Η «Πράσινη Μετάβαση και οι Καλές πρακτικές» τέθηκαν στο επίκεντρο εκδήλωσης του Ελεύθερου Βήματος του 27ου Forum Ανάπτυξης 2024 με τους εκπροσώπους εταιρειών, φορέων και οργανισμών να παρουσιάζουν τις καινοτόμες ενέργειές τους, αλλά και τους μελλοντικούς τους στόχους για τη μείωση του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος.
Στο Προεδρείο της εκδήλωσης ήταν ο Βαγγέλης Καραχάλιος, Πρόεδρος Τεχνικού Επιμελητηρίου Δυτικής Ελλάδας και ο Δημήτρης Μούρτζης, Καθηγητής του Τμήματος Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών Πανεπιστημίου Πατρών, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ερευνών Πανεπιστημίου Πατρών.
Οι παρουσιάσεις άνοιξαν με τον Ιωάννη Μπασκούτα, Προϊστάμενο Ποιότητας και Περιβάλλοντος του Εργοστασίου Δρεπάνου Πατρών με θέμα: «TITAN: Δημιουργώντας βιώσιμη αξία για την κοινωνία και την οικονομία». Αναδεικνύοντας τα 7 κύρια σημεία της οπτικής της εταιρείας στο ζήτημα της Πράσινης Μετάβασης, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στις ισχυρές επιδόσεις στη μείωση εκπομπών CO2 που επιτεύχθηκαν στο χρονικό διάστημα 1990-2020. Για το 2030-2050 υπάρχει η δέσμευση για ουδέτερο αποτύπωμα άνθρακα, με βάση το “Business Ambition for 1.5°C”. Βασικό πυλώνα της στρατηγικής της εταιρείας αποτελεί και η ανάπτυξη προϊόντων και λύσεων χαμηλών εκπομπών CO2 για τους πελάτες της. Η στόχευση στον συγκεκριμένο τομέα αφορά στην αύξηση του μεριδίου των πράσινων προϊόντων στο χαρτοφυλάκιο από το 23.4% που ήταν το 2023, στο 40% το 2026
Επιπρόσθετα η εταιρεία αξιοποιεί καινοτόμες τεχνολογίες για τη μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικών καθαρών εκπομπών. Ο κ. Μπασκούτας έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην έναρξη λειτουργίας προασβεστοποιητή (calciner) στο εργοστάσιο του ΤΙΤΑΝ στην Αθήνα, με στόχο την αύξηση αξιοποίησης εναλλακτικών καυσίμων.
Επίσης στάθηκε στο υπό εξέλιξη συγχρηματοδοτούμενο έργο IFESTOS (Επιχορήγηση €234 εκατ. από το Ταμείο Καινοτομίας της ΕΕ) με το οποίο ευελπιστούν να δεσμεύουν 1,9 εκατ. τόνων CO2 ετησίως για την παραγωγή 3 εκατ. τόνων τσιμέντου μηδενικού άνθρακα μέχρι το 2030. Προβλέπει δέσμευση του διοξειδίου του άνθρακα, υγροποίηση, μεταφορά με πλοία και αποθήκευση. Ως προς το εργοστάσιο της Πάτρας αναφέρθηκε στο υπό διερεύνηση έργο C-CURE” για τη «Δέσμευση & αξιοποίηση CO2 απαερίων βιομηχανίας τσιμέντου με χρήση μικτών καλλιεργειών μικροφυκών/βακτηρίων». Στόχος είναι η δέσμευση CO2 και η αξιοποίησή του για παραγωγή βιοχημικών προϊόντων καθώς και η αξιοποίηση της βιομάζας ως καύσιμης ύλη για το εργοστάσιο. «Ευελπιστούμε ότι θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2025», κατέληξε.
Ο Στάθης Οικονομίδης, Διευθυντής του Εργοστασίου Πατρών «ΑΘΗΝΑΙΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ ΑΕ» ανέφερε ότι το ποσοστό των επαναχρησιμοποιούμενων φιαλών ανέρχεται στο 95%, η ανάκτηση αποβλήτων στο 99,6% ενώ οι ανανεώσιμες πρώτες ύλες και τα υλικά καταλαμβάνουν ένα ποσοστό 79.4%. Οι εκπομπές CO2 μειώθηκαν κατά -20% σε σχέση με το 2018. Ως προς την ηλεκτρική ενέργεια ανέφερε ότι είναι πράσινη 100%. Τον Αύγουστο του 2024 εγκαταστάθηκε φωτοβολταϊκό πάρκο στη στέγη της νέας αποθήκης στην Πάτρα (6.000m2) ενώ στους σχεδιασμούς που αφορούν τη θερμική ενέργεια περιλαμβάνεται η κατασκευή ηλιακού πάρκου για το εργοστάσιο στην Πάτρα, που θα παράγει ατμό από τον ήλιο και θα καλύπτει το 25% των θερμικών αναγκών. Θα περιλαμβάνει κοίλα κάτοπτρα για τη συγκέντρωση ηλιακής ακτινοβολίας και την ατμοποίηση του νερού και απλή σύνδεση σε ένα σημείο με απευθείας αντικατάσταση του ατμού που παράγεται από λέβητα μαζούτ. Αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία τον Δεκέμβριο του 2025. Είναι μια επένδυση που χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκό πρόγραμμα και την Elpedison. «Είναι καινοτόμο και πρωτοποριακό και πιλοτικό για την Ελλάδα». Επιπρόσθετα τόνισε ότι έχει γίνει μελέτη για την κάλυψη του 50% των θερμικών αναγκών από αντλίες θερμότητας, με αλλαγή από ατμό σε ζεστό νερό που μπορεί να παραχθεί από υψηλής απόδοσης αντλίες θερμότητας. Στόχος είναι να έχει υλοποιηθεί μέχρι το 2028. Τέλος για το υπόλοιπο 25% προβλέπεται παραγωγή βιομάζας μέσω πρωτοποριακής μεθόδου απομόνωσης των πρωτεϊνών από τους φλοιούς βύνης και έπειτα χώνευση αυτών για παραγωγή βιομεθανίου.
Η Ιωάννα Παπαβασιλείου, Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Χημικών Μηχανικών Πανεπιστήμιο Πατρών ανέπτυξε το θέμα: «Πράσινη Μετάβαση: Έρευνα και Εφαρμογή στο Πανεπιστήμιο Πατρών» κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στην ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων στην Πανεπιστημιούπολη της Πάτρας, τόσο ως προς τα ολοκληρωμένα έργα, όσο και ως προς τις μελλοντικές παρεμβάσεις. Για τα ολοκληρωμένα έργα τόνισε μεταξύ άλλων ότι βάση της μελέτης επιτεύχθηκε αναβάθμιση του Πολυώροφου κτιρίου των Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών από την Ενεργειακή Κατηγορία Ε στην Ενεργειακή Κατηγορία Β+. Αναβάθμιση του Πολυώροφου κτιρίου Βαρέων των Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Τεχνολογίας Υπολογιστών από την Ενεργειακή Κατηγορία Ε στην Ενεργειακή Κατηγορία Β και επίτευξη αναβάθμισης του Κλειστού Γυμναστηρίου Πανεπιστημίου Πατρών από την Ενεργειακή Κατηγορία Δ στην Ενεργειακή Κατηγορία Β. Παράλληλα έκανε μνεία στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στην ταράτσα του κτιρίου των Χημικών Μηχανικών ήδη από το 2013 τόσο για ερευνητικούς σκοπούς, όσο και για κάλυψη μέρους των αναγκών του.
Η Σοφία Στάμου, Διευθύντρια Επικοινωνίας ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ ΑΕ είχε ως θέμα στην ομιλία της: «ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ: Θετική κινητικότητα». Στην εισαγωγή της ανέφερε για το υπό εξέλιξη έργο του αυτοκινητόδρομου της Πατρών- Πύργου ότι ορίζοντας ολοκλήρωσης είναι το τέλος του 2025 και η πρόοδος κατασκευής αυτή τη στιγμή είναι στο 65%. Παρουσιάζοντας τα επιτεύγματα του χρονικού διαστήματος 2018-2023 έκανε λόγο για 53% μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος και ανέλυσε τα τρία στάδια του οδικού χάρτη για την επίτευξη του μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος ως το 2030. Χαρακτηριστικά τόνισε ότι «είμαστε ήδη πάρα πολύ κοντά στον στόχο και μάλλον θα τον φτάσουμε παρά κάτι το 2025».
Το πρώτο στάδιο αφορούσε στην αναβάθμιση με φωτισμό LED των 17 σηράγγων του τμήματος Ελευσίνα -Κόρινθος και της Περιμετρικής Πατρών. Η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας ετησίως ανέρχεται στο 60%,
Το δεύτερο στάδιο το οποίο και ολοκληρώνεται αφορά στην εγκατάσταση Led φωτισμού στις σήραγγες της Κορίνθου Πατρών και σε ανοικτό δρόμο, καθώς και με έξυπνο προσαρμοστικό φωτισμό με περαιτέρω μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. «Το 2025 η Ολυμπία Οδός θα είναι ένας 100% Led αυτοκινητόδρομος, με εξοικονόμηση περίπου 55% σε σύγκριση με τον προηγούμενο συμβατικό φωτισμό».
Το τρίτο και τελευταίο στάδιο αφορά, όπως εξήγησε την αυτοπαραγωγή της μειωμένης πια ενέργειας που χρειάζεται ο αυτοκινητόδρομος, «μέσω 19 φωτοβολταϊκών πάρκων που κατασκευάζουμε κατά μήκος του αυτοκινητόδρομου. Είναι το μεγαλύτερο πρόγραμμα φωτοβολταϊκών πάρκων σε αυτοκινητόδρομο, στη χώρα και θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2025». Τέλος χαρακτήρισε ως μεγάλη κοινωνική επένδυση το υβριδικό σύστημα χιλιομετρικής χρέωσης «που πρώτοι και μόνοι έχουμε εφαρμόσει στην Ελλάδα».
Από την πλευρά του ο Παναγιώτης Αναστασόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος Οργανισμού Λιμένος Πατρών ΑΕ μίλησε για την «Πράσινη μετάβαση στη διαλειτουργικότητα του λιμανιού». Αναφορικά με τον σχεδιασμό για τους πρώτους μήνες του 2025, επισήμανε την ολοκλήρωση της αντικατάστασης όλου του BMS συστήματος στις υποδομές του λιμένα (Νέος Λιμένας, Βόρειος Λιμένας, Πορθμείο Ρίου- Αντιρρίου) ενώ το επόμενο βήμα είναι η αντικατάσταση του υφιστάμενου φωτισμού, με χαμηλής κατανάλωσης λαμπτήρες, καθώς και με συστήματα ελέγχου τους, για τη μείωση της κατανάλωσης της ηλεκτρικής ενέργειας. «Μπαίνουμε στη λογική του έξυπνου λιμανιού, της λογικής να ελέγχουμε οποιοδήποτε σημείο κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας». Εν συνεχεία θα ακολουθήσει η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ, πρόσθεσε.
Η Κατερίνα Μαλάμη, Senior Account Manager, Space Hellas μίλησε με θέμα: «Remember, green’s your color». Εστίασε στις δράσεις της εταιρείας του ομίλου, Sense One. Στο πλαίσιο αυτό υπογράμμισε ότι «οι λύσεις της εταιρείας επικεντρώνονται σε ευφυείς, βιώσιμες και ανθεκτικές πόλεις, βιομηχανίες, οργανισμούς και κτίρια, συμβάλλοντας στη βελτιστοποίηση της κατανάλωσης πόρων, στη μείωση του κόστους, στην αύξηση της παραγωγικότητας και στη βελτίωση της αποδοτικότητας με βιώσιμο τρόπο».