Του Παναγιώτη Γιαλένιου, εκδότη του «Σύμβουλου Επιχειρήσεων»
Όλοι διαπιστώνουμε ότι τα περιοριστικά μέτρα ως τρόπος αντιμετώπισης της πανδημίας και ιδίως αυτά που στοχεύουν στον συνετισμό των παραβατών και θέλουν «τον αστυνομικό» κατά πόδας τους, έχουν πιάσει τα όρια τους. Αναζητούνται νέοι τρόποι για να πειστεί η κοινωνία να εφαρμόσει από μόνη της μέτρα προστασίας και μια χρήσιμη πηγή συμπερασμάτων είναι η συμπεριφορά της συντριπτικής πλειοψηφίας των πολιτών στην πρώτη φάση της covid-19, την Άνοιξη του 2020.
Θα προσπαθήσουμε να ιεραρχήσουμε ορισμένα εξ αυτών, που μπορούν να συμβάλλουν στο να δούμε το αύριο εν μέσω ενός ισχυρότατου τρίτου κύματος της πανδημίας, χωρίς τελικά να αποκλείεται ότι δεν θα είναι ούτε το τελευταίο ούτε το ισχυρότερο, παρά τα αντιθέτως υποστηριζόμενα:
- Ο φόβος μπροστά στο άγνωστο. Την περασμένη Άνοιξη η χώρα μας και ο κόσμος όλος βρέθηκε ξαφνικά απέναντι σε ένα άγνωστο και αόρατο εχθρό. Ήταν φυσιολογική η αμυντική στάση των περισσοτέρων, ως αποτέλεσμα του φόβου που προκαλεί το άγνωστο. Ταυτόχρονα υπήρξε και πολύ καλή επικοινωνιακή διαχείριση και στην επιστημονική ενημέρωση για την εξέλιξη της πανδημίας αλλά και για την επιβολή των περιοριστικών μέτρων. Το δίδυμο Τσιόδρα- Χαρδαλιά, κτυπούσε «τρελά νούμερα» στην τηλεοπτική ενημέρωση κάθε απόγευμα στις έξι και οι προτροπές για να είμαστε πολύ προσεκτικοί τύπου «Σπύρου Παπαδόπουλου» έπιαναν τόπο. Ένα χρόνο μετά το όπλο αυτό διαχείρισης των μαζών είναι άσφαιρο και για την αφλογιστία του φταίνε σε μεγάλο βαθμό και οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές του, πέραν της φυσιολογικής κόπωσης. Η έλλειψη φαντασίας και το μπέρδεμα της ενημέρωσης με τις πολιτικές σκοπιμότητες ενίσχυσε τη δυσπιστία του κοινού και αυτό δεν φαίνεται να λαμβάνεται υπόψη.
- Συμφωνία επιστημόνων. Στην πειθαρχία πριν ένα χρόνο στο πρώτο κύμα της πανδημίας δεν υπήρχαν σοβαρές επιστημονικές διαφοροποιήσεις για τον τρόπο διάδοσης του ιού αλλά και για την αντιμετώπισή του. Επίσης ήταν σε εμβρυακή ακόμη φάση η οργάνωση των τεστ στην κοινωνία με αποτέλεσμα να μην αμφισβητούνται σε μεγάλο βαθμό πολιτικές και πρακτικές. Σήμερα ένα χρόνο μετά και σοβαρές επιστημονικές αμφισβητήσεις για τον τρόπο διάδοσης του ιού υπάρχουν (όσο και αν επιχειρείται η αποσιώπηση ορισμένων ενοχλητικών επιχειρημάτων) αλλά και ως προς τον τρόπο οργάνωσης των τεστ υπάρχουν αντίθετες σημαντικές φωνές που τα επιχειρήματά τους είναι επιστημονικά και όχι πολιτικά. Ο πολλαπλάσιος αριθμός των τεστ σε σχέση με ένα χρόνο πριν δεν δίνει όλα τα δεδομένα που θα οδηγήσουν στις άριστες των αποφάσεων και υπάρχουν πολλές επιστημονικές έρευνες που ενισχύουν αυτό το συμπέρασμα.
- Ο οικονομικός αντίκτυπος της πανδημίας. Αυτονόητο ένα χρόνο μετά και το «λεφτόδενδρο» έχει περιορίσει την καρποφορία του και «αγορά-ακορντεόν» έχει οδηγήσει σε αδιέξοδα εκατομμύρια πολιτών. Το δίλημμα να αρρωστήσω από κορωνοϊό ή να οδηγηθώ σε ασιτία είναι υπαρκτό και πλέον αφορά εκατοντάδες χιλιάδες πολιτών. Είναι καθοριστικό δίλλημα που αντανακλά στην αποδοχή ή μη των περιοριστικών μέτρων σήμερα.
- Η ενίσχυση της εντύπωσης ότι η λύση για την εξάλειψη της πανδημίας είναι κοντά και τα θαυματουργά εμβόλια θα οδηγήσουν σύντομα σε ένα ελπιδοφόρο αύριο. Το ευχόμαστε ακριβώς έτσι να είναι και να επαληθευτούν και οι εκτιμήσεις σοβαρών και προβεβλημένων επιστημόνων ότι θα μπορούμε να κάνουμε φέτος «Πάσχα στο χωριό» αλλά και ότι θα μπορούμε να σώσουμε τη φετινή τουριστική χρονιά για τη χώρα. Αυτές οι αισιόδοξες εκτιμήσεις όμως δεν τεκμηριώνονται με τα στοιχεία του σήμερα, ακόμη και για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των εμβολίων και λειτουργούν αντίθετα από την πιθανή σκοπιμότητα της διατύπωσής τους, που είναι η ενίσχυση της αντοχής του πληθυσμού στην αποδοχή των περιοριστικών μέτρων.
- Πολιτική σύμπνοια. Τέλος η πρώτη φάση της πανδημίας είχε ένα είδος πολιτικού «μορατόριουμ» και παρά τις «λιανοντουφεκιές» σε επίπεδο αντιπαραθέσεων δεν υπήρχαν αφορμές για μαζική ενεργοποίηση της κοινωνίας. Ένα χρόνο μετά βλέπουμε οξύτατες κοινωνικές αντιδράσεις οι οποίες δεν εξηγούνται με μικρόφθαλμες αναλύσεις ότι αποτελούν αντιπολιτευτικές και εξτρεμιστικές διαμαρτυρίες. Ακουμπούν την κοινωνική πλειοψηφία πέραν των κομμάτων και τα γεγονότα στην Νέα Σμύρνη οφείλουν να αναλυθούν σωστά από όλους. Ταυτόχρονα μια αντίληψη (που δείχνει να ενισχύεται καθημερινά σε νομοθετικό επίπεδο) ότι η πανδημία και οι περιορισμοί είναι και ευκαιρία εφαρμογής μαζικών μεταρρυθμίσεων χωρίς συναίνεση και πειθώ, οδηγούν σε σημαντικές αντιδράσεις και εκρήξεις που καθιστούν εκ των πραγμάτων δευτερεύοντα (και κακώς) τον κίνδυνο εξάπλωσης του κορωνοϊού.
Θεωρούμε ότι τα παραπάνω συμπεράσματα από την διαχείριση της πανδημίας δημιουργούν ένα πλαίσιο λογικής που η κατανόηση της μπορεί να συμβάλλει σε μια ορθότερη προσέγγιση της σχέσης περιοριστικών μέτρων και συμπεριφοράς της κοινωνίας σε αυτά.
Είναι και σε αυτήν την περίπτωση (ίσως περισσότερο από ποτέ άλλοτε χρήσιμη) η περίφημη φράση του Μάη του ’68 «η φαντασία στην εξουσία» και το συμπλήρωμά της «να είστε ρεαλιστές και να ζητάτε το αδύνατο».
Είμαστε, όσο και αν αυτό δεν είναι ακόμη κατανοητό, σε μια μακρά περίοδο παγκόσμιων και εθνικών αλλαγών που επιταχύνει, αν δεν δημιουργεί κάποιες ο ίδιος, ο κορωνοϊός. Ο ρεαλισμός σε αυτήν την περίοδο χρειάζεται από όλους αλλά όταν βλέπουμε μπροστά μας όλα τα πραγματικά δεδομένα και όχι μέσα από παραμορφωτικούς φακούς κάθε είδους.
Η επιδίωξη του αδύνατου από την άλλη επαναδιατυπώνεται από την πλευρά μας με τη μορφή ότι οι μείζονες πλέον κρίσεις, όπως η παρούσα υγειονομική ,θα είναι μια διαρκής πραγματικότητα για όλους μας και η αναζήτηση λύσεων που φάνταζαν έως τώρα αδύνατες θα πρέπει να γίνει η δύναμη της κοινωνίας και το σύνθημα όσων φιλοδοξούν να την εκπροσωπούν.
#pgnews
#e-ΑΠΟΨΕΙΣ
