Της Χριστίνας Σταρακά βουλευτού Αιτωλοακαρνανίας του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής
Στην Ελλάδα του σήμερα, όπου η ακρίβεια και ο πληθωρισμός με τις κυβερνητικές ευλογίες θεριεύουν καθημερινά, αποτελεί κοινό τόπο ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν μεγάλα προβλήματα.
Το σκηνικό χαρακτηρίζεται από ένα περιβάλλον αβεβαιότητας, γραφειοκρατικό αλαλούμ και πολυνομία, διαρκείς μεταβολές του φορολογικού πλαισίου, υψηλό εργοδοτικό κόστος που δεν αντιστοιχεί σε ικανοποιητικούς μισθούς για το προσωπικό, δυσκολία ένταξης σε ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα και ένα εχθρικό για τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα τραπεζικό σύστημα. Συγκεκριμένα η διαφορά στα επιτόκια καταθέσεων και δανείων από τις ελληνικές τράπεζες είναι διπλάσια από τον μέσο όρο στην Ευρωζώνη, καθιστώντας έτσι την πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Ταυτόχρονα, το Ταμείο Ανάκαμψης που έπρεπε να είναι ένα εργαλείο που θα καθιστούσε την ελληνική οικονομία ανταγωνιστικότερη, εξασφαλίζοντας δίκαιη και ισόρροπη ανάπτυξη, μετατράπηκε συνειδητά από την κυβέρνηση σε ένα εργαλείο αθέμιτου ανταγωνισμού, χρηματοδότησης, δανείων και «κουρεμάτων» μόνο για τους μεγάλους και τους ισχυρούς, ενισχύοντας την ανισότητα και την ανισονομία εις βάρος των αναγκών των μικρότερων και κρίσιμων επιχειρήσεων και συνολικά της ελληνικής οικονομίας. Μέχρι σήμερα μόλις 287 εταιρείες έχουν λάβει 4,8 δισ. ευρώ με πολύ ευνοϊκούς όρους από το Ταμείο Ανάκαμψης. Οι μικρομεσαίες δεν εντοπίζονται στο Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς, στα δάνεια κάτω του 1 εκατ. ευρώ συμμετέχουν μόλις 20 ΜμΕ (0,4% των πόρων), ενώ στα δάνεια από 1 έως 5 εκατ. ευρώ άλλες 48 (5% των πόρων), με το 86% των δανείων να έχουν δοθεί σε 36 μεγάλες επιχειρήσεις. Με αφορμή εξάλλου την τελευταία έκθεση του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, οι μισές μικρομεσαίες δεν αντέχουν περισσότερο από ένα μήνα αν δεν «πιάσουν» τον στόχο του τζίρου. Το «κανόνι» είναι η πιθανότερη κατάληξη, με οτιδήποτε αυτό συνεπάγεται σε οικονομικοκοινωνικό επίπεδο.
Παράλληλα, απουσιάζει ένας ουσιαστικός μηχανισμός που θα έδινε κίνητρα για συνέργειες, συνενώσεις και δικτύωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, όταν αντίθετα οι ολιγοπωλιακές καταστάσεις σε τομείς όπως τα τρόφιμα και τα καύσιμα παράγουν πολλές φορές αισχροκέρδεια. Με βάση εξάλλου δημοσίευμα του Politico τον περασμένο Απρίλιο, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ερευνούσε διαγωνισμούς στην Ελλάδα για €2,5 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης που έχουν χορηγηθεί σε δέκα εταιρείες. Μάλιστα τα δημοσιεύματα επισημαίνουν ότι συντριπτική πλειονότητα των διαγωνισμών του Ταμείου Ανάκαμψης στην Ελλάδα διεξάγονται με μόνο μία προσφορά.
Όσο η κυβερνητική πολιτική της ολιγαρχίας στοχεύει να βοηθάει μόνο τις μεγάλες επιχειρήσεις και όχι τους μικρομεσαίους, για το ΠαΣοΚ αποτελεί εθνική αναγκαιότητα η άμεση συγκρότηση ενός Εθνικού Στρατηγικού Αναπτυξιακού Σχεδίου, αξιοποιώντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτουμε σαν χώρα. Στο πλαίσιο αυτό, περιλαμβάνονται προτάσεις όπως η στροφή της Αναπτυξιακής Τράπεζας στην χρηματοδότηση των επενδύσεων της μικρομεσαίας επιχείρησης, η τριετής απαλλαγή από τον φόρο πραγματοποιούμενων κερδών, οι ειδικές γραμμές χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης μόνο για μικρομεσαίες επιχειρήσεις – ένα παράδειγμα αντίστοιχο με αυτό που έγινε στην Πορτογαλία – με έμφαση σε επενδύσεις στην καινοτομία, την ενεργειακή προσαρμογή, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, καθώς και ρυθμίσεις σε 120 δόσεις με κούρεμα 30% για τους συνεπείς, ως προς τα «σωρευμένα χρέη σε εφορίες και ασφαλιστικά Ταμεία. Ταυτόχρονα, πρωτοβουλίες όπως η καθιέρωση ακατάσχετου λογαριασμού για τις επιχειρήσεις, για να μπορέσουν να ανταποκριθούν βραχυπρόθεσμα στα προβλήματα ρευστότητας, η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, η δεύτερη ευκαιρία αξιοπρέπειας, με προστασία της πρώτης κατοικίας σε αυτούς που αποδεδειγμένα αδυνατούν να εξοφλήσουν τα χρέη τους, καθώς και κίνητρα για νέες προσλήψεις προσωπικού με πλήρη απασχόληση και με επιδότηση επί τέσσερα έτη των εργοδοτικών εισφορών στην κοινωνική ασφάλιση, αποτελούν μια δέσμη λύσεων που μπορούν να βγάλουν από το τέλμα τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.
Ευκαιρίες για να διεκδικήσουμε από την Ευρώπη τα απαραίτητα εργαλεία υπάρχουν. Με την αξιοποίηση μάλιστα και των νέων τεχνολογιών, η χώρα μας μπορεί να διαμορφώσει μία νέα επιχειρηματική κουλτούρα που θα δίνει βάση στην καινοτομία και την εξωστρέφεια, ώστε η Ελλάδα να επιτύχει αλλαγή του παραγωγικού της μοντέλου προς όφελος της κοινωνίας με ποιοτικές θέσεις εργασίας και δυνατότητες ισχυρής πρωτογενής και βιομηχανικής παραγωγής. Για μια κοινωνία με ευκαιρίες υπέρ των πολλών και όχι των λίγων και ευνοημένων.
