Επιδημιολογική μέθοδος βασισμένη στον ιό της γρίπης, εργαλείο στον εντοπισμό της εξάπλωσης του SARS-CoV-2

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ : medrxiv.org   25/3/ 2020.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

 από την Φανή Ευθυμίου

Στο άρθρο αυτό, αναπτύσσεται η πρώτη παγκοσμίως επιδημιολογική μέθοδος βασισμένη στον ιό της γρίπης, ως χρήσιμη προσέγγιση στον εντοπισμό της εξάπλωσης του SARS-CoV-2 και της καθιέρωσης ανοσίας της αγέλης σε διάφορες χώρες.
Η έξαρση του SARS coronavirus 2 (SARS-CoV-2), που εμφανίστηκε στη Wuhan, Κίνα τον Δεκέμβριο του 2019, έχει προκαλέσει πανδημία COVID-19 (coronavirus disease 2019). Ωστόσο, υπάρχει έλλειψη από επιδημιολογικά εργαλεία ώστε να αναπτυχθεί μια αποτελεσματική κρατική πολιτική αντιμετώπισης. Η πανδημία του SARS coronavirus 2 (SARS-CoV-2) γεμίζει τον κόσμο με φόβο και αμφιβολίες, απειλώντας με κατάρρευση του συστήματος υγείας και με διεθνή οικονομική κρίση. Η πλάτυνση της καμπύλης επιδημίας, μέσω επιβολής περιορισμών, για να αποφευχθεί ο κορεσμός της χωρητικότητας του συστήματος υγείας είναι η κυρίαρχη παγκόσμια στρατηγική, αλλά έχει ως επίπτωση την επιβράδυνση της απόκτησης ανοσίας της αγέλης και θυσιάζει την οικονομική δραστηριότητα. Από τη στιγμή που η ανοσία της αγέλης επιτυγχάνεται, η κυβέρνηση μπορεί να αποφασίσει πότε θα αναστείλει τους περιορισμούς.
Πιο συγκεκριμένα, μια γενετική μελέτη πληθυσμού 103 γονιδιωμάτων SARS-CoV-2 έδειξε ότι υπάρχουν δύο ιικά στελέχη, το S και το L. Το στέλεχος S είναι το προγονικό στέλεχος του ιού. Το στέλεχος L έχει συσσωρεύσει περισσότερες μεταλλάξεις από το S και το γονίδιο της orf1ab ρεπλικάσης/μεταγραφάσης του έχει ένα κωδικόνιο που προτιμάται περισσότερο για μετάφραση από το S, δείχνοντας ότι το L στέλεχος αντιγράφεται ή/και μεταδίδεται γρηγορότερα από το S στέλεχος. Επιπλέον, η επιδημία δείχνει να υποχωρεί σε περιοχές που το S κυριαρχεί. Επίσης, ο μεγάλος ρυθμός ασυμπτωματικής μετάδοσης ανάμεσα σε επιβάτες ενός κρουαζιερόπλοιου στο Hong Kong υποστηρίζει την άποψη ότι η μόλυνση από τον S τύπο είναι πιθανότερο να είναι ασυμπτωματική σε αντίθεση με τον L και ευκολότερο να μην αναγνωριστεί από τα συστήματα ελέγχου.
Τα αποτελέσματα αυτά ώθησαν τους μελετητές να υποθέσουν ότι: 1) το S στέλεχος του SARS-CoV-2 εξήλθε της Wuhan ή άλλων πόλεων της Κίνας νωρίτερα από ότι το L χωρίς να αναγνωριστεί ως μολυσματικός παράγοντας από τα συστήματα επιτήρησης της Κίνας και άλλων χωρών και 2) η μόλυνση από τον τύπο S προκάλεσε ανοσία της αγέλης που παρέχει τουλάχιστον μερική προστασία έναντι στην εξάπλωση του SARS-CoV-2.
Παράλληλα, γιατροί στην Ιαπωνία παρατήρησαν ότι η επιδημία της γρίπης ξαφνικά υποχώρησε αυτόν τον χειμώνα. Ιντερφερόνες τύπου I που παράχθηκαν λόγω του S στελέχους του SARS-CoV-2 φαίνεται να παρεμποδίζουν την προσβολή από τον ιό της γρίπης. Μαθηματικά μοντέλα δείχνουν ότι τα μη καταγεγραμμένα κρούσματα του SARS-CoV-2 ήταν η πηγή λοίμωξης για τα περισσότερα καταγεγραμμένα περιστατικά. Επειδή τα παιδιά που έχουν προσβληθεί από τον SARS-CoV-2 δεν εμφανίζουν συμπτώματα ή εμφανίζουν ήπια συμπτώματα, πιθανότατα είναι οι κύριες πηγές εξάπλωσης του SARS-CoV-2. Περιστατικά από ασθένεια λόγω γρίπης που έχουν καταγραφεί στους παιδικούς σταθμούς από τα κέντρα υγείας στην Ιαπωνία συγκρίθηκαν με τον τωρινό επιπολασμό του SARS-CoV-2. Η σύγκριση αποκάλυψε ότι η ασυμπτωματική μόλυνση του SARS-CoV-2 εκεί κατέστειλε την γρίπη μεταξύ των μικρών παιδιών.
Ως αποτέλεσμα όλων αυτών, ανάλογα με την πιθανότητα μετάδοσης του στελέχους S, αναπτύχθηκε ένα βαθμολογικό σύστημα για να μοντελοποιήσει τις καμπύλες που σχετίζονται με τη θνησιμότητα. H βαθμολόγηση αυτή συνδέεται με το SARS-CoV-2 CFR (Cost and Freight) σε κάθε χώρα, υπονοώντας ότι η έκταση της μετάδοσης του S στελέχους καθορίζει τη σοβαρότητα της τρέχουσας μόλυνσης. Αυτό το σύστημα είναι χρήσιμο ως εργαλείο μέτρησης της σοβαρότητας του κινδύνου του COVID-19 για κάθε χώρα ξεχωριστά.
Μέχρι τις 9 Μαρτίου 2020, η Ιαπωνική κυβέρνηση δεν είχε επιβάλλει περιορισμό στην είσοδο τουριστών από περιοχές της Κίνας εκτός της επαρχίας Hubei, γεγονός που μπορεί να προκάλεσε την ακούσια επιλεκτική εισροή του στελέχους S από την Ιαπωνία. Στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες, τα ταξίδια από την Κίνα περιορίστηκαν από την αρχή του Φεβρουαρίου, μπλοκάροντας την είσοδο του S τύπου από την Κίνα. Υπάρχει μεγάλη ανησυχία ότι η σοβαρή έξαρση του SARS-CoV-2 στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη έχει μάλλον προκληθεί από την μετάδοση του L στελέχους, από το οποίο το 55% του πληθυσμού έχει μάλλον μολυνθεί, σύμφωνα με στατιστικούς υπολογισμούς.
Παρόλο που οι παραδοσιακές τακτικές διαχείρισης της επιδημίας που εφαρμόστηκαν στην Κίνα έδειξαν να είναι αποτελεσματικές, δημιουργούν τεράστιο κόστος και οικονομικές απώλειες. Αντίθετα, η πολιτική της ανοσίας της αγέλης επιφέρει μεγάλη θνησιμότητα μεταξύ των ομάδων υψηλού κινδύνου. Έτσι, με τη χρήση του νέου επιδημιολογικού εργαλείου, οι κυβερνήσεις θα είναι ικανές να προβλέψουν τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα του SARS-CoV-2 στις χώρες τους και να τις χρησιμοποιήσουν για πολιτικές δημοσίας υγείας. Ο εντοπισμός της ανοσίας της αγέλης λόγω S στελέχους του SARS-CoV-2 μπορεί επίσης να βοηθήσει να υπολογισθεί ο χρόνος της άρσης των ταξιδιωτικών περιορισμών, των απαγορεύσεων εκδηλώσεων, του κλείσιμου των σχολείων, της κοινωνικής απομόνωσης και της λήψης προφυλάξεων.