Ένα πρόγραμμα δράσεων αφιερωμένο στον πρώτο Έλληνα πολεοδόμο Σταμάτη Βούλγαρη θα υλοποιήσει τους επόμενους μήνες η Εταιρεία Αχαϊκών Σπουδών. Το πρόγραμμα υλοποιείται με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 250 χρόνων από τη γέννηση του Βούλγαρη, ο οποίος συνέταξε, μεταξύ άλλων, το 1829 το Σχέδιο Πόλης της Πάτρας κατόπιν εντολής του κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια.
Στόχος της προτεινόμενης δράσης είναι η ανάδειξη του σπουδαίου έργου του Βούλγαρη και της τεράστιας προσφοράς του στην Πάτρα, καθώς και η παράλληλη διεξαγωγή μιας συζήτησης για την πολεοδομική και αρχιτεκτονική ταυτότητα της Πάτρας, όπως αυτή εξελίχθηκε από τον 19ο αιώνα ως σήμερα.
Στο πλαίσιο του προγράμματος θα πραγματοποιηθεί επιστημονική διημερίδα στις 12 & 13 Δεκεμβρίου 2024 στην Αγορά Αργύρη, με παρουσίαση πτυχών από τη ζωή και το έργο του Βούλγαρη, καθώς και διαπραγμάτευση θεμάτων για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα και της ταυτότητας της Πάτρας από την εποχή του πρώτου Σχεδίου Πόλης. Η διημερίδα θα πλαισιωθεί από έκθεση τεκμηρίων, ενώ έως το καλοκαίρι του 2025 το πρόγραμμα θα συνεχιστεί με θεατρικό αναλόγιο και άλλες δράσεις.
Ο Σταμάτης Βούλγαρης γεννήθηκε στην Κέρκυρα, στο Ποτάμι Λευκίμμης, το 1774. Μετά τη ρωσοτουρκική πολιορκία της Κέρκυρας (1799) έγινε αξιωματικός του Γαλλικού Στρατού, σπούδασε πολεοδόμος στο Κολέγιο των «Τεσσάρων Εθνών» και στην ιστορική και γεωγραφική υπηρεσία του γαλλικού στρατού, ενώ πήρε μαθήματα ζωγραφικής.
Στις 5 Δεκεμβρίου 1828 ανέλαβε να ετοιμάσει το σχέδιο της νέας πόλης των Πατρών, το οποίο υπέβαλε στις 26 Ιανουαρίου 1829 στον Ι. Καποδίστρια, ο οποίος και το ενέκρινε. Ο Βούλγαρης εφάρμοσε τον ορθογωνικό τύπο στο ρυμοτομικό πλέγμα της Πάτρας, επιβάλλοντας την ύπαρξη εσωτερικών ακάλυπτων χώρων (αυλών) σε όλες τις οικοδομές. Θέλησε μάλιστα να καλύψει την οικονομική δαπάνη για τη δενδροφύτευση της πόλης, από την αμοιβή του για το σχέδιο. Τελικά το οραματικό σχέδιο του Βούλγαρη εφαρμόστηκε με πολλές αλλοιώσεις.
Το πρόγραμμα υλοποιείται με την αιγίδα και την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού, σύμφωνα με την πρόταση που κατατέθηκε στις αρχές του χρόνου από την Εταιρεία Αχαϊκών Σπουδών.
