Ενδιαφέροντα στοιχεία για την κατάσταση που επικρατεί στον πρωτογενή τομέα στη χώρα μας παρουσιάστηκαν σε εκδηλώσεις του e-Forum Αγροτικής Ανάπτυξης που διοργανώνει ο «Σ.Ε» και ολοκληρώνεται σήμερα. Ανεπάρκειες στην αναθεωρημένη Κοινή Αγροτική Πολιτική επεσήμαναν εκπρόσωποι του πολιτικού κόσμου, κρούοντας ταυτόχρονα τον «κώδωνα» του κινδύνου για συνθήκες επισιτιστικής ανασφάλειας. Το πρόβλημα «αγκαλιάζει» ολόκληρη την Ευρώπη, που βλέπει μεγάλα τμήματα του αγροτικού κόσμου να βρίσκονται εδώ και καιρό σε αναβρασμό. Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, εκλείπει ο ουσιαστικός διάλογός στην πορεία για τις ευρωεκλογές.
«Θα είναι ζήτημα βιωσιμότητας η έλλειψη στήριξης»
H Ολυμπία Τελιορίδου, Υπεύθυνη Αγροτικού ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, πρώην Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Υποψήφια Ευρωβουλευτής, τόνισε: «Είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό ζήτημα η πρωτογενής παραγωγή γιατί πέρα από την στήριξή του Αγροτικού κόσμου, γεννιέται ζήτημα με την επισιτιστική ασφάλεια και με τη διατροφική επάρκεια της χώρας. Στο επίπεδο της προεκλογικής περιόδου για την Κοινή Αγροτική Πολιτική έχω να πω ότι υπάρχει και το ενδιαφέρον αυτό σε όλη τη χώρα. Στις περιοδείες που κάνω υπάρχει μία πολύ μεγάλη αγωνία τον αγροτικό κόσμο από την μία αλλά και για την κοινή Αγροτική πολιτική. Γεννιέται ζήτημα για τη βιωσιμότητα, διότι κάποιοι οδηγούνται στο να εγκαταλείψουν το αγροτικό επάγγελμα. Επίσης τους πολίτες αφορά έντονα το τι συμβαίνει με τα βασικά αγαθά και νομίζω ότι θα παίξουν καθοριστικό ρόλο όλα αυτά στις 9 Ιουνίου. Και εμείς από την πλευρά μας οφείλουμε να δίνουμε λύσεις και προτάσεις οι οποίες θα είναι πάντα σε συνεργασία και σε συνέργεια με τον αγροτικό κόσμο. Για την Κοινή Αγροτική Πολιτική για τα επόμενα χρόνια θα πρέπει άμεσα να καλυφθούν οι δυσλειτουργίες που έχουν παρατηρηθεί στο πρώτο χρόνο εφαρμογής της, ακόμα και σε ζητήματα καθημερινότητας. Δηλαδή πρέπει να δούμε συγκεκριμένα πράγματα και εμείς από την πλευρά μας και να καταθέσουμε συγκεκριμένες προτάσεις». Για το εάν τελικά στην χώρα μας το επόμενο διάστημα θα υπάρξει διατροφικό πρόβλημα, όπως επίσης και ένα ράλι ανατιμήσεων η ίδια ανέφερε ότι: «Υπάρχουνε πάρα πολλά ζητήματα που θέλουν ιδιαίτερο σχεδιασμό για το πρόβλημα της ακρίβειας. Είναι γεγονός επίσης ότι η κοινή Αγροτική Πολιτική πολλές φορές είναι μία άσκηση ισορροπιών ανάμεσα σε 27 κράτη-μέλη που το καθένα προσπαθεί να εξυπηρετήσει τους δικούς του στόχους και να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της δικής του ιδιαιτερότητας στην πρωτογενή παραγωγή της χώρας Εμείς λοιπόν εδώ θα πρέπει να καταρτίσουμε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, που θα βασίζεται στα χαρακτηριστικά της Ελληνικής Γεωργίας, με τον μικρό κλήρο και τον γηρασμένο πληθυσμό. Δεν μπορεί στην παρούσα φάση να στοχεύει στη βιομηχανική παραγωγή τροφίμων αλλά σε τρόφιμα που θα είναι και με προσιτές τιμές προς τους καταναλωτές. Εάν δεν αντιμετωπιστεί η πρωτογενής παραγωγή στη χώρα, με βάση τα χαρακτηριστικά της, κι αν δεν σχεδιαστεί ώστε να υπάρξει προσέλκυση νέων αγροτών, να ισχυροποιηθούν συλλογικά και συνεταιριστικά σχήματα που θα στοχεύουν στον εκσυγχρονισμό των γεωργικών επιχειρήσεων, με τη χρήση της έρευνας της καινοτομίας, την ενσωμάτωση της γνώσης, της ευφυούς Γεωργίας, (για να να κάνουμε τις επιχειρήσεις μας περισσότερο βιώσιμες και περισσότερο ανταγωνιστικές), τότε θα έχουμε πρόβλημα. Δεν θα μπορούμε να συγκρατήσουμε πληθυσμούς στην ύπαιθρο και δεν μπορούμε να συγκρατήσουμε πληθυσμός στο αγροτικό επάγγελμα και έτσι δεν θα μπορούμε να εξυπηρετήσου με τους όρους για τη διατροφική επάρκεια. Εμείς λοιπόν λέμε ότι η αξιοποίηση αυτού του τεράστιου χρηματοδοτικού εργαλείου της ΚΑΠ, θα πρέπει να
γίνει με όρους δίκαιους, εξυπηρετώντας τους όρους της βιώσιμης ανάπτυξης και της αξιοποίησης των φυσικών πόρων του εδάφους. Επίσης με όρους ορθής χρήσης του νερού αλλά και με όρους που θα εξυπηρετούν την μικρομεσαία αγροτική επιχείρηση. Αυτό δεν εφαρμόζεται σήμερα έτσι όπως διαχειρίζεται την Κοινή Αγροτική Πολιτική η ελληνική κυβέρνηση. Και σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα πρέπει να υπάρχουν όροι και κανόνες για τις σχέσεις μας. Στις εισαγωγές για παράδειγμα προϊόντων από τρίτες χώρες, υπάρχουν πολλά προβλήματα που πρέπει, σε συνεννόηση με τους αγροτικούς φορείς, τον αγροτικό κόσμο και τα πολιτικά κόμματα, να βρούμε τις καλύτερες δυνατές λύσεις. Αυτό θα επιτευχθεί με συγκεκριμένη πολιτική που στόχο θα έχει την γεωγραφική ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού, με πολιτική αξιοποίησης των γνώσεων της συνεργασίας με τα πανεπιστήμια».
«Τα στοιχεία δείχνουν την εγκατάλειψη της υπαίθρου»
Ο Θανάσης Πετρόπουλος, Τομεάρχης Αγροτικού του ΠΑΣΟΚ- Κίνημα Αλλαγής είπε ότι: «Οι Ευρωεκλογές έχουν να θέσουν δύο ζητήματα: το πρώτο είναι εάν η Ελλάδα ως χώρα και ως δομή θέλει να υπάρχει πρωτογενής τομέας και αγρότες και το δεύτερο ζήτημα είναι τι σκοπεύει να κάνει η Ευρώπη επ’ αυτού. Θεωρώ ότι τίθενται επιτακτικά. Αυτή τη στιγμή υπάρχει Κοινή Αγροτική Πολιτική που από το 1962 εφαρμόζεται και είναι η μόνη που υπάρχει στην κοινότητα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όσον αφορά την Κοινή Αγροτική Πολιτική βλέπουμε τα τελευταία 10 χρόνια, σε ότι αφορά την χώρα μας, για να απαντήσω στο ερώτημα « τι κάνει η Ελλάδα για τον πρωτογενή τομέα», θέλω να πω ότι υπάρχει η αίσθηση της εγκατάλειψης και αυτό αποδεικνύεται πιο εκκωφαντικά από τα στοιχεία που είδαν είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας και αφορούσα την τελευταία απογραφή της τελευταίας δεκαετίας. Μειώθηκε ο αγροτικός πληθυσμός κατά 260.000, μειώθηκαν οι καλλιεργήσημες εκτάσεις κατά 19% περίπου, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 6,5 εκατομμύρια στρέμματα. Το πιο σημαντικό, μειώθηκε το γεωργικό εισόδημα σε 1,3 δις. Τα λέω αυτά γιατί αποτυπώνουν την κατάσταση που υπάρχει στην ελληνική ύπαιθρο. Η χώρα στον πρωτογενή τομέα βαδίζει κατά την άποψή μας στον αυτόματο πιλότο. Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί η διάλυση των οργανισμών που εποπτεύει την Αγροτική Παραγωγή, έχουμε επίσης το πρόστιμο των 280 εκατομμυρίων ευρώ που έπεσε το Μάρτιο από την Ευρωπαϊκή Ένωση στον ΟΠΕΚΕΠΕ κ.α. Και σαν να μην έφτανε αυτό έχουμε την εποπτεία που τέθηκε ο Οργανισμός Πληρωμών και το επόμενο δωδεκάμηνο λόγω κακής διαχείρισης αλλά και των υπολοίπων προβλημάτων που έχουν σωρευτεί. Να προστεθεί και η επιστολή του προέδρου του «ΕΛΓΟ Δήμητρα» ο οποίος κάνει λόγο για κακοδιαχείριση, για απευθείας αναθέσεις, μιλάει για κατάργηση συστημάτων που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν και να προστεύσουν τον αθέμιτο ανταγωνισμό και τις ελληνοποιήσεις, αλλά και όλα αυτά που απασχολούν τον Πρωτογενή Τομέα. Στις ευρωπαϊκές εκλογές η κοινή Αγροτική Πολιτική είναι κυρίαρχο ζητούμενο όπως και η Εθνική Αγροτική πολιτική που θα πρέπει να υπάρξει. Θα πρέπει να μπουν στο τραπέζι και να είναι τα ζητήματα αντιπαράθεσης, διαφορετικής προσέγγισης αλλά και σύνθεσης , που θα πρέπει να υπάρξει ενόψει των Ευρωεκλογών».
«Οι αγρότες βγήκαν στους δρόμους πριν από μερικούς μήνες και αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε. Το πρώτο πρόβλημα που είχαν ήταν να αντιμετωπίσουν το υψηλό κόστος παραγωγής. Αυξήθηκε τα τελευταία τρίχα χρόνια κατά 26%, όσο είναι και η αύξηση των τροφίμων τα τελευταία τρία χρόνια στο ράφι. Αυξήθηκε επίσης το πετρέλαιο , αυξήθηκε η ενέργεια, τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα. Όλα επάνω. Το δεύτερο πρόβλημα που τους έβγαλε στους δρόμους ήταν ο ΕΛΓΑ. Οι καθυστερήσεις δηλαδή στις αποζημιώσεις από φυσικές καταστροφές. Υπήρξαν αίτια και υπάρχουν που ο ΕΛΓΑ δεν τα καλύπτει. Τα φαινόμενα της κλιματικής καθώς εδώ στην Πελοπόννησο είχαμε το φαινόμενο της ακαρπίας της ελιάς. Ο ΕΛΓΑ δεν καλύπτει αυτό το φαινόμενο όπως και στις πλημμύρες της Θεσσαλίας, πολλές καταστροφές έμειναν ακάλυπτες. Το τρίτο πρόβλημα είναι η έλλειψη εργατών γης. Υπήρξε μεγάλη έλλειψη και μεγάλος όγκος παραγωγής να μείνει χωρίς συλλογή. Το τέταρτο είναι η Κοινή Αγροτική Πολιτική που δεν μπόρεσε να γίνει κατανοητή από τους αγρότες. Προσπάθησαν να εφαρμόσουν την κυρίαρχη πολιτική στον αγροτικό τομέα χωρίς οι αγρότες να έχουν καταλάβει τι είναι αυτό που κάνουν. Και το πιο σημαντικό είναι δυστυχώς ότι όυτε οι κυβερνώντες γνώριζαν την ΚΑΠ. Κατά την άποψή μου διαχωρίζεται σε δύο σκέλη: είναι οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί και το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ. Είμαι βέβαιος αυτή την ώρα που μιλάμε ότι ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης σίγουρα δεν το γνωρίζει».
«Ευτυχώς που έχουμε ΚΑΠ μόνο για τον αγροτικό τομέα»
Από την πλευρά του ο Νίκος Καραθανασόπουλος, Βουλευτής Αχαΐας, Κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος ΚΚΕ ανέφερε ότι : «Η περίοδος χαρακτηρίζεται από τρία μεγάλα γεγονότα. Το πρώτο ήταν οι μεγάλες αγροτικές κινητοποιήσεις που σημάδεψαν την αρχή του χρόνου. Και παρά την προσπάθειά της κυβέρνησης να συκοφαντηθούν αυτοί οι αγώνες των αγροτών , των εργατών και των φοιτητών είχανε συγκεκριμένα αποτελέσματα. Δηλαδή έκαναν σκουπίδια το κυβερνητικό αφήγημα. Αυτοί οι αγώνες ήταν αγώνες για την επιβίωση των βιοπαλαιστών αγροτών που είχαν να αντιμετωπίσουν τις τεράστιες αυξήσεις στο κόστος παραγωγής εξαιτίας της δράσης των πολυεθνικών που προμηθεύουν τα απαραίτητα για την την αγροτική παραγωγή. Δεύτερο είχαν να αντιμετωπίσουν τις πολύ χαμηλές τιμές με τις οποίες ο αγροδιατροφικός τομέας έπαιρνε τα αγροτικά προϊόντα, με αποτέλεσμα το κόστος πώλησης να μην καλύπτει το κόστος παραγωγής . Και το και το τρίτο είναι η Κοινή Αγροτική Πολιτική που όλες αυτές τις δεκαετίες που εφαρμόζεται έχει ως στόχο να συγκεντρώσει την αγροτική γη σε όλο και λιγότερα χέρια, να δημιουργήσει καπιταλιστικού χαρακτήρα επιχειρήσεις στην αγροτική ύπαιθρο και από αυτή την άποψη εμείς λέμε «ευτυχώς που δεν υπάρχουν Κοινές Αγροτικές Πολιτικές και σε άλλους τομείς». Για φανταστείτε στην Άμυνα να υπάρχουν. Θυμηθείτε 5 δις έδωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση για την Ουκρανία στην τελευταία σύνοδο κορυφής και μόλις 5 δισεκατομμύρια τους αγρότες της Ευρώπης. Φαντάζεστε να είχαμε Κοινή Αμυντική Πολιτική η Κοινή Πολιτική στην Υγεία, όταν καταρρεύσαν τα συστήματα Υγείας σε όλη την Ευρωπαϊκή ένωση λόγω της εμπορευματοποίησής τους στην πανδημία. Αλλά και στην Παιδεία σήμερα στα Πανεπιστήμια υπάρχει κατηγοριοποίηση των πτυχίων και δίνονται πτυχία χωρίς αξία και δικαιώματα. Δεύτερο κομμάτι που και αυτό έχει σημασία είναι η ακρίβεια στα τρόφιμα και η διαφορά από το χωράφι στο ράφι. Υπάρχει τεράστια διαφορά του αγροδιατροφικού τομέα αλλά και των ιδιοκτητών σούπερ μάρκετ. Και αυτό είναι ζήτημα που απασχολεί καθημερινά τα λαϊκά στρώματα ώστε με ποιο τρόπο θα καλύψουν τις διατροφικές τους ανάγκες. Και όλα αυτά μέσα απο΄την εγχώρια παραγωγή και σχετίζεται με τις προτεραιότητες που θέτει η άρχουσα τάξη στην χώρα μας και τις οποίες η κυβέρνηση έσπευσε να αποδεχτεί, αλλά και τα υπόλοιπα κόμματα και που δεν είναι άλλη από την ικανοποίηση των κερδών. Θα πρέπει κατά την άποψή μου προτεραιότητα να δοθεί στον τρόπο κάλυψης των λαϊκών αναγκών και αξιοποίησης όλων των παραγωγικών δυνατοτήτων που έχει η χώρα και όχι να τις καταστρέφουμε για να επενδύουμε σε κλάδους με έντονο το στοιχείο της κάλυψης των επιχειρηματικών ομίλων και όχι των αναγκών».
« Πρέπει να ξεπεράσουμε το αδιέξοδο της πράσινης μετάβασης»
Ο Χαράλαμπος Κασίμης, Ομότιμος καθ. Γεωπονικού Παν/μιου, πρώην γ.γ. Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, υποψήφιος ευρωβουλευτής Νέας Αριστεράς είπε: «Στο πρόσφατο ευρωβαρόμετρο φάνηκε ότι η Ελλάδα έχει διπλάσια προτεραιοποίηση του αγροτικού ζητήματος σε σχέση με άλλες χώρες. Είναι ένα ζήτημα που απασχολεί την κοινωνία. Βρισκόμαστε σε ένα αδιέξοδο της ελληνικής γεωργίας λόγω του υψηλού κόστους παραγωγής και της απόκλισης του παραγωγού με τις τιμές στο ράφι. Υπάρχουν αδιέξοδα διαχείρισης και διακυβέρνησης της χώρα μας και η αγροτική πολιτική βρίσκεται σε μια περιδίνηση. Επιχειρήθηκε μια αναθεώρηση για να κατευνάσει τις αντιδράσεις του αγροτικού πληθυσμού. Όμως όσο η πολιτική δεν σχεδιάζεται και δεν λαμβάνει υπόψη τις πιθανές επιπτώσεις της πολιτικής αυτής στον αγροτικό πληθυσμό τόσο θα οδηγούμαστε σε αυτό το αδιέξοδο. Αυτό το αδιέξοδο δεν είναι τίποτα άλλο από την πολιτική της πράσινης μετάβασης που δεν συνοδεύεται από όλα τα εργαλεία εκείνα και τους πόρους για να είναι δίκαιη, να μπορεί να υλοποιηθεί και να μην ακυρώνει την γεωργική παραγωγικότητα και να μην οδηγεί στη μείωση του γεωργικού εισοδήματος. Από την Κοινή Ευρωπαϊκή Γεωργική Πολιτική σήμερα αφαιρούνται de facto 85 δις περίπου. Όταν αφαιρείται ένα τέτοιο ποσό είναι δύσκολο να εφαρμοστεί και να έχει αποτέλεσμα. Δεν είναι τυχαίο ότι και η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην αξιολόγηση του πρώτου έτους εφαρμογής της Νέας Πολιτικής, διαπιστώνει ότι οι πόροι για την Πράσινη Μετάβαση και για την ψηφιοποίηση είναι ανεπαρκής για να συμβάλλουν στην εφαρμογή της. Χρειαζόμαστε επιπλέον πόρους και ένα πολιτικό σύστημα που να δώσει σημασία σε ένα τόσο κεντρικής σημασίας ζήτημα που αφορά την επισιτιστική ασφάλεια της χώρας».
Ακολούθως ο κ. Κασσίμης στην τοποθέτησή του ανέφερε ότι: « το προηγούμενο διάστημα είδαμε μια σημαντική κοινωνική υποστήριξη σε ό,τι αφορά τις αγροτικές κινητοποιήσεις. Αυτό είναι ένα σημαντικό ζήτημα γιατί σημαίνει ότι η κοινωνία αντιλαμβάνεται την δύσκολη κατάσταση που έχει περιέλθει ο αγροτικός κόσμος. Ταυτόχρονα θεωρεί ότι εάν δεν υπάρξει στήριξη του αγροτικού κόσμο, τότε θα τεθούν μια σειρά ζητήματα που αφορούν την επισιτιστική ασφάλεια της χώρας και την στήριξη του εθνικού νοικοκυριού. Σύμφωνα με στοιχεία, η διατροφή για τα χαμηλότερα οικονομικά στρώματα της ελληνικής κοινωνίας καταλαμβάνει το υψηλότερο ποσοστό δαπανών σε μηνιαία βάση. Άρα η υψηλότερη εκτίναξη της διατροφής επηρεάζει καθοριστικά τις συνθήκες διαβίωσης και διευρύνει τις ανισότητες για την κοινωνία. Είναι σημαντικό να έχουμε τη συνθήκη του παραγωγού που θα αμείβεται ικανοποιητικά αλλά δεν θα οδηγούμαστε σε μια τεράστια απόκλιση των τιμών στο ράφι που έχουν να κάνουν με την ολιγοπωλιακή κατάσταση που αντιμετωπίζουμε».
