Το πιο ακριβό καλοκαίρι της δεκαετία θα είναι το φετινό εξαιτίας των αυξήσεων σε μια σειρά από προϊόντα και υπηρεσίες που έρχονται να προστεθούν στις ήδη υψηλές τιμές που έχουν μέχρι σήμερα καταγραφεί. O καφές από 1η Ιουλίου σερβιριζόμενος θα φθάσει σε ποσοστό ΦΠΑ 24% από 13% που είναι μέχρι σήμερα. Για όσους επιλέξουν να πιούν τον καφέ τους είτε μέσω delivery είτε με παραλαβή από κατάστημα, ο ΦΠΑ θα παραμείνει μειωμένος στο 13%.Το ρεύμα αναμένεται να αυξηθεί υπέρμετρα, καθώς προδιαγεγραμμένη θεωρείται πλέον μια αύξηση στα τιμολόγια για τον Ιούλιο, από 5 έως 10%. Οι κερδισμένοι του ρεύματος θα είναι όσοι είχαν επιλέξει τα μπλε τιμολόγια και κλείδωσαν μια σταθερή τιμή χρέωσης για έξι μήνες.
Toυ Γιώργου Ηλιόπουλου
Τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια έχουν αυξηθεί κατά 20% το 2024, ενώ πέρυσι είχαν αυξηθεί κατά 40%, που συνεπάγεται αύξηση στην διετία κατά 60%. Όσο για την βενζίνη δεν έχει πέσει κάτω από το 1,8 ευρώ το λίτρο κάνοντας εξαιρετικά δύσκολες τις μετακινήσεις. Και με όλα αυτά τα δεδομένα και τον καύσωνα που επικρατεί, το φετινό καλοκαίρι είναι οικονομικά εξαιρετικά δύσκολο από όλες τις απόψεις. Χαρακτηριστική η μελέτη του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών, που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με την οποία «για 175 από τις 365 ημέρες του χρόνου προβλέπεται να εργαστούμε το 2024 μόνο για να πληρώσουμε φόρους και εισφορές στο κράτος». Μάλιστα, «οι 175 ημέρες εργασίας για το κράτος που προβλέπονται για το 2024 είναι η χαμηλότερη φορολογική επιβάρυνση των τελευταίων 10 ετών». Επιπροσθέτως, «από το 2019 μέχρι τις προβλέψεις για το 2024, η φορολογική επιβάρυνση έχει μειωθεί κατά 6 ημέρες, από τις 181 στις 175 ημέρες».
«Ο πιο ακριβός καφές στην Ευρώπη»
Όπως αναφέρει στον «Σ.Ε.» ο Τάσος Γιατράς, Πρόεδρος του ΣΚΕΑΝΑ: «Μιλάμε πλέον για τον πιο ακριβό καφέ στην Ευρώπη. Ο καφές πάει στο 24% ΦΠΑ από 1η Ιουλίου, δηλαδή 11 μονάδες παραπάνω και προστίθεται ειδικός φόρος κατανάλωσης 2 ευρώ το κιλό. Για να κάτσει κάποιος να πιει έναν καφέ θα πληρώνει από 4,5 ευρώ μέχρι και 5,5 ευρώ. Το 2019 η ΝΔ είχε καταθέσει τροπολογία με αρχηγό τον Κυριάκο Μητσοτάκη που ζητούσε να πάει η εστίαση συνολικά στο 13% και μάλιστα είχε δεσμευτεί ότι στο τέλος του 2023 ο ΦΠΑ θα πήγαινε στο 11%. Όχι μόνο δεν φθάσαμε στο 11% αλλά στις αρχές του 2024 εκτοξεύεται στο 24%. Την ίδια ώρα ανακοινώνεται ότι το πρώτο πεντάμηνο είχαμε 3,2 δις υπερέσοδα στον προϋπολογισμό. Το μέτρο της αύξησης του ΦΠΑ δεν είναι εισπρακτικό, ξεκάθαρα θέλουν να εξαφανίσουν την εστίαση. Μιλάμε για στοχοποίηση του κλάδου. Την 1η Ιουλίου επίσης συνδέονται οι ταμειακές της εστίασης για να μπορέσουν να καλύψουν το 100% της φοροδιαφυγής και πλέον όχι μόνο δεν μειώθηκαν οι φόροι αλλά πολλαπλασιάστηκαν». Στο ερώτημα οι επιβαρύνσεις αυτές τι συνεπάγονται, η απάντηση είναι ότι «ο καταναλωτής ξεκάθαρα είναι εκείνος που θα το πληρώσει». Και αυτό γιατί ο κλάδος δεν αντέχει να σηκώσει άλλο βάρος. «Ξεκάθαρα εκείνο που μας λένε οι κυβερνώντες είναι ότι πλέον είναι είδος πολυτελείας το να πιεις έναν καφέ και ξεκάθαρα τις αυξήσεις θα τις πληρώσει ο καταναλωτής. Και από 1η Ιουλίου αυξάνεται η πρώτη ύλη στον καφέ κατά 20%. Θα δούμε την τιμή στην Πάτρα να εκτοξεύεται στα 5,5 ευρώ. Είναι το πιο ακριβό καλοκαίρι και ο καφές είναι ο πιο ακριβός στην Ευρώπη, όπως προανέφερα. Η εστίαση επιστρέφει σε εποχές μνημονίων. Τότε είχαμε 24% ΦΠΑ, ποτέ άλλοτε».
Επιστολή ΕΣΕΕ
Eπιστολή προς τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη απέστειλε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) με αφορμή την αύξηση στο ΦΠΑ στο σερβιριζόμενο καφέ στο 24%, ζητώντας να τεθεί σε ισχύ ενιαίος συντελεστής ΦΠΑ 13% σε όλη την εστίαση, πλην αλκοολούχων ποτών. «Η ανακοίνωση της αύξησης του ΦΠΑ στο 24% στον σερβιριζόμενο καφέ, γυρίζει την εστίαση στα σκληρά χρόνια των μνημονίων. Εξαθλιώνει οικονομικά τα καταστήματα εστίασης, προκαλεί αθέμιτο ανταγωνισμό και αύξηση τιμών που θα κληθεί να πληρώσει ο τελικός καταναλωτής. Η εστίαση είναι ενιαία!», αναφέρει στην επιστολή της η ΠΟΕΣΕ τονίζοντας ότι η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (Π.Ο.Ε.Σ.Ε.) καθώς και δεκάδες ενώσεις και σύλλογοι εστίασης σε όλη την Ελλάδα συνυπογράφουν το κοινό αίτημα: Ενιαίος συντελεστής ΦΠΑ 13% σε όλη την εστίαση, πλην αλκοολούχων ποτών. «Το δεσμευτήκατε το 2019, το επαναλάβατε το 2023, υλοποιήστε το σήμερα», αναφέρει η ΠΟΕΣΕ υπενθυμίζοντας προς την κυβέρνηση την υπογραφή βουλευτικής τροπολογίας. Την ανακοίνωση συνυπογράφει και ο Σύλλογος Καταστηματαρχών Εστίασης και Αναψυχής Αχαΐας όπως επίσης σύλλογοι από όλη τη χώρα.
Γ. Καββαθάς: «Δεν μπορούμε να απορροφήσουμε τη νέα επιβάρυνση»
«Η εστίαση έχει αυξημένα κατά 42% λειτουργικά έξοδα, όταν στον καταναλωτή έχει περάσει μόνο το 12% σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Οι επαγγελματίες αδυνατούν να απορροφήσουν νέα επιβάρυνση στον καφέ, την ίδια στιγμή μάλιστα που η διεθνής τιμή της πρώτης ύλης έχει ραγδαία αύξηση. Είναι σαφές, ότι θα υπάρξουν αυξήσεις από επαγγελματίες του κλάδου το επόμενο διάστημα», τονίζει o Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων, Γιώργος Καββαθάς, με αφορμή την ανακοίνωση για την αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ στον σερβιριζόμενο καφέ.
«Φωτιά» οι τιμές σε ακτοπλοϊκά εισιτήρια, ρεύμα και εμφιαλωμένα
Aπό την πλευρά του ο Γιώργος Λεχουρίτης, πρόεδρος του Ινστιτούτου Καταναλωτών, τονίζει ότι «φέτος είναι το πιο ακριβό καλοκαίρι που διανύουμε. Δυστυχώς δεν θα σταματήσει η ακρίβεια και όχι μόνο στα τρόφιμα όσο και στο ρεύμα. Από 1η Ιουλίου αυξάνεται και το μπουκαλάκι το νερό από τα 50 λεπτά που ξέραμε μέχρι σήμερα θα πάει στα 60 λεπτά λόγω περιβαλλοντικού τέλους. Κάθε φορά βλέπουμε διαφορετικές τιμές και δεν ξέρουμε μέχρι που θα φθάσει. Ο καφές σερβιριζόμενος θα είναι 24% και εάν το πάρεις εκτός θα είναι 13% ο ΦΠΑ. Δεν είναι αυτά μέτρα κατά της ακρίβειας. Κακά τα ψέμματα». Όπως εξηγεί, επιπρόσθετη επιβάρυνση στους καταναλωτές και «καπέλο» στις τιμές των εμφιαλωμένων νερών, των αναψυκτικών και των μπυρών φέρνει η εισαγωγή του Συστήματος Επιστροφής Εγγυοδοσίας (Deposit Return System – DRS) στην Ελλάδα από την 1η Ιουλίου. Πρακτικά οι καταναλωτές θα πρέπει να επιστρέφουν τα ανακυκλώσιμα αλλιώς θα επιβαρύνονται με το επιπλέον «καπέλο» του 20%. Το ποσό αυτό θα έχει πληρωθεί προκαταβολικά, δημιουργώντας έτσι μια επιπλέον οικονομική επιβάρυνση. Η ρύθμιση προβλέπει την επιστροφή των χρημάτων μέσω voucher. Πιο συγκεκριμένα, οι καταναλωτές που θα επιστρέφουν τις άδειες συσκευασίες στο κατάστημα θα λαμβάνουν ένα «κουπόνι» ως ανταμοιβή… Οι αυξήσεις στο ρεύμα Αναμένονται ακόμη τις επόμενες εβδομάδες αυξήσεις κατά 5 με 10% στο ρεύμα και αποδίδονται σε λόγους αισχροκέρδειας, κατά τον κ. Λεχουρίτη. Και αυτό γιατί με την ταυτόχρονη αύξηση της ζήτησης λόγω καύσωνα ήρθε και η κάθετη αύξηση των τιμών. Μπορεί να καταργήθηκε η ρήτρα αναπροσαρμογής και να δημιουργήθηκαν τα τιμολόγια διαφόρων χρωμάτων και υπήρξαν διαβεβαιώσεις ότι το πράσινο τιμολόγιο θα ήταν πιο συμφέρον. Τελικά, οι κερδισμένοι είναι μόνο όσοι είχαν κλειδώσει τιμή στο μπλε τιμολόγιο. Τα οικιακά τιμολόγια έκαναν πρεμιέρα στα 12 με 14 λεπτά ανά κιλοβατώρα και έπειτα υποχώρησαν τους εαρινούς μήνες στα 9 με 11 λεπτά. Εποχιακά κάθε καλοκαίρι οι τιμές ενισχύονται μαζί με τη ζήτηση για ρεύμα. Τον Ιούνιου υπήρξε άνοδος της ζήτησης και καταγράφηκε αύξηση κατά 15 λεπτά. Για τον Ιούλιο τα πράγματα είναι χειρότερα καθώς η τιμή χονδρικής ανέβηκε και άλλο. Βέβαια οι τελικές τιμές λιανικής θα εξαρτηθούν από την έκπτωση που θα προσφέρει η κάθε εταιρεία. «Η κυβέρνηση δεν παρεμβαίνει στην αύξηση των τιμών του ρεύματος. Παίζονται ουσιαστικά παιχνίδια στις πλάτες μας» υποστηρίζει ο κ. Λεχουρίτης.
Ακτοπλοϊκά «φωτιά»
Αυξήσεις εν μέσω της καλοκαιρινής περιόδου καταγράφονται το τελευταίο διάστημα στον ακτοπλοϊκό τομέα. Ήδη το κόστος των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων είναι αρκετά μεγάλο για το ελληνικό κοινό και οι εταιρείες προχώρησαν σε αυξήσεις χωρίς καν να ενημερώσουν τις αρμόδιες αρχές του Υπουργείου Ναυτιλίας. Αποτέλεσμα να ζητηθεί η επέμβαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, όμως μέχρι να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα, ίσως οι περισσότεροι έχουν επιστρέψει… από τις διακοπές τους. «Το 2023 είχαν ήδη καταγραφεί αυξήσεις 40% και το 2024 άλλα 20%, οπότε σε μια διετία μιλάμε για αυξήσεις εισιτηρίων επιβατών και αυτοκινήτων ύψους 60%. Για να προσθέσουμε επίσης και στο λογαριασμό τις τεράστιες αυξήσεις στους τόπους διαμονής, καθώς ένα δωμάτιο που κάποτε κόστιζε 50 ευρώ τώρα έχει διπλασιαστεί. Πώς είναι δυνατόν ο κόσμος να κάνει διακοπές;» καταλήγει ο κ. Λεχουρίτης και επισημαίνει ότι κάποια πράγματα που θεωρούσαμε δεδομένα, σήμερα έχουν αλλάξει.
«Τα αιτήματα για βοήθεια αυξάνονται»
H πίεση που δέχονται τα νοικοκυριά οδηγεί ολοένα και περισσότερους συμπολίτες χαμηλών εισοδημάτων να ζητούν οικονομική βοήθεια από τον Κοινωνικό Τομέα του Δήμου Πατρέων.
Όπως αναφέρει στον «Σ.Ε.» ο Θεόδωρος Τουλγαρίδης, Πρόεδρος του Κοινωνικού Οργανισμού «ολοένα και περισσότεροι συμπολίτες μας ζητούν βοήθεια. Τα αιτήματα για επιδόματα και για το κοινωνικό παντοπωλείο είναι ιδιαίτερα αυξημένα και υπάρχει αυτή η ανάγκη για να ζητούν οι συμπολίτες βοήθεια. Μιλάμε για ένα μείγμα αυξήσεων εξαιτίας του οποίου δύσκολα μπορεί να ορθοποδήσει μια οικογένεια». Και συνεχίζοντας ότι τους τελευταίους έξι μήνες έχουν αυξηθεί με γεωμετρική πρόοδο τα αιτήματα για βοήθεια. Αξίζει να σημειωθεί ότι ολοένα και περισσότερα παιδιά πηγαίνουν στις παιδικές κατασκηνώσεις του Δήμου στην Πλαζ καθώς δεν διαθέτουν οι οικογένειές τους χρήματα για να πάνε διακοπές. Στην Πλαζ φιλοξενούνται 220 παιδιά και 88 στα Ροΐτικα για κάθε μία από τις τρεις κατασκηνωτικές περιόδους. «Αυτό το μοντέλο κατασκηνώσεων το εφαρμόζει ανελλιπώς ο Δήμος Πατρέων και γνωρίζουμε από παλαιότερες χρονιές ότι τα παιδιά τελικά περνάνε ωραία. Αυτό μας το λένε παιδιά που έχουν έρθει και άλλα που ξαναέρχονται. Εκείνο που τονίζω είναι ότι οι αιτήσεις κάθε χρόνο παρουσιάζουν αυξητική τάση. Δεν έχουν άλλες ευκαιρίες ψυχαγωγίας τα παιδιά αυτά».
Αυξήσεις και σε φάρμακα
Εκρηκτικές αυξήσεις από 4% έως και 360% σε 461 φάρμακα αποφάσισε ο ΕΟΦ μετά από αίτημα των φαρμακευτικών εταιρειών. Ο ΕΟΦ ανάρτησε στην ιστοσελίδα του τη σχετική λίστα με τις αυξήσεις στις τιμές των φαρμάκων, αυξήσεις που εκτιμάται ότι θα επιφέρουν επιβάρυνση κατά περίπου 30 εκατ. ευρώ, με τα 10 εκατ. ευρώ να αφορούν στους ασθενείς, δηλαδή σε αύξηση της συμμετοχής των ασφαλισμένων. Οι τιμές σε ορισμένα φάρμακα βγαίνουν εκτός ελέγχου καθώς για παράδειγμα: • Αντιβιοτικό με σημερινή λιανική τιμή 38,04 ευρώ, προτείνεται να διατίθεται στα 88,56 ευρώ. • Αντιβακτηριακό φάρμακο με σημερινή τιμή στα 32,56 ευρώ, προτείνεται να διατίθεται με 75,77 ευρώ. • Αντιθρομβωτικό με τιμή 8,16 ευρώ, προτείνεται να διατίθεται έναντι 40,62 ευρώ. • Ανοσοσφαιρίνη από 115.01 ευρώ, σε 1121.59 Το πρόσχημα για τις αυξήσεις είναι ότι πρόκειται για φάρμακα που πωλούνται σε χαμηλές τιμές στην Ελλάδα σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες και υπήρχε ο κίνδυνος να αποσυρθούν και να προκληθεί τεχνητή έλλειψη ή να αντικατασταθούν με νεότερα και πολύ πιο ακριβά. Να σημειωθεί ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες μπορούν να υποβάλλουν τις ενστάσεις και τις παρατηρήσεις τους ηλεκτρονικά έως σήμερα, όπως αναφέρει η ανακοίνωση του ΕΟΦ και κατόπιν θα γίνουν αναπροσαρμογές τιμών, όπου κριθεί αναγκαίο. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι αποκλείεται να αυξηθούν κι άλλο οι τιμές.
