Στην εκδήλωση του 11ου Forum Ενέργειας που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 26 Ιουνίου στην αίθουσα Συνεδριάσεων του ΤΕΕ, με θέμα « Ενεργειακή κρίση. Η προοπτική της Βιομηχανίας στην Δυτική Ελλάδα», συζητήθηκε με ποιο τρόπο η βιομηχανία της Δυτικής Ελλάδας θα σωθεί από την ενεργειακή κρίση αλλά παρουσιάστηκαν και διάφορα εντυπωσιακά στοιχεία από μελέτες και έρευνες.
Π. Παναγιωτόπουλος: « Το τίμημα της ενέργειας στις επιχειρήσεις»
Ο Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος, Επιμελητής ΜΕ Βιομηχανίας ΤΕΕ/ΤΔΕ παρουσίασε εντυπωσιακά στοιχεία από την αποτίμηση της κατάστασης όπως αυτή προέκυψε από την έρευνα που εκπονήθηκε με πρωτοβουλία του τοπικού παραρτήματος, τονίζοντας πως τα ευρήματα ήταν αξιόλογα με σκοπό κυρίως την καταγραφή απόψεων και προτάσεων προς τη βιομηχανία για την επόμενη μέρα.
Αρχικά, τόνισε πως «είναι στρατηγική επιλογή να χρησιμοποιούνται ως μονάδες βάσης οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Τον Μάρτιο του 2022 η τιμή του φυσικού αερίου ήταν 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα, σήμερα είναι γύρω στα 130 ευρώ, όταν το 2020 ήταν 18-19 ευρώ και στις αρχές του 2021 άρχισε να αυξάνεται, με αποτέλεσμα τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2021 πολλές βιομηχανίες, ενώ είχαν συμβάσεις με παρόχους να οδηγούν σε συμβάσεις μεταβλητής τιμής με βάση την χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, επηρεάζοντας άμεσα τη βιομηχανία».
Σημείωσε πως «το κόστος έχει εκτοξευθεί όχι μόνο στην ηλεκτρική ενέργεια αλλά και στα καύσιμα. Στο ερώτημα γιατί δεν καίμε περισσότερο λιγνίτη, η απάντηση είναι ξεκάθαρη. Όσο περισσότερο ακριβαίνει το φυσικό αέριο τόσο απαιτούνται περισσότεροι τόνοι διοξειδίου του άνθρακα, οπότε οδηγείται η αγορά σε ένα σπιράλ ανόδου, δηλαδή σε έναν φαύλο κύκλο, ενώ την κατάσταση την επιδείνωσε ο πόλεμος της Ουκρανίας».
Αναφερόμενος στην ενεργειακή αποτύπωση της Δυτικής Ελλάδας, τόνισε πως υπάρχουν πολλές ετερογενείς επιχειρήσεις, μικρές μεγάλες, ενεργοβόρες διαφόρων μεγεθών, διάσπαρτα κατανεμημένες και πολλές εκτός των οργανωμένων υποδοχέων στην Πάτρα και τη ΒΙΠΕ, στην Αιτωλοακρανανία γίνονται οργανωμένες προσπάθειες, ενώ στην Ηλεία δεν υπάρχει ενδιαφέρον.
Υπογράμμισε τις τεράστιες αυξήσεις στο κόστος των καυσίμων στον χώρο της βιομηχανίας, λέγοντας πως ακόμα και η βιομάζα που ήταν εναλλακτικό προσιτό καύσιμο για τον κλάδο, αλλά και αυτό έχει αυξηθεί τελευταία.
«Μεγάλο ποσοστό στην Δυτική Ελλάδα έχουμε βιομηχανίες εντάσεως ενέργειας με πάνω από 15-20% κόστος ενέργειας, ενώ υπάρχει βιομηχανία που έφθασε το πρώτο τρίμηνο του έτους σχεδόν στο 60% του κύκλου εργασιών της προκειμένου να καλύπτει το κόστος της ενέργειας, δηλαδή καύσιμα και ηλεκτρική ενέργεια. Πώς μπορεί μια τέτοια βιομηχανία να μην κάνει αύξηση στα προϊόντα της;», διερωτήθηκε.
Αναφορικά με τα μέτρα εξοικονόμησης των βιομηχανιών της περιοχής μας ο κ. Παναγιωτόπουλος πως το 40% έχουν προχωρήσει σε εγκατάσταση φωτοβολταϊκών με συσχετισμό ηλεκτρικής ενέργειας (net metering) και είναι σε λειτουργία, το 60% εξετάζει την υλοποίηση της λύσεων net metering είτε έχουν εγκαταστήσει και εξετάζουν να το επεκτείνουν είτε δεν έχουν εγκαταστήσει και προσανατολίζονται να το πράξουν. Επίσης, προέκυψε ότι το 40% των βιομηχανιών έχουν αντικαταστήσει τους ηλεκτροκινητήρες με νέας τεχνολογίας, κατηγορίας ΙΕ3 για μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας, ενώ 40% έχει εκτελέσει διαγνωστικό ενεργειακό έλεγχο και όλες έχουν αντικαταστήσει τα φωτιστικά σώματα με φωτισμό led, γεγονός που καταδεικνύει ότι υπάρχει σημαντικό περιθώριο στην βιομηχανία για βελτίωση, υλοποίηση και υιοθέτηση λύσεων και σ’ αυτό το πεδίο οι μηχανικοί έχουν να προσφέρουν πολλά.
Αναφερόμενος στα εργαλεία αντιμετώπισης ανέφερε πως είναι η δημιουργία σταθμού ενεργειακού συμψηφισμού με net metering, η σύναψη διημέρων συμβολαίων βιομηχανιών απευθείας με παραγωγούς ΑΠΕ αγοράζοντας φθηνότερη ενέργεια από τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας (ακόμα όμως δεν έχει ισχύ), λειτουργία προθεσμιακής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (εργαλείο που αφορά κυρίως την χονδρεμπορική αγορά) και λήψη μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας.
Φέρνοντας μάλιστα ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα στην Δυτική Ελλάδα, επιχείρηση μετά την επένδυση σε net metering έχει μειώσει το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας σε ποσοστό της τάξεως πάνω από 50% για το 2021.
Αχιλλέας Αγγελόπουλος: Ιδού το τεράστιο κόστος από την εκτόξευση των πρώτων υλών
Στις προκλήσεις και τις προοπτικές για τη σύγχρονη βιομηχανία μέσα από την ενεργειακή κρίση εστίασε ο Αχιλλέας Αγγελόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος ΚΥΚΝΟΣ Ελληνική Εταιρία Κονσερβών Α.Ε., μια εταιρεία που μετρά 110 χρόνια διαδρομής.
Αναφέρθηκε στην αγορά ενέργειας στην χώρα μας και στις χρηματιστηριακές τιμές ενέργειας που καταδεικνύουν πως από το 2019 έως το 2022 το φυσικό αέριο έχει αυξηθεί κατά 540%, η ηλεκτρική ενέργεια κατά 250%, το πετρέλαιο κίνησης κατά 35% (με μοναδική επιδότηση 15% τον Μάιο του 2022), ενώ έχουν αυξηθεί και τα δικαιώματα ρύπων που έχουν φθάσει 80-90% τον τόνο συμβάλλοντας και αυτά στο ενεργειακό κόστος.
Εστίασε στην επίδραση της ενέργειας στην εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων λέγοντας πως η συμμετοχή στο ενεργειακό κόστος είναι μικρή στην παραγωγή πρώτων υλών (15-20%), στην μεταποίηση αυξάνεται (μπορεί να φθάσει στο 50%), στις μεταφορές φθάνει η συμμετοχή στο 80% και στην αποθήκευση στην ηλεκτρική ενέργεια.
Αναφερόμενος στις προκλήσεις από το αυξανόμενο κόστος ενέργειας στην βιομηχανία, τόνισε πως «έχουμε υψηλό κόστος για παραγωγή, την αποθήκευση και τη διανομή προϊόντος, σημαντική επίδραση στην ψυχολογία και στην αγοραστική δύναμη του καταναλωτή, μείωση ανταγωνιστικότητας (δυσκολία ανατιμήσεων, κλειστά συμβόλαια), ενεργειακή ασφάλεια και επάρκεια, μεσο-μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα μικρομεσαίων επιχειρήσεων».
Εστίασε, στην συμπεριφορά των καταναλωτών, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα τον Μάιο του 2022, όπου το 36% του πληθυσμού έχει επηρεαστεί αρκετά αλλά εξακολουθεί να τα καταφέρνει, το 35% δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις μηνιαίες υποχρεώσεις του, ενώ ο 25% έχει επηρεαστεί πολύ και δεν μπορεί να ανταποκριθεί καθόλου στις υποχρεώσεις του Δηλαδή 6 στους 10 καταναλωτές έχει δυσκολίες να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του, κάτι που επηρεάζει την κατανάλωση και αυξάνεται το ιδιωτικό χρέος». Δεν έκρυψε την ανησυχία του για τις χαμηλές προσδοκίες των καταναλωτών για το μέλλον καθώς το 50% να δηλώνει πως οι τιμές δεν θα επανέλθουν και αυτό δημιουργεί ένα τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα.
Αναφερόμενος στις ενέργειες για μερική προστασία της βιομηχανίας από τα αυξημένα κόστη ενέργειας υπογράμμισε, τα εξής: βελτίωση ενεργειακής απόδοσης, βελτιστοποίηση εφοδιαστικής αλυσίδας, αξιολόγηση της πρωτογενούς παραγωγής, ιδιοπαραγωγή ρεύματος και επαναξιολόγηση της στρατηγικής.
Εστιάζοντας στην βιομηχανική τομάτα ανέφερε πως «ο Κύκνος» δουλεύει με συμβολαιακή γεωργία με 47 παραγωγούς σε 30 εκμεταλλεύσεις. «Έχουμε εντοπίσει ένα σημαντικό πρόβλημα στα κόστη των παραγωγών γιατί όραμά μας είναι να παράγουμε στον πρωτογενή αγροτοδιατροφικό τομέα της Ελλάδας. Αυτό που διαπιστώσαμε είναι πως πρέπει να κάνουμε βιώσιμο το πρώτο στάδιο της εφοδιαστικής αλυσίδας για να συνεχίσει η παραγωγή, ενισχύοντας τις τιμές. Δίνοντας έμφαση στην ποιότητα, υπογράψαμε τον Δεκέμβριο συμβόλαια για τη βιομηχανική τομάτα και εκτινάχθηκαν τα κόστη. Από την αύξηση της τιμής του πετρελαίου το 2021 η συμμετοχή στο κόστος ήταν 12%, το 2022 ήταν στο 16% με αποτέλεσμα το κόστος ανά στρέμμα να έχει φθάσει 185 ευρώ, δηλαδή αυξημένο κατά 45% σε σχέση με το 2021», ανέφερε ο κ. Αγγελόπουλος.
Και προσέθεσε, μάλιστα, περιγράφοντας τις πρωτοβουλίες που έλαβε η εταιρεία για να στηρίξει τον πρωτογενή τομέα και να μην υπάρξει μείωση του παραγόμενου προϊόντος που αποτελεί τον μοχλό για την βιομηχανική μονάδα που εδρεύει στην Ηλεία. «Για να ενισχύουμε τη βιωσιμότητα των παραγωγών, το Φεβρουάριο προχωρήσαμε σε περαιτέρω αύξηση 8% φια να ολοκληρωθεί απρόσκοπτα η παραγωγή και για να συνεχιστούν τα επόμενα στάδια και να παραλάβουμε τη Βιομηχανική Τομάτα. Επίσης, από τον περασμένο Σεπτέμβριο βλέποντας τις αυξήσεις στην τιμή του πετρελαίου αλλά και λόγω του αυξημένου κόστος εκτινάχθηκαν τα κόστη της λίπανσης και γι’ αυτό τον Οκτώβριο προαγοράσαμε τη μεγαλύτερη ποσότητα λίπανσης (30% ακριβότερα από πέρυσι και εξασφαλίσαμε την επάρκεια καθώς μετέπειτα προέκυψαν προβλήματα). Στην «Κύκνο» έχουμε κατανάλωση μαζούτ (6%) και ηλεκτρικής ενέργειας (ο 2021-2020 ανέβηκε κατά 70% παρόλο που έχουμε εγκαταστήσει φωτοβολταϊκό πάνελ 1WB)» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Αναφορικά με τις ενέργειες που έχει κάνει ήδη η εταιρεία για τη μείωση της επίδρασης του ενεργειακού κόστους, υπογράμμισε τα εξής: «Έχουμε προχωρήσει στη σταδιακή αντικατάσταση κινητήρων με αποδοτικούς ΙΕ3 και έχουμε φθάσει στο 25% της εταιρείας, σε πλήρη αντικατάσταση του συστήματος φωτισμού με ενεργειακά αποδοτικά φωτιστικά σώματα LD, στην εγκατάσταση πρόσθετου φωτοβολταϊκού πάνελ στη στέγη του εργοστασίου, βελτιστοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας, απλοποίηση των εσωτερικών διαδικασιών για μείωση του εσωτερικού κόστους και έχουμε επιταχύνει την ψηφιοποίηση των δεδομένων για λήψη γρηγορότερων αποφάσεων».
Επ. Μητρονίκας: «Η βιομηχανία έχει αντανακλαστικά»
Ο Επαμεινώνδας Μητρονίκας, Αναπληρωτής Καθηγητής Τομέα Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Πανεπιστημίου Πατρών, ανέπτυξε το θέμα: «Εξοικονόμηση Ηλεκτρικής Ενέργειας στη Βιομηχανική Παραγωγή».
«Η βιομηχανία δεν έχει την πολυτέλεια να μειώσει κάποιες δραστηριότητες. Σκοπός είναι να συνεχιστούν οι δραστηριότητες βάζοντας στόχο τη μεγιστοποίηση της ενεργειακής απόδοσης με σαφή στόχευση να περιορίσουμε το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της δραστηριότητας, να μειώσουμε στο ελάχιστο δυνατόν την ενεργειακή κατανάλωση με στόχο την ελαχιστοποίηση του κόστους, να επιτύχουμε συντελεστή ισχύος κοντά στη μονάδα, να μειώσουμε τις αιχμές κατανάλωσης» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σημείωσε πως στην Ελλάδα από το 2000 έως το 2020 η εξοικονόμηση ενέργειας ανήλθε στο 40%, γεγονός που δείχνει ότι η βιομηχανία έχει αντανακλαστικά και ήδη προχωράει για να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα από την αύξηση των τιμών.
Τόνισε πως ο ηλεκτρισμός είναι πηγή ενέργειας που χρησιμοποιείται σε μεγάλο ποσοστό στη βιομηχανία, ενώ υπογράμμισε πως η βιομηχανία τροφίμων είναι σημαντικός καταναλωτής ενέργειας.
Εστίασε στην στρατηγική εξοικονόμησης ενέργειας, λέγοντας πως «δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις, τα βήματα είναι τα εξής:
-Μελέτη δεδομένων για ενεργειακή κατανάλωση από την οποία θα προκύψουν οι προτεραιότητες ανάλογα με τα κόστη,
-Εντοπισμός των πιο σπάταλων καταναλωτών της μονάδας με προτεραιότητα στους καταναλωτές με τη χαμηλότερη ενεργειακή απόδοση,
-Δημιουργία σεναρίων παρεμβάσεων για εξοικονόμηση ενέργειας και διεύρυνση αυτών ώστε να γίνεται απόσβεση της αξίας τους και «επιστροφή» χρημάτων.
Μάλιστα, αναφέρθηκε σε συγκεκριμένα παραδείγματα καταναλωτών για την εξοικονόμηση ενέργειας λέγοντας όπως οι: ηλεκτρικοί κινητήρες, αεροσυμπιεστές, μονάδες παραγωγής ατμού, φούρνοι, ανάκτηση θερμότητας όπου είναι εφικτό. και Μιλώντας για τις καλές πρακτικές εστίασε στα ηλεκτρικά κινητήρια συστήματα και στα οφέλη που προκύπτουν.
Αναφερόμενος στις τυπικές παρεμβάσεις εξοικονόμησης ή και μείωσης κόστους ενέργειας σε χώρους βιομηχανιών, τις απαρίθμησε ως εξής:
όπως έλεγχος φωτισμού και αποφυγή των απαραίτητων καταναλώσεων, αντικατάσταση παλαιών λαμπτήρων με LED, συμπαραγωγή και χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, έλεγχος και συντήρηση κλιματιστικών, εξορθολογισμός κατανάλωσης ιδίως σε χώρους γραφείων καθώς είναι υπερβολικό να λειτουργούν στους 16ο, εξέταση των συνθηκών για ηλιακά παθητικά συστήματα ανάλογα με τις ανάγκες (θέρμανση χώρων, θέρμανση νερού, ψύξη, κλιματισμός), μέτρα για τη βελτίωση του συντελεστή ισχύος, εγκατάσταση μονάδων αποθήκευσης ενέργειας και αναβάθμιση των κτιριακών μονάδων ιδίως στους χώρους γραφείων.
Ζώης Σιδηροκαστρίτης: «Το μέλλον θα είναι πράσινο και ηλεκτρικό»
Ο Ζώης Σιδηροκαστρίτης, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, ΕΜΠ Ιδρυτής & Διευθύνων Σύμβουλος Olympic Engineering ανέλυσε τις λύσεις net metering, δηλαδή οι σταθμοί αυτοπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με ενεργειακό συμψηφισμό στην βιομηχανία λόγω της ενεργειακής κρίσης και της εκτόξευσης των τιμών των καυσίμων, το θέμα της εκδήλωσης είναι επίκαιρο όσο ποτέ.
«Το net metering, με εγκατάσταση φωτοβολταϊκών μας δίνει τη δυνατότητα να γίνουμε αυτοπαραγωγοί της ενέργειάς μας και να την καταναλώσει ο ίδιος μειώνοντας δραστικά το κόστος. Θεσπίστηκε το 2013, αφορά νοικοκυριά και επιχειρήσεις και μπορεί ο οποιοδήποτε καταναλωτής μπορεί να γίνει αυτοπαραγωγός και τα τελευταία χρόνια έχει μεγαλύτερη ανάπτυξη», ανέφερε ο κ. Σιδηροκαστρίτης δίνοντας χρήσιμες πληροφορίες για τον ενεργειακό συμψηφισμό.
«Η παραγόμενη ενέργεια πρώτα θα καταναλωθεί στην εγκατάσταση και αν περισσέψει θα καταμετρηθεί και θα διοχετευθεί στο δημόσιο δίκτυο. Ενδεχόμενη περισσευούμενη ηλεκτρική ενέργεια καταμετράται και πιστώνεται στον επόμενο λογαριασμό. Αν περισσέψει «πιστωμένη» ενέργεια μετά το τέλος του τριετούς κύκλου αυτή διαγράφεται. Ο παραγωγός δεν αποζημιώνεται για τυχόν πλεόνασμα παραγωγής, κερδίζει μόνο από την εξοικονόμηση κόστους στους λογαριασμούς του», υπογράμμισε.
Έδωσε χρήσιμες πληροφορίες για τον τρόπο σύνδεσης του ΦΒ πάνω στην υπάρχουσα του ΔΕΔΔΗΕ, για τα όρια ισχύος (μέχρι τη συμφωνημένη ισχύ ή το μέγιστο όριο των 3 MW γεγονός που διευκολύνει αρκετές επιχειρήσεις) αλλά και για τον τόπο εγκατάστασης, στέγες, δωμάτια, αλλά και έδαφος, ακόμα και σε οικόπεδο χωρίς να είναι απαραίτητα ιδιόκτητης, ενώ τόνισε πως η παραγωγή και η κατανάλωση μπορεί να γίνει σε διαφορετικούς χώρους μέσω εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, όμως αποκλείονται από αυτό οι επιχειρήσεις, ενώ χαρακτήρισε εύκολη τη διαδικασία αδειοδότησης με αίτημα στον ΔΕΔΔΗΕ.
Κλείνοντας, ανέφερε πως «ο ηλεκτρισμός διεισδύει περισσότερο στη ζωή μας και παίρνει μεγαλύτερο μερίδιο στην κατανάλωση. Το μέλλον θα είναι ηλεκτρικό και πράσινο, δηλαδή να προέρχεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και το στοίχημα θα είναι πως θα μπορεί να το παράξει κανείς. Όσο πιο νωρίς επενδύσει κανείς στην εξοικονόμηση της ενέργειας τόσο σημαντικά οφέλη θα έχει καθώς οι τιμές δεν θα μειωθούν. Η κατάσταση είναι δύσκολη αλλά υπάρχουν λύσεις».
Τάσος Φάκος: «Ουσιαστικές προτάσεις καθώς το κόστος είναι υψηλό»
Στην αρχή της εκδήλωσης, χαιρετισμό απηύθυνε ο Τάσος Φάκος, Πρόεδρος Συλλόγου Ηλεκτρολόγων- Μηχανολόγων, ο οποίος ανέφερε πως το ενεργειακό ζήτημα είναι στο επίκεντρο μετά από την οικονομική κρίση και την πανδημία. «Το ενεργειακό ζήτημα μας αφορά όλους και κυρίως τη βιομηχανία, η οποία δαπανά μεγάλο κόστος. Οι προτάσεις για την στήριξη της βιομηχανίας είναι πολύ σημαντικές, ιδίως για την περιοχή μας, που έχει πληρώσει το τίμημα της αποβιομηχάνισης» ανέφερε ο κ. Φάκος.
Τον συντονισμό της συζήτησης έκαναν ο εκδότης του «Σ.Ε.» Παναγιώτης Γιαλένιος μαζί με το μέλοςτου ΤΕΕ/ΤΔΕ Παναγιώτη Παναγιωτόπουλο, οι οποίοι συνοψίζοντας τα συμπεράσματα από τον γόνιμο διάλογο που αναπτύχθηκε, υπογράμμισαν πως οι ομιλητές δεν αρκέστηκαν μόνον στην καταγραφή και αποτύπωση της κατάστασης αλλά έθεσαν επί τάπητος ουσιαστικές λύσεις για το πώς θα στηριχθεί ο πυλώνας της βιομηχανικής παραγωγής μειώνοντας το υψηλότατο ενεργειακό κόστος.
#pgnews
#ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
