Μια πλήρη καταγραφή των τάσεων της Οικονομίας και των μεγεθών της, καθώς αυτά βασίζονται σε ισχυρή ανάκαμψη της κατανάλωσης, τόνωση του διεθνούς τουρισμού αλλά και στις δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας επιδιώκει μέσω της ανάλυσής του ο Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, την οποία παρουσιάζει σήμερα ο «Σ.E.».
ΠΑΤΗΣΤΕ ΓΙΑ ΜΕΓΕΝΘΥΝΣΗ
Του Γιώργου Ηλιόπουλου
Η παρουσίασή του έγινε στο πλαίσιο της Συνέλευσης του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδος, στο ξενοδοχείο «Πόρτο Ρίο» την Κυριακή 11 Ιουνίου. Μιλώντας αποκλειστικά στον «Σ.Ε.» για το επενδυτικό κλίμα που υπάρχει αυτή την περίοδο, ο κ. Νίκος Βέττας ανέφερε ότι: «Η εικόνα είναι μεικτή. Γενικά οι τάσεις είναι θετικές, υπάρχουν όμως και σημεία που πρέπει να μας κάνουν προσεκτικούς. Ο λόγος για τον οποίο γενικά οι τάσεις είναι θετικές είναι η τρέχουσα και αναμενόμενη μεγέθυνση της ελληνικής οικονομίας, που τρέχει πιο γρήγορα από τις ευρωπαϊκές. Αυτό απομακρύνει τις αβεβαιότητες και κάνει τους επενδυτές να θεωρούν ότι θα υπάρξει ένα σταθερότερο περιβάλλον και μια ζήτηση που θα ανεβαίνει στο εσωτερικό της χώρας. Αυτό που πρέπει να μας κάνει να μην πανηγυρίζουμε ακόμη είναι ότι το διεθνές κλίμα βαραίνει. Έχουμε χαμηλούς ρυθμούς μεγέθυνσης της Οικονομίας. Επίσης ανεβαίνουν διεθνώς τα επιτόκια και η πιθανότητα μιας ανάφλεξης στις διεθνείς χρηματαγορές δεν είναι μηδενική. Άρα υπάρχουν και λόγοι να είναι κάποιος επιφυλακτικός». Όπως σημείωσε ο κ. Βέττας στην παρουσίασή του, η ελληνική οικονομία χωρίς αμφιβολία βρίσκεται σε μια θετική τροχιά, ζητούμενο όμως είναι να διαπιστώσουμε ποιες είναι οι δυνάμεις πίσω από αυτή την τροχιά και πώς θα εξελιχθεί. Η οικονομία είναι αλληλένδετη με την βιομηχανία και στην παρούσα φάση θα μπορούσαν να υπάρξουν πολλοί λόγοι να επικρατεί ένα διευρυμένο κλίμα αισιοδοξίας. «Τέτοια θέματα είναι κατά πόσο συμβαδίζει η τεχνολογία με την παραγωγή, το ιδιωτικό με το δημόσιο χρέος, το δημογραφικό, πού θα βρεθούμε στο νέο καταμερισμό εργασίας μέσα στην Ευρώπη. Όλα αυτά είναι ανοικτά ζητήματα. Από αυτά, το πιο άμεσο είναι η συζήτηση που γίνεται για τις Οικονομίες στην Ευρώπη και παγκοσμίως, είναι ότι δυστυχώς είμαστε στην αρχή ενός δύσκολου κύκλου. Υπάρχει επιβράδυνση σχεδόν όλων των οικονομιών και ο πληθωρισμός είναι σε υψηλά επίπεδα και δεν μπορούμε να τον μαζέψουμε. Την ίδια ώρα, που εμείς εδώ μπορούμε να θεωρούμε ότι στην ελληνική οικονομία τα πράγματα πηγαίνουν καλά, στην Ευρώπη και παγκοσμίως οι περισσότεροι ανησυχούν» ανέφερε με έμφαση ο κ. Βέττας. Το οικονομικό κλίμα Για το οικονομικό κλίμα στην Ελλάδα ο κ. Βέττας παρατήρησε ότι ανακάμπτει, τόσο στο επιχειρηματικό όσο και στο καταναλωτικό κομμάτι. Η αύξηση της αισιοδοξίας στα νοικοκυριά, ωστόσο, δεν καλύπτει το κενό που υπάρχει σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Τα ελληνικά νοικοκυριά είναι πολύ πιο απαισιόδοξα για τους επόμενους δώδεκα μήνες σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Αντίθετα, οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι πιο αισιόδοξες σε σχέση με τα ελληνικά νοικοκυριά. Θα πρέπει επίσης να αναλύσουμε τι έχει γίνει και στο διεθνές περιβάλλον. Πλέον η ανησυχία ότι θα κατέρρεε η διεθνής οικονομία μετά την έξοδο από την πανδημία διαψεύστηκε στην πράξη. Αντίθετα, υπήρξε μια εξαιρετικά γρήγορη ανάπτυξη, όμως αυτό που βλέπουμε είναι η ύπαρξη ανισορροπιών. Για παράδειγμα «το άπειρο χρήμα» που δόθηκε στην πανδημία έπρεπε να πληρωθεί και πλέον η οικονομική δραστηριότητα περνάει μια δύσκολη περίοδο που είχε αμβλυνθεί το προηγούμενο διάστημα με διάφορα μέτρα. Είναι σημαντικό επίσης να δούμε που κινείται πλέον το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν της χώρας. Προκύπτει από το άθροισμα κατανάλωσης, επενδύσεων και εμπορικό ισοζύγιο. Στην τελευταία τριμηνιαία ανάλυση της ΕΛΣΤΑΤ προκύπτει ότι υπήρξε μεν τεράστια μείωση λόγω της πανδημίας, που ωστόσο διορθώθηκε αρκετά γρήγορα. Μέσα σε ενάμιση χρόνο καλύφθηκε το ΑΕΠ που είχε χαθεί. Όλα αυτά βέβαια με το ανάλογο τίμημα, με μεγαλύτερο δηλαδή δημόσιο χρέος για την χώρα μας. Επίσης, διαπιστώνει κανείς ότι στη χώρα μας οι ρυθμοί μεγέθυνσης είναι μεγαλύτεροι από αυτούς της Ευρώπης. Όμως σε κάθε περίπτωση η τάση είναι αρνητική στο σύνολό της. «Για να μπορείς να καταναλώνεις στο μέλλον θα πρέπει να επενδύεις σήμερα και για να επενδύεις σήμερα σε μια μικρή οικονομία απαιτούνται εξαγωγές» εξήγησε ο κ. Βέττας. Κατά τον κ. Βέττα η συνεισφορά στο ΑΕΠ των επενδύσεων είναι ο πιο κρίσιμος παράγοντας. Κατά μέσο όρο οι επενδύσεις αυξάνονται με ποσοστό 10%, όμως η αύξηση αυτή προέκυψε την περίοδο που το κόστος χρήματος ήταν μηδενικό. «Ήταν η περίοδος που το διεθνές χρήμα έψαχνε μια τοποθέτηση και επέλεξε και την Ελλάδα. Αυτό δεν θα ισχύει τα επόμενα τρία χρόνια. Δεν θα είναι μηδενικό το κόστος χρήματος. Επίσης, ως ποσοστό του ΑΕΠ οι επενδύσεις μας τα «καλά χρόνια» δηλαδή πριν το 2008 ήταν στο 4% του ΑΕΠ. Αυτή τη στιγμή κινούμαστε στο 13% του ΑΕΠ και η υπόλοιπη Ευρώπη είναι στο 24%. Παρά την πρόοδο που έχει γίνει, πέρυσι το 2022 ήταν η πρώτη χρονιά που οι νέες επενδύσεις κάλυψαν την ανάλωση κεφαλαίου που αντιστοιχούσε στη χρονιά. Άρα μπορούμε να πούμε ότι πέρυσι ήταν η πρώτη χρονιά που βγάλαμε το κεφάλι μας πάνω από το νερό για να μπορούμε να δημιουργήσουμε μελλοντικά εισοδήματα» επεσήμανε ο κ. Βέττας. Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε το 2022, σε υψηλό 11 ετών και έφθασε στο -9,7% του ΑΕΠ, σύμφωνα με τα στοιχεία του κ. Βέττα. Και αυτό οφείλεται στη μεγέθυνση της Οικονομίας που δεν είναι ανταγωνιστική, διότι για να είναι ανταγωνιστική θα πρέπει η χώρα ή να παράγει φθηνότερα ή ιδιαίτερα ποιοτικά προϊόντα. Δυστυχώς η Ελλάδα δεν έχει αυτά τα πλεονεκτήματα και η κατανάλωση είχε ως αποτέλεσμα την εισαγωγή ολοένα και περισσότερων προϊόντων. Προσθέτοντας επίσης την ανάγκη εισροής κεφαλαίων για επενδύσεις, αυτό σημαίνει ότι η οικονομία είχε εκτροχιαστεί και τελικά με τρία μνημόνια επέστρεψε σε διαχειρίσιμα μεγέθη. Ωστόσο, διαπιστώνει κανείς ότι το 2022 υπήρξε και πάλι ένα σημαντικό κενό το οποίο αποδίδεται στο γεγονός ότι επί ενάμιση χρόνο δεν έρχονταν τουρίστες στην Ελλάδα, το κόστος ενέργειας είναι δυσθεώρητο αλλά και μια σειρά άλλους παράγοντες. Η κατάληξη είναι το έλλειμμα του ισοζυγίου συναλλαγών να παρουσιάσει ένα αρνητικό ρεκόρ δεκαετίας.
Η στροφή των ελληνικών επιχειρήσεων στις αγορές του εξωτερικού
Yπήρξαν όμως και αισιόδοξα μηνύματα κατά την παρουσίαση του κ. Βέττα, καθώς οι εξαγωγές των αγαθών το 2022 παρουσίασαν αύξηση. «Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν ελληνικές επιχειρήσεις που είναι στραμμένες έξω και πουλάνε στο εξωτερικό. Αυτή η μεταβλητή είναι ο κύριος παράγοντας αισιοδοξίας της Οικονομίας κοιτάζοντας προς τα εμπρός. Εάν συγκρίνουμε την Ελλάδα με χώρες ομοειδούς μεγέθους, όπως Πορτογαλία, Βουλγαρία κ.α. διαπιστώνουμε ότι αυτές οι οικονομίες εξάγουν προϊόντα μεταποίησης που είναι 40% ή 50% του ΑΕΠ τους, εμείς είχαμε εξαγωγές προϊόντων κάτω του 10% του ΑΕΠ» ανέφερε ο κ. Βέττας, επισημαίνοντας πόσο μεγάλη είναι η διαφορά των οικονομιών. Από την άλλη το εμπορικό ισοζύγιο αναστρέφεται, παρά το γεγονός ότι ο Τουρισμός δείχνει ποιοτική στροφή και ανθεκτικότητα. Επίσης υπάρχει εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας, καθώς διαπιστώνει κανείς ότι τα προηγούμενα χρόνια οι περισσότερες επιχειρήσεις δραστηριοποιούνταν εντός συνόρων από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Η τάση όμως αυτή αρχίζει και αλλάζει και πλέον έχουμε τα καλά μηνύματα για την ελληνική οικονομία. Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι ο πληθωρισμός το 2022 έφθασε το 9,6% και παρουσίασε υψηλό 28 ετών λόγω των τιμών της ενέργειας. «Ο πληθωρισμός βρήκε πρόσφορο έδαφος στην δικιά μας οικονομία διότι οι τιμές ήταν σταθερές από το 2009 και μετά. Ο σωρευτικός πληθωρισμός ήταν μηδέν. Εκείνο όμως που διαπιστώνουμε είναι ότι το μέσο ελληνικό νοικοκυριό πιέζεται πάρα πολύ και αυτό πρέπει να δούμε τι σημαίνει για την καταναλωτική του δυνατότητα. Από την άλλη ακόμα και τώρα που υποχωρούν οι τιμές της ενέργειας, έχει μείνει ένα κομμάτι που είναι ο δομικός συστηματικός πληθωρισμός και μόνο με αύξηση της παραγωγής μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε». Για την προσφορά της βιομηχανίας τη Δυτικής Ελλάδας στο ΑΕΠ ανέφερε ότι αυτή είναι άνω του 9% την τελευταία 10ετία. «Η Οικονομία της περιοχής δεν ήταν από αυτές που θα λέγαμε ότι «πάει καλά». Η τάση αυτή φαίνεται να αντιστρέφεται και η τοπική βιομηχανία δείχνει να έχει μια τάση μεγέθυνσης. Βλέπουμε μια μικρή αλλά τελευταία με κάμψη στη συνεισφορά της. Έχει φύγει ο βραχνάς της ενέργειας αλλά η μετάβαση σε πιο πράσινη ενέργεια είναι ένα σημαντικό ζήτημα. Αν δει κανείς το εμπορικό ισοζύγιο ενέργειας θα δει ότι τα προηγούμενα χρόνια η τάση δείχνει συρρίκνωση» εξήγησε ο κ. Βέττας. Το ενεργειακό κόστος Ο κ. Βέττας κατέδειξε επίσης πόσο επηρέασε η ενέργεια την λειτουργία των επιχειρήσεων. Και αυτό γιατί το εμπορικό έλλειμμα των προϊόντων ενέργειας στην Ελλάδα έφτασε τα €5,7 δισ. το 2021, επίπεδο χαμηλότερο από τα εμπορικά ελλείμματα που σημειώθηκαν την περίοδο 2005-2014 (με εξαίρεση το 2009). Και προέβλεψε ότι οι υψηλότερες τιμές ενέργειας το 2022 θα επιδεινώσουν περαιτέρω το εμπορικό ισοζύγιο ενέργειας και κατ’ επέκταση το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Σημείωσε επίσης ότι σε κλάδους όπως όπως τα logistics και παραγωγή βασικών μετάλλων και χημικών, οι άμεσες δαπάνες για ενεργειακές εισροές αποτελούν μεγάλο μέρος των συνολικών δαπανών. Έτσι, λαμβάνοντας υπόψη και το έμμεσο ενεργειακό κόστος, αναδεικνύεται ότι και άλλοι κλάδοι, όπως η ναυτιλία, η παραγωγή μεταλλικών προϊόντων και ο αγροτικός τομέας, έχουν εξίσου σημαντική έκθεση και επιπτώσεις από τις υψηλές τιμές ενέργειας. Ως προς την προεταιρότητα της πολιτικής που πρέπει να ακολουθείται, τόνισε ότι αυτή πρέπει να στηρίζεται σε: • Δημοσιονομική σύνεση και αξιοπιστία • Διατηρήσιμα πρωτογενή πλεονάσματα, απεξάρτηση από έκτακτες επιδοματικές πολιτικές, στόχευση μέτρων • Ανάκτηση επενδυτικής βαθμίδας • Ενίσχυση του ανταγωνισμού στις αγορές • Βελτίωση επενδυτικού περιβάλλοντος και διευκόλυνση εξαγωγών • Σταθερότητα οικονομικής πολιτικής • Αποτελεσματική αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ • Μεταρρυθμίσεις σε δημόσιο τομέα, δικαιοσύνη, εκπαίδευση • Μέτρα για στροφή της άτυπης προς την επίσημη οικονομία
Επιχειρηματικότητα και προκλήσεις
Ο Κλεομένης Μπάρλος, πρόεδρος ΣΕΒ&ΠΔΕ, στον χαιρετισμό του ανέφερε ότι στους παρισταμένους δίνεται η δυνατότητα να διαπιστώσουν πώς θα είναι η χώρα τα επόμενα δέκα χρόνια και παράλληλα θα δοθούν κάποιες συμβουλές ώστε οι επιχειρήσεις να είναι παρούσες και το επόμενο διάστημα. Στο διάλογο που έγινε στην συνέλευση επεσήμανε ότι το 2018 που έγινε η ρύθμιση του χρέους δόθηκαν 13 χρόνια περιθώριο για να αναπτύξουμε την Οικονομία.
Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών Χρήστος Μπούρας τόνισε πόσο αναγκαία είναι η σύνδεση του Πανεπιστημίου Πατρών με την τοπική βιομηχανία, την οικονομία και την αγορά. Σημείωσε επίσης ότι για πρώτη φορά η παρούσα πρυτανική αρχή μαζί με τον ΣΕΒ&ΠΔΕ ξεκίνησαν την υλοποίηση των βιομηχανικών διδακτορικών.
Ο Δημήτρης Μαθιός, πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Αττικής-Πειραιώς τόνισε την ανάγκη σχηματισμού σταθερής κυβέρνησης καθώς μια τρίτη κάλπη θα δυσχεράνει την κατάσταση στην Οικονομία. Ο κ. Μαθιός δώρισε στον κ. Μπάρλο ένα έγγραφο που βρέθηκε σε εκσκαφή στην περιοχή του Πειραιά και αναφέρει τον όρκο του εμπόρου.
Εξίσου σημαντικά στοιχεία για την Οικονομία κατέδειξε ο Μιχάλης Μητσόπουλος, διευθυντής Τομέα Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος και Ρυθμιστικών Πολιτικών του ΣΕΒ, τονίζοντας ότι εκείνο που διαπιστώνουν οι επιχειρήσεις πανευρωπαϊκά είναι ότι επικρατεί πολύ υψηλό ποσοστό γραφειοκρατίας στα όργανα. Υπάρχει επίσης ο φόβος ότι αυτή τάση θα μειώσει την ελκυστικότητα της Ευρώπης ως επενδυτικός προορισμός.
Για τα εναλλακτικά εργαλεία χρηματοδότησης αναφέρθηκε η κα Δήμητρα Κρούσκα, Επικεφαλής Εταιρικής και Επενδυτικής Τραπεζικής της Εθνικής Τράπεζας, εξηγώντας ότι η ανάπτυξη της Οικονομίας είναι συνιφασμένη με την ταχεία ανάπτυξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Αυτό για να γίνει απαιτεί την απρόσκοπτη χρηματοδότησή τους. Στο σημερινό περιβάλλον όμως οι επιχειρήσεις είναι αντιμέτωπες με πολλές προκλήσεις και καλούνται να ισχυροποιήσουν την θέση τους στον κλάδο τους. «Ανάλογα με τις ανάγκες μιας επιχείρησης υπάρχουν πολλοί τρόποι χρηματοδότησης. Άνάλογα με το στάδιο ανάπτυξής της υπάρχουν και τα σχετικά διαθέσιμα προϊόντα» ανέφερε η κ. Κρούσκα
ΔΕΙΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ VIDEO ΤΗς ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΣΤΟ
#pgnews
#ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ