Ασφάλιση τέλος για ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες το επόμενο διάστημα με οφειλές προς τον ΕΦΚΑ. Και αυτό γιατί μόνο τα ανήλικα τέκνα των οφειλετών του ΕΦΚΑ, ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών θα μπορούν από την 1η Μαρτίου και για έναν χρόνο να έχουν ιατροφαρμακευτική κάλυψη από τον ΕΟΠΥΥ, καθώς εκπνέει ο χρόνος ισχύος της προηγούμενης ασφαλιστικής κάλυψης.
Του Γιώργου Ηλιόπουλου
Ειδικότερα, από τους συνολικά 1,4 εκατ. μη μισθωτούς ασφαλισμένους στον ΕΦΚΑ, οι 733.303 με οφειλές κινδυνεύουν να βρεθούν χωρίς ασφαλιστική ικανότητα. Αυτή την οδυνηρή πραγματικότητα ζουν χιλιάδες επαγγελματίες το τελευταίο διάστημα. Η επιστροφή στην κανονικότητα δεν ήταν και ιδιαίτερα ομαλή, μιας και κινδυνεύουν να απωλέσουν την πρόσβασή τους στην Δημόσια Υγεία, αφού η ισχύς της ασφαλιστικής ικανότητας εκπνέει στις 29 Φεβρουαρίου. Αυτό σημαίνει ότι από την 1η Μαρτίου ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες με οφειλές θα βρεθούν ακάλυπτοι. Θα έχουν δικαίωμα πρόσβασης στις δημόσιες δομές υγείας αλλά δε θα δικαιούνται δωρεάν συμμετοχή στις εξετάσεις και στα φάρμακα όταν επισκέπτονται ιδιώτη γιατρό. Η τροπολογία που θα κατατεθεί το αμέσως επόμενο διάστημα στη Βουλή, θα προβλέπει μόνο τρεις εξαιρέσεις. Ειδικότερα θα ορίζει ρητά πως πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη (παρόχους υγείας, φαρμακεία, συμβεβλημένους γιατρούς με τον ΕΟΠΥΥ κ.λπ.) θα έχουν οι μη μισθωτοί με τουλάχιστον δύο μηνών ασφάλιση κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος ή κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο πριν από την ημερομηνία προσέλευσης ή επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου και εφόσον έχουν καταβάλει τις απαιτούμενες ασφαλιστικές εισφορές. Κατ’ εξαίρεση, θα διατηρούν την ασφαλιστική τους ικανότητα παρότι υπάρχουν χρέη προς τον ΕΦΚΑ από τον ασφαλισμένο μη μισθωτό, τα ανήλικα παιδιά του. Τα προηγούμενα χρόνια -λόγω κορονοϊού- υπήρχε ένα πιο ελαστικό καθεστώς για τους οφειλέτες. Συγκεκριμένα τα τελευταία τρία χρόνια υπήρξε ένα ευνοϊκότερο πλαίσιο, καθώς τα έτη 2021-22, μπορούσε κάποιος να λάβει ασφαλιστική ικανότητα χωρίς να καταβάλει όλο το ποσό. Το 2023 βρέθηκε μια μέση λύση, όπου οι οφειλέτες του ΕΦΚΑ μπορούσαν να καταβάλλουν μόνο το κομμάτι υπέρ υγείας. Τώρα όμως και με δεδομένο ότι δημιουργούνται νέες συνθήκες, οι χιλιάδες ασφαλισμένοι με οφειλές θα χάσουν και αυτό το δικαίωμα. Επίσης οι ελεύθεροι επαγγελματίες ανανέωναν σε ετήσια βάση την ασφάλισή τους για παροχές υγείας, χωρίς να ελέγχεται από τον ΕΦΚΑ αν έχουν καταβάλει τις εισφορές τους.
Μιλώντας στον «Σ.Ε.» ο Δημήτρης Νικολακόπουλος, Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Επαγγελματικών Βιοτεχνικών και Εμπορικών Σωματείων Αχαΐας, τονίζει ότι: «Ουσιαστικά ο κόσμος θα στερηθεί ένα κοινωνικό αγαθό όπως είναι η Υγεία. Έπρεπε όλοι ανεξαιρέτως να έχουμε πρόσβαση και τώρα ουσιαστικά βάζει ορισμένες δικλίδες για ναυπάρχει η ελεύθερη πρόσβαση που επιθυμούμε. Θα μπορούν βέβαια να πηγαίνουν στις δημόσιες δομές, δηλαδή στα νοσοκομεία, όμως όλοι γνωρίζουμε ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί, ποιες οι συνθήκες αναμονής και εάν ενθαρρύνεται ουσιαστικά η πρόσβαση των πολιτών σε τέτοιου είδους δομές. Οι γιατροί δεν μπορούν να καλύψουν τις πραγματικές ανάγκες των νοσοκομείων, φανταστείτε τώρα να πηγαίνουν επαγγελματίες ανασφάλιστοι για να τους γράψουν φάρμακα ή να τους εξετάσει ένας γιατρός. Δημιουργείται μια κατάσταση σοβαρή. Η υγεία πρέπει να είναι για όλους δωρεάν» αναφέρει ο κ. Νικολακόπουλος. Και συνεχίζοντας εξηγεί ότι: «Υπάρχουν βέβαια και κάποιοι που συστηματικά δεν πληρώνουν αλλά είναι ελάχιστοι. Υπάρχουν όμως και οι επαγγελματίες που λόγω οικονομικής κρίσης και λόγω πανδημίας αδυνατούσαν να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους. Σε κάποιους ήρθαν τα πάνω- κάτω και μαζί με τις ασφαλιστικές και φορολογικές εκκρεμότητες, έπρεπε να καλύψουν και μια σειρά από άλλες εκκρεμότητες. Αυτοί προτιμούν να χρωστάνε τις ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις καθώς δεν έχουν άλλον τρόπο να ανταποκριθούν στην κάλυψη των καθημερινών αναγκών των οικογένειών τους. Και το να υπάρχει ένα τόσο μεγάλο ποσοστό σημαίνει ότι υπάρχει σοβαρό ζήτημα το οποίο έχει κοινωνικές προεκτάσεις. Και δεν είναι μόνο το πρόβλημα της Υγείας, είναι και το συνταξιοδοτικό και μια σειρά από άλλες παραμέτρους», αναφέρει ο κ. Νικολακόπουλος. Βάσει των πλέον πρόσφατων διαθέσιμων στοιχείων άλλωστε, 169.347 οφειλέτες έχουν χρέη ύψους έως 500 ευρώ. Από 501 έως 1.000 ευρώ οφείλουν 51.313 μη μισθωτοί, ενώ άλλοι 35.450 οφείλουν από 1.001 έως 1.500 ευρώ. Συνολικά, έως 5.000 ευρώ έχουν 375.409 μη μισθωτοί ασφαλισμένοι στον ΕΦΚΑ, ήτοι περισσότεροι από τους μισούς (51,2%). Πάνω από 5.000 ευρώ και έως 15.000 ευρώ έχουν 227.363 άτομα, ενώ υπάρχουν και 130.531 που έχουν οφειλές οι οποίες ξεπερνούν τα 15.000 ευρώ. Πέρυσι, τις εισφορές υγείας έσπευσαν να τις πληρώσουν περίπου 400.000 και έμειναν ανασφάλιστοι άλλοι περίπου 400.000 μη μισθωτοί.
Η τακτοποίηση των δόσεων
Οι οφειλέτες (733.000 έναντι 1,4 εκατ. ασφαλισμένων), μπορούν ακόμη να διακανονίσουν τις ασφαλιστικές οφειλές τους, καταβάλλοντας είτε άπαξ είτε μέσω της πάγιας ρύθμισης των έως 24 δόσεων που ισχύει στον ΕΦΚΑ, το ποσό που απαιτείται, προκειμένου στη συνέχεια να λάβουν την ασφαλιστική ικανότητα για τους ίδιους και τα έμμεσα ασφαλισμένα μέλη, καθώς εκτός από τα παιδιά ασφαλίζονται σε πολλές περιπτώσεις και οι σύζυγοι αυτών. Εφόσον κάποιος εξοφλήσει πλήρως το ποσό που οφείλει θα πάρει ετήσια ασφαλιστική ικανότητα, ενώ εάν το ρυθμίσει θα πάρει μηνιαία. Πάντως όλοι οι πολίτες, ανεξάρτητα από την ασφαλιστική τους ικανότητα, εφόσον διαθέτουν ΑΜΚΑ έχουν πρόσβαση στις δημόσιες δομές υγείας.
«Δεν πληρώνουν όσα χρωστούν γιατί δεν έχουν, όχι γιατί δεν θέλουν»
Aπό την πλευρά του ο Ιωάννης Διδάχος, Α’ Αντιπρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Επισκευαστών Ε.Ο.Β.Ε.Α.Μ.Μ., Αντιπρόεδρος Πανελλήνιου Συλλόγου Ι.Κ.Τ.Ε.Ο., Αντιπρόεδρος Ο.Ε.Β.Ε.Σ.Ν.Α., Μέλος Δ.Σ. Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε., Πρόεδρος των Ι.Κ.Τ.Ε.Ο. Γλαύκου, Ταμίας Συλλόγου Μηχανικών Αυτοκινήτων Νομού Αχαΐας, αναφέρει στον «Σ.Ε.» ότι: « Aυτή είναι η συνέχεια των όσων λέμε τόσο καιρό. Ήρθε σήμερα η κυβέρνηση και δήλωσε ότι «όλες οι επιχειρήσεις φοροδιαφεύγουν». Μια εταιρεία που φοροδιαφεύγει, άρα μαζεύει μαύρα χρήματα, θα άφηνε τις εισφορές τις απλήρωτες; Σαφώς όχι. Υπάρχει θα έλεγα μεγάλη κρίση και το ότι επιστρέψαμε στην κανονικότητα, είναι το μεγαλύτερο αστείο που μπορεί κανείς να ακούσει. Δεν υπάρχει κανονικότητα με τις αυξήσεις που καταγράφονται στα σούπερ μάρκετ και στην καθημερινότητά μας. Το να μην υπάρχει πρόσβαση στην υγεία θα είναι η δεύτερη χαριστική βολή που παίρνει η κοινωνία και οδηγούνται στον αφανισμό χιλιάδες ιδιώτες αφού δεν θα έχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Θεωρώ ότι ο σκοπός είναι να φύγουν από την μέση αρκετές χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αυτός είναι ο σκοπός». Σε σχέση με το ότι από την άλλη υπάρχουν χιλιάδες ιδιώτες που δεν πληρώνουν τις εισφορές τους στον ΕΦΚΑ, ο ίδιος εξηγεί ότι: «Είναι η δυσκολία του να εισπράξει μια επιχείρηση χρήματα. Η κρίση που αντιμετωπίζει και ο ίδιος ο πελάτης που δεν έχει χρήματα να πληρώσει την επιχείρηση, γιατί οι ανάγκες για να ζήσει είναι μεγαλύτερες». Για το τι θα πράξει η πλειονότητα των οφειλετών έναντι του ΕΦΚΑ, ο κ. Διδάχος εξηγεί ότι: «Ο κόσμος δεν πρόκειται να κάνει κάτι. Τα χρήματα που συγκεντρώνει ημερησίως θα τα διαθέσει για να καλύψει τις ανάγκες της οικογένειάς του. Θα διογκώνεται ένα μεγάλο χρέος και τίποτα άλλο». Και καταλήγοντας επισημαίνει ότι όλες αυτές οι πρωτοβουλίες έχουν στόχο να ξεκαθαρίσουν το τοπίο στον τομέα της επιχειρηματικότητας. «Σίγουρα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα κλείσουν. Θα αφανιστούν χιλιάδες επιχειρήσεις και το άσχημο είναι ότι θα αφανιστούν όντας υπερχρεωμένες», εξηγεί ο κ. Διδάχος.
«Μας οδηγούν στα διαλυμένα νοσοκομεία»
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος των Ιδιοκτητών Ταξί Πάτρας Γιώργος Σίδερης, μιλώντας στον «Σ.Ε.» εκφράζει και αυτός τον έντονο προβληματισμό του για την κατάσταση που τείνει να διαμορφωθεί. Και αυτό γιατί ο κλάδος δοκιμάζεται ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα και το να αφαιρεθεί και η δυνατότητα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης θα δημιουργήσει πολλαπλά προβλήματα. «Είναι ένα μέτρο που μας οδηγεί σε εξαιρετικά ακραίες καταστάσεις. Η οφειλή, οφειλή, αλλά και το να μην έχει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη κάποιος που χρωστάει, οδηγούμαστε στο αντίθετο άκρο. Μιλάμε για την υγεία και όχι κάτι άλλο. Πού να πηγαίνουμε πλέον, στα διαλυμένα νοσοκομεία; Σε αυτά τα οποία θα μας οδηγούν σε λίγο καιρό να πληρώνουμε και από πάνω; Δεν γίνεται αυτό να εφαρμοστεί στην πράξη. Η ΓΣΕΒΕΕ κάνει κάποιες προσπάθειες όμως δύσκολα να αλλάξει η απόφαση που έχει ληφθεί». Ο ίδιος σχολιάζοντας πάντως την απόφαση της κυβέρνησης να εμφανίσει μια αδιάλακτη στάση, εξηγεί ότι «είναι μια πολύ αρνητική εξέλιξη όλο αυτό. Είναι ξεκάθαρο αυτό που σας λέω. Πολλοί ιδιοκτήτες ταξί αλλά και άλλοι από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, έχουν πραγματικά προβλήματα επιβίωσης. Δεν έχουν και δεν πληρώνουν, γιατί έχουν διογκωθεί τα χρέη με τόκους υπερημερίας και οι 24 δόσεις που δίνει το κράτος δεν είναι δυνατόν να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις. Όταν ο άλλος χρωστάει ποσά της τάξεως των 30.000 ευρώ, αντιλαμβάνεστε ότι οι 24 δόσεις είναι περίπου 2000 ευρώ το μήνα. Δεν έχει να δώσει την τρέχουσα εισφορά, θα δώσει και την δόση;», καταλήγει ο κ. Σίδερης. Και συμπληρώνει ότι «δεν έχουμε καταλάβει ποτέ γιατί πρέπει το ασφαλιστικό να συνδέεται με την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Όπου να επισημάνουμε ότι είναι και πολύ λιγότερα τα χρήματα των εισφορών. Είναι όλες αυτές οι κινήσεις εκβιαστικές. Το κράτος θα μπορούσε να είχε βρει τρόπους να βοηθήσει την είσπραξη των οφειλών. Για παράδειγμα θα μπορούσε να παραμένει συνέχεια ανοικτή η πλατφόρμα ρύθμισης και ό,τι έχει ο καθένας να μπορεί να πληρώσει για να συμπληρώσει τις οφειλές του. Δεν γίνεται διαφορετικά. Η κίνηση πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο και υπάρχει ακρίβεια μεγάλη. Επίσης υπάρχει ζήτημα επιβίωσης και δεν είναι δυνατόν πλέον να μας οδηγούν και έξω από τους γιατρούς»
