Η Καινοτομία και η Παραγωγή και οι προοπτικές που ανοίγονται για τη νέα χρονιά, αποτέλεσαν το αντικείμενο της διαδικτυακής συνεδρίας στο πλαίσιο της «Ανασκόπησης 2022» που διοργάνωσε την περασμένη Τετάρτη ο «Σύμβουλος Επιχειρήσεων». Οι προσκεκλημένοι της συνεδρίας κλήθηκαν δώσουν ο καθένας από την δική του μεριά την πρόβλεψή του για το μέλλον της Καινοτομίας στην παραγωγή, λαμβάνοντας υπόψη και τις τέσσερις λέξεις-κλειδιά: Απειλές, Ανατροπές, Προσαρμογή και Μετάβαση, γύρω από τις οποίες κινήθηκε η αρθρογραφία της φετινής «Ανασκόπησης». Τη συνεδρία συντόνισε ο εκδότης του «Σ.Ε.» Παναγιώτης Γιαλένιος ενώ από την συζήτηση αναδείχτηκαν αναλυτικά οι αλλαγές που προβλέπονται τόσο στην καινοτομία όσο και την παραγωγή, αφού η χώρα μας έχει προχωρήσει σε σημαντικές ανακατατάξεις σε όλα τα επίπεδα με στόχο την προσέλκυση κεφαλαίων, κυρίως στο κομμάτι της επιχειρηματικότητα.
Μιχάλης Δρίτσας, Διευθύνων Σύμβουλος Elevate Greece ΑΕ
«Σημαντική η αύξηση των δαπανών για την Έρευνα»
Ο Μιχάλης Δρίτσας, Διευθύνων Σύμβουλος Elevate Greece στην τοποθέτησή του σημείωσε ότι δεν είναι μόνο αυτές οι λέξεις που πρέπει σημέρα να μας απασχολούν όσο το γεγονός ότι η λέξη κλειδί είναι το ακρωνύμιο ΜAΠΑ αναλύοντας από ποιες λέξεις προέρχεται. Πρόκειται για τις λέξεις: Μεταβλητότητα, Αβεβαιότητα, Πολυπλοκότητα και Ασάφεια. «Είναι τα στοιχεία που απασχολούν το κομμάτι του παγκόσμιου γίγνεσθαι, μεταξύ αυτών αφορά και την χώρα μας. Βλέπουμε να αλλάζουν συνεχώς αυτά που μέχρι πρότινος τα θεωρούσαμε δεδομένα. Υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα και πολυπλοκότητα μεταξύ δρώντων καταστάσεων. Κανείς δεν ξέρει εάν κάτι ισχύει ή όχι. Η ουσία είναι ότι ζούμε σε έναν κόσμο πολύ δύσκολο και μέσα σε αυτή την δυσκολία, το μόνο δεδομένο είναι ότι τα πράγματα θα αλλάζουν με αυτούς τους ρυθμούς. Η τεχνολογία αλλάζει με επιθετικούς ρυθμούς. Και δεν μπορούμε να την ακολουθούμε με τα βήματα που θα θέλαμε. Πρόσφατα μια εταιρεία στις ΗΠΑ έβγαλε ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που του ζητάς κάτι και σου βγάζει μια πλήρη έκθεση. Είναι ένα έξυπνο σύστημα που σου μαθαίνει και δίνει πληροφορία με μεγάλη ακρίβεια. Οι αλλαγές αυτές επηρεάζουν το σήμερα και το αύριο». Γιατί όμως η έρευνα και η καινοτομία είναι σημαντικές, ήταν το ερώτημα που κλήθηκε να απαντήσει ο κ. Δρίτσας. Τόνισε ότι αυτό συνβαίνει γιατί μπορούν να απαντήσουν σε παγκόσμιες και εθνικές προκλήσεις, σε επίπεδο μιας χώρας και οικονομίας. «Για παράδειγμα στις υγειονομικές κρίσης, στην καταπολέμηση της παγκόσμιας φτώχειας, που είναι προβλήματα που ζητούν λύσεις. Η έρευνα και η καινοτομία μπορούν να μας οδηγήσουν στην ανάπτυξη τέτοιων λύσεων και ταυτόχρονα να βοηθήσουν στην ανταγωνιστικότητα της Οικονομίας. Ότταν μιλάμε για τον πρωτογενή τομέα, πρέπει να δούμε την έξυπνη γεωργία. Στη βιομηχανία έχουμε περάσει στην τέταρτη βιομηχανική επανάσταση. Τέλος μιλάμε για καινοτομία στις υπηρεσίες, όπως για παράδειγμα στις τράπεζες και στον τουρισμό. Όλα αυτά μπορούν να μας δώσουν λύσεις και να βοηθήσουν να δημιουργηθούν πολλές νέες θέσεις εργασίας». Σύμφωνα με τον κ. Δρίτσα υπάρχει ευρωπαϊκή μελέτη που λέει ότι εάν επενδύσουμε ένα ευρώ στην έρευνα και την ανάπτυξη, αυτό θα μας επιστρέψει μέχρι και δώδεκα ευρώ. Τόνισε επίσης ότι η χώρα μας μέχρι το 2018 ήταν πολύ δυνατή στις επιδόσεις στην επιστημονική έρευνα, κάτι που έχει διατηρήσει μέχρι και σήμερα, διέθετε όμως πολύ χαμηλές επιδόσεις στην καινοτομία. Αυτή τη δυσαρμονία προσπάθησε η κυβέρνηση να την θεραπεύσει σε κάποιο βαθμό. «Στα 3,5 χρόνια δεν γίνονται θαύματα όμως μπήκαν οι βάσεις να διορθωθεί αυτή η ανισορροπία» ανέφερε ο κ. Δρίτσας. Για τον τρόπο που θα συμβάλλει στην ανάπτυξη της οικονομίας και της κοινωνίας της χώρας η καινοτομία, ο κ. Δρίτσας τόνισε ότι: «Από το Δεκέμβριο του 2021 έχουμε αλλαγή στο νόμο των στρατηγικών επενδύσεων και στον Αναπτυξιακό Νόμο από το Μάρτιο του 2022. Ο Νόμος των στρατηγικών επενδύσεων έγινε πιο λειτουργικός και υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες που κάποιος μπορεί να αιτηθεί για μια στρατηγική επένδυση και βλέπουμε ενδιαφέρον και στα τέσσερα αυτά πεδία. Σε ένα από αυτά τα πεδία είναι οι επενδύσεις της έρευνας και της καινοτομίας. Μέχρι πρότινος δεν υπήρχε πλαίσιο για να χαραχθεί μια τέτοια επένδυση. Τώρα θεσμοθετήθηκε και αξιολογούνται μέσα από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας. Στον Αναπτυξιακό, αντίστοιχα διαπιστώνουμε ότι οι προηγούμενοι Αναπτυξιακοί Νόμοι είχαν μια προσέγγιση που επέτρεπε στον καθένα να κάνει αίτηση. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να υπάρχει μονοκαλλιέργεια, δηλαδή σε πολύ μεγάλο ποσοστό οι επενδύσεις ήταν στον τομέα του τουρισμού. Εκείνο που πλέον άλλαξε ήταν ότι αντί να έχεις έναν ενιαίο «κουβά» που έμπαιναν όλες οι προτάσεις, τώρα υπάρχουν 13 διακριτά επενδυτικά καθεστώτα που καλύπτουν συγκεκριμένους τομείς της Οικονομίας. Άρα και να ήθελαν όλοι να επενδύσουν στον τουρισμό, τα χρήματα ήταν πεπερασμένα και πρέπει να μοιραστούν στα 13 αυτά καθεστώτα επιχορηγήσεων. Έχοντας 13 καθεστώτα ενίσχυσης μπορείς πραγματικά να μετασχηματίσεις την Οικονομία και να μην πέφτουν τα χρήματα σε έναν ή δύο τομείς της Οικονομίας. Στο νέο Αναπτυξιακό Νόμο έχουμε ποσοστά ενισχύσεων από 5% έως 25%. Ο λόγος που έγινε ήταν γιατί μειώθηκε το ΑΕΠ και θεωρηθήκαμε πιο αδύναμοι, οπότε δίνονται περισσότερα κίνητρα. Στη Δυτική Ελλάδα δίνονται ενισχύσεις της τάξεως του 75% για μια μικρή επιχείρηση, 60% για μια μεσαία και 50% για μια μεγάλη, οπότε είναι υψηλά τα ποσοστά των ενισχύσεων». Ανέφερε επίσης ότι υπάρχουν κάποιες προτάσεις που θα γίνονται με την άμεση αξιολόγηση, άρα η απάντηση θα βγαίνει με την σειρά υποβολής. Όσο για την συγκριτική αξιολόγηση, αυτή θα γίνεται εντός 45 ημερών. Έτσι ενώ κάποτε χρειαζόταν ένας χρόνος ή έξι μήνες τώρα θέλουμε λιγότερο διάστημα. Ο λόγος είναι ότι έχουν αυξηθεί οι αξιολογητές και έχει δημιουργηθεί ένα νέο πληροφοριακό σύστημα που απορροφά πολλά στοιχεία από τα φορολογικά στοιχεία της ΑΑΔΕ. Για το κατά πόσο μπορεί ο τεχνολογικός τομέας να φθάσει το 10% του ΑΕΠ μέχρι το 2035, που είναι και ο στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο κ. Δρίτσας τόνισε ότι: «Στις δαπάνες για την έρευνα και την ανάπτυξη βρισκόμαστε σε ποσοστό 1,47% όταν το 2011 ήμασταν στο 0,69% και έχει γίνει ένα τεράστιο άλμα σε αυτό. Ο στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι να ξεπεράσουμε το 3% όταν αυτή τη στιγμή είναι στο 2,2%. Έχουμε αρκετό δρόμο να φθάσουμε το 3%, ωστόσο είμαστε στα μισά της διαδρομής. Ο μόνος τρόπος είναι να βάλουν μεγαλύτερη προσπάθεια οι επιχειρήσεις, γιατί εάν δούμε τα ποσοστά της κρατικής χρηματοδότησης θα διαπιστώσουμε ότι από την 7η θέση το 2018 πλέον βρισκόμαστε στην 3η θέση, με τα στοιχεία του 2021. Όμως πρέπει να δοθούν κίνητρα στις επιχειρήσεις να συμβάλλουν στις επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη, κάτι που γίνεται με τη φορολογική έκπτωση δαπανών και έτσι διπλασιάζονται οι δαπάνες από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας. Εμείς πρέπει να επιταχύνουμε τη διαδικασία έκπτωσης δαπανών και σχεδιάζεται σχετικό σύστημα με στόχο να πηγαίνουν πιο γρήγορα τα χρήματα στις επιχειρήσεις. To δεύτερο εργαλείο είναι το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ «Ερευνώ- Καινοτομώ», με 300 εκατομμύρια ευρώ που θα προκηρυχθεί μέχρι το Μάρτιο γιατί έχει τέσσερις παρεμβάσεις υποπροκηρύξεις. Η παρέμβαση 2 αφορά τη συνεργασία επιχειρήσεων με ερευνητικούς φορείς».
Παναγιώτης Δημόπουλος, Αντιπρύτανης Έρευνας και Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο Πατρών
«Οι συναινέσεις που απαιτούνται ώστε η καινοτομία να έχει διάρκεια»
Ο Παναγιώτης Δημόπουλος, Αντιπρύτανης Έρευνας και Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο Πατρών, τόνισε για τη μεταφορά τεχνολογίας ότι: «Έχουν ληφθεί σημαντικά μέτρα για να προωθηθεί η καινοτομία. Ουσιαστικά στον πυρήνα της έχει στόχο την βελτίωση του επιπέδου ευημερίας των πολιτών. Ουσιαστικά βελτιώνοντας την παραγωγικότητα και την αποδοτικότητα των επιχειρήσεων αυτό συνεπάγεται περισσότερες δουλειές και το αποτέλεσμα μεταφέρεται στο όφελος της εθνικής οικονομίας. Ελήφθησαν μέτρα που προάγουν την καινοτομία. Σίγουρα δεν γίνονται θαύματα σε μια τριετία ή τετραετία. Οι στρατηγικές έλειπαν αλλά πολύ περισσότερο στη διαχρονική τους φάση, εάν το εξετάσουμε από τις διαφορετικές διακυβερνήσεις της χώρας τα τελευταία χρόνια. Θα διαπιστώσουμε ότι αυτό που έλειπε ήταν η εφαρμογή των στρατηγικών και πώς αυτές μετατρέπονται σε πολιτική πράξη από τους διαφορετικούς τομείς της Οικονομίας». Συμπλήρωσε ακόμη ότι οι Αναπτυξιακοί Νόμοι μέχρι και σήμερα δεν κατάφεραν μέσα από τις χρηματοδοτήσεις των επενδυτικών σχεδίων να αλλάξουν τον τρόπο λειτουργίας του παραγωγικού μοντέλου. Σημασία, τόνισε ο κ. Δημόπουλος, δεν έχει να χρηματοδοτούμε μόνο τον Τουρισμό, αλλά πρέπει να βρούμε και άλλους τρόπους βελτίωσης χρηματοδότησης ώστε να οδηγηθούμε σε περιβαλλοντικά βιώσιμες επιχειρήσεις και σε αλλαγή του μοντέλου ανάπτυξης της χώρας. «Οι στρατηγικές είναι απολύτως απαραίτητες. Το θέμα είναι ότι χρειάζεται μια στρατηγική κατεύθυνση μετασχηματισμού αυτού του παραγωγικού μοντέλου. Δίνουμε σημασία στην ποσότητα, όμως πρέπει να κάνουμε βήματα βελτίωσης του κλίματος της σταθερότητας της Οικονομίας» σημείωσε ο κ. Δημόπουλος. Πρόσθεσε επίσης ότι το Πανεπιστήμιο Πατρών είναι 3ο σε επίπεδο διδακτόρων και μετά-διδακτόρων κατέχοντας μια αξιοζήλευτη θέση σε όλη την χώρα. «Αυτό σημαίνει ότι έχουμε ένα δυναμικό ερευνητικό που μπορεί και παράγει αποτελέσματα με στόχο να αξιοποιηθούν από τη Βιομηχανία. Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος σε επίπεδο επιχειρήσεων ήταν μουδιασμένη στην αρχή. Εμείς, το Πανεπιστήμιο Πατρών, όσο ανοιγόμαστε τόσο από πλευράς επιχειρήσεων και βιομηχανίας, τόσο δημιουργούμε ένα καλύτερο κλίμα αποδοχής συνεταιριστικών δράσεων» τόνισε ο κ. Δημόπουλος. Δεν παρέλειψε να αναφερθεί στις κατά καιρούς κρίσεις που έχουν παρουσιαστεί και προστίθενται σε ένα περιβάλλον το οποίο δεν είναι θετικό και όλοι είναι κουμπωμένοι. Το κλίμα, όπως διαμορφώθηκε στην πορεία από τις διάφορες νομοθετικές πρωτοβουλίες, βοηθήθηκε σημαντικά και το Πανεπιστήμιο κατέχει ένα μεγάλο κομμάτι στον τομέα της καινοτομίας. Αναφέρθηκε επίσης στα δύο κέντρα ικανοτήτων που λειτουργούν στο Πανεπιστήμιο Πατρών και προσφέρουν με την σειρά τους σημαντικά επίπεδα γνώσεων. Τέλος για τα βήματα που πρέπει να γίνουν για λείανση των αντιθέσεων ώστε να προχωρήσει η ανάπτυξη στην περιοχή, ο κ. Δημόπουλος είπε ότι: « Χρειάζεται συνέχεια και σταθερότητα. Το ζήτημα της επιχειρηματικότητας και καινοτομίας είναι ζητήματα πολύ περισσότερα και πιο μεγάλα ακόμα και από το ζήτημα της ίδιας της εθνικής διακυβέρνησης. Διότι εάν έρθει μια νέα κυβέρνηση και καταστρέψει οτιδήποτε θετικό τότε ξαναγυρίζουμε πολλά βήματα πίσω. Μερικά ζητήματα είναι εθνικά και πρέπει να βασίζονται σε εθνικές στρατηγικές και συναινέσεις». Και κατέληξε ότι πρέπει να υπάρξει εθνική συνεννόηση για να δούμε με ποιο τρόπο θα χαραχτεί μια εθνική στρατηγική στον τομέα αυτό.
Θεόδωρος Τσούμπελης, Γενικός Γραμματέας του Επιμελητηρίου Αχαΐας
«Με ποιο τρόπο οι νεοφυείς επιχειρήσεις θα αλλάξουν το παραγωγικό μοντέλο της Ελλάδας
Ο Θεόδωρος Τσούμπελης, Γενικός Γραμματέας του Επιμελητηρίου Αχαΐας τόνισε ότι: «Το Οικοσύστημα Επιχειρηματικότητας της Δυτικής Ελλάδας διαδρά με την κεντρική κυβέρνηση. Έχουν γίνει σε αυτό το επίπεδο σημαντικά βήματα και πρώτο θα έβαζα τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους. Το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις έρχονται σε ένα διαφορετικό πρόσωπο που αφορά το ελληνικό δημόσιο, τις βάζει σε ένα πλαίσιο και τις υποχρεώνει να κάνουν βήματα για την καινοτομία. Αντιλαμβάνονται ότι τα πράγματα αλλάζουν». Επεσήμανε επίσης πόσο καλές είναι οι σχέσεις των Επιμελητηρίων με τις Διαχειριστικές Αρχές τους και τον ΕΦΕΠΑΕ αλλά και την κυβέρνηση. Σημείωσε ότι αυτή η συνεργασία οδηγεί σε έναν σημαντικό βαθμό «αυτοδιοίκησης» των χρηματοδοτικών εργαλείων του ΕΣΠΑ. Επεσήμανε ότι τα τελευταία χρόνια η απορροφητικότητα είναι σε υψηλό επίπεδο και τα προγράμματα αυτά πάνε πολύ καλά και αυτός είναι και ο λόγος που ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των επιχειρήσεων καινοτομούν. Τόνισε την ανάγκη βελτιώσεων στον Αναπτυξιακό Νόμο αλλά και στα προγράμματα του πρωτογενούς τομέα. Μέχρι και την προηγούμενη προγραμματική περίοδο ο πρωτογενής τομέας δεν έπαιρνε χρήματα από τα προγράμματα της χώρας γιατί κατευθύνονταν σε άλλους τομείς. Και τόνισε την ανάγκη, αυτή η τάση και νοοτροπία να αλλάξει. Ο κ. Τσούμπελης σημείωσε επίσης ότι έχουμε ένα περιβάλλον που βοηθάει γενικότερα μέσα από τα προγράμματα, όμως υπάρχουν ακόμη περιθώρια αλλαγών. Μια αλλαγή που ενσωματώθηκε στα τελευταία προγράμματα, που είναι σε προδημοσίευση, αφορά τον τρόπο υλοποίησής τους. Πλέον δεν θα ακολουθήσουμε το προηγούμενο μοντέλο όπου οι επιχειρήσεις έκαναν αιτήσεις και μεσολαβούσε ένα μεγάλο διάστημα για την αξιολόγηση. Τώρα οι επενδύσεις θα ξεκινούν πολύ πιο γρήγορα. «Το πρόβλημα που βλέπω στο επιχειρηματικό πεδίο είναι οι πολλές εκλογικές διαδικασίες και ελπίζουμε να είναι έτσι τα πράγματα ώστε να έχουμε τις μικρότερες δυνατές καθυστερήσεις» τόνισε ο κ. Τσούμπελης. Τέλος ανέφερε ότι χρειάζεται συνέχεια και συνέπεια στον τομέα της νεοφυούς επιχειρηματικότητας ώστε να μεγαλώνει συνεχώς η δραστηριότητα σε αυτό τον τομέα. Εκτίμησε ότι μπορεί με αυτό τον τρόπο το παραγωγικό μοντέλο της χώρας να συμβάλει στην διακοπή του brain drain. Επίσης σημείωσε ότι είχαμε το προηγούμενο διάστημα ένα άσχημο επιχειρηματικό και εργασιακό περιβάλλον. Οποιαδήποτε σύγκριση με προηγμένες χώρες οδηγούσε τους νέους σε φυγή και αυτό αναστρέφεται ήδη και χρειάζεται η προσπάθεια να συνεχιστεί. Και επεσήμανε ακόμη ότι θα πρέπει ειδικά για τον Αναπτυξιακό Νόμο να υπάρξουν καλύτερες χρηματοροές και πληρωμές και αυτό έχει καθοριστικό ρόλο για την επιχειρηματικότητα. Αυτός είναι ο λόγος που οι Αναπτυξιακοί Νόμοι δεν είναι δημοφιλείς σε αντίθεση με το ΕΣΠΑ που είναι ξεκάθαρα τα επιχειρηματικά βήματα.
#pgnews
#ΔΥΤΙΚΗΕΛΛΑΔΑ
