Τα χέρια ψηλά έχουν σηκώσει οι επιχειρηματίες σε σχέση με τις οφειλές προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία για το 2023. Και αυτό γιατί στα 6,276 δισ. ευρώ ανήλθαν οι φόροι που έμειναν απλήρωτοι το 2023 με τον αριθμό των οφειλετών να ανέρχεται συνολικά σε 3.873.487 φυσικά και νομικά πρόσωπα.
Toυ Γιώργου Ηλιόπουλου
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ το συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών έφτασε το Δεκέμβριο του 2023 τα 106,3 δισ. ευρώ με τα «φρέσκες» ληξιπρόθεσμες οφειλές να ανέρχονται σε 7,263 δισ. ευρώ. Αναλυτικά: • Το 12μηνο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2023 οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο έφτασαν συνολικά σε 7,63 δισ. ευρώ από 6,548 δισ. ευρώ που ήταν στο 11μηνο. Τα «κόκκινα» φορολογικά χρέη ανήλθαν σε 6,276 δισ. ευρώ από 5,642 δισ. ευρώ στο τέλος Νοεμβρίου. • Το συνολικό ληξιπρόθεσμο χρέος έχει ανέλθει σε 106,302 δισ. ευρώ εκ των οποίων 26,320 δισ. ευρώ είναι ανεπίδεκτα είσπραξης με το καθαρό ληξιπρόθεσμο χρέος να ανέρχεται σε 79,982 δισ. ευρώ. • Το Δεκέμβριο του 2023 οι φορολογούμενοι που χρωστούν στην εφορία ανήλθαν σε 3.873.487 φυσικά και νομικά πρόσωπα από 3.979.795 που ήταν μέχρι τον Νοέμβριο του 2023. Από τους οφειλέτες αυτούς, 2.090.103 απειλούνται με κατασχέσεις ενώ σε 1.490.677 έχουν επιβληθεί αναγκαστικά μέτρα είσπραξης. Την αντίστοιχη περίοδο του 2022, ο αριθμός των οφειλετών ήταν 3.990.717 (αυξημένος κατά 2,9%). • Σε ό,τι αφορά το συνολικό «νέο ληξιπρόθεσμο» που προστέθηκε (στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και οι μη φορολογικές κατηγορίες): Για το μήνα αναφοράς (Δεκέμβριος), το νέο ληξιπρόθεσμο έφτασε τα 715 εκ., ενώ πέρυσι την ίδια περίοδο είχε φτάσει τα 651 εκ. (αύξηση κατά 10%).
Η κατάσταση στις επιχειρήσεις
Tα παραπάνω στοιχεία καταδεικνύουν την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην αγορά. Και τα ληξιπρόθεσμα χρέη έχουν δημιουργηθεί λόγω και της καθίζησης στην κατανάλωση, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις να δίνουν προτεραιότητα σε άλλες ανάγκες τους, από το να τακτοποιήσουν οικονομικά τις οφειλές τους. Το Οικονομικό Επιμελητήριο Δυτικής Ελλάδος ήταν υπέρμαχο του να δοθεί μια ακόμη ευκαιρία στις επιχειρήσεις να κάνουν μια επανεκκίνηση. Αυτό όμως απαιτεί πολιτική βούληση από την κυβέρνηση. Το ζήτημα επανέρχεται και πάλι στον δημόσιο διάλογο εν όψει και των Ευρωεκλογών και των ακολουθούμενων οικονομικών προγραμμάτων κάθε κόμματος. Θα πρέπει να δοθεί ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς τους επιχειρηματίες αλλά και τους ιδιώτες για το ποιες είναι οι επιλογές που θα έχουν από εδώ και στο εξής στην διάθεσή τους. Είναι εξίσου χαρακτηριστικό ότι ενώ στη χώρα μας το 97% του επιχειρηματικού ιστού αποτελείται από μικρομεσαίες επιχειρήσεις, το 85% των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης έχει δοθεί σε μεγάλες και πολύ μεγάλες εταιρείες. Μέχρι τις 8 Απριλίου βρισκόταν σε δημόσια διαβούλευση σχέδιο νόμου για την αναμόρφωση του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών: «Παρέχεται η δυνατότητα αναβίωσης ρυθμίσεων που είχαν πρακτικά χαθεί προς τη φορολογική διοίκηση με την αποπληρωμή των εκπρόθεσμων δόσεων, όσες και αν είναι αυτές, μέχρι την έναρξη ισχύος του νόμου. Σε περίπτωση που έχει ήδη καταβληθεί μέρος των ανωτέρω δόσεων, τότε οι φορολογούμενοι αρκεί να αποπληρώσουν το υπόλοιπο ποσό προκειμένου να αναβιώσουν τη ρύθμιση. Σημειώνεται πως προκειμένου να αποφευχθεί η απώλεια των ανωτέρω ρυθμίσεων, η φορολογική διοίκηση θα προβεί κατά προτεραιότητα στην πίστωση στις δόσεις αυτών των ποσών που προέρχονται από επιστροφές φόρων ή από παρακρατήσεις λόγω έκδοσης αποδεικτικού ενημερότητας. Επιπλέον, σημειώνεται πως η παραπάνω αναβίωση δεν αφορά ρυθμίσεις που έχουν απωλεσθεί με πράξη του Προϊσταμένου ΔΟΥ».
Η θέση του Οικονομικού Επιμελητηρίου
Μιλώντας στον «Σ.Ε.» ο Γιώργος Παππάς, Πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Δυτικής Ελλάδος, αναφέρει ότι: «Ως Οικονομικό Επιμελητήριο παρακολουθούμε την λειτουργία της αγοράς και αφουγκραζόμαστε την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί έχουμε ζητήσει να υπάρχουν ρυθμίσεις που θα βοηθούν τις επιχειρήσεις να ανταπεξέλθουν στις οφειλές τους, πέρα των άλλων δαπανών. Δεν θα πρέπει να χάνονται οι ρυθμίσεις τόσο αυστηρά. Για παράδειγμα εάν πλήρωνες μετά τις 5.00 το απόγευμα έχανες τη ρύθμιση. Δίνεται από το κράτος η δυνατότητα αναβίωσης των ρυθμίσεων που είχαν χαθεί προς την φορολογική διοίκηση με την αποπληρωμή των εκπρόθεσμων δόσεων. Ανοίγουν οι ρυθμίσεις των 72, 100 και 120 δόσεων. Θα ανοίξουν οι ρυθμίσεις για τους οφειλέτες με τις 100 δόσεις για το 2014, ειδικά μέχρι την 1η Οκτωβρίου του 2014. Ανοίγει για το 2015 η δυνατότητα ρύθμισης μέχρι 100 δόσεις των οφειλών μέχρι την 1η Μαρτίου 2015. Θα ανοίξει η ρύθμιση των 120 δόσεων του 2019 για οφειλές που είχαν δημιουργηθεί μέχρι την 31 Δεκεμβρίου του 2018. Και τέλος για οφειλές από 1η Νοεμβρίου 2021 μέχρι και 1η Φεβρουαρίου 2023, μιλάμε μέσα στην ενεργειακή κρίση, να ανοίξει και όποιος επιθυμεί θα πρέπει μέχρι το τέλος Απριλίου να πληρώσει όλες τις εκπρόθεσμες δόσεις». Στο ερώτημα του «Σ.Ε.» για το κατά πόσο είναι εφικτό να πληρωθούν οι εκπρόθεσμες δόσεις από την ημέρα που χάθηκε η ρύθμιση μέχρι και σήμερα ο ίδιος απαντά ότι: «Το Υπουργείο ζητάει για να επανενταχτείς στη ρύθμιση που έχασες γιατί άφησες κάποιες απλήρωτες δόσεις. Αυτές μέχρι τα τέλη Απριλίου θα πρέπει να τις πληρώσεις όλες μαζί. Άρα ενώ φαίνεται ότι έχουμε τη δυνατότητα ρυθμίσεων, στην πράξη τα προαπαιτούμενα είναι τέτοια που δεν το επιτρέπουν». Αυτό αναμένεται να αποκλείσει πολλούς οφειλέτες από τις ρυθμίσεις και στην πράξη μιλάμε για ανεφάρμοστες αποφάσεις. Η πρόταση του Οικονομικού Επιμελητηρίου, μέσω του προέδρου του κ. Παππά ξεκάθαρα είναι: « Όλοι οι επιχειρηματίες να ενταχθούν από την αρχή στις 120 δόσεις . Διότι πώς θα γίνει η επανεκκίνηση της Οικονομίας, αν δεν δοθεί μια τέτοια ευκαιρία; Υπάρχει ο εξωδικαστικός και οι ρυθμίσεις της Εφορίας, ας πάμε να δώσουμε τη δυνατότητα ρύθμισης μέσω των 120 δόσεων, διαφορετικά καταντάει κοροϊδία το να λέμε ότι δίνουμε τη δυνατότητα τακτοποίησης οφειλών με τέτοιους σκληρούς όρους». Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα μιας επιχείρησης η οποία έχασε πέντε δόσεις, των 800 ευρώ η κάθε μια. Για να μπορέσει να μπει και πάλι σε ευνοϊκό καθεστώς τακτοποίησης οφειλών, η επιχείρηση αυτή θα πρέπει να πληρώσει 4000 ευρώ και πρόκειται για χρήματα που δεν τα διαθέτει, εάν για παράδειγμα κάνει ένα τζίρο το μήνα 3000 ευρώ και θα πρέπει να πληρώσει και τις υπόλοιπες υποχρεώσεις προς εργαζόμενους, προμηθευτές και να καλύψει και τα πάγια έξοδά της…
Δ. Νικολακόπουλος: «Χάρισμα οι τόκοι και ανοικτή πλατφόρμα»
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Επαγγελματικών Βιοτεχνικών και Εμπορικών Σωματείων Αχαΐας (ΟΕΒΕΣΝΑ) Δημήτρης Νικολακόπουλος τονίζει ότι μόνο εάν ληφθούν τολμηρές αποφάσεις μπορούν οι επιχειρήσεις να επιβιώσουν, καθώς η κατανάλωση παρουσιάζει καθίζηση και μέσα στη γενικότερη κατάσταση, ξεπροβάλλει και το ζήτημα των οφειλών. «Δεν υπάρχουν χρήματα και έχουν συσσωρευτεί οφειλές χρόνων, που έχουν αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό. Τα χρήματα που οφείλουμε δεν είναι αυτά, καθώς έχουν διπλασιαστεί από τους τόκους. Συνεπώς, κάποια στιγμή η διόγκωση είναι τέτοια που δεν πληρώνεις ούτε δόσεις ούτε τα τρέχοντα γιατί δεν υπάρχει η απαραίτητη ρευστότητα γι’ αυτό. Κατά την άποψή μου είναι να υπάρχει μια πάγια ρύθμιση και όποτε ο καθένας μπορεί, να εισέρχεται στο σύστημα και να πληρώνει τις οφειλές του. Και από εκεί και πέρα να μην διογκώνονται οι τόκοι. Και να χαθούν και μια ή δύο δόσεις δεν σημαίνει ότι πρέπει να βρεθείς εκτός ρύθμισης. Αυτό είναι εκτός τόπου» αναφέρει ο κ. Νικολακόπουλος. Ειδικά για τους τόκους, ο ίδιος αναφέρει ότι αυτοί αφορούν χρέη που δημιουργήθηκαν την περίοδο της κρίσης όπου οι επαγγελματίες δεν είχαν καμία άλλη οικονομική διέξοδο. Επρόκειτο για χρέη που οφείλονταν στην γενικότερη οικονομική κατάσταση που τότε επικρατούσε και αφορούσαν κυρίως δάνεια τα οποία είχαν ληφθεί με άλλα δεδομένα και προοπτικές και στην πορεία δεν εξυπηρετήθηκαν λόγω των συνθηκών που επικρατούσαν. «Εμφανίστηκε μια κρίση που έφερε σε όλους τα πάνω-κάτω. Η πρόταση είναι να είναι ανοικτή η συγκεκριμένη πλατφόρμα και να μην υπάρχουν τόκοι αλλά το αρχικό κεφάλαιο. Μόνο έτσι θα μπορέσει η αγορά να εκκινηθεί και πάλι από το τέλμα που βρίσκεται σήμερα. Δεν είναι δυνατόν για όλα να φταίνε οι μικρομεσαίοι και να έρχονται τα fund να απειλούν όλους να χάσουν τα σπίτια τους», αναφέρει ο κ. Νικολακόπουλος. Και σε αυτό το δεδομένο βασίζεται η πρόταση για κούρεμα των τόκων: όπως τα fund πήραν δάνεια αγόρασαν με πολύ μικρή αξία σε σχέση με το σύνολο της οφειλής, έτσι και οι επιχειρηματίες να μπορέσουν να έχουν ένα κούρεμα στο σύνολο των τόκων. «Αν εξαφανιστούν οι τόκοι θα μειωθεί και το ιδιωτικό χρέος. Το κράτος αντί να βοηθάει μας πνίγει και έχουμε ένα κράτος προστίμων. Για οτιδήποτε και να γίνεται οι επιχειρηματίες χρεώνονται με πρόστιμα. Μια διαφορετική προσέγγιση θα δώσει ανάσα στην αγορά» αναφέρει ο κ. Νικολακόπουλος. Η αγορά πάντως μέχρι στιγμής παρουσιάζει μεγάλη κάμψη εξαιτίας της ελλιπούς αγοραστικής δύναμης από τους καταναλωτές. Μπορεί να υπήρξε αύξηση του κατώτατου μισθού, ωστόσο μια σειρά από άλλες ανατιμήσεις προκάλεσαν την εξαΰλωσή των όποιων αυξήσεων.
Eρμίνα Διονυσάτου: «Να δοθούν μακροχρόνιες ρυθμίσεις, για να γίνει ένα νέο ξεκίνημα»
Από την πλευρά της η Πρόεδρος του Εμπορικού και Εισαγωγικού Συλλόγου Πατρών Ερμίνα Διονυσάτου, μιλώντας στον «Σ.Ε.» αναφέρει ότι: «Ο επιχειρηματικός κόσμος διανύει μια περίοδο μεγάλης δυσκολίας. Δεν υπάρχει κίνηση και η πτώση εντοπίζεται στο 30% περίπου. Όλες οι ελπίδες πέφτουν στο Πάσχα και εάν μπορεί να κινηθεί η αγορά. Δεν μπορούμε να καλύψουμε τις ασφαλιστικές εισφορές με το έλλειμμα που υπάρχει στο ταμείο των εμπόρων. Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί είναι εξαιρετικά δυσχερής. Θεωρώ ότι θα πρέπει να υπάρχουν πολλές δόσεις και να γίνει μια επανεκκίνηση της οικονομίας. Τα όσα έχει θεσπίσει το Υπουργείο δίνουν τη δυνατότητα να μπουν και πάλι σε καθεστώς ρυθμίσεων μόνο όσοι είχαν χάσει μια με δύο δόσεις. Εάν είχαν την δυνατότητα πληρωμής οι έμποροι δεν θα το κάνανε; Θα το άφηναν έτσι;». H πρόταση της ίδιας είναι να δοθεί η δυνατότητα αποπληρωμής των χρεών σε πάρα πολλές δόσεις και να αφαιρεθούν οι τόκοι από τις καθυστερήσεις. Θα πρόκειται για μια ειλικρινή κίνηση που θα βοηθήσει χιλιάδες εμπόρους και επιχειρηματίες να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα. «Καλό είναι να επιμεριστεί το χρέος ισόποσα και να αφαιρεθούν οι τόκοι από την καθυστέρηση», εξηγεί η κ. Διονυσάτου. Την ίδια άποψη έχουν και χιλιάδες οφειλέτες με επιχειρηματική δραστηριότητα ανά την χώρα. «Είναι δύσκολα τα πράγματα γιατί οι οικονομικές υποχρεώσεις είναι πολλές και συνεχώς προστίθενται και άλλες. Έρχεται η ψηφιακή κάρτα εργασίας, γίνεται διασύνδεση των pos με τις μηχανές, υπάρχει ακρίβεια εξαιτίας της ενέργειας, οι πρώτες ύλες έχουν επίσης αυξηθεί πάρα πολύ και το βλέπουμε και από τους προμηθευτές μας, οπότε καταλαβαίνεται για ποια κατάσταση μιλάμε», εξηγεί η κ. Διονυσάτου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η φετινή εκπτωτική περίοδος ήταν από τις χειρότερες, ακόμη και από αυτή την περίοδο της πανδημίας και των δυσκολιών που τότε υπήρχαν για να μπει κάποιος σε ένα κατάστημα και να δοκιμάσει. Οι λόγοι της πτώσης είναι η συνεχής συρρίκνωση του εισοδήματος των καταναλωτών. Συνεπώς, η δυνατότητα αποπληρωμής των χρεών σε πολλές δόσεις θα δώσει μια ισχυρή ώθηση στην αγορά. «Ένδυση και υπόδηση βρίσκονται σε ανύπαρκτους ρυθμούς, καθώς οι καταναλωτές έχουν ρίξει την προσοχή τους στα είδη πρώτης ανάγκης. Δυστυχώς δεν αρκούν τα χρήματα, δεν κινείται η αγορά, παρά μόνο τα σούπερμάρκετ για τα τρόφιμα, τα είδη πρώτης ανάγκης και μεγάλο μέρος των χρημάτων πηγαίνει στα λειτουργικά έξοδα των οικογενειών. Τα δώρα για τα βαφτιστήρια θα δοθούν την τελευταία εβδομάδα, οπότε περιμένουμε τότε κάποια σχετική κίνηση. Με την άπνοια όμως που υπήρξε μέχρι σήμερα, δύσκολα να ανακάμψει η αγορά», αναφέρει η κ. Διονυσάτου. Με υποτονική την αγοραστική κίνηση, αλλά με ελπίδα για μια καλύτερη Μεγάλη Εβδομάδα, τα ζαχαροπλαστεία περιμένουν γεμάτα σοκολατένιες δημιουργίες το καταναλωτικό κοινό. Υπάρχουν προϊόντα για όλες τις τσέπες. Αν κάποιος ψάξει στην αγορά, μπορεί να βρει σοκολατένια αβγά που ξεκινούν από δύο ευρώ και φυσικά μπορεί να φτάνουν και τα… 50 ευρώ, ανάλογα με το μέγεθος και τη δυσκολία στολίσματος.
