Του Λεωνίδα Γ. Μαργαρίτη Επιτ. Δικηγόρου, Προέδρου Εταιρείας Λογοτεχνών.
O αγαπητός φίλος και συνάδελφος συγγραφέας, ιστορικός Χρήστος Αθαν. Μούλιας, μετά από τη συγγραφή και παρουσίαση μιας σειράς επιτυχημένων μελετών, που αφορούσαν στιγμές και πρόσωπα της τοπικής μας ιστορίας, επιχείρησε και μας παρουσιάζει αυτόν τον καιρό την εξαιρετική μελέτη του με τίτλο: Στον απόηχο του «Εθνικού Διχασμού».
Πρόκειται για μια έκδοση του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός» με πρόλογο του προέδρου του Βασίλη Κωνσταντινόπουλου .
Για μια υπόμνηση και μόνο, θα σημειώσουμε τους τίτλους των προηγούμενων έργων του:
-« Γεώργιος Β. Θεοχαρόπουλος Πατρεύς 1770-1852»,
-«Η διάσταση αυτοχθόνων και ετεροχθόνων στην μετεπαναστατική Πάτρα 1828-1850»,
-Περί Δρόβιανης,
–To Λιμάνι της σταφίδας,
-Η ιστορία της σταφίδας,
-Ιστορικά Σημειώματα,
-Πολύβιος Νκ. Κορύλλος,
-Χρονικό της Δημοτικής Βιβλιοθήκης(1910-2010),
-Παναγιώτης Κανελλόπουλος 1902-1096,
-Αρέθειο Εκπαιδευτήριο,
-Χωρίς Πυξίδα,
-Φιλαρμονική Εταιρία-Ωδείο Πατρών, και
-Ιστορία του Δικηγορικού Συλλόγου Πατρών(σε δύο τόμους).
Δεν είναι διόλου μικρή υπόθεση η συγγραφή τόσων έργων σε μια μικρή σχετική χρονική περίοδο, όταν θα πρέπει να ληφθεί υπόψη, ότι ο συγγραφέας στην ίδια αυτή χρονική περίοδο, ασκεί επιτυχώς μαχόμενη δικηγορία, η οποία σημειωτέον απαιτεί μελέτη των χειριζόμενων υποθέσεων, συναντήσεις και συζητήσεις με τους πελάτες του, και μελέτη των εν τω μεταξύ ψηφιζομένων νομοθετικών διατάξεων και παράλληλα να παρίσταται ενώπιον των Δικαστηρίων για το χειρισμό των σχετικών υποθέσεών του.
Στο παρουσιαζόμενο σήμερα βιβλίο του ο αγαπητός συνάδελφος συγγραφέας καταπιάνεται με μια πολύ σοβαρή υπόθεση της ιστορίας μας, που κι αν ακόμη απ’ αυτή την περίοδο έχουν παρέλθει πλέον των εκατό ετών, είναι μια περίοδο με μαύρες σελίδες της, μια και σημαδεύτηκε με τον ξεριζωμό ενός εκατομμυρίου πεντακοσίων χιλιάδων ομογενών Μικρασιατών και τη δίκη και εκτέλεση των θεωρηθεντων υπευθύνων της Μικρασιατικής Καταστροφής.
Σίγουρα μια υπόθεση που πόνεσε πολύ τόσο τους αυτόχθονες της κυρίως Ελλάδος όσο και των απομακρυσθέντων βιαίως από τις εστίες τους Μικρασιατών.
Μια παρόμοια εργασία με την οποία καταπιάστηκε ο φίλος και συνάδελφος απαιτεί γνώση της ιστορικής πραγματικότητας και αποφυγή του δηλητηρίου της διχόνοιας που χρόνια κατατρώει τις σάρκες της φυλής μας από τον καιρό των πρώτων απελευθερωτικών χρόνων.
Ο Χρήστος Μούλιας ανάτρεξε στις διάφορες πηγές ανέσυρε κείμενα αναφορών διαφόρων στρατιωτικών και πολιτικών παραγόντων της εποχής έκανε τις αναγκαίες διασταυρώσεις έτσι ώστε να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα για τις ευθύνες ενός εκάστου των πολιτικών αλλά και στρατιωτικών παραγόντων της εποχής οι οποίοι μοιραίως ενεπλάκησαν και σημάδεψαν τη συνέχεια της πορείας των γεγονότων τα οποία και συνετέλεσαν στην κατάρρευση του μετώπου των στρατιωτικών επιχειρήσεων και συνέτειναν στο να μη είναι δυνατή η παραμονή πλέον των στρατευμάτων στην περιοχή αλλά και στην τελική απομάκρυνση του Ελληνικού στοιχείου από τις πατρογονικές εστίες του.
Το έργο του φίλου Χρήστου Μούλια εκτείνεται σε πεντακόσιες σελίδες και εμπλουτίζεται με φωτογραφικό υλικό άγνωστο αλλά και με πολλές παραπομπές σε βιβλιογραφία.
Το γεγονός πως την έκδοση του έργου ανέλαβε ο αρχαιότερος στη χώρα μας αλλά και εγκυρότατος Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός,ενέχει μεγάλη σημασία, όταν μάλιστα ανέλαβε να προλογίσει το έργο ο πρόεδρός του πατρινός στην καταγωγή καθηγητής της Κλασικής Φιλολογίας Βασίλης Κωνσταντινόπουλος.
Ο Κωνσταντινόπουλος στον πρόλογο του επισημαίνει τη σοβαρότητα του εγχειρήματος και σημειώνει πως ο συγγραφέας υποχρεώθηκε από τον όγκο των πληροφοριών να επεκταθεί για να διαφωτίσει επαρκέστερα την επίμαχη αυτή περίοδο του Εθνικού διχασμού, ο οποίος ταλάνισε τον ιστορικό βίο και προκάλεσε εθνική καταστροφή.
Πρέπει να σημειώσουμε πως ο συγγραφέας με υπευθυνότητα και συνέπεια ανέλαβε να φωτίσει τις πτυχές της Εθνικής Τραγωδίας και ως ανατόμος να επιμερίσει τις ευθύνες σε εκείνους στους οποίους και αναλογούν.
Προσπαθεί κι αυτό είναι εμφανές, μα μην αδικήσει κανένα από τους εμπλεκομένους όσο ψηλά και αν βρίσκονται στην ιεραρχία πολιτική και στρατιωτική.
Είναι γεγονός πως η πληθώρα των πληροφοριών πολλές φορές είναι εκείνες που μπορεί να σε κάνουν να δεις με διαφορετικό μάτι τους αντιμαχομενος το ιστορικό γίγνεσθαι. Όμως ο συγγραφέας αποφεύγει τις κακοτοπιές και παρά τις προσωπικές του απόψεις για ορισμένα ζητήματα εκφράζεται αντικειμενικά και το αποτέλεσμα τον δικαιώνει.
Ένα έργο σταθμός για την τοπική αλλά και την ευρύτερη ιστοριογραφία μας. Χρήστο σε ευχαριστούμε!…