ιωάννας Κολοβού, της οποίας κινδύνεψε το σπίτι βγαίνει σε πλειστηριασμό. Είναι πάρα πολλές περιπτώσεις και ήδη πολλοί δανειολήπτες έχουν χάσει τα σπίτια τους. Δεν το γνωρίζουν διότι αυτό γίνεται ηλεκτρονικά. Τώρα, με τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, μπορεί να χάσεις το σπίτι σου και να το πληροφορηθείς στη συνέχεια. Δεν είναι η διαδικασία η παλιά, που γινόταν δια ζώσης, και γνωρίζαμε με το πλέον ξεκάθαρο τρόπο ότι έχει φύγει το σπίτι από την ιδιοκτησία κάποιου και έχει περιέλθει στον υπερθεματιστή» τονίζει στον «Σ.Ε.» ο Αθανάσιος Ζούπας, Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Πατρών. Επίσης, ο κ Ζούπας αναφέρει ότι ότι υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που είναι στην αφάνεια και θα αναδειθούν στη συνέχεια δημιουργώντας ένα κύμα κατασχέσεων. «Όλοι οι δανειολήπτες δεν αντιδρούν με τον ίδιο τρόπο. Είναι κάποιοι οι οποίοι είτε στρουθοκαμηλίζουν είτε δεν έχουν την ψυχική δύναμη να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Kαι δεν το αντιμετώπισαν όπως έπρεπε. Μπορεί μάλιστα να τύχαιναν και της προστασίας του νόμου όμως δεν υπήχθησαν σε αυτόν και τελικά βρίσκονται εκτός αυτού του διχτυού προστασίας που υπήρχε τότε, με το νόμο για τα υπερχρεωμένα, και τώρα αντιμετωπίζουν την έξωση. Πάντως, εμείς ως Δικηγορικός Σύλλογος το είχαμε θέσει το ζήτημα στον δημόσιο διάλογο εδώ και καιρό και είχαμε δώσει κάποιες απαντήσεις» αναφέρει ο κ. Ζούπας.
Ο φορέας που δεν συστήθηκε
Ο Άρειος Πάγος με αποφάσεις του δεν επιτρέπει στα funds να προχωρήσουν σε πλειστηριασμούς, ωστόσο επί του θέματος θα αποφανθεί οριστικά το Ανώτατο Δικαστήριο σε δικάσιμο που έχει οριστεί για τον Ιανουάριο. «Με τον καινούργιο πτωχευτικό νόμο μπορεί να πτωχεύσουν και τα φυσικά πρόσωπα και ιδιώτες. Δινόταν η δυνατότητα σε κάποιους που δεν τύχαιναν της προηγούμενης προστασίας, εάν ήταν ευάλωτοι, να μπορούν να μεταβιβάσουν το σπίτι τους στο fund για 12 χρόνια, δηλαδή να χάσουν την ιδιοκτησία και να μην υπάρχει προστασία κύριας κατοικίας. Στη συνέχεια μισθώνουν το ακίνητο έναντι συγκεκριμένου μισθώματος για 12 χρόνια και ακολούθως, μετά την δωδεκαετία, το αποκτούν. Αυτό για να γίνει έπρεπε να έχει συσταθεί ένας φορέας ο οποίος λεγόταν Φορέας Απόκτησης Ακινήτου. Ο φορέας θα ήταν στην αρχή δημόσιος, στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε και έγινε ιδιωτικός. Παρότι ψηφίστηκε ο νόμος, τελικά δεν συστάθηκε διότι εμείς τότε όλοι οι δικηγόροι της Ελλάδος και ο Δικηγορικός Σύλλογος Πάτρας απείχαμε από κάθε πράξη εκτέλεσης. Ο λόγος που το κάναμε ήταν γιατί ο ευάλωτος οφειλέτης τότε, ακόμα και εάν υπαγόταν στις διατάξεις προστασίας, επειδή δεν είχε συσταθεί ο φορέας, θα έχανε το ακίνητό του σε πλειστηριασμό στην περίπτωση που γινόταν κάποια πράξης εκτέλεσης. Αυτός ήταν και ο λόγος που μάλιστα είχαμε κάνει αποχή και δεν ενεργούσαμε καμία πράξη εκτέλεσης ως δικηγόροι, προκειμένου να προστατεύσουμε αυτούς τους ιδιώτες. Και πάντα μιλάμε για τους ευάλωτους πολίτες και όχι για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Να φανταστείτε ότι έχει περάσει ενάμισης χρόνος και ακόμη ο φορέας δεν έχει συσταθεί. Τώρα με μια παρέμβαση της Κυβέρνησης έχει παγώσει αυτή η διαδικασία για τους ευάλωτους» εξηγεί ο κ. Ζούπας. Σημαντικό νομικό οπλοστάσιο για τους πολίτες αποτελεί το γεγονός ότι εκδόθηκε πριν από μερικούς μήνες η απόφαση 822/2022 του Αρείου Πάγου που δεν επιτρέπει σε αυτόν που έχει αποκτήσει ένα δάνειο έπειτα από αγορά από τράπεζα (fund) να παραστεί ως διάδικος σε ένα δικαστήριο. Eφόσον δεν μπορεί να παραστεί σε ένα δικαστήριο δεν μπορεί κατ’ επέκταση να εκδώσει διαταγή πληρωμής. Στην περίπτωση μάλιστα που είχε εκδώσει μια διαταγή πληρωμής, αυτή δεν ισχύει. Ο Δικηγορικός Σύλλογος Πατρών έθεσε το ζήτημα στον δημόσιο διάλογο μέσω ημερίδας που πραγματοποίησε και μάλιστα ήταν ο μοναδικός στην χώρα που ανέλυσε το ζήτημα σε όλες του τις εκφάνσεις. Τι ήθελαν να αποφύγουν τα funds Εκείνο που έχει ξεκαθαριστεί επίσης είναι ότι αυτές οι τιτλοποιήσεις που στη συνέχεια έγιναν πωλήσεις, στηρίχθηκαν με βάση το νόμο 3156/2003. Υπήρχε και άλλος νόμος ο 4354/2015 που προέβλεπε την πώληση των κόκκινων δανείων όμως έβαζε σημαντικές ρήτρες διασφάλισης. Για παράδειγμα, το fund έπρεπε πριν προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια να ειδοποιήσει τον δανειολήπτη για να γίνει μια προσπάθεια ρύθμισης του χρέους του. «Έστω και αυτή την ελάχιστη υποχρέωση τα funds ήθελαν να την αποφύγουν και γι’ αυτό επέλεξαν την αγορά και πώληση με νόμο του 2003 που δεν προέβλεπε όλες αυτές τις ρήτρες» εξηγεί ο κ. Ζούπας και σημειώνει μάλιστα ότι υπήρχαν και κάποιες φορολογικές επιβαρύνσεις με το νόμο του 2015 τις οποίες επίσης επίσης τα funds επιθυμούσαν να αποφύγουν. Αντίθετα, ο νόμος του 2003 δεν ξεκαθάριζε προς τα fund αν έχουν το δικαίωμα να είναι διάδικοι, είναι κάτι το ομιχλώδες και αυτός ήταν και ο λόγος που τον επέλεξαν για να αγοράσουν τα δάνεια. Αυτό το δικονομικό πρόβλημα καλείται πλέον να επιλύσει ο Άρειος Πάγος με βάση αυτούς τους δύο νόμους. Έχουν βγει αποφάσεις υπέρ και κατά των funds και λόγω του χάους που επρόκειτο να προκληθεί, δόθηκε η δυνατότητα στους δικαστές να μπουν στην ουσία του προβλήματος και να δικάσουν την υπόθεση τον Ιανουάριο. Mάλιστα υπήρξε και αντιπαράθεση με την Τράπεζα της Ελλάδος και του Δικηγορικού Σώματος, διότι η Τράπεζα θεωρεί ότι η κατάληξη θα είναι υπέρ των funds, κάτι που κατά τους δικηγόρους αποτελεί προσπάθεια να δημιουργηθεί προκατάληψη στο Ανώτατο Δικαστήριο. Θα μπορούσε η κυβέρνηση να λάβει θέση με τροπολογία και να λύσει το συγκεκριμένο ζήτημα, όμως λόγω πολιτικού κόστους το απέφυγε, όπως εκτιμούν οι δικηγόροι. Η δικάσιμος της υπόθεσης ορίστηκε για τις 26 Ιανουαρίου και σε αυτή την ημερομηνία είναι στραμμένα τα βλέμματα χιλιάδων δανειοληπτών.
«Μην επαναπαύεστε!»
Εκείνο πάντως που ξεκαθαρίζει ο κ. Ζούπας είναι ότι οι διαδικασίες για τους πλειστηριασμούς προχωρούν και δεν έχουν παγώσει. «Μην επαναπαύονται οι δανειολήπτες, αυτό είναι το μήνυμα που πρέπει να περάσουμε. Και αυτό γιατί υπάρχει και τώρα επιπρόσθετο νομικό οπλοστάσιο να το αντιμετωπίσουν. Σαφώς και οι διαδικασίες των πλειστηριασμών δεν σταματούν, παρά το γεγονός ότι υπάρχει σε εκκρεμότητα η συγκεκριμένη δίκη. Επίσης δεν σταματούν και οι διαδικασίες εκτέλεσης των αποφάσεων με αποτέλεσμα οι εκκρεμότητες να τρέχουν» αναφέρει ο κ. Ζούπας
To ενεργειακό κόστος καθοριστικό πλέον κριτήριο στην κτηματαγορά
Μεγάλη είναι και η ανησυχία των ιδιοκτητών ακινήτων για την κατάσταση που θα διαμορφωθεί το επόμενο διάστημα. Και αυτό γιατί τα μηνύματα που λαμβάνουν δεν είναι ενθαρρυντικά. Το αντίθετο, όλα δείχνουν ότι θα οδηγηθούμε σε ένα μεγάλο κύμα πλειστηριασμών. «Οι πλειστηριασμοί δεν έχουν σταματήσει. Βγαίνουν συνέχεια ακίνητα στο σφυρί. Όμως επειδή γίνονται ηλεκτρονικά δεν τους αντιλαμβάνεται κανένας. Πολλά ακίνητα είναι εκείνα που έχουν αλλάξει χέρια. Και φεύγουν ακίνητα, φυσικά, δεν είναι μια διαδικασία που έχει σταματήσει» αναφέρει από την πλευρά της η Κυριακή Αθανασιάδη, Πρόεδρος του Συλλόγου Ιδιοκτητών Ακινήτων Αχαΐας. Πρόκειται για ακίνητα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για επαγγελματική χρήση όσο και σαν κατοικίες και αλλάζουν χέρια μέσα σε ελάχιστα λεπτά. Μια περίοδος που είχε σταματήσει η διαδικασία ήταν με την πανδημία, όμως το δίκτυ προστασίας που είχε απλωθεί και πάλι σταμάτησε να υφίσταται. Σε σχέση με την απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου η κ. Αθανασιάδη σημειώνει ότι δεν είναι ξεκάθαρο το τι θα γίνει και κανείς δεν μπορεί να δώσει τις ανάλογες απαντήσεις. «Οι αποφάσεις του Αρείου Πάγου ήταν αντιφατικές. Ωστόσο οι πλειστηριασμοί δεν θα σταματήσουν μέχρι την οριστική εκδίκαση απόφασης. Γενικότερα πάντως οι ιδιοκτήτες δεν έχουν ενδιαφέρον λόγω της ακρίβειας που συνεπάγεται η αγορά ενός ακινήτου» αναφέρει η κ. Αθανασιάδη. Σε σχέση με την ακρίβεια η ίδια σημειώνει ότι « η ενεργειακή κρίση όπως επηρέασε τις ζωές όλων μας, επηρεάζει και τα ακίνητα. Το υψηλό ενεργειακό κόστος, το κόστος των υλικών αλλά και των προϊόντων και υπηρεσιών, θα πλήξει άμεσα την αγορά ακινήτων. Η κτηματαγορά έχει αρχίσει να αντιδρά στα αρνητικά φαινόμενα όμως εφόσον αντιδράσει, οι δυσκολίες που υπάρχουν αυτή τη στιγμή, θα προκαλέσουν πολλά προβλήματα». Σε σχέση με την κατάσταση που διαμορφώνεται και εάν τελικά θα υπάρξει πτώση τιμών, η κ. Αθανασιάδη σημειώνει ότι «εάν το ενεργειακό κόστος παραμείνει υψηλό θα δούμε πτώση στις τιμές αλλά και στην ζήτηση. Η λύση που υπάρχει είναι μια: η αυτονομία από πλευράς ενέργειας». Αυτό για να γίνει απαιτεί αξιοποίηση πόρων αλλά και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Μια πρώτη ανάσα ίσως δοθεί μέσω προγραμμάτων τα οποία αιτούνται όλοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων. «Τα προγράμματα αυτά αφορούν την εξοικονόμηση ενέργειας και την αναπαλαίωση κτιρίων για να εξοικονομήσει κάποιος ενέργεια. Αυτή τη στιγμή το υλικό που υπάρχει σε σπίτια είναι παλιό και δεν μπορεί να ανασκευαστεί. Εάν δεν βοηθηθεί ο πολίτης από το κράτος δεν θα κάνει κάτι. Ένα υλικό παλαιό και εγκαταλειμένο για το οποίο οι ιδιοκτήτες πληρώνουν ΕΝΦΙΑ και φόρους» επισημαίνει επίσης η κ. Αθανασιάδη. Σε σχέση με τα παλαιά αναξιοποίητα ακίνητα, η κ. Αθανασιάδη τονίζει ότι «αιτούμαστε ενισχύσεις για να γίνει η κλιματική αλλαγή πραγματικότητα και να γλιτώσουμε από την κλιματική κρίση. Εάν δεν βοηθηθεί ο πολίτης να θωρακίσει το σπίτι του και να έχουμε περιορισμό στην κατανάλωση ενέργειας, γιατί τα παλιά σπίτια είναι ενεργοβόρα, δεν θα υπάρξει κανένα αποτέλεσμα. Εδώ είναι που χρειαζόμαστε την βοήθεια του κράτους. Και οι ιδιοκτήτες θα βάλουν το χέρι στην τσέπη, ομως δεν γίνεται να τα βγάλουν πέρα μέσα σε τέτοιο καθεστώς, γιατί χρειάζονται χρήματα για τις επισκευές και την θωράκιση των ακινήτων». Και καταλήγει επισημαίνοντας ότι οι ιδιοκτήτες περιμένουν τις παροχές από την κυβέρνηση όχι όμως υπό μορφή προεκλογικών υποσχέσεων αλλά ουσιαστικής βοήθειας προς τους ιδιοκτήτες των ακινήτων. «Πρέπει να έχουμε στο νου μας την ενεργειακή εξοικονόμηση και όχι την ενεργειακή κατανάλωση και σπατάλη» επισημαίνει η κ. Αθανασιάδη.
#pgnews
#ΔΥΤΙΚΗΕΛΛΑΔΑ