Ένα δύσκολο φθινόπωρο και ένας ακόμη πιο δύσκολος χειμώνας προμηνύεται για όλο το φάσμα της επιχειρηματικότητας. Ο λόγος είναι ότι πλέον σταματούν να υφίστανται τα μέτρα προστασίας που είχε θεσπίσει η κυβέρνηση και πλέον η αγορά επιστρέφει στους ρυθμούς πριν από την έλευση της πανδημίας.
Toυ Γιώργου Ηλιόπουλου
Χρέη, οφειλές αλλά και επιταγές είναι τα τρία χαρακτηριστικά στοιχεία που το επόμενο διάστημα θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στην αγορά. Στο επίπεδο των χρεών και οφειλών, οι επιχειρηματίες θα πρέπει να ξεκινήσουν να τα αποπληρώνουν κανονικά, την ώρα που η πλειονότητα των κλάδων ήταν κλειστοί για πολλούς μήνες. Τα περισσότερα χρέη είχαν δημιουργηθεί την περίοδο του lockdown και τώρα έρχεται η στιγμή καταβολής τους. Ωστόσο και η προστασία που υπήρχε στην κάλυψη των επιταγών θα σταματήσει και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα ακολουθήσει. «Ο Σεπτέμβριος είναι κρίσιμος μήνας, γιατί όλοι καλούνται να πληρώσουν φόρο εισοδήματος. Όμως τον άλλο μήνα έρχεται ο ΕΝΦΙΑ που θα είναι διπλός και το κυριότερο σταματούν οι ελαφρύνσεις. Όταν λήξουν οι αναστολές των επιταγών και των δανείων, τότε είναι που θα βρεθεί η επιχειρηματικότητα σε δύσκολη κατάσταση. Το πρόγραμμα «Γέφυρα» που αφορούσε την χρηματοδότηση ορισμένων δανείων βοήθησε σημαντικά κάποιες επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα. Δεν μπορούν όμως να σταματούν τα μέτρα, την ώρα που δεν έχει μπει σε ξεκάθαρη πορεία ανάκαμψης η Οικονομία. Αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε. Δεν είναι σίγουρη η ανάκαμψη, διότι εξαρτάται από το πώς θα πάει η πανδημία αλλά και την στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το πρόγραμμα χρηματοδότησης της χώρας μας» αναφέρει στον «Σ.Ε.» ο Γιώργος Παππάς, πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Δυτικής Ελλάδος.
Ο ίδιος επισημαίνει ότι δεν έχει δοθεί μια ξεκάθαρη απάντηση στο τι θα ακολουθήσει εφόσον λήξει το δίκτυ προστασίας που έχει απλωθεί ειδικά στις επιταγές, δηλαδή στην αποπληρωμή τους. «Οι επιταγές θα πρέπει να πληρωθούν και θα δημιουργηθούν εκρηκτικές καταστάσεις εάν δεν δοθεί μια ουσιαστική λύση. Από την άλλη η επιδότηση των δόσεων του δανείου, εφόσον σταματήσουν, θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στην Οικονομία. Ο πληθωρισμός επιβαρύνει την υπάρχουσα κατάσταση. Και οι οφειλές από την άλλη συνεχίζουν να υφίστανται. Λάβετε υπόψη ότι ο Τουρισμός το προηγούμενο διάστημα βοήθησε να μην φανούν οι επιπτώσεις της πανδημίας. Υπήρξε μια κινητικότητα στους τζίρους. Τώρα πλέον αυτό σταματάει. Ο κόσμος θα γίνει συντηρητικός στις αγορές του» εξηγεί ο κ. Παππάς. Σύμφωνα με τον ίδιο, η επιχειρηματικότητα θα βρεθεί σε εξαιρετικά δύσκολη θέση το επόμενο διάστημα. Κλάδοι οι οποίοι υπολειτουργούσαν ή ήταν κλειστοί την περίοδο του κλεισίματος δραστηριοτήτων καλούνται πλέον να λειτουργήσουν υπό άλλους όρους, δηλαδή σαν η αγορά να μην σταμάτησε ποτέ να λειτουργεί. Την ίδια ώρα προβλέπει μείωση της κατανάλωσης, επειδή έχουν αλλάξει πλέον οι συνθήκες. «Η επιχειρηματικότητα θα αντιμετωπίσει πολύ δύσκολες καταστάσεις. Έχουμε πληθωρισμό 1,2% και αυτό σημαίνει ότι οι τιμές όλων των προϊόντων και εμπορευμάτων αυξάνονται. Μια επιχείρηση παράγει και όταν αυξάνεται το κόστος θα το μετακυλήσει στον καταναλωτή. Επομένως και ο έμπορος που θα αγοράσει εμπορεύματα θα τα πουλήσει πιο ακριβά. Αυτό σημαίνει ότι ο τζίρος του θα μειωθεί. Επιπρόσθετα την περίοδο της πανδημίας ο κόσμος δεν κατανάλωνε, όμως μετά την άρση των μέτρων η κατανάλωση εκτινάχθηκε όπως το ελατήριο και τώρα επιστρέφουμε και πάλι σε κανονικούς ρυθμούς. Με την αύξηση όμως των τιμών δεν θα μπορεί πλέον να καταναλώσει κάποιος» σημειώνει ο κ. Παππάς. Αυτός είναι και ο λόγος που η επιχειρηματικότητα θα αντιμετωπίσει σοβαρά ζητήματα το επόμενο διάστημα. «Είναι ξεκάθαρο ότι ο κόσμος δεν θα καταναλώνει από εδώ και πέρα με τον ίδιο ρυθμό όπως όταν άνοιξε η αγορά. Άρα η αίσθηση μου είναι ότι εξαιτίας της μείωσης της καταναλωτικής δύναμης θα οδηγηθούμε σε μειωμένους τζίρους» εξηγεί ο κ. Παππάς. Το σύμφωνο σταθερότητας Σε δημοσιονομικό επίπεδο ο κ. Παππάς θεωρεί ότι θα πρέπει να δούμε το ζήτημα σφαιρικά. Διότι από την 1η Ιανουαρίου του 2023, δηλαδή σε έναν χρόνο περίπου, λήγει το σύμφωνο σταθερότητας και σταματάει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της χώρας μας. Αυτό θα αναγκάσει την χώρα να οδηγηθεί σε πρωτογενή πλεονάσματα, που σημαίνει σφιχτή δημοσιονομική πολιτική και έλλειψη παροχών. «Θα πρέπει να διαπραγματευτεί η χώρα μας τους όρους του συμφώνου σταθερότητας» αναφέρει ο κ. Παππάς. H χώρα, σύμφωνα με τα στοιχεία, είχε την τριτη μεγαλύτερη ύφεση στην Ευρωζώνη και πρώτη σε δαπάνες για ανάπτυξη. Παρόλα αυτά στους ρυθμούς ανάπτυξης είναι Πέμπτη. «Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι τα χρήματα που ξοδεύτηκαν δεν έπιασαν τόπο. Δόθηκαν οριζόντια και όχι εξατομικευμένα. Επί της ουσίας δεν είχαν πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα. Αυτό είναι σημαντικό» αναφέρει ο κ. Παππάς. Σε σχέση τέλος με το κύμα ακρίβειας που έχει παρουσιαστεί στην χώρα μας ο ίδιος εκτιμά ότι το κράτος θα πρέπει να έχει έναν πιο παρεμβατικό ρόλο και να μην αφήνει τις αγορές να ρυθμίσουν την οικονομία. «Θα πρέπει η Επιτροπή ανταγωνισμού να έχει ένα ξεκάθαρο ρόλο. Δεν είναι δυνατόν να έχουμε τις πιο ακριβές τηλεπικοινωνίες στην Ευρώπη. Σε αυτό το επίπεδο είμαστε από τις πιο ακριβές χώρες. Θα έλεγα ότι κάποιες μεγάλες εταιρείες εκμεταλλεύονται αυτό το κύμα των ανατιμήσεων και αυξάνουν τα κόστη. Εκεί θα πρέπει να κάνει έλεγχο το κράτος εάν μιλάμε για αισχροκέρδεια ή αυξήσεις που γίνονται αναγκαστικά».
Το «τσουνάμι» των χρεών της πανδημίας και ο νέος πτωχευτικός κώδικας
Ο Αναστάσιος Νικολακόπουλος, εκπρόσωπος τύπου του Εμπορικού και Εισαγωγικού Συλλόγου Πατρών, αναφέρεται στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν πλέον οι επιχειρήσεις. Την περασμένη Τρίτη, ο Σύλλογος πραγματοποίησε παράσταση διαμαρτυρίας στα γραφεία του ΕΦΚΑ, στην οδό Γούναρη, απαιτώντας να δοθεί η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να μπορέσουν να λάβουν ασφαλιστική ενημερότητα. Ήταν χρέη που είχαν δημιουργηθεί την περίοδο του κλεισίματος των καταστημάτων. «Πληρώναμε κανονικά τα ασφάλιστρά μας ενώ δε δουλεύαμε – ούτε μια ημέρα, ούτε έναν μήνα! Δεν είχαμε μεροκάματο και ο ΕΦΚΑ μας χρεώνει κανονικά. Ζητούμε λοιπόν τη ρύθμιση όλων των οφειλών που είχαμε μέχρι και χθες (σε 120 ή 240 ευρώ,) ώστε κι εμείς να καταφέρουμε να μπούμε ξανά στην αγορά. Αυτό είναι μια τροχοπέδη για έναν ελεύθερο επαγγελματία ή αυτοαπασχολούμενο ή ένα μικρό κατάστημα. Επίσης, θέλουμε να πάρουμε ασφαλιστική ενημερότητα διότι όλα αυτά τα χρέη δεν μας δίνουν τη δυνατότητα να την έχουμε και μας αποκλείουν από οποιοδήποτε πρόγραμμα επιδότησης που τρέχει, όπως αυτό της περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας. Δηλαδή, δεν έχουμε τη δυνατότητα να καταθέσουμε αίτηση αν δε ρυθμίσουμε με κάποιον τρόπο τα χρέη. Πρέπει αυτή τη στιγμή ο ΈΦΚΑ, η κυβέρνηση και το υπουργείο να δώσουν μια απάντηση και μία άμεση λύση, διότι το πρόγραμμα της Περιφέρειας λήγει τις επόμενες ημέρες και θα εξαιρέσει αρκετούς από εμάς, που θα μείνουμε χωρίς οικονομική ενίσχυση. Ζητάμε αυτή τη στιγμή να σταματήσει οποιαδήποτε χρέωση μικρής επιχείρησης. Οι επιχειρήσεις είναι πυλώνας ανάπτυξης της τοπικής οικονομίας και ποιοτικών θέσεων εργασίας». Στο ερώτημα για ποιο λόγο σωρεύτηκαν τα χρέη αυτά, ο κ. Νικολακόπουλος απαντά ότι «πώς είναι δυνατόν ένας επαγγελματίας που είναι 5 μήνες κλεισμένος στο σπίτι του και δεν έχει κάνει τζίρο να είναι συνεπής στις οφειλές του προς τον ΕΦΚΑ; Είναι αδιανόητο να μας χρεώνουν με αυτόν το τρόπο». Στο κατά πόσο έχει γίνει πράξη η δέσμευση της κυβέρνησης για τακτοποίηση των χρεών την περίοδο που ήταν κλειστά τα καταστήματα, κάτι που δημιουργούσε ελπίδες για ελάφρυνση των βαρών, ο κ. Νικολακόπουλος απαντά ότι: «Δεν έχει ανοίξει καμία πλατφόρμα ρύθμισης. Μέχρι στιγμής το μόνο που ακούμε είναι διαβεβαιώσεις και ευχολόγια. Ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι! Πρέπει να λυθεί το θέμα μέχρι το τέλος του μήνα, να μην περάσει άλλος μήνας με τα χρέη αυτά να μην είναι ρυθμισμένα». Και συνεχίζει εξηγώντας ότι τα χρέη αυτά είναι «οι επιπτώσεις που έρχονται από την 10ετή οικονομική κρίση που μαζί με το lockdown τα επιδείνωσε. Έδωσε τη χαριστική βολή στους αυτοαπασχολούμενους και στους ελεύθερους επαγγελματίες». Για τις δυσκολίες του Φθινοπώρου εξαιτίας όλων αυτών των χρεών ο κ. Νικολακόπουλος αναφέρει ότι «αντιμετωπίζουμε τη νέα σεζόν με αρκετό προβληματισμό, είναι τα χρέη, είναι οι επιταγές, είναι ο κόσμος και το διαθέσιμο εισόδημα το οποίο δυστυχώς βαίνει μειούμενο προς το χειμώνα που βρίσκεται μπροστά μας. Αν δεν παρθούν έγκαιρα μέτρα στήριξης της εργασίας, του εισοδήματος, του μικρού και μεσαίου καταστήματος -που όπως είπαμε πριν είναι πυλώνας στήριξης της οικονομίας- αυτό θα είναι ένα τσουνάμι που θα συμπαρασύρει μαζί με τον πτωχευτικό κώδικα και αρκετούς από εμάς όχι μόνο στο κλείσιμο, αλλά και στη δήμευση της περιουσίας, δηλαδή στο χάσιμο της πρώτης κατοικίας». Σε αυτό θα συμβάλλει και ο νέος πτωχευτικός κώδικας τον οποίο εν μέσω πανδημίας θέσπισε η κυβέρνηση, σύμφωνα με τον κ. Νικολακόπουλο. «Η κυβέρνηση έφερε έναν νέο κώδικα, τον πτωχευτικό κώδικα. Δηλαδή την περιουσία μας, να την πτωχεύει μονομερώς η τράπεζα χωρίς τη δική μας βούληση, για χρέη προς τις τράπεζες, προς τα ασφαλιστικά ταμεία, προς τις φορολογικές υπηρεσίες. Αυτό ήταν κάτι που μας βρίσκει τελείως αντίθετους, όμως μας βρήκε απενεργοποιημένους, με κλειστά μαγαζιά. Ζητάμε ήδη από τις αρχές του χρόνου να καταργηθεί και να αποσυρθεί αυτό το νομοσχέδιο, που θα πάρει χιλιάδες σπίτια μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και εργαζομένων». Και συνεχίζοντας εξηγεί ότι «ο νέος πτωχευτικός δίνει αυτό ακριβώς. Απλούστευση της διαδικασίας, μονομερώς στην τράπεζα να πάρει την πρώτη κατοικία του οφειλέτη, χωρίς να προτείνει, χωρίς να ακούει τη δυνατότητα αποπληρωμής από την πλευρά του οφειλέτη και χωρίς να δίνει τη δυνατότητα στον οφειλέτη να προσφύγει στα αρμόδια δικαστήρια. Δηλαδή να αποφασίσει ο φυσικός δικαστής κατά πόσο ο οφειλέτης μπορεί – ή και ο εγγυητής ακόμα – να αποπληρώσει μετά από 10-15 χρόνια οικονομικής κρίσης. Αν έχει χάσει τη δουλειά του ή το μαγαζί του έχει χάσει τη δυνατότητα να προσφύγει στα δικαστήρια. Πλέον μόνο ένα τραπεζικό στέλεχος με μια υπογραφή και μια σφραγίδα θα παίρνει τα σπίτια».
Η «Επανεκκίνηση» που δεν ήρθε
Ένας από τους κλάδους που για μήνες ήταν κλειστός ήταν αυτός της εστίασης. Οι ελπίδες των καταστηματαρχών είχαν εναποτεθεί στο πρόγραμμα «Επανεκκίνηση» του Υπουργείου Ανάπτυξης, όμως οι ρυθμοί υλοποίησης παραμένουν εξαιρετικά αργοί. Το πρόγραμμα έχει στόχο να στηρίξει τις επιχειρήσεις της εστίασης που τον Μαϊο επέστρεφαν και πάλι στους κανονικούς ρυθμούς λειτουργίας τους και παρουσίασαν ραγδαία μείωση του τζίρου, άνω του 30%. Για το πρόγραμμα έχουν εγκριθεί 330 εκατομμύρια ευρώ και ενδιαφέρον είχαν εκφράσει 30.000 επιχειρήσεις από όλη την Ελλάδα. Αντί όμως το πρόγραμμα να υλοποιηθεί γρήγορα, μέχρι σήμερα χρηματοδότηση έχει δοθεί περίπου στο 30% των επιχειρήσεων, την ώρα που είναι αμφίβολη και η περαιτέρω λειτουργία της εστίασης, εφόσον υγειονομικά η κατάσταση επιβαρυνθεί. Ο λόγος που το πρόγραμμα δεν έχει προχωρήσει είναι αφενός ο μεγάλος αριθμός των αιτήσεων, αφετέρου οι γραφειοκρατικές διαδικασίες που απαιτούνται. Από τη Δυτική Ελλάδα έχουν κατατεθεί 1622 αιτήσεις από επιχειρήσεις εστίασης και έχουν εγκριθεί οι 780. Από τις 780 χρήματα έχουν λάβει οι 456 και βρίσκονται σε αναμονή για να εξεταστούν οι υπόλοιπες 486 αιτήσεις και 357 έχουν απορριφθεί. Πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν έχει κλείσει η πόρτα των απορριφθέντων, εφόσον η απόρριψη οφείλεται σε αμέλεια των καταστηματαρχών. Δίνεται μάλιστα η δυνατότητα επαναϋποβολής. Από την πλευρά τους οι καταστηματάρχες της εστίασης ζητούν να τρέξουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα οι διαδικασίες. Από την άλλη, διαπιστώνοντας ότι μέσα στο χρόνο οι τζίροι τους μειώθηκαν σημαντικά, ζητούν από εδώ και στο εξής να έχουν πλήρη ελευθερία σε κλειστούς χώρους όσοι πελάτες τους είναι εμβολιασμένοι. Εκτιμούν ότι αποτελεί ένα σημαντικό κίνητρο για το επόμενο διάστημα, προκειμένου να γεμίσουν και πάλι τα καταστήματά τους και να ισοφαρίσουν τις απώλειες που τα καταστήματα παρουσίασαν. «Το επόμενο διάστημα θα υπάρχει ζήτηση για τους κλειστούς χώρους. Και διαπιστώνουμε ότι θα υπάρχουν προβλήματα σε ότι αφορά την ποσώστωση σε πελάτες και τον τρόπο που θα λειτουργήσουμε. Ζητάμε να γίνει και εδώ ότι και στη Γερμανία, δηλαδή στους εσωτερικούς χώρους να επιτρέπονται μόνο οι εμβολιασμένοι πελάτες αλλά με κανέναν περιορισμό μέσα. Στην πράξη τα καταστήματα διασκέδασης είναι δύσκολο να λειτουργήσουν με καθήμενους και αποστάσεις στο μπαρ. Οι περισσότεροι θα πρέπει να έρχονται σε διαξιφισμούς με τους πελάτες τους, κάτι που δεν είναι εφικτό στην παρούσα φάση» σημειώνει ο Γιάννης Σπυρόπουλος, Πρόεδρος του ΣΚΕΑΝΑ. Οι περιορισμοί θα δυσκολέψουν την διασκέδαση των πελατών και η τελική κατάληξη θα είναι τα καταστήματα να μείνουν άδεια, λόγω των νέων συνθηκών που θα διαμορφωθούν. «Ο καιρός ακόμη μας ευνοεί και οι περισσότεροι πελάτες προτιμούν τους εξωτερικούς χώρους. Όταν θα γίνει επιβεβλημένη η χρήση των εσωτερικών, τότε θα ξεκινήσουν τα προβλήματα. Θεωρώ ότι αφού ο κόσμος που μπαίνει είναι πλήρως εμβολιασμένος να μην υπάρχουν άλλοι περιορισμοί. Μέχρι σήμερα οι πελάτες είναι συνεργάσιμοι στους ελέγχους που κάνουμε όμως αυτό δεν αρκεί. Έχουν υπάρξει φαινόμενα παραπλάνησης των καταστηματαρχών σε μεμονωμένες περιπτώσεις. Αυτό γίνεται από μια παρέα για να μην χαλάσει η βραδιά και να επιβάλλουν και τον ανεμβολίαστο στο εσωτερικό του καταστήματος. Εμείς όμως ανταπαντούμε ότι εάν μας βοηθήσουν οι πελάτες θα μπορέσουν και το επόμενο διάστημα οι χώροι μας να παραμείνουν ανοικτοί» καταλήγει ο κ. Σπυρόπουλος.
#pgnews
#ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
