Του Παναγιώτη Γιαλένιου,εκδότη εφ. «Σύμβουλος Επιχειρήσεων»
Οι παγκόσμιες εξελίξεις έχουν επηρεάσει σημαντικά την καθημερινότητα όλων μας σε πολλά επίπεδα. Από την τεχνολογική εξέλιξη μέχρι τις κοινωνικές και πολιτικές μεταβολές, οι επιπτώσεις αυτών των εξελίξεων είναι εμφανείς σε κάθε πτυχή της ζωής μας.
Με την εξέλιξη της τεχνολογίας και την παγκοσμιοποίηση των επικοινωνιών έχει δημιουργηθεί ένα νέο περιβάλλον όπου οι άνθρωποι είναι συνδεδεμένοι σε παγκόσμια κλίμακα.
Επακόλουθο αυτών των εξελίξεων είναι οι μεγάλες αλλαγές στην Οικονομία και την Εργασία. Έχουν διαμορφωθεί νέες ευκαιρίες απασχόλησης αλλά και νέες προκλήσεις, με αύξηση του ανταγωνισμού και την ανάγκη για συνεχή εκπαίδευση και προσαρμογή στις νέες τεχνολογίες.
Αναπόφευκτα έχουν επηρεαστεί η πολιτική και κοινωνική ζωή. Τα γεγονότα σε άλλα μέρη του κόσμου έχουν άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή μας μέσω των πολιτικών αποφάσεων, των οικονομικών συνεπειών και της κοινωνικής αλληλεπίδρασης.
Παράλληλα σε όλα αυτά εμφανή και κυρίαρχο πλέον ρόλο διαδραματίζουν στη ζωή όλων η αλλαγή του κλίματος και η εξάπλωση νέων ασθενειών.
Ένα σημαντικό ζήτημα που εγείρεται στην κατανόηση όλων αυτών των εξελίξεων είναι η ταχύτητα που αλλάζουν και η δυνατότητα προσαρμογής των κοινωνιών σε αυτές, κάτι που φυσικά εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, μερικοί εκ των οποίων είναι:
Η Ταχύτητα των αλλαγών: Αν οι αλλαγές επέρχονται πολύ γρήγορα και χωρίς προειδοποίηση, η προσαρμογή μπορεί να είναι πιο δύσκολη για τους πολίτες. Αντίθετα, αν οι αλλαγές είναι βαθμιαίες και υπάρχει η δυνατότητα προετοιμασίας και προβλεψιμότητας, η προσαρμογή μπορεί να είναι πιο εύκολη.
Πρόσβαση σε πόρους: Οι πόροι όπως η εκπαίδευση, η πληροφόρηση και η υποστήριξη μπορούν να βοηθήσουν τους πολίτες να προσαρμοστούν καλύτερα στις αλλαγές. Αν οι πολίτες έχουν πρόσβαση σε αυτούς τους πόρους, τότε η προσαρμογή είναι πιο πιθανή.
Υποστήριξη: Όταν οι πολίτες αισθάνονται υποστηρικτικοί από τους γύρω τους, είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν με επιτυχία τις αλλαγές.
Προσωπικές δεξιότητες και ευελιξία: Η ικανότητα να προσαρμοστούν οι πολίτες σε αλλαγές εξαρτάται επίσης από τις προσωπικές τους δεξιότητες και την ευελιξία τους.
Ένα επίσης σημαντικό ζήτημα έχει να κάνει με την ερμηνεία των παγκόσμιων εξελίξεων και των κατά τόπους συνεπειών τους. Η ερμηνεία τους είναι διαφορετική ανάλογα με την προοπτική και το πλαίσιο αναφοράς. Έτσι:
-Εκτός από τη θετική υποδοχή υπάρχουν και αντιδράσεις ή αντιπαραθέσεις σε σχέση με την επικοινωνία και την τεχνολογία, καθώς ορισμένοι μπορεί να θεωρούν ότι η υπερβολική χρήση των κοινωνικών μέσων επικοινωνίας ή η υπεράσπιση της ιδιωτικής ζωής αποτελούν ανησυχητικά ζητήματα.
-Οι οικονομικές εξελίξεις επίσης επηρεάζουν διαφορετικά τους ανθρώπους ανάλογα με τη θέση τους στην κοινωνία. Ενώ ορισμένοι μπορεί να επωφελούνται από την παγκοσμιοποίηση και την ανοικτή αγορά, άλλοι αντιμετωπίζουν ανεργία ή ανασφάλεια εργασίας λόγω αυτών των εξελίξεων.
Για να έχουμε όμως μια ολοκληρωμένη εικόνα κατανόησης όσων συμβαίνουν γύρω μας και όλο και περισσότερο πλέον μας εκπλήσσουν, χρειάζεται στην ταχύτητα που συμβαίνουν και στο διαφορετικό ερμηνευτικό πλαίσιο του καθένα ανάλογα με την κοινωνική του θέση να προσθέσουμε και ένα ακόμη σημαντικό παράγοντα. Θα τον ονομάσουμε «πέρα από τα προφανή» ή αλλιώς με ένα ερώτημα: Μήπως τα πράγματα που βιώνουμε δεν είναι όπως φαίνονται;
O παράγοντας αυτός μπορεί να χρεωθεί από τη μια σε αυτούς που έχουν μεταφυσικές ή συνωμοτικές ανησυχίες (και υπάρχουν σε παγκόσμιο επίπεδο μεγάλες μάζες οπαδών και στις δύο αυτές κατηγορίες).
Όμως διαμορφώνεται από την άλλη και μια μεγάλη κατηγορία πολιτών που μέσα από την αλληλουχία γεγονότων πείθεται ότι πολλά που επηρεάζουν τη ζωή τους δεν εξηγούνται πλέον με όσα προσπαθούν να τους πείσουν ότι ισχύουν οι διάφορες πολιτικές ηγεσίες και οι πυλώνες διαμόρφωσης της κοινής γνώμης, που είναι τα ποικιλόμορφα ΜΜΕ( στην ουσία τα περισσότερα ομοιόμορφα ως προς το περιεχόμενο και τη στόχευσή τους).
Το φαινόμενο είναι παγκόσμιο και βλέπουμε αυτήν την τάση να καταγράφεται με διαρκώς αυξανόμενο ρυθμό και στη χώρα μας.
Πέραν από τα εμφανή λοιπόν υπάρχει ένας νέος αχαρτογράφητος ακόμη χώρος που κρύβει εκπλήξεις, ελπίδες και κινδύνους.
«Κλειδί» για την έναρξη αποκωδικοποίησής του είναι η αναγνώριση της ύπαρξής του κενού που υπάρχει, κάτι που δεν θεωρείται αυτονόητο.
Από εκεί και πέρα, για την αποφυγή εκπλήξεων, για την αναγνώριση των απειλών που το άγνωστο «κουβαλάει» μέσα του αλλά κυρίως για την επαναφορά της ελπίδας απαιτείται να εμπεδωθεί η σύγχρονη εκδοχή της ιστορικής φράσης , «Η γνώση είναι δύναμη» του Φράνσις Μπέικον, του Άγγλου φιλόσοφου, επιστήμονα και πολιτικού του 16ου αιώνα.
Μια φράση που έχει γίνει σύνθημα για τη σπουδαιότητα της γνώσης στην εξέλιξη και την εξουσία του ανθρώπου. Επ’αυτού θα σταθούμε αναλυτικότερα σε ένα επόμενο άρθρο μας
