Αποτελεί αναγκαιότητα η χάραξης μιας ενεργειακής στρατηγικής με όρους δημοκρατίας, αυτονομίας και κοινωνικής δικαιοσύνης σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, καθώς η μετάβαση στην πράσινη ανάπτυξη είναι η μεγάλη πρόκληση για την επόμενη μέρα σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το μήνυμα αυτό κυριάρχησε κατά την εναρκτήρια εκδήλωση του 13ου Forum Eνέργειας, που διοργάνωσε για μια ακόμη φορά με επιτυχία η εβδομαδιαία εφημερίδα «Σύμβουλος Επιχειρήσεων» με θεσμικό συνδιοργανωτή το ΤΕΕ/ΤΔΕ και έχοντας την στήριξη όλων των θεσμικών φορέων το απόγευμα της Παρασκευής. «Αναδεικνύουμε τα επίκαιρα θέματα που αφορούν τον τόπο μας», ανέφερε ο συντονιστής της συζήτησης και εκδότης του «Σ.Ε.» Παναγιώτης Γιαλένιος, ο οποίος έδωσε τον λόγο στους αξιόλογους ομιλητές. Λόγω έκτακτου κωλύματος δεν κατόρθωσε να παραστεί ο βουλευτής του ΚΚΕ Nίκος Καραθανασόπουλος.
Βαγγέλης Καραχάλιος, Πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας
«Μονόδρομος η μετάβαση με κοινωνικά δίκαιο τρόπο»
Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας Βαγγέλης Καραχάλιος στην εισαγωγική του παρέμβαση εστίασε στην ανάγκη ενεργειακής μετάβασης με όρους κοινωνικής ευημερίας και κοινωνικής δικαιοσύνης. Αναφορικά με τους στόχους που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση τόνισε ότι «πλέον, όταν μιλάμε για την Ενέργεια, η όλη συζήτηση εδράζεται σε δυο καίριους πυλώνες: Ο πρώτος πυλώνας είναι στο πώς θα απαντήσουμε στο ζωτικής σημασίας ερώτημα της Κλιματικής Κρίσης και στην αναγκαιότητα της πλήρους απεξάρτησης απ’ τα ορυκτά καύσιμα. Ήδη η Κομισιόν τον Φεβρουάριο που μάς πέρασε ζήτησε μέχρι το 2040 να περιοριστούν κατά 90% οι καθαρές εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου. Σήμερα είμαστε μόλις στο 33% αυτής της φιλόδοξης διαδρομής και μετά τις Ευρωεκλογές θα πρέπει να καθοριστεί το πλαίσιο των επόμενων βημάτων για τα κράτη – μέλη». Και συνέχισε: «Ο δεύτερος πυλώνας της συζήτησης είναι το πώς η ενεργειακή μετάβαση δεν θα δημιουργήσει όρους κοινωνικής ανισορροπίας». Παράλληλα, υπογράμμισε τον κομβικό ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. «Θα πρέπει ο πολύ κρίσιμος και ζωτικός στόχος της Κλιματικής Ανθεκτικότητας, να έρθει όσο γίνεται πιο κοντά στον πολίτη, χρησιμοποιώντας το πιο κοντινό και πιο φιλικό στο πολίτη επίπεδο διοίκησης. Τους Δήμους, μετά τις Περιφέρειες και μετά τις όποιες κεντρικές πολιτικές. Για όλα αυτά, λοιπόν, για τις αποφάσεις και τις πολιτικές που χρειαζόμαστε οι Ευρωεκλογές του Ιούνη είναι ένα κομβικό σημείο». Κλείνοντας, είπε: «Η κοινωνική δικαιοσύνη, η ενεργειακή δικαιοσύνη, η άμυνα μας στις όποιες κερδοσκοπικές λογικές και πιέσεις, μάς καλούν να σκεφτούμε, να κρίνουμε και ν’ αποφασίσουμε ποιος δρόμος τελικά εγγυάται την δίκαιη και πράσινη μετάβαση αλλά και την κοινωνικά ισότιμη μετάβαση. Δεν είναι χαλαρή ούτε ανώδυνη αυτή η ψήφος, αλλά θα είναι καθοριστική για το μέλλον μας».
Αναστάσιος Θωμαΐδης, Επικεφαλής του Θεματικού Τομέα Ενέργειας της ΝΔ
«Κόμβος ενεργειακού εφοδιασμού η χώρα μας»]
Το σχέδιο της κυβέρνησης για την μετατροπή της χώρας μας σε κόμβο ενεργειακού εφοδιασμού ανέπτυξε ο επικεφαλής του Θεματικού Τομέα Ενέργειας της ΝΔ, Αναστάσιος Θωμαΐδης, ο οποίος τόνισε πως η Ελλάδα πρωτοπορεί στον τομέα της πράσινης μετάβασης. «Ο κλάδος της ενέργειας τα τελευταία χρόνια έζησε ακραίες συνθήκες εξαιτίας της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία που προκάλεσε πολλά ζητήματα. Επηρεάστηκε η ζωή των πολιτών σε όλη την Ευρώπη, όπως επίσης η λειτουργία των επιχειρήσεων, οι οικονομίες και όλη η κοινωνία. Στην Ελλάδα με τις πρωτοβουλίες του Κυριάκου Μητσοτάκη και τα μέτρα τα οποία έλαβε η κυβέρνηση με τις εμπροσθοβαρείς πολιτικές, εμπεδώνοντας μια νέα κουλτούρα συνεργασιών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, καταφέραμε όχι μόνο να αφήσουμε δύσκολες καταστάσεις πίσω αλλά να έχουμε στέρεες βάσεις για να μετασχηματίσουμε το ενεργειακό μας σύστημα» ανέφερε ο κ. Θωμαΐδης. Tόνισε πως δεν θα πρέπει να χαθεί χρόνος σε σχέση με τις επενδύσεις που ενισχύουν την ενεργειακή ασφάλεια και την επίτευξη των ενεργειακών στόχων με αποτύπωμα για την κοινωνία, με την ενέργεια να είναι φθηνή και άφθονη για όλους τους πολίτες. Αναφέρθηκε στις πολιτικές που εφαρμόζει η χώρα μας, που ενισχύουν το ενεργειακό περιβάλλον και τις επενδύσεις συμβάλλοντας στη μείωση της γραφειοκρατιών και την αφαίρεση των εμποδίων για την αγορά. «Η χώρα μας πρωτοπορεί στην Ευρώπη και επιταχύνει τις προσπάθειες για να γίνει κόμβος ενεργειακού εφοδιασμού και εξαγωγέας καθαρής ενέργειας προς τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης. Κύριος στόχος είναι να καταστεί το επίκεντρο της διαμετακόμισης της πράσινης ενέργειας από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή προς την Ευρώπη με έργα σημαντικά» επεσήμανε. Σημείωσε την πλεονεκτική μας θέση, διαθέτοντας πολλές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, που δύναται να διαχειριστεί αυτόνομα, παράγοντας οικονομική και καθαρή ενέργεια, χωρίς ενεργειακές εξαρτήσεις από τρίτους. Ανέφερε πως θα διπλασιαστεί η ισχύς από τις ΑΠΕ έως το 2030, πως εφαρμόζεται δίκαιο σύστημα για την εγκατάσταση ΑΠΕ, ότι δρομολογείται η πλήρης απολιγνιτοποίηση και ότι λαμβάνονται μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων και των ελληνικών νοικοκυριών. «Ο δρόμος που ανοίγει μπροστά μας είναι της πράσινης μετάβασης και οδεύουμε προς την κατεύθυνση αυτή, πάντα με σεβασμό στη κοινωνία, στο περιβάλλον και στην ενεργειακή ασφάλεια της χώρας» κατέληξε.
Μιλτιάδης Ζαμπάρας, Βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας ΣΥΡΙΖΑ – Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας
«Το στοίχημα είναι η δραστική μείωση των αναγκών»
Τα ζητήματα της ενεργειακής κρίσης, της ενεργειακής δημοκρατίας και της πράσινης μετάβασης μέσα στο Ευρωπαϊκό πλαίσιο έθιξε στην ομιλία του ο βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΣΥΡΙΖΑ και Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας Μιλτιάδης Ζαμπάρας, ο οποίος εξήρε την πρωτοβουλία του Forum Ενέργειας λέγοντας πως πρόκειται για έναν θεσμό για τη Δυτική Ελλάδα που στοχεύει να αναδείξει για μια ακόμη χρονιά σημαντικά και ιδιαίτερα επίκαιρα θέματα που αφορούν την ενεργειακή προοπτική του τόπου μας. «Προσπαθούν να μας πείσουν πως η ενεργειακή κρίση είναι κατ’ αρχάς εισαγόμενη, όταν η χώρα μας έχει ένα από τα πιο ακριβά ενεργειακά κόστη ακόμα και από την Ουκρανία που βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση. Άρα αυτό το αφήγημα δεν πείθει τον περισσότερο κόσμο», ανέφερε ασκώντας κριτική στην κυβέρνηση, φέρνοντας ως παράδειγμα την αισχροκέρδεια στις τιμές των καυσίμων. Σε άλλο σημείο αναφέρθηκε στην καθυστέρηση στο ζήτημα των ενεργειακών κοινοτήτων στην χώρα μας, με αναφορά και στην στασιμότητα που παρατηρείται εδώ και έναν χρόνο στην ενεργειακή κοινότητα της Δυτικής Ελλάδας. Επέρριψε ευθύνες στην κυβέρνηση λέγοντας πως δεν έχει γίνει κανένας χωροταξικός σχεδιασμός, καμία διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες, σημειώνοντας πως «η πράσινη μετάβαση θα πρέπει να εδράζεται και σε μια κοινωνική αντιστοίχιση». Καταθέτοντας την θέση του ΣΥΡΙΖΑ/ΠΣ, είπε «εμείς λέμε πως θα πρέπει να παραμείνει η κοινωνία όρθια και να μην επωμιστεί το βάρος της πράσινης μετάβασης. Χρειάζονται νομοθετικές ρυθμίσεις και αποφάσεις για να αφαιρεθούν οι προτεραιότητες που οδήγησαν και δημιούργησαν μεγάλα προβλήματα. Δεν είναι λύση η άναρχη και με φωτογραφικό τρόπο εγκατάσταση των ΑΠΕ. Εφόσον δεν υπάρχει ένας συνολικός σχεδιασμός για την χωροταξική εγκατάσταση εξυπηρετούνται τα μεγάλα συμφέροντα. Χρειάζεται ολιστικός σχεδιασμός για να αλλάξουν τα παραγωγικά μοντέλα και να αλλάξει ο τρόπος κατανάλωσης της ενέργειας συνολικά στην Ευρώπη με έμφαση εξοικονόμηση των πηγών ενέργειας και ανάκτησης ενέργειας, γιατί αυτό έχει μεγάλη αξία. Το στοίχημα της ενέργειας δεν αφορά μόνον στην κατανάλωση των κατοίκων αλλά και των μεγάλων επιχειρήσεων αλλά κυρίως στην δραστική μείωση των αναγκών. Αυτό πρέπει να συμβεί σε επίπεδο ευρωπαϊκών χωρών».
Ανδρέας Σπυρόπουλος, Γραμματέας ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ
«Πολιτικές με προτεραιότητα τους ευάλωτους»
Στην αναγκαιότητα της ενεργειακής αυτονομίας σε Ελλάδα και Ευρώπη με επίκεντρο την προστασία του πολίτη εστίασε ο γραμματέας του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέας Σπυρόπουλος. «Η Ευρώπη δεν θα πρέπει να είναι εξαρτώμενη από ξένες δυνάμεις στην ενεργειακή της πολιτική αλλά να είναι αυτόνομη. Προς αυτήν την κατεύθυνση θα πρέπει να χαραχτούν πολιτικές που θα προστατεύουν τους Ευρωπαϊους και τους Έλληνες πολίτες, οι οποίοι πληρώνουν τα τελευταία 4 χρόνια την ενεργειακή κρίση, ιδίως τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά και οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις» ανέφερε. Τόνισε πως είναι αναγκαία μια εθνική στρατηγική για την πράσινη μετάβαση πιο φιλική στον άνθρωπο και στο περιβάλλον -δίνοντας το βάρος στις ΑΠΕ- στην οποία να μπορούν να συμμετέχουν όλοι οι πολίτες και όχι μόνον οι λίγοι και οι ισχυροί. Άσκησε κριτική στην κυβέρνηση λέγοντας πως «η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια δεν έγινε με πραγματικούς όρους αλλά με όρους επικοινωνίας». Σημείωσε πως το ΠΑΣΟΚ έχει καταθέσει ολοκληρωμένη πρόταση για την ενεργειακή μετάβαση και ασφάλεια, εστιάζοντας σε δύο κομβικά σημεία: 1) Εγκατάσταση μικρών φωτοβολταϊκών στις στέγες, τα χωράφια και τις αγροτικές μονάδες εξυπηρετώντας το κόστος παραγωγής που θα μπορούσε να οδηγήσει στον μηδενισμό του ενεργειακού κόστους ώστε τα προϊόντα στο ράφι του καταναλωτή να είναι σε πολύ μικρότερες τιμές ιδίως την περίοδο της ακρίβειας, γεγονός που θα επέφερε εξωστρέφεια του πρωτογενούς τομέα. 2) Μετασχηματισμός των κτηρίων σε πιο φιλικά μέσω ευρωπαϊκών πόρων με σημαντικά οφέλη για την ενέργεια και το περιβάλλον για τα επόμενα χρόνια. «Χρειάζονται μεγάλες πρωτοβουλίες και από την χώρα μας αλλά και από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί στους πιο ευάλωτους να αναβαθμίσουν τις κατοικίες τους. Είναι αναγκαία άμεσα η αναβάθμιση του δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ καθώς επίσης ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για μικρές ενεργειακές κοινότητες ώστε να έχουν οι πολίτες τη δυνατότητα να δημιουργήσουν το δικό τους δίκτυο για την κατανάλωση ενέργειας» κατέληξε.
Γιώργος Σταθάκης, εκπρόσωπος Νέας Αριστεράς – πρ. Υπουργός Ενέργειας : «Χρειάζεται επανασχεδιασμός στρατηγικής»
Για πλήρες αδιέξοδο της σημερινής ευρωπαϊκής πολιτικής στον τομέα της ενέργειας, το οποίο είχε στηριχθεί στις ΑΠΕ και με χρήση του φυσικού αερίου (ΦΑ) ως μεταβατικού καυσίμου έκανε λόγο ο Γιώργος Σταθάκης, εκπρόσωπος της Νέας Αριστεράς και πρώην Υπουργός Ενέργειας. «Η Ε.Ε. είχε σχεδιάσει την αποκλειστική διαχείριση του ΦΑ από τις ελεύθερες αγορές, με κεντρικό πυλώνα το χρηματιστήριο του Άμστερνταμ. Το μοντέλο αυτό κατέρρευσε όταν ξέσπασε ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας, καθώς το 40% των εισαγωγών στην Ε.E. ήταν από τη Ρωσία, έναν από τους δύο βασικούς παραγωγούς ΦΑ στον κόσμο, μαζί με τις ΗΠΑ. Το χρηματιστήριο του Άμστερνταμ μετατράπηκε τότε αποκλειστικά σε κερδοσκοπικό μηχανισμό. Η Ε.Ε. δεν μπόρεσε να επικαιροποιήσει την κοινή ενεργειακή πολιτική της και κάθε χώρα αφέθηκε να χαράξει τη δική της αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης», τόνισε ο κ. Σταθάκης. Άσκησε κριτική στην κυβέρνηση της Ν.Δ. επισημαίνοντας τα πέντε στρατηγικά της λάθη: 1. Κατάργησε την προθεσμιακή αγορά ενέργειας 2. Ιδιωτικοποίησε τη ΔΕΗ, η οποία εφάρμοσε ρήτρα αναπροσαρμογής, όπως και οι άλλοι ιδιώτες πάροχοι. 3. Προχώρησε σε βίαιη απολιγνιτοποίηση, ακυρώνοντας το χρονοδιάγραμμα που είχε αποδεχθεί η ΕΕ, με κατάληξη το 2034. Ταυτόχρονα έδωσε 4 άδειες σε ιδιώτες για παραγωγή ενέργειας με βάση το ΦΑ, μοντέλο που κατέρρευσε 2 χρόνια μετά. 4. Μετάτρεψε το θεσμό των ενεργειακών κοινοτήτων σε πλήρως κερδοσκοπικό, καταργώντας τα προνόμια που είχαν θεσπιστεί για αυτές. 5. Δεν έχει εγκρίνει ακόμα το ειδικό χωροταξικό σχέδιο για τις ΑΠΕ, που είχε ξεκινήσει να συντάσσεται το 2018. Κατέθεσε συγκεκριμένες προτάσεις για την Ε.Ε., όπως: 1) Αναθεώρηση της στρατηγικής των ενεργειακών δικτύων, με τη χρηματοδότηση και δημιουργία κατάλληλων διακρατικών και τοπικών δικτύων, τα οποία θα μπορέσουν να εξυπηρετήσουν τις ΑΠΕ και τις ενεργειακές κοινότητες.2) Θέσπιση ειδικού Ταμείου, ανάλογου με αυτό που θεσπίστηκε για την αντιμετώπιση της πανδημίας, για τις παραπάνω αναφερόμενες χρηματοδοτήσεις και την πράσινη μετάβαση.3) Ανάληψη ουσιαστικών πρωτοβουλιών για ειρήνευση στο μέτωπο Ρωσίας-Ουκρανίας, αντί της διάθεσης εκατοντάδων δισεκατομμυρίων για εξοπλιστικά προγράμματα». Και κατέληξε: «Ανάλογες στρατηγικές και πολιτικές πρέπει να ακολουθήσει και η ελληνική κυβέρνηση, η οποία δεν μπορεί να είναι της Ν.Δ. Χρειάζεται επανασχεδιασμός της ενεργειακής στρατηγικής με κεντρικό πυρήνα τις ΑΠΕ, δίνοντας το βάρος στην αποθήκευση της ενέργειας και στην ενίσχυση της ενεργειακής δημοκρατίας, με προτεραιοποίηση και πιστώσεις».
Σπυρίδων Τσιρώνης, βουλευτής Αχαΐας ΝΙΚΗ : «Πράσινη ανάπτυξη χωρίς επιβάρυνση στους πολίτες»
«Αν και έκανε μεγάλες προσπάθειες εκ του αποτελέσματος φαίνεται ότι η Ε.Ε. δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το ζήτημα της ενεργειακής ασφάλειας και του ανεφοδιασμού της». Τα παραπάνω ανέφερε ο βουλευτής Αχαΐας του Δημοκρατικού – Πατριωτικού Κινήματος ΝΙΚΗ, Σπυρίδων Τσιρώνης, κατά την ομιλία του και επικεντρώθηκε σε τρεις βασικούς άξονες, αναφέροντας μεταξύ άλλων τα εξής: «1. Η Ευρώπη, ενώ προσπάθησε να μειώσει την εξάρτησή της από τη Ρωσία ως προς την εισαγωγή φυσικού αερίου, όχι μόνο δεν τα κατάφερε, αλλά δημιούργησε και μια νέα εξάρτηση, από το αμερικάνικο LNG. 2. Στην χώρα μας επενδύθηκαν τεράστια ποσά αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις, τόσο τις περιβαλλοντικές, όσο και στην υγεία των πολιτών (Βόλος, Κορίνθος), ενώ οι εγκαταστάσεις αυτές δεν θα είναι χρήσιμες, καθώς μέχρι το 2050 θα πρέπει να επιτευχθεί ο στόχος της κλιματικής ουδετερότητας. 3. Η Ευρώπη έχει θέσει ως στόχο για το 2030 την αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ στο 40%, βελτίωση της ενεργειακής αποτελεσματικότητας κατά 36%. Όμως πολλές εταιρείες υπαναχωρούν από συμβάσεις για έργα ΑΠΕ, εξαιτίας του μεγάλου κόστους. Επομένως, κατά πόσο είναι ρεαλιστικοί οι στόχοι αυτοί;» Κατέληξε, λέγοντας πως η ΝΙΚΗ μπορεί να συζητάει για την πράσινη ανάπτυξη μόνο όταν αυτήν ανακουφίζει την τσέπη του Ευρωπαίου πολίτη και δεν εργαλειοποιείται για συμφέροντα.
