Άρθρο του Παναγιώτη Γιαλένιου, εκδότη του «Σύμβουλου Επιχειρήσεων»
Έχουμε πολλές φορές από αυτήν τη στήλη επισημάνει ότι ο κορωνοϊός, που καλά κρατεί πέτυχε κάτι που ήταν «όνειρο» για αιώνες διαφόρων μορφών εξουσιών και συστημάτων. Να περιορίσει (με την μορφή της πλειοψηφικά οικειοθελούς αποδοχής) τις κοινωνικές συναναστροφές και ιδίως αυτές που δημιουργούν αντιδράσεις. Να αδυνατίσει την δύναμη που έχουν οι «παρέες» αυτές που «γράφουν ιστορία».Πέτυχε με λίγα λόγια να περιορίσει τους «χορούς, τους ελεύθερους σαν ποταμούς» που στο διάβα τους παρέσερναν περιορισμούς και αυταρχισμούς κάθε είδους.
Με «όπλα» τη Φαντασία και τη Γνώση
Χωρίς φυσικά να αγνοούμε τα χιλιάδες καθημερινά κρούσματα που έχουν δημιουργήσει το ορμητικό 4ο κύμα, ακυρώνοντας τις θριαμβευτικές αναφορές για την «ελευθερία» που έφτασε και την κανονικότητα που επέστρεψε, χωρίς να παραβλέπουμε τους δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και στον τόπο μας και τις γεμάτες πάλι ΜΕΘ, δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια και στον «παράλληλο κόσμο» που επιχειρείται να δημιουργηθεί με αφορμή τον κορωνοϊό. Ένα κόσμο φοβισμένο και χωρίς αντιδράσεις, που αποδέχεται ως δόγμα πλέον το «μη χείρον βέλτιστον». Ένα κόσμο διαχωρισμένο σε κανονικούς και μιάσματα, με εμφυλιοπολεμικές διαθέσεις.
Σε πολλά μας βρίσκει σύμφωνους ένα διαδικτυακό σημείωμα του Γιώργου Περπή, πρώην δημάρχου Αιγίου και έγκριτου δικηγόρου, ενεργού πολίτη με κοινωνικές ευαισθησίες, που με την πανδημία παρούσα αλλά και μια σειρά από άλλα μαζεμένα «κακά της μοίρας μας» γράφει σχετικά:
«Σεισμοί λοιπόν , λοιμοί και (άντε να δούμε κι αυτό, τον χειμώνα ) καταποντισμοί … και προχωράμε σε ένα βαθύτερο και άγνωστο … έρεβος !
Στερούμαστε πολλά , χάνουμε τους συνανθρώπους μας , άλλοι αυτοκτονούν από την επιδείνωση της φτώχειας , η κατάθλιψη , ο εκνευρισμός και η ενδοοικογενειακή βία καλά κρατούν , οι προσωπικές σχέσεις , ο ρομαντισμός , ο πολιτισμός και οι διαπροσωπικές επαφές , μπήκαν σε … καραντίνα και από πουθενά δεν φαίνεται αχτίδα φωτός !
Πέτυχε όμως ο ιός και το ακατόρθωτο (για νορμάλ περιόδους) , την ανυπαρξία πλέον πολιτικών – κοινωνικών συσκέψεων και διεργασιών , την αναστολή λειτουργίας μαζικών συνελεύσεων , συσκέψεων φορέων , θεσμών , ομάδων πολιτών , εκεί όπου ο διαλογισμός και η ελεύθερη σκέψη συναντιέται , συγκρούεται και συντίθεται σε πολιτική άποψη και θέση … απαραίτητη για το πολιτικό μας σύστημα …
Έτσι … βολεύεται το σύστημα ( Κυβέρνηση , βουλευτές , αλλά και Δήμαρχοι ) που … ανατριχιάζουν σε μαζικές διαδικασίες και ειδικά … φυσικά πολιτικά πρόσωπα που δεν έχουν την πολιτική προσωπικότητα να σταθούν ενώπιος ενωπίω … »
Σίγουρα υπάρχουν αντιρρήσεις από πολλούς για μια οριζόντια αναφορά στο βολεμένο σύστημα (Κυβέρνηση, βουλευτές , αλλά και Δήμαρχοι), στο οποίο καταλήγει ο Γιώργος Περπής. Προφανώς υπάρχουν σοβαρές αντιδράσεις και εντός συστήματος που βλέπουν τους κινδύνους και τολμούν να μιλούν. Όμως η γενική διαπίστωση ότι εντείνονται καθημερινά οι προσπάθειες περιορισμού της ελεύθερης σκέψης, με «ουρανοκατέβατο» μοχλό την πανδημία σε συνδυασμό και τις άλλες μεγάλες παγκόσμιες κρίσεις (όλες μαζί, τυχαία;) δεν μπορεί να αμφισβητηθεί.
Όπως επίσης δεν μπορεί να αμφισβητηθεί σε αυτό και ο συμμαχικός ρόλος πολλών λεγόμενων συστημικών μέσων ενημέρωσης, που καλλιεργούν το έδαφος για λιγότερο ελεύθερη σκέψη. Τόσο με τις βασικές επιλογές του λεγόμενου ψυχαγωγικού και “prime time” προγράμματός τους, όσο και κυρίως με τα μονοθεματικά και τα «βασιλικότερα του βασιλέως» δελτία ειδήσεων και γενικότερα τις ενημερωτικές πρωινές και βραδινές τους ζώνες.
Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν έχουμε μπει σε ένα δρόμο χωρίς επιστροφή. Στο δρόμο όπου ο πανικός των απανωτών παγκόσμιων και εθνικών κρίσεων, σε συνδυασμό με την ανεξέλεγκτη εξέλιξη των τεχνολογιών (που στην ουσία καταργεί κάθε περιορισμό στα προσωπικά μας δεδομένα, που νόμιμα ή παράνομα γίνονται κτήμα πλέον σε όποιο το επιθυμεί) οδηγεί στην μαζική υποταγή και την μόνιμη κατάθλιψη.
Κοιτάζοντας πίσω στην ιστορία του κόσμου μας αλλά θεωρώντας εξελικτικά ότι η ανθρώπινη ύπαρξη, όπως και η φύση, βρίσκουν τρόπους να αναγεννηθούν, όσο «μπετόν» και αν πέσει πάνω τους, οφείλουμε να ελπίζουμε ότι η κοινωνία δεν έχει παρασυρθεί από τα ρεύματα σε ένα δρόμο χωρίς επιστροφή. ‘Η αν θέλετε έχει τα περιθώρια να αντιστρέψει την για κάποιους προδιαγεγραμμένη πορεία.
Βασικά «όπλα» για μια τέτοια αναστροφή θα πρέπει να είναι η Φαντασία και η Γνώση.
Τίθεται επομένως ως πρωταρχικής σημασίας μέλημα, όσων βλέπουν τους κινδύνους να πάρουν πρωτοβουλίες στον χώρο τους.
Η Φαντασία αφορά την καθημερινότητά τους, πως δηλαδή θα ενισχύσουν τις αντιστάσεις τους (βιολογικές και ψυχολογικές) και πως θα συνεργαστούν, αξιοποιώντας δημιουργικά τα τεχνολογικά επιτεύγματα «χτίζοντας» νέες μορφές συλλογικότητας.
Η Γνώση ως όπλο αναστροφής της καταστροφικής πορείας σε αυτήν τη φάση δεν έχει να κάνει κυρίως για το τι Παιδεία ζητάμε για τα παιδιά μας ( αναγκαίο αλλά μακροπρόθεσμο αίτημα) αλλά με το πώς, όσο το δυνατόν πιο πολλοί επιστήμονες από όλα τα γνωστικά πεδία θα αντισταθούν στους περιορισμούς και στους «ήχους των Σειρήνων». Αυτά τα γοητευτικά τραγούδια που σήμερα έχουν τη μορφή «χρηματοδοτούμενων επιστημονικών προγραμμάτων» και «υποσχέσεων για οικονομική και κοινωνική ανέλιξη», που παγιδεύουν και οδηγούν στη λησμονιά του προορισμού.
Και τον μεν Οδυσσέα τον είχε προειδοποιήσει η Κίρκη, για να βάλει κερί στα αυτιά του πληρώματός του και ο ίδιος ζήτησε να δεθεί στο κατάρτι, ώστε όταν ακούσει το τραγούδι τους να μη παρασυρθεί από την γοητεία τους.
Στην σημερινή μας όμως Οδύσσεια των απανωτών κρίσεων και των σχεδιασμένων στρατηγικών υποταγής και εξαθλίωσης των πολλών, το ρόλο της Κίρκης τον έχουν φωτισμένοι επιστήμονες και ενεργοί πολίτες αλλά και αγωνιστές ερευνητές δημοσιογράφοι.
Τίθεται επομένως ως κεντρικό ζητούμενο αντιστροφής της καταστροφικής πορείας να αναζητηθούν οι τρόποι ώστε όσο το δυνατόν περισσότεροι κάτοχοι της επιστημονικής γνώσης να «στρατευτούν» σε αυτήν την προσπάθεια. Αξιοποιώντας σε διαφορετική κατεύθυνση τα ίδια τα τεχνολογικά όπλα που χρησιμοποιεί και ο «αντίπαλος».
Σίγουρα το εγχείρημα δεν είναι εύκολο. Η Φαντασία ενάντια στην εξουσία όσων επιβουλεύονται την ευημερία αλλά ακόμη και την ύπαρξη των πολλών σε αυτόν τον πλανήτη, ήταν στο παρελθόν αίτημα εξεγέρσεων και λειτούργησε αποτρεπτικά σε διάφορους σχεδιασμούς οδηγώντας την κοινωνία μπροστά.
Σήμερα ως επίκαιρο και πάλι αίτημα δεν τίθεται κυρίως με τη μορφή μαζικών εξεγέρσεων στις πλατείες, στη «Βαστίλη» και στα «Χειμερινά Ανάκτορα» αλλά με την οργάνωση νέων μορφών συλλογικοτήτων, που αξιοποιούν τη γνώση και την τεχνολογία όχι για να «αποκοιμηθούν» οι πολίτες αλλά για να ενεργοποιηθούν. Δημιουργώντας τα δικά τους «εμβόλια» και «αντισώματα» που θα τα κάνουν κτήμα των πολλών.
Όπως πολλές φορές έχουμε καταλήξει σε σημειώματά μας, που προτρέπουν τους άλλους σε κάποια μορφή πρωτοβουλίας, αυτά οδηγούν σε γόνιμο προβληματισμό όταν συνοδεύονται και με αναφορά στο τι κάνουμε και εμείς από την πλευρά μας, στην κατεύθυνση που προτρέπουμε.
Σε ότι επομένως μας αφορά, στο προσεχές 24o Forum Ανάπτυξης, (που αρχίζει με φυσικές παρουσίες στις 26 έως τις 28 Νοεμβρίου και θα συνεχιστεί με ενδιαφέρουσες συνεδρίες διαδικτυακά μέχρι τις 18 Δεκεμβρίου με κεντρικό θέμα «Χτίζοντας το Αύριο») σε όλες τις συζητήσεις και σε αυτά που θεωρούμε ότι θα αποτελέσουν τις στέρεες βάσεις του «ΑΥΡΙΟ» προτρέπουμε τους συνδιοργανωτές τους να ενισχύουν τον προαναφερόμενο προβληματισμό μας.
Έχοντας θέσει και μια ξεχωριστή σχετική ενότητα στο κάλεσμα μας: Για αναζήτηση νέων μορφών κοινωνικής οργάνωσης στην εποχή του διαδικτύου και της υγειονομικής κρίσης.
(Η εικόνα είναι από ανάρτηση στο fb του Αλέξανδρου Παπαηλιού)
#pgnews
#e-ΑΠΟΨΕΙΣ
