Η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των πόρων της νέας προγραμματικής περιόδου 2021-27, αλλά και ένα νέο ΕΣΠΑ την περίοδο 2028-2035 θα ακολουθήσει για να ενισχύσει περαιτέρω την πολιτική συνοχής στην Ευρώπη απασχολούν την επιχειρηματική κοινότητα.
Οι κατευθύνσεις και οι προβληματισμοί τέθηκαν από τον γενικό γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δημήτρη Σκάλκο μιλώντας στην κεντρική εκδήλωση του Επιμελητηρίου Αχαΐας, με τίτλο: «Μετά το ΕΣΠΑ τί; Δημόσιες επενδύσεις και Εθνική Οικονομία», που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 26ου Forum Ανάπτυξης στην Πάτρα. «Το 2028-2035 θα έχουμε ένα νέο ΕΣΠΑ, το οποίο, επί του παρόντος, δεν γνωρίζουμε τί μορφή θα έχει, ποιες δράσεις θα χρηματοδοτεί, ποιοι θα είναι οι φορείς διαχείρισης.
Τέλος του έτους η χώρα θα παρουσιάσει τις θέσεις της με προοπτική τον Μάρτιο 2024 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δώσει τις πρώτες κατευθύνσεις» ανέφερε ο κ. Σκάλκος μιλώντας στην συνεδριακή εκδήλωση, τονίζοντας ωστόσο την ανάγκη να τρέξει με τις καλύτερες δυνατές προϋποθέσεις η προγραμματική περίοδος 2021-2027, αλλά και μέσα από αναγκαίες μεταρρυθμίσεις να τροποποιηθεί το παραγωγικό μοντέλο της χώρας.
Σε ό,τι αφορά την προγραμματική περίοδο 2014-2020, όπως είπε ο κ. Σκάλκος, και τα 13 περιφερειακά προγράμματα κλείνουν τέλος του χρόνου με απορρόφηση σχεδόν 100%. «Είχαμε όμως να διανύσουμε μεγάλο δρόμο για να επιτύχουμε υψηλά ποσοστό απορρόφησης» σημείωσε, εξηγώντας ότι χρειάστηκε σκληρή δουλειά και υψηλές ταχύτητες.
Για τις υψηλές απορροφήσεις ο Γενικός απέδωσε τα εύσημα στον ΕΦΕΠΑΕ, που θα είναι και ο βασικός -σχεδόν αποκλειστικός- ενδιάμεσος φορέας διαχείρισης των κρατικών ενισχύσεων του ΕΣΠΑ στη νέα προγραμματική περίοδο 2021-2027.
«Οι επιδόσεις που μέχρι σήμερα έχουμε καταφέρει με κάνουν να αισθάνομαι βέβαιος ότι θα καταφέρουμε να απορροφήσουμε και τους υπόλοιπους πόρους της νέας προγραμματικής περιόδου που είναι πολλαπλάσιοι» τόνισε ο κ. Σκάλκος. Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι οι πόροι που θα εισρεύσουν στη χώρα ανέρχονται σε 77 δις συνυπολογίζοντας και το Ταμείο Ανάκαμψης. «Είναι 2,5 φορές πάνω από τη χρηματοδότηση της Ελλάδας για την ανόρθωση της κατεστραμμένης μεταπολεμικής οικονομίας με το σχέδιο Μάρσαλ. Δεν ξέρουμε αν θα έχουμε ξανά αντίστοιχο πρόγραμμα» σημείωσε ο κ. Σκάλκος για να επισημάνει «δείτε το ως παράθυρο κι ευκαιρίας» και επέμεινε ότι οι πόροι θα πρέπει να αξιοποιούνται στοχεύοντας σε μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία. Ως παράδειγμα έφερε ορισμένα διλήμματα:
«Καλή η ανάπλαση πλατείας μήπως όμως θα ήταν οφελημοτερο οι πόροι να κατευθυνθούν στην ψηφιακή αναβάθμιση επιχειρήσεων; Αναγκαία η αγροτική οδοποιία για ένα απομακρυσμένο χωριό, μήπως γι αυτό το χωριό οι πόροι θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε άλλη κατεύθυνση; Χρειάζεται να σκεφτόμαστε μέσα από αυτό το φίλτρο, της υψηλότερης προστιθέμενης αξίας» επέμεινε.
Ακόμη, πρόσθεσε ότι η Κυβέρνηση έχει ξεκινήσει τις προσπάθειες ώστε να ενισχύσει τυχόν αδύναμους δικαιούχους, οι οποίοι μπορεί να είναι περίπου οι μισοί Δήμοι και ορισμένοι φορείς του Δημοσίου, ώστε να μπορέσουν να επιτύχουν καλύτερα αποτελέσματα ως προς την ωρίμαση και υλοποίηση των έργων.
Αναφερόμενος στη σημαντικότητα των ευρωπαϊκών πόρων, ο κ. Σκάλκος επικαλέστηκε τα στοιχεία της μελέτης του ΙΟΒΕ, σύμφωνα με τα οποία χάρη στους κοινοτικούς πόρους απετράπη απώλεια περαιτέρω εισοδήματος ς μέσα στην πανδημία ύψους 33 δις ευρώ. Όπως ο ίδιος είπε μέσω ΕΣΠΑ στην Αχαΐα υλοποιούνται έργα της τάξης των 3,2 δις ευρώ και υπολόγισε τις άμεσες ενισχύσεις σε επιχειρήσεις περίπου στα 365 εκατ ευρώ, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων προέρχεται από ΠΕΠ Δυτικής Ελλάδας.
Ν. Φαρμάκης: Μεγαλύτερη ευελιξία
Συνεχίζοντας ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας Νεκτάριος Φαρμάκης, αφού εισέπραξε τα εύσημα για τη μέχρι σήμερα απορρόφηση και διαχείριση του Περιφερειακού Προγράμματος, τόνισε την ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους φορείς διαχείρισης ώστε να έχουν την ευχέρεια επιλογής ως προς την κατεύθυνση των πόρων ανά τομέα.
«Θα πρέπει να υπάρχουν περισσότερες επιλογές κατεύθυνσης των πόρων. Μπορεί να έχουμε πόρους για την Παιδεία, αλλά δεν έχουμε τη δυνατότητα να τους κατευθύνουμε πάντα εκεί που είναι πραγματικά απαραίτητοι.
Θα πρέπει λοιπόν να έχουμε ένα καλύτερο ΕΣΠΑ με περισσότερη εμπιστοσύνη στους φορείς διαχείρισης για την κρίση τους, ώστε να μπορούμε να έχουν νόημα οι διαβουλεύσεις και οι bottom up πολιτικές» παρατήρησε και πρόσθεσε: «Δεν ζητάμε μόνο λεφτά, ζητάμε ελευθερία στον τρόπο να αποφασίζουμε και μια πραγματική περιφερειακή διακυβέρνηση που θα μας επιτρέψει να γίνουμε ακόμη πιο παραγωγικοί».
Μεταξύ άλλων, ο κ. Φαρμάκης ζήτησε απλοποίηση και επιτάχυνση των γραφειοκρατικών διαδικασιών, με παράλληλη ενίσχυση της ευελιξίας όλων των χρηματοδοτικών προγραμμάτων.
«Για να επιτευχθεί η πραγματική αποκέντρωση και η δημιουργία «bottom up» στρατηγικών, τότε πρέπει κάθε Περιφέρεια να μπορεί να διαμορφώνει τη δική της «συνταγή», με βάση τις τοπικές ανάγκες, όχι βέβαια ανεξέλεγκτα και όχι χωρίς επαρκή δικαιολόγηση, πέρα και πάνω από τους εθνικούς στόχους, οι οποίοι πάντως πρέπει να αποτελούν την κεντρική συνισταμένη των τοπικών συνιστωσών» πρότεινε.
Καταλήγοντας ο Περιφερειάρχης έθεσε εκ νέου το ζήτημα της Περιφερειακής Διακυβέρνησης τονίζοντας ότι εν αναμονή του νέου νομοσχεδίου για την Αυτοδιοίκηση χρειάζεται να γίνουν βήματα προόδου και συνόψισε: «Αν πρέπει να απαντήσουμε στο ερώτημα, μετά το ΕΣΠΑ τί; Θα πω ένα καλύτερο ΕΣΠΑ, ένα πιο ελεύθερο για τις τοπικές αυτοδιοικήσεις ΕΣΠΑ και μία πραγματική Περιφερειακή Διακυβέρνηση. Στέκομαι σε σε αυτό απατώντας τον πυρήνα του ερωτήματος και νομίζω το πρόβλημα το οποίο έχουμε όχι ως προς τη διαχείριση αλλά ως προς την ελευθερία επιλογών».
Π. Μαρλαφέκας: 4,2 δις σε επιχιερήσεις
Ενδιαφέροντα στοιχεία για χρηματοδοτήσεις σε επιχειρήσεις κατά την προγραμματική περίοδο 2014 -2020 παρουσίασε ο πρόεδρος του ΕΦΕΠΑΕ και του Επιμελητηρίου Αχαΐας Πλάτων Μαρλαφέκας. «Πάνω από 185. 000 επιχειρήσεις, κατέθεσαν επιχειρηματικά σχέδια ύψους 6 δισ., κι έτυχαν δημόσιας χρηματοδότησης ύψους 4,2 δις ευρώ» ανέφερε τονίζοντας ότι κυρίως πρόκειται για μικρές επιχειρήσεις με χρηματοδοτήσεις κατά μέσο όρο της τάξης των 20.000 ευρώ.
Σε σχέση με τη νέα προγραμματική περίοδο, ο κ. Μαρλαφέκας, φρόντισε να επισημάνει: «Με απασχολεί έντονα καιρό, το γεγονός ότι διανύουμε την 5η προγραμματική περίοδο και το ΕΣΠΑ 2021-2027 θα είναι το τελευταίο, τουλάχιστον με τη διάρθρωση και τα χαρακτηριστικά που γνωρίζουμε ως σήμερα. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα πρέπει άμεσα να σχεδιάσουν το μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επαγγελματικό τους μέλλον. Είναι χρήσιμο επίσης να γνωρίζουν ότι στην περίπτωση που απαιτείται κάποιου είδους χρηματοδοτικό εργαλείο και αυτό μπορεί να γίνει μέσα από τα προγράμματα του ΕΣΠΑ, η επένδυση θα πρέπει να έχει υλοποιηθεί και ολοκληρωθεί μέχρι το 2027».
Ο Πρόεδρος του ΕΦΕΠΑΕ σε ό,τι αφορά τις συζητήσεις που έχουν ανοίξει για το επόμενο ΕΣΠΑ παρατήρησε ότι «είναι απαραίτητο να σχεδιαστεί με όρους πραγματικής οικονομίας με όρους αξιοποίησης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων κάθε περιοχής, με έμφαση στην επιχειρηματικότητας τομέα που παράγει επιπλέον πλούτο και εξασφαλίζει τις συνθήκες οικονομικής και κοινωνικής βιωσιμότητας».
Τόνισε ιδιαίτερα ότι πως είναι σημαντικό να αναπτυχθεί η παραγωγή βάση κατά τόπους και μέσα από νέες επενδύσεις να αποτραπεί περαιτέρω η συρρίκνωση του πληθυσμού κι επεσήμανε: «Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις της ελληνικής περιφέρειας παίζουν αποφασιστικό ρόλο στη συγκράτηση πληθυσμού και στη δημιουργία θέσεων εργασίας παράμετρι που θα πρέπει να συνυπολογίζονται και για την αντιμετώπιση του δημογραφικού» σχολίασε ο κ Μαρλαφέκας.
Την συνεδριακή εκδήλωση συντόνισε η γενική διευθύντρια της Διαχειριστικής Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Μάγδα Πετροπούλου.
Σύμπραξη Επιμελητηρίου Αχαΐας και Πανεπιστημίου Πατρών στο ευρωπαϊκό έργο INTECMED
Στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης παρουσιάστηκε το ευρωπαϊκό έργο INTECMED ως καλή πρακτική γιατί κατάφερε να ικανοποιήσει τις προτεραιότητες που είχαν τεθεί από την Διαχειριστική Αρχή του έργου και κατ’ επέκταση την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
«Το INTECMED, που ηγήθηκε και συντόνισε το Επιμελητήριο Αχαΐας από τον Σεπτέμβριο του 2020, είχε πηγή έμπνευσης τη διοργάνωση της PATRAS IQ και τη διεθνοποίησή της. Αποτέλεσε κοινή και συντονισμένη ενέργεια μεταξύ του Επιμελητηρίου Αχαΐας και του Πανεπιστημίου Πατρών. Το έργο που υλοποιήθηκε σε 38 μήνες, έλαβε θετικές κριτικές από την Τεχνική Γραμματεία του Προγράμματος και αποτελεί ένα Στρατηγικό έργο που πήρε το «πράσινο φώς» να υποβληθεί η συνέχειά του στο επόμενο πρόγραμμα NEXT MED» ανέφερε μεταξύ άλλων στην εισαγωγική του τοποθέτηση ο γενικός γραμματέας του Επιμελητηρίου Αχαΐας Θόδωρος Τσούμπελης, στην ενότητα που συντόνισε η Δρ Δανάη Κατσαντά, στέλεχος της Αναπτυξιακής Επιχείρησης του Επιμελητήριου Αχαΐας.
Το INTECMED -ως βαρυσήμαντο έργο με χαρακτηριστικά καινοτομίας, διαφορετικής κουλτούρας, ετερογένειας, κατάφερε να φέρει κοντά Έλληνες, Τυνήσιους, Ισπανούς και Αιγύπτιους. Το Επιμελητήριο Αχαΐας, για πρώτη φορά συντόνισε και υλοποιήσε έργο χρηματοδοτούμενο από το Πρόγραμμα ENICBCMED όπως και για πρώτη φορά διεύρυνε τη συνεργασία του με χώρες που δεν είχε στο παρελθόν προσεγγίσει.
Τον περασμένο Μάιο, φιλοξενήθηκε πολυπληθής αποστολή 60 ατόμων από τις χώρες υλοποίησης, σε ένα 4ήμερο παράλληλων δράσεων και εκδηλώσεων, με τη συμμετοχή όχι μόνο των εταίρων αλλά και επιχειρήσεων, startups και επενδυτών από τις 4 χώρες αλλά και από Αμερική.
Η καλή συνεργασία, επισφραγίστηκε με την υπογραφή ενός συμφώνου συνεργασίας για επιχειρηματικές συνεργασίες-στην διαδικασία των οποίων εργαζόμαστε ήδη-με το Επιμελητήριο της CapBon στην Τυνησία, αλλά και την υπογραφή Συμφώνων συνεργασίας (MoU) με το εταιρικό σχήμα, με άλλες εκθέσεις μεταφοράς τεχνογνωσίας με την PATRAS IQ σε Μεσογειακό επίπεδο αλλά και σε τοπικό επίπεδο, με το Πανεπιστήμιο Πατρών και την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.
Χαιρετισμό στην εκδήλωση απεύθυνε ο Δρ. Δημήτριος Μούρτζης, καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών, αντιπρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής PATRAS IQ τονίζοντας το όφελος της ύπαρξης ισχυρών δεσμών μεταξύ ερευνητικής-ακαδημαϊκής και επιχειρηματικής κοινότητας.
Επίσης, ο Δρ. Κωνσταντίνος Γιωτόπουλος, τεχνικός υπεύθυνος έργου INTECMED παρουσίασε το περιεχόμενο του έργου INTECMED (ENICBCMED 2014-2020) ως ένα έργο-καλή πρακτική προς όφελος των startups.
Όπως είπε ο βασικός του στόχος είναι να μπορέσει να δημιουργήσει ένα οικοσύστημα το οποίο θα αναπτύξει θερμοκοιτίδες για τη μεταφορά καινοτομίας και τεχνολογίας στη Μεσόγειο. Το έργο βασίζεται στην καλή πρακτική της PATRAS IQ. Μέσω του προγράμματος συγκεντρώθηκαν συνολικά 48 επιχειρηματικά σχέδια, 12 από κάθε χώρα, τα οποία μπήκαν στη διαδικασία να ωριμάσουν, να αναπτυχθούν και να υποβοηθηθούν μέσα από το μηχανισμό του έργου. Πέρασαν από εκπαιδευτική διαδικασία και εν τέλει χρηματοδοτήθηκαν σε 12 επιχειρηματικά πλάνα 3 σε κάθε χώρα. Το πρώτο βραβείο ήταν 30.000€ το δεύτερο 20.000€ και το τρίτο 10.000€. Τα χρήματα αποδόθηκαν στις καινούργιες πλέον επιχειρήσεις να υλοποιήσουν το επιχειρηματικό του σχέδιο.
Διαδικτυακά συμμετείχαν εκπρόσωποι των επιχειρηματικών εταίρων από Ισπανία, Τυνησία και Αίγυπτο οι οποίοι μετέφεραν την εμπειρία τους από τη συνεργασία τους. Συγκεκριμένα μίλησαν οι Diana Truyol, εκπρόσωπος Ένωσης Επιμελητηρίων Μεσογείου (ASCAME), Anne Furphy, εκπρόσωπος Επιμελητηρίου Σεβίλλης, Ισπανία, Moez Hassen, γενικός διευθυντής Επιμελητηρίου CapBon, Τυνησία, Dr Alaa Ezz, γενικός γραμματέας Συνομοσπονδίας Αιγυπτιακών – Ευρωπαϊκών Επιχειρηματικών Ενώσεων (CEEBA), Αίγυπτος.
Επίσης μίλησαν εκπρόσωποι από startups οι οποίοι ωρί- μασαν και εξελίχθηκαν μέσω των επιχορηγήσεων που δόθηκαν από το INTECMED.
Η Βίβιαν Τασοπούλου, Σχεδιάστρια Υπηρεσιών Κοινωνικής Καινοτομίας, Co2gether αναφέρθηκε στην επιχειρηματική Ιδέα: «COSOLIDARITY PLATFORM».
Μέσα από την ηλεκτρονική πλατφόρμα solidarity.co2gether.gr κοινωνικοί φορείς, ΟΤΑ και ευπαθείς ομάδες έχουν πρόσβαση σε υγειονομικό υλικό, όπως: Αποστειρωμένο υγειονομικό υλικό (π.χ. γάζες, σετ για λαπαροτομία, σετ χειρουργείου, σετ μαιευτικής, σετ αναισθησίας) Είδη Ατομικής Υγιεινής & Προσωπικής Φροντίδα (π.χ. μάσκες, γάντια, βοηθήματα ακράτειας, οξύμετρα, μετριτές σακχάρου, Εξοπλισμό για κατ’οίκον νοσηλεία, Βοηθήματα βάδισης, μετακίνησης και μεταφοράς
Ο Δημήτριος Καραδήμας, CEO TerraPlus IKE μίλησε για την επιχειρηματική Ιδέα: «TERRA+». Η πλατφόρμα TERRA+ ενισχύει την ιχνηλασιμότητα και τη διαφάνεια της εφοδιαστικής αλυσίδας των κρασιών και κατ’ επέκταση αγροδιατροφικών προϊόντων, να προστατέψει τον καταναλωτή από πιθανές τακτικές που λειτουργούν εις βάρος της ποιότητας των προϊόντων και να προσφέρει στον παραγωγό τη δυνατότητα να συλλέγει και να παρέχει πληροφορίες για το προϊόν του σε όλα τα στάδια της ζωής του, από την παραγωγή έως το σημείο διάθεσης, μειώνοντας παράλληλα το κόστος παραγωγής και γραφειοκρατίας. Το σύνολο των δεδομένων (ψηφιακό προφίλ προϊόντος) μπορεί να ανακτηθεί σαρώνοντας απλά ένα QR code.
Ο Θεόδωρος Μιχαήλ, εκπρόσωπος Doctor Bot IK περιέγραψε την επιχειρηματική Ιδέα: «Dr. Bot». Κατασκευάζει έναν εικονικό βοηθό που «παντρεύει» την τεχνολογία με την ιατρική και μπορεί μέσα από έναν απλό διάλογο να διαγνώσει μια πάθηση. Πρόκειται για έναν εικονικό γιατρό που αξιοποιώντας την τεχνητή νοημοσύνη μέσα από τη συνομιλία του με το χρήστη, προσπαθεί με ερωτήσεις να συλλέξει πολύτιμα ιατρικά δεδομένα.
