Βιωματικές εμπειρίες, μουσικά ακούσματα, συναντήσεις, πολιτικές συζητήσεις, αναμνήσεις από τη δεκαετία του 80 αναβίωσαν στη συνεδρία με τίτλο «Η Πάτρα των ‘80s: Μουσικοί καλλιτέχνες και κοινωνία που σηματοδότησαν την πανελλαδική της έκφραση – Δράσεις εξωστρέφειας της μοναδικότητας της εποχής», που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 27ου Forum Ανάπτυξης.
Άπαντες οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι η καλλιτεχνική παραγωγή εκείνης της περιόδου, μπορεί να πυροδοτήσει ακόμα και σήμερα δυνάμεις, αλλά και να αποτελέσει το εφαλτήριο για νέες δημιουργικές προσπάθειες που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν αναπτυξιακά για την Πάτρα. Οι συγκρίσεις των εποχών ανέσυραν… μνήμες, «τότε που διασκέδαση διαρκούσε επτά ημέρες την εβδομάδα και όχι δύο, όπως σήμερα» και το «χαρτζιλίκι του φοιτητή έφτανε να διασκεδάζει κάθε μέρα».
Λίγο μετά τη Μεταπολίτευση, η κοινωνία έχει ανάγκη να διασκεδάσει, οι φοιτητές αναπτύσσουν ζωηρή κινητικότητα και η δράση δεν περιορίζεται στο ψυχαγωγικό πεδίο, αλλά συνδυάζεται με ολονύκτιες πολιτικές συζητήσεις και αφισοκόλληση για να καταλήξουν οι παρέες στο «βωμό», όπως αποκαλούσαν το «Χάραμα».
Για τους στόχους της συζήτησης για την Πάτρα «των ‘80s» ο εκδότης του «Συμβούλου Επιχειρήσεων» Παναγιώτης Γιαλένιος, που είχε και την πρωτοβουλία της εκδήλωσης, μέσα και από τη βιωματική του σχέση ως φοιτητής εκείνη την περίοδο, τόνισε την ανάγκη εξωστρέφειας για τη συγκεκριμένη ιστορική φάση, με στόχο την προσέλκυση κυρίως των δεκάδων χιλιάδων φοιτητών που βίωσαν την εμπειρία αυτή και τη σύνδεσή τους με τη σημερινή πόλη. Η ανάδειξη της πολιτιστικής δυναμικής της εποχής, με έμφαση στη μουσική, την τέχνη και τις κοινωνικές δράσεις που ξεχώρισαν πανελλαδικά, μπορεί να εμπλουτίσει τη σύγχρονη πολιτιστική δημιουργία και να εμπνεύσει τους νέους. Παράλληλα, πρωτοβουλίες που ζωντανεύουν τις μνήμες και τα συναισθήματα της εποχής μπορούν να ενισχύσουν την τοπική κοινωνία, προσφέροντας νέες ευκαιρίες πολιτιστικής ανάπτυξης και δημιουργώντας έναν ισχυρό δεσμό με το παρελθόν.
Ο χειρουργός Ανδρέας Μάζης, μέλος Επιτροπής Πολιτισμού Δήμου Πατρέων εκπροσωπόντας και τον Δήμο στην εκδήλωση (την οποία τίμησε με την παρουσία του και ο Δήμαρχος Κ. Πελετίδης), αναφέρθηκε διεξοδικά στη δημιουργία θεσμών που ξεκίνησαν εκείνη την περίοδο όπως η Ορχήστρα Νυχτών Εγχόρδων του Δήμου, το Δημοτικό Ωδείο, το Καλλιτεχνικό Εργαστήρι, το ΔΗΠΕΘΕ και αργότερα το Διεθνές Φεστιβάλ για να φτάσει στις σημερινές σύγχρονες κατευθύνσεις του Δήμου, που -όπως είπε παρά την ισχνή χρηματοδότηση καταβάλλεται σημαντική προσπάθεια για αναβάθμιση του φεστιβάλ, περαιτέρω ανάπτυξη του ΔΗΠΕΘΕ, του Δημοτικού Ωδείου και της Μπάντας του Δήμου. Παράλληλα παρέχεται βοήθεια σε ερασιτεχνικά σχήματα της πόλης και σε θεατρικές δραστηριότητες ερασιτεχνών, διοργανώνονται εκθέσεις ιστορικού και πολιτικού χαρακτήρα και επιχειρείται ενδυνάμωση των πολιτιστικών σχέσεων με τα ΑΕΙ της πόλης , αλλά και τη μέση εκπαίδευση.
Αναφέρθηκε η δημιουργία του Μουσείου Γκολέ, που έχει δρομολογηθεί από τη Δημοτική αρχή, η οποία διατηρεί σε ασφαλές μέρος και με μεγάλο σεβασμό 60 μουσικά όργανα του μεγάλου Ρεμπέτη και στοχεύει το μουσείο να λειτουργήσει ως πυρήνας γνώσης, έρευνας και πολιτιστικών δράσεων. Υπογραμμίστηκε, βέβαια, ότι κανένα Μουσείο και κανένας χώρος πολιτισμού δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς το απαραίτητο προσωπικό και το πρόβλημα της έλλειψης εργαζομένων, λόγω της κυβερνητικής απαγόρευσης πρόσληψης προσωπικού στους Δήμους παρόλο που οι αποχωρήσεις συνταξιοδότησης είναι πολυάριθμες και συνεχείς, είναι τεράστιο.
Επί πλέον στο πρόγραμμά της, η Αντιδημαρχία Πολιτισμού, θα προσπαθεί να συμπεριλαμβάνει αναφορές στο ρεμπέτικο και γνήσιο λαϊκό τραγούδι, όπως το διήμερο αφιέρωμα σε Γκολέ και Τσιατά που ήδη πραγματοποίησε, με ελεύθερη είσοδο και επιτυχία το καλοκαίρι του 2024.
Αντίστοιχες στιγμές αναπόλησε ο πρώην Περιφερειάρχης και υπουργός Απόστολος Κατσιφάρας ο οποίος πρότεινε αυτό το κεφάλαιο, αυτό το απόθεμα να το ξαναφέρουμε στη σημερινή εποχή. «Να πάρουμε αυτή τη δύναμη, αυτή την αύρα, αυτό το πολιτιστικό απόθεμα που παρήχθη εδώ να το συνδέσουμε με την ιστορία, τη σημερινή εποχή , τα δικά μας παραγόμενα πολιτιστικά αγαθά και να δημιουργήσουμε μια νέα δυναμική που μπορεί να προσελκύσει κόσμο, αλλά και να λειτουργήσει δημιουργικά. Πέρα από τη στροφή και την ανάμνηση, μπορούμε να μεταφέρουμε το χθες στο σήμερα. Να το πιστέψουμε και να το χτίσουμε, αναλαμβάνοντας θεσμικές πρωτοβουλίες που θα αναδεικνύουν την λαϊκή μουσική κληρονομιά».
Ο Γρηγόριος Μικρώνης, Μέλος Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού Πανεπιστημίου Πατρών, επιμελητής καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, εστίασε στη μοναδική συμβολή της πόλης στο λαϊκό τραγούδι και τη μουσική παραγωγή της δεκαετίας του ‘80. Τονίστηκε η σημασία των συνοικισμών ως «ζωντανών εργαστηρίων» συλλογικότητας, όπου το ρεμπέτικο, η καντάδα και το αστικολαϊκό τραγούδι αναδείχθηκαν ως φορείς πολιτιστικής έκφρασης και ταυτότητας. Κεντρική φιγούρα της περιόδου υπήρξε ο Μπάμπης Γκολές, του οποίου η συμβολή στην αναβίωση του ρεμπέτικου είναι ανεκτίμητη, ενώ η επιρροή του ξεπέρασε τα τοπικά όρια, αφήνοντας παρακαταθήκη στη μουσική σκηνή της χώρας. Παράλληλα, αναφέρθηκαν και άλλοι σπουδαίοι δημιουργοί όπως τα «Παιδιά από την Πάτρα», ο Κώστας Τσιατάς κ.α, οι οποίοι έδρασαν σε ένα ευρύ πεδίο καλλιτεχνικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων, από μπουάτ έως φοιτητικές πρωτοβουλίες.
Η μουσική της Πάτρας δεν υπήρξε μόνο μορφή διασκέδασης αλλά και μέσο κοινωνικής έκφρασης, αποτυπώνοντας τις αντιθέσεις και τις ελπίδες της εποχής. Η σύνδεση του πολιτισμού με την κοινωνία παραμένει ζητούμενο για την αξιοποίηση αυτής της πλούσιας κληρονομιάς.
Προτάσεις για δράση:
- Μουσείο Λαϊκής Μουσικής: Ένα μουσείο αφιερωμένο στη μουσική της πόλης, με αρχειακό υλικό και διαδραστικές εκθέσεις, μπορεί να λειτουργήσει ως εκπαιδευτικό και καλλιτεχνικό κέντρο. Η λειτουργία του θα υποστηριχθεί από δωρεές αρχειακού υλικού, με σημαντική αρχή τη δέσμευση του Λάμπρου Καρελά και άλλων καλλιτεχνών ( με αφορμή την εκδήλωση)
- Θεσμοθέτηση ετήσιου μουσικού αφιερώματος: Διοργάνωση εκδηλώσεων που θα προάγουν την τοπική μουσική παράδοση.
- Υποστήριξη καλλιτεχνικών πρωτοβουλιών: Ενίσχυση μουσικών σχολείων, φοιτητικών καλλιτεχνικών δράσεων, και της Δημοτικής Μπάντας.
Η δημιουργία επιστημονικής και καλλιτεχνικής επιτροπής θα συμβάλει στη χάραξη στρατηγικής εξωστρέφειας, ενώ η ενίσχυση των μουσικών σχολείων και των φοιτητικών καλλιτεχνικών πρωτοβουλιών θα αναδείξει το νέο ταλέντο. Επιπλέον, πρέπει να στηριχθούν η Δημοτική Μπάντα, η Μπαντίνα και η Ορχήστρα Νυκτών Εγχόρδων, διευρύνοντας την απήχησή τους.
Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΜΙΚΡΩΝΗ
Μικρώνης Γρηγόριος_27ο Forum Ανάπτυξης
Η Μαρία Αργυροπούλου, ΕΔΙΠ στο Τμήμα Διοίκησης Τουρισμού Πανεπιστημίου Πατρών, αναφέρθηκε στην Αναγεννητική Πολιτιστική πολιτική και πως αυτή μπορεί να αξιοποιηθεί για να αναδειχθεί η Πάτρα των ’80’s. Όπως εξήγησε η Αναγεννητική Πολιτιστική πολιτική μετατοπίζει το επίκεντρο της πολιτιστικής πολιτικής από την απλή διατήρηση και συντήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς στην ενεργή αναγέννηση και αναζωογόνηση των πολιτιστικών οικοσυστημάτων, προωθεί τη δημιουργικότητα, την ποικιλομορφία και την ανθεκτικότητα στους πολιτιστικούς τομείς και στοχεύει στη μακροπρόθεσμη αναγέννηση και όχι στη βραχυπρόθεσμη διατήρηση.
«Ένας από τους πιο άμεσους τρόπους πολιτιστικής χρήσης μιας περιόδου της μουσικής ιστορίας είναι η αναβίωση ιστορικών ρεπερτορίων ή ακόμη και η επανερμηνεία της μουσικής παρελθουσών περιόδων που περιλαμβάνει την προσαρμογή των ιστορικών έργων στις σύγχρονες ευαισθησίες, δημιουργώντας νέες προοπτικές, διατηρώντας παράλληλα την ουσία των αρχικών συνθέσεων» επεσήμανε μεταξύ άλλων.
Στην Πάτρα των ‘80s και πως επηρέασε το χορευτικό φαινόμενο αναφέρθηκε ο Χρήστος Γιαννόπουλος, υπεύθυνος και δάσκαλος του χορευτικού τμήματος του Δήμου Πατρέων, Δημοτικός Σύμβουλος, εξηγώντας εμφατικά σε τι διέφερε ο χορός στο «Χάραμα», από τον ταμπαχανιώτικο χορό στα μαγαζιά της Αγίας Αικατερίνης. Μάλιστα αναφέρθηκε στη μεγάλη αλλαγή που έφερε το «Χάραμα», που οι μουσικοί ξεσήκωναν τους θαμώνες να χορέψουν, «κι οι πίστες να παίρνουν φωτιά» ενώ μέχρι πρότινος για να χορέψεις, πλήρωνες τις γνωστές παραγγελιές.
Την ζωντανή συζήτηση συντόνισε η Αθηνά Καλλιμάνη-Γεωργιτσοπούλου, Εκπαιδευτικός, σκηνοθέτης, Δημοτική Σύμβουλος Δήμου Πατρέων. Η κα Καλλιμάνη έκανε και συγκεκριμένες προτάσεις, (ως πολίτης και όχι ως εκπρόσωπος της δημοτικής αρχής όπως διευκρίνισε) στη ολοκλήρωση της εκδήλωσης που συνοψίζονται ως εξής:
α) Οι επαγγελματίες της εστίασης, ως βασικοί διοργανωτές ανάλογων μουσικών εκδηλώσεων, θα μπορούσαν σε συνεργασία με τουριστικούς πράκτορες, τουριστικά γραφεία και ξενοδόχους να δημιουργούν -από κοινού- διήμερα- τριήμερα πακέτα συγκεκριμένες χρονικά περιόδους που θα συμπεριλαμβάνουν ξεναγήσεις στην πόλη προτείνοντας όμως παράλληλα μία οργανωμένη και στοχευμένη ποιοτική διασκέδαση, που θα μπορεί να προσελκύσει τους φοιτητές που έζησαν εκείνη την εποχή και όχι μόνο.
β) Η Δημοτική αρχή, εφόσον είναι εφικτό και οικονομικά πραγματοποιήσιμο, θα μπορούσε να προσπαθήσει να οργανώνει, σε πράσινα σημεία της Πάτρας (πχ. Ριγανόκαμπο, Γηροκομειό, Νότιο Πάρκο), κάθε χρόνο ένα μονοήμερο πανηγύρι ρεμπέτικου και γνήσιου λαϊκού τραγουδιού που θα ξεκινάει από 7μμ και θα διαρκεί έως τα ξημερώματα της επόμενης μέρας με τη συμμετοχή ερασιτεχνικών, επαγγελματικών, φοιτητικών μουσικών σχημάτων και θεάτρου Σκιών.
ΔΕΙΤΕ ΤΟ VIDEO ΤΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΣΤΟ
https://www.forumanaptixis.gr/conference/27o-Forum-Anaptixis/item/220