Μια ποιοτική χρονιά, με μειωμένη όμως κατά 30% την παραγωγή σε σχέση με πέρυσι, είναι το 2020 για τους παραγωγούς ελαιολάδου της Αχαΐας.
Οι τιμές πώλησης ακόμα δεν έχουν προσδιοριστεί, ωστόσο όλα δείχνουν ότι θα κινηθούν στα περσινά επίπεδα, μιας και το κλίμα που έχει διαμορφωθεί στην αγορά δεν θα επιτρέψει στις τιμές να σημειώσουν μεγάλη άνοδο.
Όπως τονίζει στο symboulos.gr ο Μιχάλης Σαφάκας της εταιρείας «Ελαιοκίνηση Αχαΐας ΕΠΕ», «οι αποδόσεις του ελαιόκαρπου είναι καλές. Ωστόσο είναι μειωμένες κατά 30 με 35% σε σχέση με πέρυσι. Ο λόγος είναι αφενός ότι είχαμε και πέρυσι μεγάλη παραγωγή και ως γνωστόν οι ελιές δεν έχουν κάθε χρόνο υψηλή απόδοση. Αφετέρου μας επηρέασε τον Μάιο ένας καύσωνας ο οποίος είχε επιπτώσεις στην ανθοφορία των ελαιόδεντρων. Έπληξε όλη την Πελοπόννησο και γι αυτό έχουμε απώλειες».
Ως προς την τιμή του λαδιού, ο κ. Σαφάκας αναφέρει ότι είναι καλή και κατά μέσο όρο κυμαίνεται στα 2,3 ευρώ το λίτρο από τον παραγωγό. Πέρυσι ήταν λίγο πιο πάνω από τα 2 ευρώ, λόγω μεγάλης παραγωγής.
Η εταιρεία του κ. Σαφάκα είναι εξαγωγέας λαδιού στην Ιταλία και με τον τρόπο αυτό, όπως ο ίδιος τονίζει, η περιοχή αποκτάει brand name και εξωστρέφεια. Κάτι που είναι ζητούμενο στις ημέρες μας.
«Δεν υπήρξε εξαγωγή στο εξωτερικό για πολλά χρόνια από την περιοχή μας. Κατά κύριο λόγο γινόταν εσωτερική διακίνηση. Γνώρισαν το λάδι μας στο εξωτερικό και είδαν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του» επισημαίνει ο κ. Σαφάκας. Και εξηγεί ότι το λάδι της Δυτικής Αχαΐας έχει ανώτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά, όπως είναι το χρώμα και η γεύση. Από την πλευρά του ο Δημήτρης Ράπτης του ελαιοτριβείου «Μαγιώνος» στα Καμίνια σημειώνει σε σχέση με την φετινή παραγωγή ότι «λόγω της παρατεταμένης ανομβρίας που αυτή την περίοδο υπάρχει, η παραγωγή είναι μειωμένη. Το λάδι βγαίνει σε καλή ποιότητα, οι οξύτητες είναι στην κατηγορία «έξτρα παρθένο». Η μείωση είναι περίπου στο 30% σε σχέση με πέρυσι. Αυτό οφείλεται στο ότι τον περασμένο Μάιο με την ανθοφορία είχαμε έναν ξαφνικό καύσωνα που έκοψε το άνθος και δεν μπόρεσε να ανθοφορήσει».
Σε περιοχές που είναι κοντά στη θάλασσα ο καρπός έχει προλάβει να ανθοφορήσει και γι’ αυτό τα δέντρα είναι πιο φορτωμένα. Αντίθετα στα ορεινά παρατηρούμε σημαντικές απώλειες στην ανθοφορία. Γι αυτό και στα ορεινά φέτος υπάρχει σημαντική μείωση στην παραγωγή.
Επίσης προβληματισμός επικρατεί από την παρατεταμένη ανομβρία του Οκτωβρίου και των πρώτων ημερών του Νοεμβρίου. Η βροχόπτωση θα βοηθούσε ώστε η σάρκα του καρπού να γίνει μεγαλύτερη, αφού το φυτό θα μπορέσει να λάβει τα απαραίτητα στοιχεία που απαιτούνται.
Πριν από ένα μήνα είχαμε υγρασία και επικρατούσε ο φόβος ότι θα ευνοείτο η ύπαρξη παράσιτων που θα επηρέαζαν την ωρίμανση του φυτού. Τελικά οι φόβοι δεν επιβεβαιώθηκαν καθώς υπήρξε άμεση παρέμβαση από τους παραγωγούς.
«Πρέπει να βρέξει για να ξεκινήσουν οι παραγωγοί να μαζεύουν. Και αυτό το λέω γιατί μπορεί να έχουμε ένα καλό ποιοτικά ελαιόλαδο σε σχέση με τις οξύτητες, όμως οργανοληπτικά μπορεί να μην είναι τόσο καλό στη γεύση του καταναλωτή και να μην εμφανίζεται ισορροπημένο. Ο καρπός για να μην πέσει στο έδαφος έχει τραβήξει χλωροφύλλη από τα φύλα του δέντρου. Με αποτέλεσμα να βγαίνει πιο έντονη η γεύση του, πιο πικρή και πιο πικάντικη. Με λίγη βροχόπτωση θα μπορέσει ο καρπός να εξισορροπήσει τα οργανοπλητικά χαρακτηριστικά του», εξηγεί ο κ. Ράπτης.
Οι τιμές, σύμφωνα με τον κ. Ράπτη, είναι χαμηλές σε σημείο που οι παραγωγοί να σκέφτονται εάν θα πρέπει να μαζέψουν τον καρπό τους.
Η τιμή είναι ήδη 2,3 ευρώ το λίτρο όμως δεν είναι ικανοποιητική, δεδομένου ότι 1 ευρώ απαιτεί η συντήρηση του ελαιώνα και τα λιπάσματα και 1 ευρώ είναι το κόστος συγκομιδής και σύνθλιψης του καρπού στο ελαιοτριβείο. Τα υπόλοιπα… είναι το κέρδος του παραγωγού.
Μεγάλη απώλεια οι εργάτες γης
Φέτος επίσης υπήρξε μεγάλο ζήτημα με τους εργάτες γης, επειδή πολλοί εργαζόμενοι που απασχολούνται εποχικά με τη συγκομιδή ελιάς, δεν μπόρεσαν να περάσουν τα σύνορα και να έρθουν στην χώρα μας, εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων της πανδημίας. «Τα σύνορα είναι κλειστά και κανείς δεν μπορεί να περάσει. Ήδη έχει ανέβει σημαντικά το κόστος του ημερομισθίου, διότι αυτή την περίοδο οι εργάτες γης είναι δυσεύρετοι» εξηγεί ο κ. Ράπτης. Το ημερομίσθιο για δεκάωρη απασχόληση είναι 50 ευρώ, ενώ για οκτάωρη κυμαίνεται στα 40 με 45 ευρώ.
«Πολλοί Αλβανοί δεν έχουν περάσει τα σύνορα λόγω κορωνοϊού. Δεν τους επιτρέπεται. Από την άλλη, θα τολμήσω να πω μια πικρή αλήθεια, πολλοί Έλληνες δεν θέλουν να χάσουν τη σιγουριά του ταμείου ανεργίας και δεν πηγαίνουν να εργαστούν στον πρωτογενή τομέα. Εμείς θα πρέπει να τους κολλήσουμε ένσημα, ώστε να μπορέσει το κόστος του ημερομισθίου να βγει ως κόστος της επιχείρησης. Έχουμε φθάσει στο σημείο να δίνουμε 50 ευρώ μεροκάματο συν το ΙΚΑ και εργάτες να μην έχουμε» σημειώνει από την πλευρά του ο κ. Σαφάκας που επίσης αντιμετωπίζει το ίδιο πρόβλημα.
Πότε ξεκινάει η συγκομιδή
Η συγκομιδή στην ελιά ήδη ξεκίνησε από τις 25 Οκτωβρίου δειλά-δειλά σε κάποιες περιοχές και αναμένεται να επεκταθεί και σε άλλες όσο περνούν οι εβδομάδες. Και αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί την περίοδο των Χριστουγέννων, ενώ σε κάποιες άλλες θα ολοκληρωθεί ακόμη και αρχές Ιανουαρίου.
Το παράπονο, πάντως, των παραγωγών ελαιολάδου είναι ότι οι έμποροι αγοράζουν στις τιμές που εκείνοι επιθυμούν χωρίς να συμβιβάζονται για το κόστος. Αυτό δημιουργεί στρεβλώσεις στην αγορά και οδηγεί σε μονοπωλιακές καταστάσεις. Αυτή η νοοτροπία ξεκινάει από χονδρέμπορους αλλά και από μεσάζοντες. Εκείνο επίσης που ζητούν οι παραγωγοί είναι να υπάρξει εκπαίδευση όλων των εμπλεκομένων στον ελαιοπαραγωγικό κύκλο, προκειμένου να μπορέσουν να παράγουν ποιοτικά προϊόντα και να μην είναι κριτήριό αποκλειστικά η ποσότητα. Αυτό είναι το μεγαλύτερο μέλημα των παραγωγών στην Αχαΐα, δηλαδή πόσο μεγάλος θα είναι ο όγκος των προϊόντων, αγνοώντας όμως ζητήματα που έχουν να κάνουν με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Μια νοοτροπία που πρέπει να αλλάξει, ώστε η περιοχή μας να αποκτήσει το εκτόπισμα που απαιτείται, προκειμένου να έχει εξωστρέφεια και να γίνουν γνωστά τα προϊόντα της στο εξωτερικό, κάτι που έχουν καταφέρει άλλες περιοχές, όπως η Κρήτη. Τα βήματα που πρέπει να γίνουν είναι αρκετά και ήδη έχουν υπάρξει οι πρώτες διερευνητικές επαφές με την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος ώστε από κοινού να δημιουργηθεί ένα μέτωπο εξωστρέφειας στα παραγόμενα είδη.