Το πρόγραμμα Leader, η βοήθεια που προσφέρει και οι προοπτικές που ανοίγει αναδείχτηκαν κατά τη διάρκεια της συνεδρίας που έγινε στο πλαίσιο του e-Forum Αγροτικής Ανάπτυξης , την Δευτέρα 17 Ιουλίου. Κατά την διάρκεια της συνεδρίας, διαφάνηκε η επιτυχία του προγράμματος, το οποίο πλέον καλύπτει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων και δίνει την δυνατότητα έναρξης επιχειρηματικών δράσεων που μέχρι σήμερα δεν είχαν λάβει την σχετική χρηματοδότηση. Το σημαντικό είναι ότι το πρόγραμμα αφουγκράζεται τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και ακολούθως βοηθάει την ανάπτυξη τους.
Καταλύτης του προγράμματος η «ΑΧΑΐΑ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΕ » που μέχρι σήμερα έχει καταφέρει να έχει μια πολλαπλή παρουσία και να ενθαρρύνει συνέργειες και επιχειρηματικά βήματα. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος αυξήθηκε σημαντικά τα τελευταία χρόνια ενώ το 60% απορροφάται για ιδιωτικές επενδύσεις, επιβεβαιώνοντας την επιτυχία του. Και αυτό γιατί είναι ένα πρόγραμμα ευέλικτο, χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και με γρήγορη εκταμίευση των επιδοτήσεων.
Ηρώ Τσιμπρή: «Αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών»
Όπως ανέφερε η Ηρώ Τσιμπρή, Γενική Διευθύντρια της ΑΧΑΪΑ-ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΕ.-Συντονίστρια προγράμματος CLDD/LEADER Π.Ε. Αχαΐας :« To Leader είναι ένα ιδιαίτερα δημοφιλές πρόγραμμα και η φήμη του προηγείται από την χρηματοδοτική του βαρύτητα. Είναι ένα πρόγραμμα το οποίο πραγματικά απαντάει στην αποκέντρωση πόρων.
Είναι ένα πρόγραμμα που ξεκίνησε εδώ και 30 χρόνια στην Ευρώπη ως ευρωπαϊκή πρωτοβουλία και κατάφερε να πει στις τοπικές κοινωνίες. Κατάφερε να έχει αναγνωρισιμότητα πολύ μεγαλύτερή. Είναι ένα πρόγραμμα που απευθύνεται στις τοπικές κοινωνίες, αφορά την τοπική διακυβέρνηση και έχει να κάνει με πράγματα τα οποία δεν τα είχανε ακουμπήσει τα υπόλοιπα ειδικά προγράμματα .
Μάλιστα το πρόγραμμα όχι μόνο έρχεται να καλύψει αλλά και να συνδέσει ποιοτικά ζητήματα που απασχολούν μία περιοχή, να κάνει δηλαδή μία τοπική στρατηγική γύρω από τα ζητήματα που η περιοχή προτάσσει. Σε αυτή την περίπτωση είναι που έρχεται το Leader μέσα από τις οριζόντιες πολιτικές να δώσει μία παραπάνω βοήθεια».
Σημείωσε ακόμη ότι μέσα από συνεργασίες η Αχαΐα Αναπτυξιακή ως στόχο έχει να μεταφέρει τις εμπειρίες και τις γνώσεις και αυτός είναι ο στόχος της συνεργασίας με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλά και τις Ενώσεις, μεταξύ αυτών και της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Καλαβρύτων.
«Στόχος να βάλουμε τις προθέσεις στο ίδιο τραπέζι για να κάνουμε μία κοινή στρατηγική με τους εκπροσώπους ιδιωτικών φορέων, όπως είναι οι ενώσεις, και η τοπική αυτοδιοίκηση. Η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών στα Καλάβρυτα έχει έναν σημαντικό ρόλο , διότι ως ιδιωτική επιχείρηση καθορίζει μία ολόκληρη περιοχή και έχει έναν ξεχωριστό αναπτυξιακό σκοπό. Έτσι εμείς που σχεδιάζουμε μία τοπική στρατηγική, δεν μπορούμε να μην συνεργαστούμε με τους φορείς οι οποίοι εκπροσωπούν την παραγωγική βάση.
Αυτό είναι το ζητούμενο και είμαστε και πάρα πολύ χαρούμενοι διότι καταφέραμε μία σχέση εμπιστοσύνης τόσα χρόνια. Συνεχίζει αυτή η συνεργασία μας και βλέπουμε ότι μέσα στα χρόνια καταφέραμε, πέρα από τα τεράστια και τα μεγάλα έργα που έχει κάνει ο Γαλακτοκομικός Συνεταιρισμός Καλαβρύτων, με τη δική μας παρέμβαση να κάνουμε κάτι προστιθέμενο για τους αγρότες και για την τυροκομία στην περιοχή.
Έτσι καταφέραμε την ουσιαστική σύνδεση του τουρισμού με τις παραγωγικές επενδύσεις. Επίσης ο επισκέπτης στην περιοχή μπορεί να δει πραγματικά την τοπική παράδοση και την τοπική παραγωγή σε οποιοδήποτε προϊόν».
Oπως τόνισε στη συνέχεια η κ. Τσιμπρή είναι ξεκάθαρο, ανεξάρτητα από το επίπεδο συνεργασίας των φορέρων, ότι το συγκεκριμένα πρόγραμμα είναι κάτι διαφορετικό. Και αυτό γιατί έρχεται να λειτουργήσει συμπληρωματικά και να δημιουργήσει μία προστιθέμενη αξία στην περιοχή.
«Είμαι πολύ περήφανη για την φιλοσοφία του Leader. Δεν περιορίζεται μόνο στα μικρά προγράμματα και τα περιφερειακά που κάνουμε ως ομάδες τοπικής δράσης αλλά κατάφερε να περάσει τη φιλοσοφία και τις βασικές αρχές του και σε περιφερειακά και ερευνητικά προγράμματα. Βλέπουμε πια ότι όλοι μιλάνε για τηv μεθοδολογία του Leader, δηλαδή την από κάτω προς τα πάνω στρατηγική.
Επίσης βλέπουμε ότι μιλάμε για ουσιαστικά προγράμματα καθώς είναι κτισμένα σε μία φιλοσοφία διαβούλευσης των φορέων και των τοπικών κοινωνιών. Γι’ αυτό και χαίρομαι πάρα πολύ που η Αχαΐα καταφέρει μέχρι σήμερα να έχει την συγκεκριμένη επιτροπή διαχείρισης του Leader με μετόχους όλους τους φορείς του νομού Αχαΐας που σχεδιάζουν και υλοποιούν πολύ σημαντικά έργα, ώστε να μπορούμε να έχουμε και εμείς μία διασύνδεση.
Επίσης θα πρέπει αυτό που σχεδιάζουμε να μπορεί να καλύψει καινούργια πράγματα και αυτά μπορεί να αφορούν τις έξυπνες εφαρμογές και τις συνεργασίες. Αυτό θα βοηθήσει τους επενδυτές που δεν θα μπορούσαν να μπουν σε ένα μεγάλο πρόγραμμα να το κάνουν σε ένα μικρότερο με λιγότερο προϋπολογισμό. Είναι προγράμματα που έχουν συνεχή στήριξη της ομάδας τοπικής δράσης, μέσω των συνεργατών μας και των γραφείων μας της «Αναπτυξιακής» στα Καλάβρυτα και στην Πάτρα. Κοινός μας τόπος είναι η ασφάλεια και μία συνεχή υποστήριξη αυτών που μπαίνουν στα προγράμματα Leader και αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Η αποκέντρωση δηλαδή των προγραμμάτων έχει πετύχει. Οφείλω επίσης να πω ότι τριπλασιάστηκαν οι προϋπολογισμοί και ότι για πρώτη φορά είχαμε τόσο μεγάλες υπερδεσμεύσεις. Αυτό δεν ήταν μόνο πολιτική απόφαση αλλά θεωρώ ότι έχει να κάνει και με όλα όσα καταφέραμε και μέσα σε περιόδους δύσκολες.
Το Leader επίσης είχε 15% δημόσια και τα υπόλοιπα ιδιωτικά έργα, τώρα έχει 40%δημόσια και 60% ιδιωτικά. Δηλαδή είναι υπέρ των ιδιωτικών επιχειρήσεων και έρχεται να στηρίξει την στρατηγική της περιοχής της για ανάπτυξη με ιδιωτικά έργα».
Παύλος Σατολιάς: « Πρόγραμμα που αναπτύσσει την οικονομία της υπαίθρου»
Ο Παύλος Σατολιάς Πρόεδρος Αγροτικού Γαλακτοκομικού Συνεταιρισμού Καλαβρύτων- Μέλος ΕΘΕΑΣ στην αρχή της τοποθέτησής του ξεκαθάρισε ότι το πρόγραμμα Leader δεν έχει υιοθετηθεί από τον Συνεταιρισμό των Καλαβρύτων και αυτό επειδή στηρίχθηκε σε άλλες οικονομικές δυνάμεις.
Ωστόσο, ο ίδιος θεωρεί το συγκεκριμένο πρόγραμμα ως άκρως πετυχημένο καθώς προσφέρει την δυνατότητα να δώσει δύναμη στις τοπικές κοινωνίες να απελευθερώσει τις δυνάμεις τους .
«Είναι ένα πρόγραμμα που μπορεί να βοηθήσει σημαντικά. Να αναπτύξει την τοπική οικονομία γιατί περιλαμβάνει και πολλά άλλα πεδία όπως είναι και ο τουρισμό. Τα αποτελέσματα για την περιοχή μας είναι πραγματικά ουσιαστικά. Το πρόγραμμα Leader είναι σαφώς πιο λειτουργικό και αυτό γιατί είναι πιο στοχευμένο και με λιγότεραη γραφειοκρατία. Πιστέψτε με, έχω ασχοληθεί με διάφορα προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης που δεν έτυχαν τους σκοπούς και τους στόχους. Πιστεύω ότι το να αναπτύξουμε περαιτέρω όλες τις δυνάμεις των τοπικών κοινωνιών προϋποθέτει το να είμαστε όλοι παρόντες και παρούσες. Και αυτό γιατί νομίζω ότι βλέπουμε τα αποτελέσματα. Χαρακτηριστικό του Leader είναι η υψηλή απορροφητικότητα στα κονδύλια σε σχέση με τα υπόλοιπα προγράμματα άλλων υπουργείων».
Επίσης ανέφερε ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα μπορεί και επεκτείνει τα όρια της δράσης του και να δημιουργεί συνέργειες και με άλλες «Αναπτυξιακές».
Σημείωσε ακόμη ότι με το συγκεκριμένο πρόγραμμα μπορούν να γίνουν ουσιαστικά βήματα στον Τουρισμό, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις επισκέψιμες μονάδες που παράγουν καθετοποιημένα προϊόντα.
«Για να μπορέσουμε να πάρουμε προστιθέμενη αξία πρέπει να καινοτομήσουμε και να ξεχωρίσουμε» κατέληξε ο κ. Σατολιάς και κατά τον ίδιο αυτή την ευκαιρία την δίνει το συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Φ. Ζαΐμης: « Προτέρημα η στόχευση και η ευελιξία στη χρηματοδότηση»
Ο Φωκίωνας Ζαΐμης Αντιπεριφερειάρχης Επιχειρηματικότητας, Έρευνας και Καινοτομίας ανέφερε οτι « Εμείς ως Περιφέρεια έχουμε ένα πολύ μεγάλο και δύσκολο ρόλο. Κυρίως επιτελικό αλλά και διοικητικό. Πρέπει να υλοποιήσουμε έργα 1,5 δις ευρώ και είναι 1060 έργα που έχουν ξεκινήσει την τελευταία διετία. Ενταγμένα βέβαια στο ΕΣΠΑ που ολοκληρώνεται φέτος ή στο ΕΣΠΑ που ξεκινάει με προϋπολογισμό 650 εκατομμύρια Ευρώ».
Σημείωσε ακόμη την ανάγκη στροφής σε επενδύσεις ενώ επεσήμανε ότι στο κομμάτι των γεωργικών εκμεταλλεύσεων εκείνο που απαιτείται είναι να δημιουργηθούν έξυπνες επιχειρήσεις και να οδηγηθούμε σε μια σύγχρονη επιχειρηματικότητα που να ενισχύει τουριστικά και τις υπόλοιπες. Απαιτούνται κατά τον κ. Ζαΐμη βιώσιμες επενδύσεις οι οποίες θα έχουν απόδοση όχι μόνο για τον επενδυτή αλλά και για την κοινωνία.
«Η διαφοροποίηση του Leader θα έλεγα με τα άλλα προγράμματα ΕΣΠΑ είναι η μετάλλαξη και η στόχευση σε περιοχές όπου δύσκολα κατευθύνονται τα χρήματα» τόνισε ο κ. Ζαΐμης. Ανέφερε ότι ουσιαστικά είναι ένα πρόγραμμα το οποίο μπορεί να ικανοποιήσει ανάγκες εκεί που δεν μπορεί κάποιο άλλο πρόγραμμα να το κάνει και «αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό στη στρατηγική μας».
Υπάρχουν επενδυτές που αποφεύγουν τον Αναπτυξιακό και κατευθύνονται στο Leader καθώς βοηθάει στο να αναδειχτεί μια επαρχία, όπως για παράδειγμα τα Καλάβρυτα ή και άλλες περιοχές. « Με το Leader μπορούν να γίνουν επενδύσεις περιφερειακά, εκεί που πραγματικά θέλουμε και να συγκρατηθεί ο κόσμος αλλά και να υπάρχει επιχειρηματικότητα. Είναι το πρόγραμμα που θα μπορεί και πρέπει να βοηθήσει τέτοιου είδους επενδύσεις. Οι τουριστικές μικρές μονάδες ας πούμε ή το πρόγραμμα για τα επισκέψιμα Οινοποιεία είναι κατεξοχήν παρεμβάσεις που μπορούν να βοηθήσουν πάρα πολύ. Επίσης να επισημάνω ότι έχει γίνει μία πάρα πολύ καλή δουλειά στη διαβούλευση του προγράμματος και επίσης να αναφέρω ότι τόσο η κ. Τσιμπρή όσο και οι συνεργάτες της γνωρίζουν να τρέχουν γρήγορα τα έργα. Κάθε Περιφέρεια και κάθε πρόγραμμα έχει ως στόχο και προσπαθεί να πάει την απορροφητικότητα στο 100%. Προσπαθείς να κάνεις την υπέρβαση. Το Δημόσιο έχει την εμπειρία να διαχειριστεί πιθανές καθυστερήσεις ώστε να μην χαθούν χρήματα. Το ζητούμενο είναι τα χρήματα να κατευθυνθούν γρήγορα γιατί ο χρόνος ολοκλήρωσης της επένδυσης έχει ως αποτέλεσμα να γυρίζουν χρήματα στην κοινωνία. Άλλο μια επένδυση να γίνεται σε δύο χρόνια και άλλο σε επτά χρόνια για παράδειγμα».
Aκολούθως ο κ. Ζαΐμης ανέφερε ότι το 2019 όταν ανέλαβε το έργο του ως αντιπεριφερειάρχης, παρέλαβε μια σειρά από «καυτούς φακέλους» τους οποίους και προώθησε.
Η Περιφέρεια έχει μια γκάμα δραστηριοτήτων που καλείται να διαχειριστεί. Για το Leader ανέφερε ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα βοηθάει σε άξονες που η εκάστοτε κυβέρνηση δεν έχει τη δυνατότητα να ρίξει χρήματα.
«Μια μικρή επένδυση της τάξεως των 100.000 ευρώ σε ένα χωριό των Καλαβρύτων, μπορεί να έχει ένα πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα πολλών εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ».
Ν. Καραϊσκος: «Η σύνθεση των δυνάμεων οδηγεί σε ουσιαστικά αποτελέσματα»
Ο Νικόλαος Kαραϊσκος, Αντιδήμαρχος Αιγιαλείας και Αντιπρόεδρος ΕΔΠ CLDD LEADER 2014-2020 της ΑΧΑΪΑ-ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΕ ανέφερε ότι : «Ο πρώτος βαθμός τοπικής αυτοδιοίκησης έχει αφετηρία τον άνθρωπο και καταλήγει σε αυτόν. Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο που πρέπει να δούμε είναι με ποιο τρόπο θα υπάρξει δικαιοσύνη σε όλα τα θέματα που άπτονται με την ανάπτυξη και την ποιότητα ζωής των πολιτών. Το Leader έχει το ποιοτικό χαρακτηριστικό αυτό. Δηλαδή δίνει τη δυνατότητα να ενισχυθούν και αυτοί που θεωρούν ότι δεν θα είχαν τη δυνατότητα εάν δεν υπήρχε το Leaeder.
Άρα είναι πολύ σημαντικό ως πολίτες του κόσμου που είμαστε, πλέον και οι κοινωνίες μας λειτουργούν σε ένα Ευρωπαϊκό Πλαίσιο να μπορούν να συνθέτουν και να μπορούν ουσιαστικά, ενώνοντας τις δυνάμεις τους, να αποδίδουν τα ποιοτικά τοπικά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής. Δηλαδή τα σημειακά χαρακτηριστικά, τα αϋλα όπως είναι ο πολιτισμός όπως είναι το περιβάλλον όπως είναι η επιχειρηματικότητα να συνδέονται και να παράγουν ένα πάρα πολύ καλό αποτέλεσμα. Είναι πολύ σημαντικό να μπορούμε να συνθέτουμε τις δυνάμεις μας και σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης , να δίνουμε την ευκαιρία στους πολίτες, αναπτύσσοντας μέσω του Leader, την ποιότητα ζωής στις μικρές κοινωνίες, στα χωριά μας, στις μικρές μας επιχειρήσεις. Να δημιουργούμε συνθήκες τέτοιες ώστε τα χωριά μας να μην ερημώνουν , αλλά και να μην χάνονται επαγγέλματα, όπως γίνεται με το Leader του αλιευτικού τουρισμού. Να δίνει την ευκαιρία σε ομάδες που βρίσκονται σε σοβαρή κάμψη λόγω του ανταγωνισμού και των μεγάλων εταιρειών να παίρνουν μια ανάσα και να ανταλλάσσουν ορθές πρακτικές και να συνθέτουν δυνατότητες τέτοιες ώστε να μπορέσουν και αυτές να αναπτυχθούν με ένα άλλο ποιοτικό χαρακτηριστικό και όχι ποσοτικό.
Είναι μεγάλο στοίχημα που το Leader το έχει κερδίσει, δηλαδή να μπορούν οι πολίτες σε συνεργασία με τους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, με τους Δήμους και τις υπόλοιπες επιχειρήσεις που εδράζονται στην περιοχή , καθώς και με όλους τους φορείς, να μπορούν να δημιουργούν συνθήκες ανάπτυξης και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Επίσης το Leader είναι ένα πάρα πολύ καλό περιτύλιγμα, εάν πούμε ότι η κοινωνία είναι το δώρο, που προσελκύει τους ανθρώπους που έρχονται να μας γνωρίσουν. Με τις παρεμβάσεις του δημιουργεί και την επικοινωνία, μαθαίνοντας πράγματα για τον πολιτισμό του τόπου, για την ζωή των κατοίκων του, ακόμα και για την επιχειρηματικότητα, αλλά και για τα προϊόντα έτσι ώστε να έχει τη δυνατότητα να δημιουργεί μια εικόνα προς τα έξω πιο ουσιαστική και πιο παραγωγική. To Leader όπως και η «Αναπτυξιακή» προσπαθούν να δημιουργήσουν τους πυλώνες αυτούς που θα δώσουν στην τοπική κοινωνία τη δυνατότητα να αναπτυχθεί. Πιστεύω ότι σε αυτό το επίπεδο έχει δημιουργηθεί κάτι το πολύ σοβαρό. Και βέβαια έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας καθώς πρέπει να ακολουθούμε τις ευκαιρίες».
Μ Τριανταφυλλοπούλου: « Έτσι καταφέραμε το άλμα του Οινοτουρισμού»
Η Μαίρη Τριανταφυλλοπούλου, Οινοποιός και Πρόεδρος Εθνικής Επιτροπής Οινοτουρισμού ανέφερε ότι: «Είμαστε μία τουριστική περιοχή που προσπαθούμε να αναπτύξουμε τον πρωτογενή τομέα ( Η ίδια δραστηριοποιείται στην Κω). Ουσιαστικά στο τέλος της ημέρας μέσα από τις δράσεις που κάνουμε αυτό που θέλουμε είναι να βελτιώσουμε την δυνατότητα που έχουμε να πουλάμε τα προϊόντα μας και ο οινοτουρισμός μας προσφέρει αυτή τη δυνατότητα. Πρέπει να σας πω ότι σημαντικό κομμάτι είναι ο οινοτουρισμός όπου συμμετέχουν 22 Αναπτυξιακές και είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό καθώς δεν έχει γίνει κάτι αντίστοιχο».
Εν συνεχεία αναφέρθηκε στο διατοπικό σχέδιο όπου έχει συγκροτηθεί και έγινε όταν 22 Αναπτυξιακές Εταιρίες από όλη την Ελλάδα τροποποίησαν τον προϋπολογισμό τους με στόχο την κατάρτιση στρατηγικών σχεδίων και τις απαραίτητες προσπάθειες για να δημιουργηθούν προϊόντα.
Αναφερόμενη στην εμπειρία του Οινοτουρισμού τόνισε ότι οι ίδιοι οι οινοποιοί δημιούργησαν τις προϋποθέσεις. Με τη νέα ΚΑΠ τόνισε ότι υπάρχει ενίσχυση γενικότερα στην οινοπαραγωγή. « Κάποια στιγμή που βρεθήκαμε στην Εθνική Επιτροπή και δηλώσαμε ότι θέλαμε να δημιουργήσουμε κάτι για το οποίο όμως δεν είχαμε χρήματα. Και πήγα εγώ στην «Αναπτυξιακή» της Ρόδου και χάρη και στις προσπάθειες της κ. Τσιμπρή καταφέραμε να βρούμε χρήματα και να εξασφαλίσουμε ένα ποσοστό της τάξεως των 700.000 ευρώ για τον Οινοτουρισμό. Ξεκινάμε από τώρα για να δούμε πώς θα καταφέρουμε αυτά τα χρήματα να τα επενδύσουμε στον Οινοτουρισμό». Αντίστοιχα προγράμματα ετοιμάζονται για τα ελαιοτριβεία και τα τυροκομεία.
« Πρέπει να υπάρχει ένα σήμα που θα δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να καταλαβαίνει ότι αυτός ο χώρος είναι έτοιμος να τον υποδεχτεί» ανέφερε η κ. Τριανταφυλλοπούλου.
Το Leader ως πρόγραμμα βοηθάει να δημιουργηθούν οι υποδομές που χρειάζεται.
