Μια εκλογική διαδικασία που επηρεάζει τις ζωές εκατομμυρίων πολιτών είναι οι Ευρωεκλογές που θα διεξαχθούν την Κυριακή 9 Ιουνίου. Και όμως, παρότι πρόκειται για μια κρίσιμη εκλογική μάχη, στον δημόσιο διάλογο δεν έχουν μπει κρίσιμα ζητήματα που αφορούν το μέλλον. Τι πρόκειται να γίνει με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για φθηνό ρεύμα; Θα υπάρξουν παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής; Θα ενισχυθούν επιχειρήσεις με προγράμματα;
Του Γιώργου Ηλιόπουλου
Τα ερωτήματα αυτά και ακόμη περισσότερα μέχρι στιγμής δεν έχουν απαντηθεί, αφού οι αντιπαραθέσεις έχουν κα θαρά κομματικό χαρακτή ρα και δεν ενθαρρύνουν την εναπόθεση επιχειρημάτων. Ο «Σ.Ε.» από την πλευρά του απευθύνθηκε σε εκπροσώ πους φορέων και τους έθεσε το ερώτημα κατά πόσο οι Ευ ρωεκλογές επηρεάζουν τον τομέα που εκπροσωπεί ο κα θένας. Και όπως διαφάνηκε, ενώ υπάρχει άμεση επίδρα ση των ευρωπαϊκών πολιτι κών σε πολλά επίπεδα, δεν έχουν συζητηθεί στην πράξη τα προβλήματα, οι εκκρεμό τητες και τα ανοικτά μέτωπα του κάθε κλάδου.
Καθορίζεται η ζωή μας
Όπως τονίζει ο Πλάτωνας Μαρλαφέκας, Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αχαΐας: «H άποψή μου είναι ότι η Ευρωβουλή αυτή τη στιγμή παί ζει τον μεγαλύτερο ρόλο για το μέλλον της χώρας μας και της Ευρώπης. Θα έλεγα μάλι στα πολύ μεγαλύτερο και από τις εθνικές εκλογές. Θα πρέ πει οι εκπρόσωποι που θα στείλουμε στην Ευρωβουλή να ανταποκριθούν στα καθή κοντά τους για αυτό που επι θυμούμε να κάνουν». Συνεχίζοντας ο κ. Μαρλα φέκας επισημαίνει ότι δεν έχουν αναδειχτεί στο δη μόσιο διάλογο τα διάφορα ανοικτά ζητήματα που αφο ρούν την επιχειρηματικότη τα αλλά και την κοινωνία εν όψει Ευρωεκλογών. «Στην ουσία δεν έχουμε ακούσει τίποτα για θέματα ευρωπαϊκά ούτε για τους στό χους που θα επιθυμούσαμε. Είναι κρίσιμα τα ευρωπαϊ κά ζητήματα, με την έννοια της ενιαίας Ευρώπης που όλοι γνωρίζουμε. Οι πολιτι κές που αφορούν το μέλλον της χώρας καθορίζονται μό νο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, κατά βάση. Και οι αποφάσεις που λαμβάνονται αφορούν και την επιχειρηματικότητα θα έλεγα. Η δομή είναι ενι αία άλλωστε». Σε σχέση πάντως με την κρι σιμότητα της μάχης της Κυρι ακής, ο ίδιος αναφέρει ότι: «Δυστυχώς οι Έλληνες ποτέ δεν δίναμε τη σημασία που αρμόζει σε αυτού τους είδους τις εκλογές και γενικότερα στην Ευρωβουλή».
Η Ευρώπη και οι ΑΠΕ
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδος Βαγγέλης Καραχάλιος τονίζει ότι υπάρχουν πολλά εκκρεμή ζητήματα που πρέ πει να συζητηθούν και επιση μαίνει ότι οι ακολουθούμενες ευρωπαϊκές πολιτικές έχουν αντίκτυπο σε πολλούς τομείς. Μέχρι στιγμής ωστόσο δεν έχει υπάρξει μια γενικότερη τοποθέτηση επί των θεμάτων αυτών για να επέλθει επί της ουσίας μια αλλαγή. «Έχουμε υστέρηση σε πολ λούς τομείς και δεν έχουν υπάρξει οι κατάλληλες πολι τικές. Για παράδειγμα, μιλά με για τον «ψηφιακό κόσμο». Γνωρίζει άραγε η Ευρώπη ότι στην Ελλάδα στερούμα στε γρήγορο ίντερνετ ακόμη και στις δημόσιες υπηρεσίες; Άραγε για ποιο μετασχηματι σμό μιλάμε όταν δεν έχουμε βασικές υποδομές; Είναι ζη τήματα που δεν τα έχω ακού σει και κανείς δεν τα υπερτονίζει» επισημαίνει ο κ. Καραχάλιος.
Στο ενεργειακό κομμάτι, αντί στοιχα, σημειώνει ότι «εί ναι πασιφανές ότι η ενέρ γεια, μαζί με τον ψηφιακό μετασχηματισμό, είναι από τα μεγάλα ζητήματα που απο τελούν πυλώνα των ευρωπα ϊκών και εθνικών πολιτικών. Πρέπει να εξασφαλίσουμε ενέργεια και να βρούμε τρό πους για να οδηγηθούμε σε αυτή την εξοικονόμηση. Τε λικά, διαπιστώσαμε ότι κομ βικό σημείο για την εξοικο νόμηση δεν αποτελούν οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργει ας που χρηματοδοτήθηκαν μάλιστα το προηγούμενο διά στημα. Έσπευσαν αρκετοί να επενδύσουν στον τομέα αυ τό χωρίς όμως να υπάρχει δίκτυο. Έτσι σε αυτό το αντι κείμενο υπάρχει μεγαλύτερη προσφορά από την ζήτηση. Και κανείς δεν μιλάει για αύ ξηση της χωρητικότητας του δικτύου για να αντέξει αυτές τις ΑΠΕ. Ουσιαστικά οδηγή σαμε τον κόσμο να επενδύ σει στις ΑΠΕ αλλά δεν έχου με τρόπο να τις βάλουμε στο δίκτυο. Όλα αυτά είναι ζητή ματα ανοικτά, υπάρχει πεδίο δόξης λαμπρό για τις Ευρω οεκλογές, όμως κανείς δεν αναφέρεται σε αυτά».
Ζητείται πολιτική για το brain drain
Στον Ιατρικό κλάδο οι απο φάσεις που λαμβάνονται σε Ευρωπαϊκό επίπεδο δεν έχουν άμεση αντανάκλαση, πέρα των έκτακτων γεγονό των, όπως ήταν η περίοδος της πανδημίας. «Δεν υπάρχει κάποια άλ λη περίοδος, πέρα της παν δημίας, που η Ευρώπη είχε κυρίαρχη επίδραση στον το μέα της Υγείας. Στον τομέα των φαρμάκων θα έλεγα ότι υπάρχουν πιο άμεσες απο φάσεις. Υπάρχει το ζήτημα της διαχείρισης του φαρμά κου, επίσης οι ενδοκοινωνι κές ανισορροπίες γιατί υπάρ χουν διαφορετικές τιμές στα φάρμακα ανάμεσα σε πολ λές χώρες της Ευρώπης και εκεί δημιουργούνται διάφο ρες ροές και ελλείψεις. Υπάρ χει το ζήτημα της καινοτομί ας των φαρμάκων και πόσο γρήγορα ενσωματώνεται στα ευρωπαϊκά κράτη. Σε τέτοια ζητήματα επηρεάζονται οι ζωές μας, όπως σε έκτακτες ανάγκες, στον τομέα της κλι ματικής αλλαγής και της Υγεί ας οπότε ενδεχομένως η Ευ ρωπαϊκή Ένωση να δώσει κατευθυντήριες γραμμές», εξηγεί η Άννα Μαστορά κου, Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Πατρών. Ακολούθως σε σχέση με τα προβλήματα του ιατρικού κλάδου και κατά πόσο αυ τά έχουν τεθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο και γίνεται προσπά θεια επίλυσής τους, η ίδια απαντά ότι: «Αυτό που ουσι αστικά έχει προκύψει μετά την πανδημία είναι η ενίσχυ ση των εθνικών προγραμμά των Υγείας, εσωτερικά ζητή ματα όμως δεν έχουν τεθεί. Η μεγάλη όμως εκκρεμότη τα αφορά την διαφορετική μισθολογική αντιμετώπιση των γιατρών που δημιουργεί ροές προς την Ευρώπη. Για παράδειγμα, η χώρα μας είναι μικρή σε αμοιβές και δημιουργεί ένα κύμα διαφυ γής επιστημόνων προς την Ευρώπη. Επίσης ζητούμενο είναι τα διαφορετικά μοντέ λα στην διοίκηση της Υγείας στην Ευρώπη. Υπάρχουν δεί κτες Υγείας που δεν συμβαδί ζουν ομοιογενώς στα κράτη της Ευρώπης. Σε αυτή την περίπτωση η διαχείριση γίνεται σε εσωτερικό επίπεδο από πλευράς χωρών». Πάντως, το ζήτημα του brain drain, παρά τις προσπάθειες που κατά καιρούς είχαν καταβληθεί, δεν φαίνεται να ανακόπτεται ιδιαίτερα με την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στον υγειονομικό το μετά την πανδημία.
«Το μήνυμα της κάλπης, ίσως αλλάξει την πολιτική της κυβέρνησης»
Η Ευρωπαϊκή Πολιτική αφορά και χιλιάδες μικρο μεσαίες επιχειρήσεις που αυτή την περίοδο προσπα θούν να βρουν τρόπους για να ενισχυθούν οικονομι κά. Επικρατεί το παράπο νο στους διάφορους κλά δους ότι δεν υπήρξε ειδική μέριμνα για αυτές που εί ναι αντιμέτωπες με μια σει ρά από αντιξοότητες. Όπως αναφέρει ο Δημήτρης Νι κολακόπουλος, Πρόεδρος αύξηση και στο κόστος ενέρ γειας. Επίσης μετά τις Ευρω εκλογές θα μας έρθουν τα εκ καθαριστικά της Εφορίας και τότε καταλαβαίνετε ότι οι επι χειρήσεις θα επιβαρυνθούν υπέρμετρα σε σχέση με το παρελθόν». της Oμοσπονδίας Επαγγελματικών, Βιοτεχνικών και Εμπορικών Σωματείων Αχαΐας: «Σίγουρα το πολιτικό αποτέλεσμα θα δείξει τι θα γίνει με τις εκκρεμότητες του κλάδου μας και ποιες είναι πλέον οι διαθέσεις της κυβέρνησης στην ακολουθούμενη οικονομική πολι τική. Και το λέω αυτό γιατί ήδη στην Αθήνα συνεδρία σε το Συντονιστικό για το τι θα κάνουμε με το νέο φορο λογικό νομοσχέδιο. Απο φασίσαμε να προχωρήσου Μάλιστα, ήδη αρκετοί λογι στές έχουν προϊδεάσει τους πελάτες τους για το ύψος των οφειλών τους και στην αγο ρά αρχίζει να διαμορφώνεται ένα βαρύ κλίμα. Οι επιχειρήσεις και τα προγράμματα στήριξης με σε δικαστική προσφυγή. Θεωρούμε ότι εάν τα απο τελέσματα δεν είναι αρεστά και δοθούν μηνύματα προς την κυβέρνηση, τότε ίσως ακουστεί και η δική μας φωνή. Εξαρτάται επίσης και ποιο κόμμα είναι δεύτερο στις Ευρωεκλογές. Θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ; Θα είναι το ΠΑ ΣΟΚ; Όλα θα φανούν στην κάλπη της Κυριακής». Σε σχέση με την επόμενη ημέρα, τα μηνύματα των Ευ ρωεκλογών, όπως επισημαί νει ο κ. Νικολακόπουλος, θα καθορίσουν και τον τρόπο που θα συμπεριφερθεί η κυ βέρνηση στην κοινωνία αλλά και την επιχειρηματικότητα. Η ακρίβεια αυτή την περίοδο «είναι ανυπόφορη από όλους και αναμένεται να υπάρξει και στο κόστος ενέργειας. Επίσης μετά τις Ευρωεκλογές θα μας έρθουν τα εκκαθαριστικά της Εφορίας και τότε καταλαβαίνεται ότι οι επιχειρήσεις θα επιβαρυνθούν υπέρμετρα σε σχέση με το παρελθόν».
Μάλιστα, ήδη αρκετοί λογιστές έχουν προϊδεάσει τους πελάτες τους για το ύψος των οφειλών τους και στην αγορά αρχίζει να διαμορφώνεται ένα βαρύ κλίμα.
Οι επιχειρήσεις και τα προγράμματα στήριξης
Όμως και στον τομέα του εμπορίου επικρατούν σημαντικές δυσκολίες όμως δεν υπήρξε κάποια ειδική μέριμνα για την ενίσχυσή του. Πλην των προγραμμάτων και των ενισχύσεων που υλοποιήθηκαν την περίοδο της πανδημίας, σήμερα δεν υπάρχει κάποιο ευρωπαϊκό πρόγραμμα που θα δώσει μεγάλη ώθηση στο επιχειρείν.
«Η κατάσταση είναι δύσκολη εξαιτίας του νέου τρόπου φορολόγησης. Το λιγότερο που καλείται να πληρώσει ένας επαγγελματίας είναι 2500 ευρώ. Συν το γεγονός ότι υπάρχουν τα διάφορα προγράμματα ψηφιακού μετασχηματισμού, επιβαρυνόμαστε υπέρμετρα. Θεωρώ ότι μόνο εάν δοθεί το μήνυμα στην κάλπη ίσως υπάρξει κάποια αλλαγή πολιτικής» αναφέρει η Ερμιόνη Διονυσάτου, Πρόεδρος του Εμπορικού και Εισαγωγικού Συλλόγου Πατρών.
Εκείνο που επίσης επισημαίνει είναι ότι τα φορολογικά βάρη έχουν επιμεριστεί χωρίς κανέναν διάλογο στους επαγγελματίες. Έτσι, όποια απόφαση και εάν ληφθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν φαίνεται να μπορεί να υλοποιηθεί σε εθνικό. Kαι ειδικά αυτή την περίοδο, όπου οι τζίροι των επιχειρήσεων εμφανίζονται μειωμένοι, η ανάγκη τόνωσης της επιχειρηματικότητας είναι επιβεβλημένη όσο ποτέ άλλοτε. «Δεν έχει δοθεί τόσα χρόνια καμία οικονομική βοήθεια στις επιχειρήσεις, οπότε δεν νομίζω ότι θα αλλάξει άμεσα κάτι για εμάς. Μόνο εάν πιέσουμε τους εκπροσώπους των κομμάτων θα δούμε κάποια αλλαγή» υποστηρίζει η κ. Διονυσάτου.
Επίσης, εξηγεί ότι τα ευρωπαϊκά προγράμματα δεν έχουν υλοποιηθεί με τον τρόπο που θα έπρεπε και δεν έχει αλλάξει κάτι στη μικρομεσαία επιχείρηση. Οι μόνες ενισχύσεις που δόθηκαν αφορούσαν την τοποθέτηση pos σε συγκεκριμένους κλάδους.
Οι αποφάσεις και η Οικονομία
Σε σχέση με το κατά πόσο επηρεάζουν οι Ευρωεκλογές την Οικονομία, ο Γιώργος Παππάς, Πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Δυτικής Ελλάδος αναφέρει ότι:
«Οι Ευρωεκλογές διεξάγονται σε μια περίοδο ευρύτερων γεωπολιτικών και οικονομικών ανακατατάξεων, υψηλού πληθωρισμού και μείωσης της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής οικονομίας σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Κίνα.
Σύμφωνα με την έρευνα οικονομικής συγκυρίας του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών θα μπορούσαν ενδεχομένως να επηρεάσουν το οικονομικό κλίμα, ιδίως εάν συνολικά στο ευρωπαϊκό επίπεδο διαφανεί δυσχέρεια συντονισμένης αντιμετώπισης των προκλήσεων που συσσωρεύονται για την ευρωπαϊκή οικονομία και ενταθούν τα ερωτήματα για τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές της.
Ο πληθωρισμός απληστίας και το υψηλό κόστος διαβίωσης των νοικοκυριών, αλλά και το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων δυσχεραίνουν την ανάπτυξη και επιβραδύνουν την οικονομία της χώρας.
Για την Ελλάδα, το πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ εξακολουθεί να υπολείπεται σημαντικά των επιπέδων που είχαν καταγραφεί πριν από την οικονομική κρίση κατά περίπου 15%. Ο βαθμός σύγκλισης με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, δηλαδή το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας ως ποσοστό του κοινοτικού μέσου είναι ο δεύτερος χαμηλότερος μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ-27), ενώ το 2006 ήταν ίσος με σχεδόν 98%».
Κατά τον ίδιο, προκειμένου να πραγματοποιηθεί ουσιαστική οικονομική σύγκλιση με την ΕΕ, βασική προϋπόθεση είναι η διεύρυνση των παραγωγικών δυνατοτήτων της ελληνικής οικονομίας. Και όπως εξηγεί «Δηλαδή η άνοδος του δυνητικού ΑΕΠ. Προς αυτή την κατεύθυνση είναι κρίσιμης σημασίας η υλοποίηση των επενδύσεων στο πλαίσιο απορρόφησης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και, επομένως, η ενίσχυση του καθαρού αποθέματος κεφαλαίου της χώρας αλλά και η αύξηση της παραγωγικότητας τόσο του κεφαλαίου, όσο και της εργασίας. Από την άλλη πλευρά, η γήρανση του πληθυσμού αναμένεται μεσοπρόθεσμα και κυρίως μακροπρόθεσμα να επιδράσει αρνητικά στον παραγωγικό συντελεστή εργασία, καθώς το ποσοστό του πληθυσμού σε ηλικία που θα μπορεί να εργαστεί εκτιμάται ότι θα μειωθεί. Παράγοντες που δύνανται να αντισταθμίσουν την αρνητική αυτή επίδραση είναι, μεταξύ άλλων, η ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών και των νέων στην αγορά εργασίας, η αναστροφή του φαινομένου του brain drain και η υλοποίηση αποτελεσματικών μεταναστευτικών πολιτικών».
Επίσης θεωρεί ως σημαντικό παράγοντα το τι θα γίνει με τις εξελίξεις στις ψηφιακές τεχνολογίες και την τεχνητή νοημοσύνη και κατά πόσο θα θα επηρεάσουν την λειτουργία των επιχειρήσεων και του οικονομολογικού και λογιστικού επαγγέλματος, άρα θα πρέπει να επιτευχθεί ορθολογική ενσωμάτωση και εκπαίδευση στα νέα δεδομένα, με τους κανόνες ηθικής που απαιτούνται ώστε να μην δημιουργηθούν νέες γενιές ανέργων επιστημόνων.
«Ο ρόλος της Ευρώπης είναι η ενθάρρυνση και η βοήθεια των κρατών προς την κατεύθυνση της ισόρροπης ανάπτυξης και της μείωσης των ανισοτήτων μεταξύ των κρατών-μελών αλλά και των περιφερειών, για να συνεχίσει να είναι βιώσιμη ως Ένωση» καταλήγει ο κ. Παππάς.
