Νέα δεδομένα στην αναπτυξιακή προοπτική της περιοχής δημιουργεί η ακύρωση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της χρηματοδότησης μέσω του μηχανισμού CEF II (Connecting Europe Facility II) του έργου υπογειοποίησης της νέας διπλής ηλεκτροκίνητης σιδηροδρομικής γραμμής, από την Κανελλοπούλου μέχρι το νότιο λιμάνι της Πάτρας.
Toυ Γιώργου Ηλιόπουλου
Πρόκειται για τη δεύτερη στη σειρά απόρριψη του συγκεκριμένου έργου από το ανταγωνιστικό πρόγραμμα της ΕΕ και οι επιπτώσεις της απόφασης κρίνονται ιδιαίτερα σοβαρές για την περιοχή, καθώς υπολείπεται σημαντικά από άποψη ανάπτυξης έναντι άλλων. Μετά την δυσμενή αυτή εξέλιξη, η Περιφερειακή Αρχή ζητάει από τον Δήμο αλλά και άλλους φορείς συνάντηση με τον Υπουργό Υποδομών Χρήστο Σταϊκούρα προκειμένου να σταθμιστούν τα δεδομένα και να ξεκαθαρίσει η εικόνα από εδώ και στο εξής. Πάντως, είναι η πρώτη φορά που η Περιφέρεια αναλαμβάνει ανοικτά μια τέτοια πρωτοβουλία, καθώς το προηγούμενο διάστημα ο Δήμος Πατρέων ήταν εκείνος που είχε επιμεριστεί το βάρος των διαβουλεύσεων για το συγκεκριμένο έργο.
Χ. Μπονάνος: «Να βρεθεί εναλλακτική λύση»
Μιλώντας στον «Σ.Ε.» ο Αναπληρωτής Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας Χαράλαμπος Μπονάνος αναφέρει ότι: «Υπάρχει μια απόφαση του Τμήματος Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι αρνητική στο αίτημα χρηματοδότησης της υπογειοποίησης. Άρα το έργο και το αίτημα όπως είναι μένει χωρίς χρηματοδοτική ομπρέλα και είναι στον αέρα. Υπάρχει όμως και κάτι που πρέπει να διεκδικήσουμε και να πιέσουμε στα κέντρα των αποφάσεων για να γίνει πιο σύντομα. Αυτό είναι το αναπτυξιακό έργο της έλευσης του τρένου στο νέο λιμάνι. Αν δεν έρθει το τρένο και δεν φέρει εμπόρευμα στο νέο λιμάνι, τότε χάνουμε ένα ακόμη τρένο της ανάπτυξης. Υπενθυμίζω και το λέω ως πατρινός, ότι υπάρχουν ανταγωνιστικά λιμάνια προς βορρά που ήδη αναπτύσσονται. Μάλιστα γίνονται θελκτικά προς τους χρήστες. Εμείς για να σώσουμε την ανάπτυξη πρέπει να σώσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο την έλευση του τρένου στην περιοχή μας. Βέβαια, το τονίζω, σεβόμενοι τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη της πόλης. Όχι ενάντια στην πόλη». Όπως διασαφηνίζει ο κ. Μπονάνος, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας Νεκτάριος Φαρμάκης έχει ζητήσει συνάντηση όλων των φορέων με τον αρμόδιο Υπουργό Χρήστο Σταϊκόυρα και τους υπεύθυνους του ΟΣΕ, προκειμένου να εξεταστούν τα νέα δεδομένα και να ασκηθεί πίεση. «Να πάμε μαζί με τον Δήμο Πατρέων να δούμε ποιες εναλλακτικές λύσεις έχουμε, τι δυνατότητες ανάπτυξης μας δίνονται για να πετύχουμε τη χρηματοδότηση του έργου και πώς μπορούμε να επιταχύνουμε όλες τις διαδικασίες για να γίνει πραγματικότητα η έλευση του τρένου στην περιοχή μας» υπογραμμίζει ο κ. Μπονάνος. Σημειώνει ότι είναι ένα αναπτυξιακό έργο που η Περιφερειακή Αρχή θέλει να υλοποιήσει, ωστόσο εξηγεί ότι: «πρέπει να βάλουμε όσο το δυνατόν περισσότερο το ρεαλισμό στο τραπέζι και να πάρουμε τις ανάλογες αποφάσεις. Πρέπει να δημιουργηθεί μια «ομάδα πίεσης» που να εξετάσει όλα τα δεδομένα και συνεχώς να επαναφέρει το αίτημα της πόλης για έλευση του τρένου». Στο ερώτημα του «Σ.Ε.» εάν η συγκεκριμένη πρωτοβουλία είχε ληφθεί το προηγούμενο διάστημα, το έργο θα είχε ξεκολλήσει και θα ήταν σε τροχιά υλοποίησης ο ίδιος απαντά: « Πολλά μπορεί να πει κανείς για το συγκεκριμένο θέμα. Μπορεί να αναφερθεί στην αποτελεσματικότητα όσων επιχείρησαν με φωνές, κραυγές, μαύρες σημαίες και πορείες να το θέσουν. Δεν λύνεται έτσι. Εμείς έχουμε διαφορετική αντίληψη και γι΄αυτό διαφωνούμε και στους χαρακτηρισμούς ότι είμαστε «καλά ή κακά παιδιά». Εμείς θέλουμε να είμαστε αποτελεσματικοί. Και αποτελεσματικός γίνεσαι όταν πιέζεις εκεί που λαμβάνονται οι αποφάσεις, με επιχειρήματα, ορθό λόγο και σύμφωνα με το αίτημα της πόλης». Τέλος, για το ενδεχόμενο επανεξέτασης του αιτήματος της υπογειοποίησης ή κάποιων τμημάτων, ο ίδιος αναφέρει ότι: «Προσωπικά θεωρώ ότι πρέπει να δόυμε όλες τις πιθανές λύσεις που να μην διαλυθεί η πόλη αλλά και να μην πάμε και σε ένα «φαραωνικό έργο» με απίστευτες τεχνικές δυσκολίες που μπορεί να ακυρωθεί».
Κ. Πελετίδης: «Να απομονώσουμε τους εχθρούς της πόλης»
Από την πλευρά του ο Δήμαρχος Πατρέων Κώστας Πελετίδης, μιλώντας στον «Σ.Ε.» εξηγεί ότι: «Ο σχεδιασμός που έχουμε θα υλοποιηθεί. Για να γίνει όμως αυτό πρέπει να μπει στην ιεράρχηση της κυβέρνησης ως προτεραιότητα ο σχεδιασμός που προτείνουμε. Αυτό όμως απαιτεί συσπείρωση όλων των δυνάμεων της Πάτρας και των πατρινών. Και κυρίως απομόνωση όλων όσων δεν θέλουν να διενεργηθεί αυτού του είδους η ανάπλαση μέσω της υπογειοποίοησης». Για την πρωτοβουλία της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος να υπάρξει συνάντηση με τον αρμόδιο Υπουργό Υποδομών Χρήστο Σταϊκούρα, ο κ. Πελετίδης αναφέρει ότι: « Η Περιφέρεια τοποθετήθηκε δημόσια για τις προθέσεις της. Ζήτησε πρωτοβουλίες όχι στην κατεύθυνση ότι ο στόχος είναι ένας και μοναδικός, δηλαδή υπογειοποίηση, αλλά να βρούμε λύσεις και αυτό είναι διάσπαση του ενιαίου χαρακτήρα της διεκδίκησης. Ως εκ τούτου θα τύχει αποδοκιμασίας και έντασης η θέση αυτή εάν η Περιφέρεια επιμείνει. Το ζήτημα θα έρθει και στο Περιφερειακό Συμβούλιο προκειμένου ο καθένας να αναλάβει τις ευθύνες του. Γιατί θα πρέπει όλοι οι φορείς να έχουμε ενιαία αντίληψη επάνω στο σωστό και δίκαιο». Η απόρριψη του φακέλου για δεύτερη φορά ερμηνεύεται ως εξής από τον κ. Πελετίδη: «Θα πρέπει η κυβέρνηση να βρει χρηματοδότηση. Οι δρόμοι δεν είναι μόνο μια κατεύθυνση. Υπάρχει δυνατότητα να βρει χρηματοδότηση και από πολλές κατευθύνσεις. Και δεσμεύτηκε γι’ αυτό ο Πρωθυπουργός από την Πάτρα και είναι ακόμη αναρτημένες οι δεσμεύσεις αυτές. Εμείς συνεπώς τι θα έρθουμε να πούμε στο Υπουργείο; «Δεν θέλουμε αυτό για το οποίο υπάρχει κυβερνητική δέσμευση;». Μήπως κάποιοι παίζουν το ρόλο του «λαγού» για να βρεθεί άλλη λύση;». Ακολούθως ο κ. Πελετίδης αναφέρει ότι: «Ζητάμε νέα συνάντηση με τον Πρωθυπουργό και την κυβέρνησή του για να ξεκαθαριστεί τι θα κάνουμε με το τρένο. Θα λάβουμε πρωτοβουλίες γι’ αυτή τη συνάντηση. Το βασικό όμως είναι η Πάτρα να είναι ενωμένη. Εάν υπάρχουν δυνάμεις που παίζουν ρόλο σε βάρος της Πάτρας θα πρέπει όλοι πολιτικά να τους απομονώσουμε».
Οι δημοτικές παρατάξεις
Την άποψη ότι ο Δήμος Πατρέων έχει, από καιρό τροποποιήσει την αρχική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, για τον τρόπο έλευσης της νέας γραμμής του ΟΣΕ στην πόλη, εξέφρασε ο επικεφαλής της παράταξης «Πάτρα Ενωμένη» Κώστας Σβόλης σε ραδιοφωνικές του δηλώσεις. Επιπλέον, ασκώντας κριτική στην Κυβέρνηση ανέφερε ότι: «Αν ο υπουργός ήρθε στην Πάτρα χωρίς εξασφαλισμένη χρηματοδότηση και μας έταξε 5,2 χλμ υπογειοποίησης, είναι μεγάλο λάθος
*Aπό την πλευρά της η παράταξη «Πάτρα- Σπουδαία και πάλι» με επικεφαλής τον Βασίλη Αϊβαλή τονίζει με ανακοίνωσή της: «Η νέα απόρριψη του αιτήματος υπογειοποίησης της Νέας Σιδηροδρομικής Γραμμής από την Πόλη της Πάτρας αποτελεί όνειδος για την περιοχή αλλά και την Κυβέρνηση, η οποία έχει εδώ και καιρό δεσμευτεί για την έγκριση του εν λόγω έργου και μάλιστα από τα πιο επίσημα χείλη εκείνα του Πρωθυπουργού, ο οποίος σας θυμίζω ότι μετά την προηγούμενη απόρριψη του αιτήματος από την ΕΕ για ένταξη του έργου στο CEF, είχε δεσμευτεί ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ότι θα έβαζε πλάτη για την έγκρισή του».
* Mε άρθρο του το μέλος του «σπιράλ» Βασίλης Γκλαβάς αναφέρει για την υπογειοποίηση: « Η νέα πρόταση που θα πρέπει να γίνει στην ΕΕ θα πρέπει να περιλαμβάνει τον εκσυγχρονισμό όλου του δικτύου από το Ρίο έως την Κ. Αχαΐα, καθώς και την κατασκευή διακλαδώσεων προς Πανεπιστήμιο/ Νοσοκομείο και Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου (πρώην ΤΕΙ). Η λειτουργία του σημερινού Προαστιακού να μετατραπεί σε light rail με πύκνωση στάσεων και δρομολογίων για να καλύψει πλήρως τις ανάγκες μετακινήσεων.
«Θα πρέπει να δούμε τη μεγάλη εικόνα πριν λάβουμε αποφάσεις»
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδος Ευάγγελος Καραχάλιος μιλώντας στον «Σ.Ε.» αναφέρει ότι: «Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δεδομένα που είναι αναντίρρητα. Το τρένο δεν έρχεται στην Πάτρα αυτή την περίοδο και η πόλη για πάρα πολλά χρόνια στερείται ευκαιριών. Και ζήτησα να ενημερωθούμε εάν υπήρχαν αστοχίες στο φάκελο που έχει καταθέσει για δεύτερη φορά η ελληνική κυβέρνηση για ποιους λόγους απορρίφθηκε. Όλοι γνωρίζουμε ότι πιθανότατα η σχέση κόστους- οφέλους πιθανότατα ήταν αυτή που έλαβαν υπόψη τους τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη χρηματοδότηση του έργου. Επίσης τίθεται το ερώτημα εάν πείσουμε την κυβέρνηση να βάλει μπροστά σε προτεραιότητα το έργο γιατί το τρένο καθώς δεν εξετάζουμε τον τρόπο που θα έρθει αλλά το ότι πρέπει επιτέλους να έρθει. Προφανώς το ΤΕΕ ήταν εκείνο που έλυσε το γόρδιο δεσμό και ξεκαθάρισε ότι η υπογειοποίηση δεν πρέπει να γίνει από το Ρίο, αλλά ήταν εκείνο που ζήτησε η υπογειοποίηση να ξεκινήσει από την οδό Κανελλοπούλου». Κατά τον κ. Καραχάλιο το ερώτημα προς τον κ. Σταϊκούρα είναι τι έχει αλλάξει τελικά από την τελευταία φορά που υποβλήθηκε ο φάκελος και το συγκεκριμένο έργο θα υποβληθεί στα αρμόδια όργανα για τρίτη φορά. Και βέβαια η αγωνία του ΤΕΕ είναι ότι η περιοχή μένει πίσω στον τομέα της ανάπτυξης και οικονομίας. «Έχει ήδη μείνει πίσω και το ερώτημα είναι πόσο πίσω έχει μείνει. Δεν έχουμε εμπορικό λιμάνι, τρένο αλλά και θαλάσσιο μέτωπο, άρα για ποια ανάπτυξη της πόλης μιλάμε; Ο συνδυασμός των τριών παραπάνω πραγμάτων μας οδηγεί σε μια εξέλιξη πάρα πολύ κακή». Στο ερώτημα εάν πρέπει να επαναπροσδιοριστεί η υπογειοποίηση, μετά τις δύο αρνητικές απαντήσεις που έχει λάβε η χώρα μας, ο κ. Καραχάλιος αναφέρει ότι: «Εμείς ως ΤΕΕ πριν δούμε το φάκελο πρέπει να έχουμε μια εικόνα του τι συμβαίνει και εφόσον δούμε τα δεδομένα ενδεχομένως να υπάρξουν μια σειρά απο λύσεις και εναλλακτικές. Αυτό γίνεται σε όλα τα έργα δημόσια ή ιδιωτικά. Το θέμα είναι να δούμε το επίδικο αλλά και τη μεγάλη εικόνα. Η μεγάλη εικόνα είναι το τρένο να έρθει στην Πάτρα και να συνδεθεί με τον Πύργο και να βοηθήσει στο αγροδιατροφικό μοντέλο που έχει αναπτύξει η Ηλεία. Ο Τουρισμός είναι ένα σημαντικό κομμάτι που αφορά την περιοχή μας. Όμως αυτά δεν τα βλέπω να τα συζητάει κανείς στον ευρύτερο σχεδιασμό. Να δούμε πού είναι επίσης η Πάτρα σε σχέση με το σιδηροδρομικό έργο συγκρινόμενη με τον βόρειο άξονα. Δεν πρέπει να βλέπουμε κοντόφθαλμα τις λύσεις αλλά προς όφελος του γενικότερου συνόλου». Καταλήγοντας, ο κ. Καραχάλιος υπενθυμίζει ότι το ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδος σε καίρια ζητήματα είχε παρεμβατικό ρόλο, όπως για παράδειγμα στο φυσικό αέριο, που κάποτε έμοιαζε άπιαστο όνειρο και τελικά ολοκληρώνονται οι υποδομές. «Κάποτε μας έλεγαν ότι το φυσικό αέριο ήταν δύσκολο να υλοποιηθεί και αναγκάσαμε την κυβέρνηση να κάνει αγωγό στη Ρεβυθούσα για τη μεταφορά του και ακολούθως αποκεντρωμένα δίκτυα. Δυστυχώς κάποιοι δεν βλέπουν την μεγάλη εικόνα που είναι αναπτυξιακή».
Χρ. Σταϊκούρας: «Θα επαναφέρουμε το αίτημα»
Για το ζήτημα της υπογειοποίησης αναφέρθηκε ο Υπουργός Υποδομών Χρήστος Σταϊκούρας, κατά την έλευσή του στην Πάτρα την περασμένη εβδομάδα στο πλαίσιο ευρείας σύσκεψης για την πρόοδο του έργου του νέου Αυτοκινητοδρόμου Πατρών – Πύργου, που συνέπεσε με την άσχημη εξέλιξη της απόρριψης του φακέλου. «Κάναμε μια πρόταση η οποία περιελάβανε και το συγκεκριμένο έργο. Η Ε.Ε. ενέκρινε μια χρηματοδότηση για τη χώρα μας, όχι στο σύνολο αυτών, άρα κάποια έργα δεν είναι μέσα στην συνολική χρηματοδότηση που εξασφάλισε η χώρα και η οποία υπερβαίνει το μισό δισ. Ευρώ». Και πρόσθεσε ότι: «Είναι αρκετά έως πολύ υψηλότερη από πολλές άλλες χώρες που δεν καλύπτει όμως το σύνολο της πρότασής μας, όπως συνέβη για όλες τις χώρες. Θα επανέλθουμε με αυτή (σ.σ. Ρίο – Πάτρα) και άλλες προτάσεις όταν ξαναϋποβάλουμε αιτήματα το επόμενο διάστημα» .
Πλ. Μαρλαφέκας: «Έχουμε άλλη πρόταση από το 2015»
Από την πλευρά του ο Πλάτωνας Μαρλαφέκας, Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αχαΐας εξηγεί ότι: « το τρένο είναι η μόνη υποδομή που μας λείπει και θα έχει μεγάλες επιπτώσεις στη βιωσιμότητα του λιμανιού της Πάτρας. Το Επιμελητήριο Αχαΐας από το 2014 είχε εκφράσει την άποψη ότι το τρένο πρέπει να έρθει γρήγορα με όποιο τρόπο έιναι εφικό να έρθει. Δυστυχώς ήμασταν ο μόνος φορέας που φωνάζαμε ότι αν δεν μπορεί να έρθει με άλλο τρόπο ας έρθει επίγεια, εφόσον δεν μπορούσε να υλοποιηθεί η υπογειοποίηση. Μπορεί η καλύτερη λύση να είναι ουτοπία και να μην υλοποιηθεί ποτέ». Σε σχέση με την απόφαση που έχει ληφθεί τονίζει ότι : «Είχαμε μάλιστα έρθει ως Επιμελητήριο σε διαφωνία με τις δύο πολιτικές ηγεσίες Σπρίντζη και Καραμανλή, θεωρώντας ότι και οι δύο εμπαίζαν την περιοχή. Και όποιος θυμάται τι λέγαμε εμείς και τι οι υπόλοιποι ας το αντιληφθούν. Κάποιοι πάντως βάσιμα στην Πάτρα δεν θέλουν να συνδεθεί το τρένο με το λιμάνι για δικά τους αποκλειστικά συμφέροντα».
