Αναστάτωση, προβληματισμό και αβεβαιότητα για το μέλλον προκαλεί σε χιλιάδες επαγγελματίες το νέο φορολογικό νομοσχέδιο που παρουσιάστηκε την Τρίτη από την κυβέρνηση. Και αυτό γιατί ουσιαστικά καλεί χιλιάδες επαγγελματίες να βάλουν βαθειά το χέρι στην τσέπη και να πληρώσουν διπλάσια σχεδόν ποσά από όσα πλήρωναν μέχρι και σήμερα ως οφειλές.
Toυ Γιώργου Ηλιόπουλου
Ουσιαστικά θεσπίζεται ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο από 10.920 ευρώ το χρόνο. Αυτό πρακτικά σημαίνει επιβάρυνση κατά 1444 ευρώ το χρόνο σε 473.000 φορολογούμενους. Επίσης με το νέο σύστημα, οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα χάσουν σειρά επιδομάτων συνολικού ύψους 100 εκατ. Ευρώ, ενώ για την μείωση του φόρου επιτηδεύματος, αυτή θα γίνει υπό συγκεκριμένα κριτήρια.
Μιλώντας στον «Σ.Ε.» ο Δημήτρης Νικολακόπουλος, πρόεδρος Ομοσπονδίας Επαγγελματικών Βιοτεχνικών και Εμπορικών Σωματείων Αχαΐας, τονίζει ότι: «Για άλλη μια φορά η κυβέρνηση κτυπάει αυτούς που δεν έχουν να πληρώσουν. Κτυπάει τους μικρομεσαίους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους. Αυτοί οι άνθρωποι όταν δηλώνουν κάτω από το αφορολόγητο, σημαίνει ότι πραγματικά δεν έχουν χρήματα. Στην αγορά υπάρχουν καταστήματα που είναι άδεια, οπότε είναι σίγουρο ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν εισπράττουν. Το όριο των 10.920 ευρώ που τίθεται σημαίνει ότι πάμε να κλείσουμε. Ουσιαστικά πάμε στην έκθεση Πεισαρίδη που ήθελε να κλείσει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τίποτα άλλο». Στο ερώτημα εάν θα καταφέρουν οι επαγγελματίες να ανταπεξέλθουν στο επιπρόσθετο κόστος, ο ίδιος τονίζει ότι: «Το όλο νομοσχέδιο είναι ταφόπλακα για όλους τους μικρομεσαίους και αυτοαπασχολούμενους. Μιλάμε για εμπόρους, βιοτέχνες και γενικότερα για επαγγελματίες που κάνουν δηλώσεις κάτω από 10.000 ευρώ γιατί έτσι είναι η εικόνα. Υπάρχουν επαγγελματίες που έχουν μια επιχείρηση και προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα. Ούτε εργαζόμενους έχουν, ούτε τίποτα και παλεύουν μόνοι τους να ανταπεξέλθουν στις δύσκολες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί». Κατά τον κ. Νικολακόπουλο, το γεγονός ότι οι επαγγελματίες θα συνεχίσουν να πληρώνουν φόρο επιτηδεύματος είναι το μεγάλο ζητούμενο. «Χρόνια ακούμε ότι θα τον καταργήσουν όμως δεν το κάνει καμία κυβέρνηση. Θα μειώνεται εάν ξεπερνάμε τα 11.000 ευρώ το χρόνο. Θα μπει επίσης και η παράμετρος των τριετιών, οπότε θα μιλάμε για 14.900 ευρώ το χρόνο εισόδημα. Αυτό σημαίνει ότι θα μπει βαθειά το χέρι στην τσέπη, όπως γίνεται εδώ και χρόνια. Φανταστείτε ότι έχουμε και άλλες επιβαρύνσεις όπως ρεύμα, ενοίκιο και λειτουργικά κόστη. Ο επαγγελματίας αυτή τη στιγμή πληρώνει τη βενζίνη πανάκριβα για την μετακίνησή του, είναι ένα σημαντικό ζητούμενο» αναφέρει ο κ. Νικολακόπουλος. Επιπρόσθετα, με την κατάσταση που θα διαμορφωθεί, ο ίδιος προβλέπει ότι θα κλείσουν πολλές επιχειρήσεις το επόμενο διάστημα, που δεν θα αντέξουν την πίεση.
Η αντίδραση της αγοράς
Ωστόσο, προβληματισμός επικρατεί και στον εμπορικό κόσμο εξαιτίας των συνθηκών που θα διαμορφωθούν στην αγορά το επόμενο διάστημα. Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο θα επιφέρει μια σειρά από ανακατατάξεις σε όλα τα επίπεδα, με το κυριότερο την επιβάρυνση των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τον κ. Κώστα Ζαφειρόπουλο, προέδρου του Εμπορικού Συλλόγου Πατρών: «Το νομοσχέδιο σημαίνει επιβάρυνση μιλάμε για έναν κεφαλικό φόρο. Οπως ήταν το χαράτσι του τέλους επιτηδεύματος, τώρα θα έχουμε και «πέναλτι» για όσους δεν δηλώσουν εισοδήματα άνω των 10.900 ευρώ! Απαγορεύεται ένας επαγγελματίας να έχει ζημιές και να κρατήσει την επιχείρησή του ζωντανή μετά από δέκα χρόνια οικονομικής, υγειονομικής και ενεργειακής κρίσης, χωρίς να ξέρουμε τι άλλο θα ακολουθήσει στην πορεία». Κατά τον κ. Ζαφειρόπουλο, είναι δεδομένο ότι με αυτά τα μέτρα θα υπάρξει πτώση και στην κατανάλωση, καθώς δημιουργείται μια αβεβαιότητα στην κοινωνία. «Κάθε φορά βρίσκουνε ένα εξιλαστήριο θύμα όπως είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και φορτώνουν τις διάφορες αυξήσεις στις πλάτες τους. Και μην ξεχνάτε ότι έχουμε και την αύξηση του κατώτατου μισθού που θα ακολουθήσει και πάλι το επόμενο διάστημα. Σκεφτείτε για παράδειγμα επιχειρήσεις με τρεις εργαζόμενους. Οι περισσότεροι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν είναι ένας μόνο, είναι και η γυναίκα του, το παιδί του, άλλα συγγενικά πρόσωπα, που σημαίνει αυξημένο κόστος για την επιχείρηση. Άρα σε αυτούς τι θα πεις; Σας παίρνω άλλα 700 και 800 ευρώ το μήνα;».
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Πατρών, Αθανάσιος Ζούπας, σημειώνει ότι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο λειτουργεί με έναν ιδιαίτερα ισοπεδωτικό τρόπο. «Είναι ένα οριζόντιο μέτρο που πλήττει αυτούς που πραγματικά έχουν ανάγκη. Δυστυχώς ο Υπουργός θεωρεί ότι όλοι οι επαγγελματίες βγάζουν 10.900 ευρώ το χρόνο και 780 το μήνα. Δεν δέχεται το Υπουργείο ότι υπάρχουν επαγγελματίες που δεν βγάζουν αυτά τα χρήματα. Μην θεωρήσουμε σπάνιο ένας δικηγόρος να έχει ένα ενοίκιο 300 ευρώ και μαζεύει άλλα 300 ή 400 ευρώ το μήνα και να ζει στοιχειωδώς. Πληρώνει τα ασφαλιστικά του ταμεία και περιμένει να παρέλθει ο χρόνος για να βγάλει την σύνταξη. Τέτοιοι επαγγελματίες σας λέω ξεκάθαρα ότι υπάρχουν. Από την άλλη υπάρχουν πολλά καταστήματα που οι επαγγελματίες περιμένουν υπομονετικά να περάσουν τα χρόνια για να βγουν στη σύνταξη φυτοζωώντας. Αυτοί πλουτίζουν; Αυτούς τους καταστρέφει!», τονίζει ο κ. Ζούπας. Ο ίδιος ξεκαθαρίζει ότι το μέτρο είναι «ανάλγητο» και ουσιαστικά βάζει στην ίδια μοίρα όλους τους επαγγελματίες. «Εάν κάποιος κάνει πραγματικά μια φτωχή ζωή, έχοντας σας λέω και ένα αδύναμο μέλος στην οικογένεια, τι θα κάνει; Το Υπουργείο δηλαδή θεωρεί ότι φοροδιαφεύγουν όλοι. Υπάρχει δυνατότητα ελέγχου των εσόδων με τα έξοδα για να διαπιστωθεί ποιοι τελικά κάνουν μια ζωή αναντίστοιχη των όσων δηλώνουν. Αυτό το οριζόντιο μέτρο είναι εξοργιστικό. Ας δεχτούμε ότι υπάρχει και μια μερίδα που φοροδιαφεύγει. Όμως αυτό το ποσοστό είναι λίγο σε σχέση με την πλειονότητα». Ο κ. Ζούπας ξεκαθαρίζει ότι δεν υπάρχει αναλογικότητα και το κράτος θεωρεί ότι δεν υπάρχουν ζημιογόνες επιχειρήσεις ή ζημιογόνες χρήσεις για ελεύθερους επαγγελματίες. «Yπάρχουν καταστήματα που φυτοζωούν και πληρώνουν τους εργαζόμενους τους γιατί δεν μπορούν να τους απολύσουν και να τους δώσουν τις αποζημιώσεις. Υπάρχει και αυτή η πλευρά. Είναι ένα νομοσχέδιο στυγνό και πλήττει αυτούς που πραγματικά έχουν ανάγκη. Θα μπορούσαν να εντοπίσουν τους φοροφυγάδες με άλλα τεκμήρια και τον βίο που διάγουν, αλλά δεν το κάνουν» αναφέρει ο κ. Ζούπας.
«Συγκαλύπτουν ένα επιπρόσθετο «χαράτσι»»
Από την πλευρά του ο οικονομολόγος Μαρίνος Μαρκεζίνης αναφέρει στον «Σ.Ε.» ότι: «Αυτό το νομοσχέδιο είναι ψευδεπίγραφο όπως παρουσιάζεται. Τα προηγούμενα χρόνια είχαμε πάλι τεκμήρια ελευθέρων επαγγελματιών. Μάλιστα τότε έπαιζαν ρόλο και τα τετραγωνικά μέτρα του κάθε ιατρείου, εάν επρόκειτο για γιατρό πχ και έβγαινε ένα κατώτερο εισόδημα. Πλέον βάζουν τεκμήρια στους ελεύθερους επαγγελματίες και ανεξάρτητα των εσόδων ορίζει ένα συγκεκριμένο ποσό. Όλα αυτά είναι αντικειμενικά κριτήρια, όμως το σημαντικό είναι ότι αυτά έχουν εγκαταλειφθεί επειδή και τότε ήταν αναποτελεσματικά. Αυτοί που κερδίζουν τεράστια ποσά και φοροδιαφεύγουν μπορεί να δηλώνουν 30.000 εισόδημα και να κερδίζουν τα δεκαπλάσια. Δεν λαμβάνονται συνεπώς μέτρα γι’ αυτούς, που είναι οι λεγόμενοι υψηλοί εισοδηματίες. Εάν κάποιος δηλώνει 15.000 ευρώ, θα το κατεβάσει στα 10.000 ευρώ πλέον και θα είναι και ευχαριστημένος γιατί θα περνάει το πλαφόν που έχει τεθεί. Η λύση θεωρώ ότι είναι ο εκσυγχρονισμός και η διασύνδεση του τραπεζικού συστήματος με τις πηγές του χρήματος, τα pos κλπ. Επί της ουσίας μιλάμε για ένα χαράτσι». Επισημαίνει επίσης ότι το «χαράτσι» του φόρου επιτηδεύματος συνεχίζει να υφίσταται και πλέον αντί για 650 ευρώ το χρόνο οι επαγγελματίες θα πληρώνουν 1440 ευρώ! Kαι στην παρούσα χρονική στιγμή δεν είναι πολλοί εκείνοι που θα μπορέσουν να αντέξουν μια τέτοια επιβάρυνση, αφού τα μηνύματα που εκπέμπει η αγορά και η οικονομία δεν είναι αισιόδοξα. «Τι ήταν το τέλος επιτηδεύματος; Είτε είχες κέρδη είτε όχι πλήρωνες ένα συγκεκριμένο ποσό. Τώρα και θα πληρώνεις το τέλος αλλά και κάτι επιπρόσθετο από την φορολόγηση. Επί της ουσίας πλέον μιλάμε για ένα ακόμη οικονομικό βάρος, που είναι πολλαπλάσιο του τέλους επιτηδεύματος. Είναι θα έλεγα θαυμαστός ο τρόπος που προσπαθούν να περάσουν την επιπλέον επιβάρυνση των χιλιάδων φορολογούμενων με αυτό τον τρόπο» τονίζει ο κ. Μαρκεζίνης. Και εξηγεί ότι η κυβέρνηση αντί να καταργήσει τον φόρο επιτηδεύματος αυξάνει ακόμη περισσότερο την επιβάρυνση. Πάντως δεν είναι και λίγοι οι επαγγελματίες που προσανατολίζονται να αλλάξουν τον χαρακτήρα των εταιρειών τους, δηλαδή από ατομικές επιχειρήσεις να τις μετατρέψουν σε ΙΚΕ ή σε άλλη μορφή. Στόχος να αποφύγουν την επιπλέον επιβάρυνση, όμως μια τέτοια μετατροπή είναι δύσκολη στην πράξη. Εκείνο που ο κ. Μαρκεζίνης επισημαίνει είναι ότι θα έπρεπε το κράτος να βρει τρόπους να αντιμετωπίσει την φοροδιαφυγή στην πηγή και να μην εξισώνει, ειδικά σε αυτή τη χρονική στιγμή, τους επαγγελματίες δεχόμενο ότι έχουν ως αφετηρία συγκεκριμένο εισόδημα.