Ένα ζήτημα που απασχολεί χιλιάδες οικογένειές στην χώρα μας, αυτό της ψυχικής υγείας, τέθηκε στον δημόσιο διάλογο, στο πλαίσιο του 11ου Forum Υγείας. Και αυτό γιατί οι υποψήφιοι δήμαρχοι της Πάτρας κλήθηκαν, το απόγευμα της πρώτης ημέρας του πολυσυνεδρίου στις 11/9 , να ξεδιπλώσουν τις θέσεις τους σχετικά με τον ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και πώς αυτή μπορεί να βοηθήσει τους ψυχικά πάσχοντες.
Όπως τόνισε στην τοποθέτησή του ο εκδότης του «Σύμβουλου Επιχειρήσεων» Παναγιώτης Γιαλένιος, το συγκεκριμένο ζήτημα παραμένει επίκαιρο όσο ποτέ και το πολυσυνέδριο προσεγγίζει θέματα που αφορούν την υγεία και την ανάπτυξη.
«Έχουμε ένα μήνα και λιγότερο για τις αυτοδιοικητικές εκλογές και θέλουμε να αναδείξουμε ένα κατά τη γνώμη μας ιδιαίτερα σημαντικό θέμα που αφορά την τοπική αυτοδιοίκηση και την ψυχική υγεία των πολιτών. Το θέμα κατά την άποψή μας αποτελεί μία βραδυφλεγή βόμβα στα θεμέλια της κοινωνίας, μία βόμβα η οποία έχει αρχίσει να φαίνεται, γιατί μέχρι τώρα ήταν παράδοση στην Ελληνική κοινωνία, τέτοιου είδους ζητήματα να τα σκεπάζουν πάντα κάτω από το χαλί.
Η γνώμη μας είναι ότι το επόμενο διάστημα θα είναι ακόμη πιο έντονα τα φαινόμενα στην κοινωνία συνολικότερα και όχι μόνο στην τοπική κοινωνία, σε ότι αφορά ζητήματα ψυχικής υγείας των πολιτών και ιδιαίτερα της ψυχικής υγείας των νέων ανθρώπων.
Μέσα από την συγκεκριμένη εκδήλωση καλούμε υποψήφιους δημάρχους της πόλης μας που επικαλούνται, και ορθώς, την προοπτική και την ανάπτυξη του τόπου, να τοποθετηθούν επί αυτού του θέματος.
Μελετήσαμε τα προγράμματα των παρατάξεων και είδαμε ότι ενώ υπάρχουν πολύ σημαντικές θέσεις σε ότι αφορά συνολικότερα την υγεία, πάνω σε αυτό το θέμα χρειάζεται εμβάθυνση. Χρειάζονται ουσιαστικές προτάσεις και τοποθετήσεις και διάλογος, κυρίως πάνω σε αυτό το ζήτημα. Διάλογος τόσο μ μεταξύ των παρατάξεων στην προεκλογική διαδικασία όσο και μέσα στην κοινωνία.
Εχουμε τη χαρά να φιλοξενούμε στο ξεχωριστό αυτό πάνελ τους τρεις από τους τέσσερις υποψήφιους δημάρχους. Οφείλω να πω ότι προσκαλέσαμε επισήμως όλους τους επικεφαλής των παρατάξεων στο δήμο Πάτρας. Ο Δήμαρχος της πόλης και υποψήφιος της Λαϊκής ¨Συσπείρωσης Κωνσταντίνος Πελετίδης αδυνατεί να παραστεί λόγω ασθένειας (κορωνοϊός).
Πάντως θεωρούμε σημαντικό το ότι ανοίγει ο διάλογος για ένα τέτοιο μεγάλο θέμα και καταγράφονται οι απόψεις. Και νομίζω θα ακουστούν και περαιτέρω οι θέσεις των παρατάξεων πάνω σε αυτό το ζήτημα».
Ακολουθούν οι ομιλίες των υποψηφίων δημάρχων ( με αλφβητική σειρά)
Βασίλης Αϊβαλής, επικεφαλής της παράταξης, «Πάτρα, Σπουδαία και Πάλι»:
«Αυτοδιοίκηση και κοινωνία μπορούν να δώσουν την λύση»
Ο Βασίλης Αϊβαλής, επικεφαλής της παράταξης, «Πάτρα, Σπουδαία και Πάλι» τόνισε στην τοποθέτηση του ποιες κατά την άποψή του είναι οι ενέργειες που πρέπει να γίνουν για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των ψυχικά ασθενών στην περιοχή.
Κατά τον κ. Αΐβαλή, ο Δήμος μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στον τομέα αυτό, καθώς μπορεί να δημιουργήσει τις συνθήκες εκείνες που θα επιτρέψουν την στέγαση σε δομές των ψυχικά ασθενών.
Θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να υπάρχει συνεργασία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και με τα σχολεία της περιοχής, αφού οι ψυχικές ασθένειες εμφανίζονται στη μετεφηβική αλλά και νεανική ηλικία, επίσης να παρέχεται βοήθεια στις σχολές γονέων και το κυριότερο μέσω της παραχώρησης μέρους της δημοτικής περιουσίας να δημιουργηθεί μια Δομή για την διαμονή των ψυχικά ασθενών.
Ειδικότερα, ο κ. Αϊβαλής στην τοποθέτησή του τόνισε ότι: «Ο ορισμός που δίνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για το τι ορίζουμε ψυχική υγεία είναι μία «κατάσταση ευεξίας στην οποία το άτομο συνειδητοποιεί τις δικές του ικανότητες, μπορεί να αντιμετωπίσει το φυσιολογικό στρες της ζωής, μπορεί να εργαστεί παραγωγικά και γόνιμα και είναι σε θέση να συνεισφέρει στην κοινότητα».
Αυτός είναι ο ορισμός, γνωρίζουμε όμως ότι οι ψυχικές διαταραχές αποτελούν σημαντική αιτία θανάτου παγκοσμίως ενώ ως προς τον χρόνο εμφάνισης, αυτές καταγράφονται κυρίως στην εφηβική και νεανική ηλικία. Οι ψυχικές ασθένειες δεν κάνουν διακρίσεις μεταξύ φύλου, φυλής, οικονομικής επιφάνειας και κοινωνικής τάξης.
Από την πλευρά της η Τοπική Αυτοδιοίκηση οφείλει να επιδεικνύει σεβασμό προς τον πολίτη, να είναι συμπεριληπτική και να αφορά και τους ψυχικά ασθενείς. Παράλληλα πρέπει να φροντίσουμε όλοι, η κοινωνία μας να έχουμε μία αγκαλιά τους ανθρώπους αυτούς, αλλά να είμαστε μία κοινωνία αλληλεγγύης αποδοχής, που την ενδιαφέρει η ενδυνάμωση των ψυχικά ασθενών.
Όταν ένας άνθρωπος συναντάται με την ψυχική ασθένεια, παθαίνει ένα τεράστιο σοκ. Αλλάζει όλη του η ζωή. Το σημαντικότερο κομμάτι όμως δεν έχει να κάνει με το υγειονομικό πρόβλημα του ανθρώπου αλλά περισσότερο θα λέγαμε με το κοινωνικό στίγμα το οποίο λαμβάνει το άτομο είτε επαγγελματικά είτε κοινωνικά.
Τις προηγούμενες δεκαετίες του περασμένου αιώνα, ξεκίνησε από την Ευρώπη και επιβλήθηκε στη χώρα μας μία κίνηση «αποστιγματοποίησης» όλων αυτών των ατόμων. Όμως ακόμα και σήμερα δεν υπάρχει κρατικός φορέας για την κοινωνική και επαγγελματική διαχείριση ενός τέτοιου ατόμου και αυτή τη δουλειά κυρίως την έχουν επωμιστεί οι Σύλλογοι. Για παράδειγμα είναι γνωστή η στάση του ΣΟΨΥ και το τι έκανε για τους ψυχικά ασθενείς στην περιοχή.
Το θέμα είναι τι πρέπει να κάνει ο Δήμος μας και τι προτείνουμε εμείς.
Καταρχάς πρέπει να υπάρχει μία σωστή στελέχωση με επιστήμονες της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας βαθμίδας αυτοδιοίκησης και σχολείων για το τι συμβαίνει και να υπάρχει στενή συνεργασία μεταξύ τους. Πρέπει από κοινού να ασκηθεί πίεση ώστε να υπάρξουν επαρκείς και ανθρώπινοι χώροι νοσηλείας. Για παράδειγμα στην ψυχιατρική κλινική του Ρίου, τα κρεβάτια είναι μόνο 25, άρα είναι περιορισμένα.
Ο Δήμος, ειδικά για τις ανάγκες των ασθενών, οφείλει να κάνει από κοινού ενέργειες και να διοργανώνει συχνά – πυκνά ενημερωτικές εκστρατείες για τους δημότες με σκοπό να αποκτήσουν γνώση για τους ψυχικά ασθενείς».
Στη συνέχεια ο κ.Αϊβαλής ανέφερε : «Θα πρέπει να υπάρξει μια δομή που να παρέχει τη δυνατότητα παρέμβασης στο σπίτι για τα άτομα με ψυχικά προβλήματα υγείας. Κατά αντιστοιχία του μεγέθους της δομής «Βοήθεια στο σπίτι». Για παράδειγμα θα μπορούσε να υπάρχει ένα συνεργείο να δίνει βοήθεια αλλά και συμβουλές.
Επίσης θα πρέπει να ενισχυθούν οι σχολές γονέων από τον Δήμο μας, έτσι ώστε να πολλαπλασιαστούν οι συνεδρίες που λαμβάνουν χώρα και να επιλύονται θέματα ψυχικής υγείας ή και να προλαμβάνονται αντίστοιχα τέτοια θέματα. Είναι κάτι θα έλεγα ιδιαίτερα σημαντικό και δεν πρέπει να το αφήσουμε. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω των συνεργείων ή και με συλλόγους αλλά και αντίστοιχους φορείς, προκειμένου να δημιουργηθεί στην περιοχή ένα κέντρο ημέρας για ψυχικά ασθενείς με σκοπό την κοινωνική επανένταξη και την επαγγελματική αποκατάσταση.
Τέλος θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε ειδικά για την στέγαση την δημοτική περιουσία ώστε να καλύψουμε σημαντικές ανάγκες. Αυτό μπορεί να γίνει στην κατεύθυνση της παραχώρησης από το δήμο σε τέτοιους συλλόγους κάποιου ακινήτου, έτσι ώστε να δημιουργηθούν οι αντίστοιχοι ξενώνες ή και κάποια προστατευόμενα διαμερίσματα υποστηριζόμενης διαβίωσης των δύο ανθρώπων αυτών.
Είναι μία γενικότερη προσέγγιση που έχουμε στο θέμα της ψυχικής υγείας και την προοπτική επανένταξής τους. Αυτές είναι οι προτάσεις μας ως παράταξης στο συγκεκριμένο θέμα που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε αύριο»
Κώστας Σβόλης, επικεφαλής της παράταξης «Πάτρα Ενωμένη»:
«Δημοτικά ακίνητα για την στέγαση των ασθενών»
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της παράταξης «Πάτρα Ενωμένη» Κώστα Σβόλη η ψυχική υγεία είναι ένα θέμα σημαντικό και ευαίσθητο, γιατί συνοδεύεται πολλές φορές με τον κοινωνικό στιγματισμό.
Ο ίδιος, ως γιατρός- καρδιολόγος, έφερε το εξής παράδειγμα ασθενών που τον επισκέπτονται στο ιατρείο του:
«Έρχονται πολλοί ασθενείς με συμπτώματα σωματικά, όπως ταχυκαρδία, αίσθημα παλμών, ανησυχία τα οποία αποδίδονται σε στρες και όχι σε σωματικό πρόβλημα. Και όταν τους λες «πρέπει να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό, σε ψυχίατρο» σε κοιτάζουνε με μισό μισό μάτι, γιατί δεν θέλουν να ακούσουν κάτι γι΄αυτό».
Σημείωσε επίσης ότι η ψυχική υγεία είναι αποτέλεσμα και των κοινωνικών -οικονομικών συνθηκών, διότι η κατάθλιψη είναι δύο φορές συχνότερη τους ανέργους και τους συνταξιούχους σε σχέση με τους εργαζόμενους.
«Θυμάμαι τον πατέρα μου που είχε πάρει σύνταξη και εγώ ήμουν μικρό παιδί. Δεν είχε καμία επαφή και δεν πήγαινε στο καφενείο από τότε που σταμάτησε να εργάζεται και έπαθε κατάθλιψη. Και αυτό επηρέασε και εμένα.
Στατιστικά περίπου κάθε 40 δευτερόλεπτα αυτοκτονεί κάποιος ψυχικά ασθενής και προσέξτε αυτά είναι νούμερα πριν από την πανδημία. Φανταστείτε όταν θα γίνουν οι μελέτες στην μετά- Covid εποχή πόσο θα δούμε να αυξάνουν τα αίτια.
Υπάρχει άμεση συσχέτιση της ψυχικής υγείας και της σωματικής υγείας. Ο ψυχικά ασθενής πολλές φορές δεν τρέφεται καλά, καταφεύγει στο αλκοόλ, καπνίζει, καταφεύγει στις ουσίες και όλα αυτά δημιουργούν και σωματικά προβλήματα. Δηλαδή υπάρχει πιο εύκολα η στεφανιαία νόσος, ο διαβήτης και άλλες σωματικές ασθένειες σε ψυχικά ασθενείς. Επίσης αυτοί που πάσχουν από σωματικές ασθένειες μπορεί να αποκτήσουν ψυχιατρικά νοσήματα λόγω αυτής της ασθένειας. Δηλαδή αν κάποιος ακούσει ότι πάσχει από καρκίνο, είναι πολύ πιο πιθανό να πάθει κατάθλιψη.
Τόσο η ψυχική όσο και η σωματική υγεία, ακόμα και όταν υπάρχουν συν-νοσηρότητες, μπορεί να περικόψουν στους ασθενείς 13 με 20 χρόνια».
Κατά τον κ. Σβόλη εκείνο που απαιτείται είναι να υπάρχει μια κεντρική κατεύθυνση και ένας σχεδιασμός προγραμμάτων κοινωνικής φροντίδας για τους ψυχικά ασθενείς.
«Πρέπει να υπάρχει ένα σύστημα υγείας ανοιχτό σε όλους τους ασθενείς, να σέβεται όλους τους ασθενείς και να υπάρχει η δυνατότητα θεραπείας. Είναι σημαντικό να υπάρχει χρηματοδότηση, γιατί χωρίς αυτήν κανένα σύστημα υγείας δεν μπορεί να υποστηρίξει τους ψυχικά ασθενείς».
Πρότεινε την δημιουργία ενός δημοτικού κέντρου υγείας, που θα επικεντρώνεται στους ψυχικά ασθενείς. Κατά τον ίδιο, εάν αυτό αποφασιστεί μπορεί να γίνει πράξη το επόμενο διάστημα και να βρεθούν τα κατάλληλα χρήματα. Έφερε ως παράδειγμα έναν Δήμο της Μακεδονίας που κατάφερε μέσα από ευρωπαικά προγράμματα να δημιουργήσει ιατρεία με πολλούς γιατρούς όλων των ειδικοτήτων.
Παράλληλα τόνισε την ανάγκη όσοι πολίτες έχουν γονείς ηλικιωμένους που πάσχουν από άνοια να μπορούν να τους αφήσουν μόνους τους για να πηγαίνουν να εργαστούν. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω ειδικού προγράμματος φροντίδας που θα αναλάβει την βοήθεια σε αυτά τα άτομα.
Ο Δήμος, κατά τον κ. Σβόλη, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά μέσω της δημοτικής περιουσίας που έχει, εφόσον λάβει την συγκεκριμένη απόφαση. «Θέλει χρήμα και ο Δήμος μπορεί να προσφέρει στέγη. Μια λύση είναι να δημιουργηθούν διαμερίσματα για την στέγαση των ατόμων που έχουν ψυχικά προβλήματα. Ο Δήμος Πατρέων έχει πολλά ακίνητα και όταν ρώτησα στον Δήμο, πόσα είναι εκείνα τα αδιάθετα ακίνητα, απάντηση δεν πήρα.
Πρέπει να υπάρχει μεγάλη θέληση γιατί μόνο τα λόγια δεν αρκούν, αλλά χρειάζεται να γίνουν και πράξεις». Έφερε επίσης τα παραδείγματα των αστέγων στην Πάτρα, πολλοί από τους οποίους κυκλοφορούν χωρίς καμία βοήθεια και σε αυτό σημαντικό ρόλο παίζουν και οι κοινωνικές δομές του Δήμου Πατρέων, που δεν φροντίζουν να τους εντοπίζουν εύκολα και να τους παρέχουν την κατάλληλη φροντίδα που χρειάζονται.
Πέτρος Ψωμάς, επικεφαλής παράταξης «σπιράλ»:
«Στήριξη ουσίας με πράξεις και όχι με λόγια»
O Πέτρος Ψωμάς, επικεφαλής του «σπιράλ» σημείωσε και αυτός από την πλευρά του τη σημασία που έχει ο ορισμός του τι είναι στην πράξη ψυχική υγεία:
«Είναι η κατάσταση ευεξίας που οφείλουμε να δίνουμε στον πολίτη εμείς ως αυτοδιοικητικοί και ειδικότερα στο δημότη, έτσι ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει την καθημερινότητά του και να λύνει τα προβλήματά του. Να μπορεί δηλαδή να εργάζεται παραγωγικά και να μπορεί να είναι αποτελεσματικό μέλος του κοινωνικού συνόλου.
Άρα η Αυτοδιοίκηση μπορεί να δημιουργήσει δομές τις οποίες θα πρέπει να τις στηρίζουμε. Το πρώτο πρώτο μιας Δημοτικής Αρχής είναι να φροντίζει να μην επεκτείνει αυτό το φαινόμενο», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τόνισε επίσης ότι κάποιοι συμπολίτες που είναι μόνοι και περιφέρονται, αποτελούν υγειονομικές βόμβες και μάλιστα σε κεντρικά σημεία και για αυτό θα πρέπει να υπάρχει η ανάλογη στήριξη.
Μίλησε ακόμη και για την εφηβική ηλικία και την ανάγκη να πηγαίνουν τα παιδιά το απόγευμα στο σχολείο να παίζουν, ώστε να μπορούν να κοινωνικοποιούνται και να αθλούνται. «Έχουμε ένα πρόγραμμα που επιτρέπει να παιδιά να πηγαίνουν στα προαύλια το απογευματάκι και να παίζουν. Το έχει εφαρμόσει πρώτος ο Δήμος Ξυλοκάστρου και είναι ένα καλό παράδειγμα του τρόπου που πρέπει να δίνουμε και στους μαθητές μας, της πρώτης, της δεύτερης και τρίτης λυκείου την επιπλέον στήριξη, ψυχολογική και γνωσιακή, έτσι ώστε να μπορούν τα παιδιά να εκτονωθούν από το άγχος και την κατάθλιψη».
Αναφέρθηκε ακόμη και στην πρωτοβουλία που είχε ληφθεί σε τοπικό επίπεδο το 1987 όταν η Πάτρα τότε πρωτοστάτησε στην ίδρυση «Δικτύου Υγιών Πόλεων», μια δράση που δυστυχώς δεν συνεχίστηκε με αποτέλεσμα δέκα χρόνια μετά να βρισκόμαστε απόντες από τους 72 δήμους που συμμετείχαν.«Ο Δήμος Πατρέων επί 10 χρόνια εχθρεύεται οτιδήποτε έχει να κάνει με το συγκεκριμένο δίκτυο και δεν υπάρχει καμία συνεννόηση γι’ αυτό» επεσήμανε ο κ. Ψωμάς.
Πρόσθεσε ακόμη ότι θα πρέπει να ενισχυθούν οι δομές για τους ψυχικά πάσχοντες. Έφερε για παράδειγμα τον ΣΟΨΥ που δυστυχώς ενώ είχε δημιουργήσει ένα καφενείο, στην οδό Πατρέως, δυστυχώς έκλεισε χωρίς να του δοθεί καμία βοήθεια. Και υποστήριξε ότι ο Δήμος Πατρεών από την πλευρά του δεν παρείχε την ανάλογη βοήθεια στα μέλη του.
«Εμείς έχουμε δεσμευτεί ότι αν είμαστε δημοτική αρχή, την 1η Ιανουαρίου το κυλικείο του Δημαρχείου θα το λειτουργούν οι άνθρωποι του ΣΟΨΥ, έτσι ώστε να πίνουν τον καφέ τους οι επισκέπτες του Δήμου, του Δημαρχείου αλλά και οι δημότες μας με εκείνα που θα παράγουν από τα χέρια τους αυτοί οι άνθρωποι. Το συγκεκριμένο καφέ, που ονομαζόταν «Γέφυρες» ήταν ένα ουσιαστικό βήμα επανένταξης και θα έπρεπε αυτό να ήταν προτεραιότητα.
Σας καλώ να διαβάσετε το δικό μας πρόγραμμα με λεπτομερείς προτάσεις για το πώς και η ψυχική υγεία μπορεί να υποστηριχθεί και χαίρομαι επίσης που και οι υπόλοιποι συνδυασμοί καταθέτουν και αυτοί από την πλευρά τους ανάλογες σημαντικές προτάσεις» επεσήμανε ο κ. Ψωμάς.
Τέλος, σημείωσε την ανάγκη στήριξης πρωτοβουλιών που προωθούν τον διάλογο για ευαίσθητα θέματα όπως είναι για παράδειγμα το ζήτημα της ψυχικής υγείας και ο τρόπος αντιμετώπισης.
ΔΕΙΤΕ ΤΟ VIDEO ΤΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ
